Το Ισραήλ εξαπέλυσε μεγάλης κλίμακας επίθεση κατά του Ιράν, κηρύσσοντας ταυτόχρονα κατάσταση έκτακτης ανάγκης υπό τον φόβο αντιποίνων.
Η επιχείρηση, με την κωδική ονομασία «Rising Lion», είχε ως αποτέλεσμα τον θάνατο ανώτατων Ιρανών στρατιωτικών, επιστημόνων και του αρχηγού των Φρουρών της Επανάστασης, σύμφωνα με τα ιρανικά κρατικά μέσα ενημέρωσης.
Λίγο μετά τη 1 τα ξημερώματα της Παρασκευής, το Ισραήλ πραγματοποίησε «προληπτικά πλήγματα» σε στόχους εντός του Ιράν. Εκρήξεις ακούστηκαν στην Τεχεράνη, με την ιρανική κρατική τηλεόραση να μεταδίδει εικόνες από κατεστραμμένα σπίτια και φλεγόμενες στέγες σε διάφορες συνοικίες της πρωτεύουσας. Αναφέρθηκε ότι τα κεντρικά της Επαναστατικής Φρουράς τυλίχθηκαν στις φλόγες.
Διαβάστε: Επίθεση στο Ιράν: Συστάσεις του Υπουργείου Εξωτερικών προς τους Έλληνες πολίτες στο Ισραήλ
Το Ισραήλ έκλεισε τον εναέριο χώρο του και κάλεσε δεκάδες χιλιάδες εφέδρους για την προστασία των συνόρων, ενώ ο πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου δήλωσε πως η επιχείρηση θα συνεχιστεί «όσες ημέρες χρειαστεί» για να εξαλειφθεί η απειλή. Η ισραηλινή πολεμική αεροπορία ανέφερε ότι όλοι οι πιλότοι επέστρεψαν σώοι, ενώ οι ένοπλες δυνάμεις αξιολογούν τα αποτελέσματα της επίθεσης.
Λόγω των πληγμάτων, ακυρώθηκαν πτήσεις σε ολόκληρη τη Μέση Ανατολή, με επιβάτες σε Ιράκ, Ιορδανία, Ισραήλ, Λίβανο, Ιράν και Ντουμπάι να αντιμετωπίζουν σοβαρές καθυστερήσεις.
Επίθεση στο Ιράν: Ποιοι στοχοποιήθηκαν και γιατί τώρα
Ο Νετανιάχου δήλωσε ότι τα πλήγματα στόχευσαν την κύρια εγκατάσταση εμπλουτισμού ουρανίου στη Νατάνζ, κορυφαίους πυρηνικούς επιστήμονες και το οπλοστάσιο βαλλιστικών πυραύλων του Ιράν. Η Διεθνής Υπηρεσία Ατομικής Ενέργειας (IAEA) βρίσκεται σε επαφή με τις ιρανικές αρχές για να ελέγξει τα επίπεδα ραδιενέργειας στη Νατάνζ.
Μεταξύ των νεκρών, σύμφωνα με τα ιρανικά μέσα, είναι ο επικεφαλής των Φρουρών της Επανάστασης Χοσεΐν Σαλαμί, ο στρατηγός Γκολάμ Αλί Ρασίντ, καθώς και έξι πυρηνικοί επιστήμονες, όπως ο Φερεϊντούν Αμπασί και ο θεωρητικός φυσικός Μοχαμάντ Μεχντί Τεχαράντσι.
Η επίθεση εκδηλώθηκε εν μέσω αυξανόμενης διεθνούς ανησυχίας για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν, με τον ΟΗΕ να προειδοποιεί ότι η Τεχεράνη παραβιάζει για πρώτη φορά μετά από 20 χρόνια τις υποχρεώσεις της. Το Ισραήλ και οι ΗΠΑ φοβούνται εδώ και καιρό ότι το Ιράν επιδιώκει την απόκτηση πυρηνικών όπλων, κάτι που η Τεχεράνη αρνείται, υποστηρίζοντας ότι το πρόγραμμα είναι ειρηνικό.
Ο Νετανιάχου υποστήριξε ότι το Ιράν έχει πλέον επαρκές εμπλουτισμένο ουράνιο για την κατασκευή «εννέα ατομικών βομβών» και ότι αν δεν αναχαιτιζόταν, θα μπορούσε να κατασκευάσει πυρηνικό όπλο σε πολύ σύντομο διάστημα.
