Νέα από τη Σελήνη

Νέα από τη Σελήνη Facebook Twitter
Ο Μπαζ Όλντριν στην επιφάνεια της Σελήνης.
0



ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΡΩΤΗ ΕΠΙΣΚΕΨΗ στη Σελήνη το 1959 (με τα μη επανδρωμένα σκάφη Luna 1 και Luna 2 των Σοβιετικών) και την πρώτη ανθρώπινη προσσελήνωση στις 20 Ιουλίου 1969 από τους Αμερικανούς, μέχρι το 1972, δώδεκα Αμερικανοί έχουν περπατήσει στην επιφάνεια της Σελήνης και οι ανακαλύψεις που έχουν γίνει για τον μοναδικό φυσικό δορυφόρο της Γης είναι πάρα πολλές. Παραθέτουμε μερικές που έγιναν τα τελευταία χρόνια, με αφορμή την πρόσφατη ανακοίνωση ότι βρέθηκε νερό σε μορφή πάγου στους πόλους της Σελήνης.

Νερό σε στερεή μορφή στην επιφάνειά της (2020)

Το ηλιακό ρομποτικό διαστημικό σκάφος της NASA (LRO) αποκάλυψε ότι υπάρχει νερό στην επιφάνεια της Σελήνης, σε βράχους, και πάγος κατά μήκος των τεράστιων κρατήρων και των αχανών σεληνιακών πεδιάδων. Τόνοι πάγου εντοπίστηκαν στον βόρειο πόλο της Σελήνης και σε άλλα σημεία.

Δύο σεληνιακές τρύπες

Το ίδιο σκάφος (LRO) έδωσε λεπτομερείς φωτογραφίες από δύο τουλάχιστον γιγαντιαίες τρύπες στην επιφάνεια της Σελήνης. Οι επιστήμονες πιστεύουν ότι σχηματίστηκαν από την κατάρρευση των οροφών των μεγάλων αγωγών λάβας, πιθανόν από την πτώση ενός μετεωρίτη. Η εικόνα της τρύπας Mare Ingenii βρίσκεται σε μια περιοχή με ελάχιστη ηφαιστειακή δραστηριότητα και έχει διάμετρο 130 μέτρα.

Η πίσω πλευρά της Σελήνης, που δεν είναι ποτέ ορατή από τη Γη, ονομαζόταν μέχρι πρόσφατα «σκοτεινή πλευρά της Σελήνης», αλλά το LRO αποκάλυψε ότι ο όρος δεν είναι σωστός, επειδή δέχεται τόσο ηλιακό φως όσο και η πλευρά που βλέπουμε. 

Ο κρατήρας Hermite

Το Diviner, το όργανο μέτρησης της θερμοκρασίας του LRO, ανακάλυψε ένα σημείο μέσα στον κρατήρα Hermite που βρίσκεται στους -248οC, τη χαμηλότερη θερμοκρασία στο ηλιακό μας σύστημα ‒ συγκριτικά, η επιφάνεια του Πλούτωνα πιστεύεται ότι έχει -184ο C. Παρόμοιες θερμοκρασίες, τόσο χαμηλές, μετρήθηκαν και σε αρκετούς μόνιμα σκιασμένους κρατήρες στον νότιο πόλο της Σελήνης τις χειμωνιάτικες νύχτες.

Ο άξονας της Σελήνης

Ο άξονας της Σελήνης γέρνει μόνο ελαφρά, έτσι υπάρχουν περιοχές μεγάλου ύψους κοντά στους πόλους, που είναι σχεδόν μόνιμα εκτεθειμένες στον ήλιο. Μετρώντας με το LRO το φως με ακρίβεια σε σημεία του εδάφους με διαφορετική μορφολογία, βρήκαν μερικές περιοχές των οποίων η έκθεση στο ηλιακό φως είναι μονίμως στο 96%, δηλαδή 243 μέρες τον χρόνο (τόσο κρατάει ένα σεληνιακό έτος). Η περίοδος του απόλυτου σκοταδιού δεν ξεπερνάει ποτέ τις 24 ώρες.

Η πίσω πλευρά της Σελήνης

Η πίσω πλευρά της Σελήνης (far side of the Moon), που δεν είναι ποτέ ορατή από τη Γη, ονομαζόταν μέχρι πρόσφατα «σκοτεινή πλευρά της Σελήνης» (οι Pink Floyd έκαναν και ολόκληρο άλμπουμ χάρη σε αυτήν), αλλά το LRO αποκάλυψε ότι ο όρος δεν είναι σωστός, επειδή δέχεται τόσο ηλιακό φως όσο και η πλευρά που βλέπουμε.