Η Τεχεράνη δηλώνει πως η ισραηλινή επίθεση αποτελεί «κήρυξη πολέμου»
Λίγες ώρες μετά τα ισραηλινά πλήγματα, το Ιράν εκτόξευσε περισσότερα από 100 drones κατά του Ισραήλ, με τον ισραηλινό στρατό να ανακοινώνει ότι τα αναχαιτίζει. Οι ιρανικές ένοπλες δυνάμεις προειδοποίησαν ότι η απάντησή τους «δεν θα έχει όρια», ενώ ο ανώτατος ηγέτης Αλί Χαμενεΐ μίλησε για «σκληρή τιμωρία» και τόνισε ότι οι διάδοχοι των νεκρών στελεχών θα συνεχίσουν άμεσα το έργο τους.
Το ιρανικό υπουργείο Εξωτερικών ανακοίνωσε σήμερα ότι η επίθεση του Ισραήλ εναντίον του ιρανικού εδάφους αποτελεί «κήρυξη πολέμου» και κάλεσε το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ να αντιδράσει.
Σε επιστολή που απηύθυνε στα Ηνωμένα Έθνη, ο ιρανός υπουργός Εξωτερικών Αμπάς Αραγτσί περιέγραψε την επίθεση ως «κήρυξη πολέμου» εναντίον του Ιράν και «κάλεσε το Συμβούλιο Ασφαλείας να αντιμετωπίσει αμέσως το ζήτημα», διευκρινίζεται σε ανακοίνωση του ιρανικού υπουργείου.
Εξάλλου ο ανώτατος ηγέτης του Ιράν αγιατολάχ Αλί Χαμανεΐ διόρισε σήμερα νέο αρχηγό του γενικού επιτελείου των ισραηλινών ενόπλων δυνάμεων και νέο αρχηγό των Φρουρών της Επανάστασης, μετά το θάνατο των προκατόχων τους κατά την ισραηλινή επίθεση.
Με ξεχωριστά διατάγματα, ο Χαμενεΐ διόρισε τον Αμπντολραχίμ Μουσαβί αρχηγό του γενικού επιτελείου των ενόπλων δυνάμεων ως διάδοχο του στρτηγού Μοχαμάντ Μπαγερί και τον Μοχαμάντ Πακπούρ επικεφαλής του Σώματος των Φρουρών της Επανάστασης, του ιδεολογικού στρατού της Ισλαμικής Δημοκρατίας, σε αντικατάσταση του Χοσεΐν Σαλαμί.
Οι διεθνείς αντιδράσεις για την επίθεση στο Ιράν
Οι ΗΠΑ διαχώρισαν τη θέση τους, δηλώνοντας ότι δεν συμμετείχαν στην επίθεση και προειδοποιώντας το Ιράν να μην στοχοποιήσει αμερικανικά συμφέροντα στην περιοχή. Ο υπουργός Εξωτερικών Μάρκο Ρούμπιο τόνισε ότι η αμερικανική προτεραιότητα είναι η προστασία των δυνάμεών της, ενώ ο Βρετανός πρωθυπουργός κάλεσε όλες τις πλευρές να επιδείξουν αυτοσυγκράτηση.
Ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ κάλεσε την Παρασκευή το Ιράν να συνάψει συμφωνία για το πυρηνικό του πρόγραμμα, λέγοντας ότι υπάρχει ακόμη χρόνος για τη χώρα να αποτρέψει περαιτέρω σύγκρουση με το Ισραήλ.
«Υπάρχει ακόμη χρόνος για να τελειώσει αυτή η σφαγή, με τις επόμενες ήδη προγραμματισμένες επιθέσεις να είναι ακόμη πιο βίαιες”, ανέφερε ο Τραμπ σε ανάρτησή του στο Truth Social.
Ο ΟΗΕ και πολλές χώρες της περιοχής εκφράζουν βαθιά ανησυχία για τον κίνδυνο γενικευμένης ανάφλεξης στη Μέση Ανατολή και ζητούν αποκλιμάκωση.
Η Κίνα ανακοίνωσε σήμερα ότι παρακολουθεί στενά τις ισραηλινές επιθέσεις στο Ιράν και ζητεί από τις πλευρές να ενεργήσουν με τρόπους που συμβάλλουν στην περιφερειακή ειρήνη και σταθερότητα, δήλωσε σήμερα εκπρόσωπος του κινεζικού υπουργείου Εξωτερικών.
Η Κίνα ανησυχεί βαθιά για τις σοβαρές συνέπειες που μπορεί να προκαλέσουν οι επιχειρήσεις και καλεί τις σχετικές πλευρές να αποφύγουν περαιτέρω κλιμάκωση της έντασης, σημείωσε ο Λιν Τζιαν σε τακτική ενημέρωση των δημοσιογράφων. Η Κίνα είναι έτοιμη να διαδραματίσει εποικοδομητικό ρόλο για να συμβάλει στην αποκλιμάκωση της κατάστασης, κατέληξε ο Λιν Τζιαν.
Παράλληλα η Γαλλία κάλεσε σήμερα "όλες τις πλευρές να επιδείξουν αυτοσυγκράτηση και να αποφύγουν οποιαδήποτε κλιμάκωση θα μπορούσε να διακυβεύσει την περιφερειακή σταθερότητα", μετά τα πλήγματα του Ισραήλ σε στρατιωτικές και πυρηνικές εγκαταστάσεις στο Ιράν, αλλά σημείωσε ότι το Ισραήλ έχει το δικαίωμα να υπερασπιστεί τον εαυτό του κατά όλων των επιθέσεων και ότι το Παρίσι έχει επανειλημμένως εκφράσει τις ανησυχίες του για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν. "Καλούμε όλες τις πλευρές να επιδείξουν αυτοσυγκράτηση και να αποφύγουν οποιαδήποτε κλιμάκωση θα μπορούσε να διακυβεύσει την περιφερειακή σταθερότητα", δήλωσε ο υπουργός Εξωτερικών της Γαλλίας Ζαν-Νοέλ Μπαρό σε ανάρτησή του στο μέσο κοινωνικής δικτύωσης X, προσθέτοντας ότι προτεραιότητα για το Παρίσι είναι η ασφάλεια των πολιτών του. "Εκφράσαμε επανειλημμένως τις έντονες ανησυχίες μας όσον αφορά το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα", σημείωσε επίσης ο Μπαρό, κρίνοντας "ζωτικής σημασίας να ενεργοποιηθούν όλες οι διπλωματικές οδοί για να εξαλειφθούν οι εντάσεις".
Η Τουρκία καταδίκασε από την πλευρά της "με τους σθεναρότερους όρους" την αεροπορική επιδρομή του Ισραήλ στο Ιράν, χαρακτηρίζοντάς την πρόκληση που παραβιάζει το διεθνές δίκαιο και δημιουργεί τον κίνδυνο περαιτέρω κλιμάκωσης στην περιοχή. Το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών σημείωσε ότι η επίθεση δείχνει πως το Ισραήλ "δεν θέλει να επιλύονται τα ζητήματα με διπλωματικά μέσα" και το κάλεσε να σταματήσει "επιθετικές ενέργειες που θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε μεγαλύτερες συγκρούσεις".
Ο υπουργός Εξωτερικών της Τσεχίας Γιαν Λιπάφσκι σημείωσε από την πλευρά του ότι έχει μεγάλη κατανόηση όσον αφορά την ανάληψη δράσης από το Ισραήλ για να αποτραπεί η παραγωγή πυρηνικών όπλων στη Μέση Ανατολή. "Επομένως έχω μεγάλη κατανόηση για (...) τη στρατιωτική δράση ώστε να αποτραπεί η παραγωγή πυρηνικών όπλων στην περιοχή", σημείωσε ο Λιπάφσκι σε δηλώσεις που έκανε σε δημοσιογράφους στο περιθώριο του φόρουμ Globsec που διεξάγεται στην Πράγα.
Ο υπουργός Εξωτερικών της Σλοβακίας κάλεσε παράλληλα σήμερα όλες τις πλευρές στη Μέση Ανατολή να επιδείξουν αυτοσυγκράτηση και να εστιάσουν στην αποκλιμάκωση. "Σε σχέση με την τρέχουσα κατάσταση στη Μέση Ανατολή, η Σλοβακία καλεί όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη να ασκήσουν μέγιστη αυτοσυγκράτηση και να εστιάσουν στην αποκλιμάκωση μέσω της διπλωματίας και του διαλόγου", σημείωσε σε ανάρτησή του στο X ο Γιουράι Μπλάναρ.
Τέλος ο υπουργός Εξωτερικών της Ιαπωνίας Τακέσι Ιουάγια δήλωσε σήμερα ότι η χώρα του "καταδικάζει σθεναρά" τα ισραηλινά πλήγματα κατά του Ιράν, καταγγέλλοντας "κλιμάκωση" και απευθύνοντας έκκληση για "αυτοσυγκράτηση". "Καταδικάζουμε σθεναρά αυτή την τελευταία ενέργεια που σηματοδοτεί κλιμάκωση (...) είναι εξαιρετικά λυπηρό που ελήφθησαν στρατιωτικά μέτρα την ώρα που βρίσκονται σε εξέλιξη οι διπλωματικές προσπάθειες" ανάμεσα στο Ιράν και τις ΗΠΑ για το ζήτημα του πυρηνικού προγράμματος της Τεχεράνης, δήλωσε ο Ιάπωνας υπουργός Εξωτερικών σε δημοσιογράφους, προσθέτοντας ότι το Τόκιο "καλεί όλες τις εμπλεκόμενες πλευρές να επιδείξουν τη μεγαλύτερη αυτοσυγκράτηση".