Τα σεληνιακά βουνά

Σε αντίθεση με τα βουνά της Γης, που χρειάστηκαν εκατομμύρια χρόνια για να σχηματιστούν, τα βουνά της Σελήνης σχηματίστηκαν μέσα σε λίγα λεπτά (ή και σε δευτερόλεπτα) από αστεροειδείς και κομήτες που συγκρούστηκαν στην επιφάνειά της. Οι παραμορφώσεις του φλοιού ήταν τόσο μεγάλες, που μπορούν να συγκριθούν με αυτές της Γης ‒ και τα βουνά έχουν ομοιότητες στην εικόνα.

Τα ρυάκια της Σελήνης

Τα ρυάκια της Σελήνης –σχηματισμοί που μοιάζουν με κανάλια νερού‒ παρέμεναν ένα μυστήριο μέχρι πρόσφατα. Το ελικοειδές ρυάκι που ανακαλύφθηκε πρόσφατα και σχηματίζει έντονους μαιάνδρους εντείνει ακόμα περισσότερο το μυστήριο. Πιστεύεται ότι υπάρχουν διάφοροι μηχανισμοί σχηματισμού τέτοιων ρυακιών, οι ροές του αρχαίου μάγματος και η κατάρρευση των αγωγών λάβας που βρίσκονται κάτω από την επιφάνεια είναι δύο από αυτούς.

Ο ζωολογικός κήπος της Σελήνης

Η κάμερα του LRO έχει δέκα φορές μεγαλύτερη ευκρίνεια από κάθε άλλου σκάφους που έφτασε στη Σελήνη, έτσι οι ερευνητές μπορούν να δουν με μεγάλη λεπτομέρεια κρατήρες και ογκόλιθους, ακόμα και σε μέγεθος μερικών μέτρων. Αυτές οι εικόνες είναι διαθέσιμες για το κοινό σε ένα ερευνητικό πρόγραμμα που ονομάζεται «Moon Zoo», στο οποίο μπορεί να συμμετέχει ο καθένας (στο moonzoo.org).

Το άρθρο δημοσιεύθηκε στην έντυπη LiFO.

Το νέο τεύχος της LiFO δωρεάν στην πόρτας σας με ένα κλικ.

Τech & Science
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Νέο εργαλείο AI προβλέπει τον κίνδυνο για 1.000 ασθένειες έως και 20 χρόνια πριν

Τech & Science / Νέο εργαλείο AI προβλέπει τον κίνδυνο για 1.000 ασθένειες έως και 20 χρόνια πριν

Λαμβάνει υπόψη το ιατρικό ιστορικό, βασικά δημογραφικά στοιχεία και παράγοντες τρόπου ζωή ώστε να εκτιμήσει αν και πότε μπορεί να εμφανιστούν παθήσεις όπως καρκίνος, διαβήτης και καρδιολογικά ή αναπνευστικά νοσήματα
LIFO NEWSROOM
Η Σελήνη «πωλείται»: Φινλανδική εταιρεία αγόρασε ήδη πόρους - Τι είναι το Ήλιο-3

Τech & Science / Η Σελήνη «πωλείται»: Φινλανδική εταιρεία αγόρασε ήδη πόρους - Τι είναι το Ήλιο-3

Το ηλιακό φως «βομβαρδίζει» το φεγγάρι με Ήλιο-3 εδώ και 4 δισεκατομμύρια χρόνια - Επειδή η Σελήνη δεν έχει μαγνητικό πεδίο, το ισότοπο παραμένει στην επιφάνεια, αντίθετα με τη Γη, όπου απορρίπτεται στο διάστημα
LIFO NEWSROOM
Πώς χρησιμοποιούν οι άνθρωποι το ChatGPT – Η μεγαλύτερη μέχρι σήμερα μελέτη

Τech & Science / Πώς χρησιμοποιούν οι άνθρωποι το ChatGPT – Η μεγαλύτερη μέχρι σήμερα μελέτη

Η μελέτη αποδεικνύει ότι το μοντέλο δεν χρησιμοποιείται μόνο για την επιτάχυνση επαγγελματικών διαδικασιών αλλά και για να εμπλουτίσει την καθημερινή ζωή εκατομμυρίων ανθρώπων παγκοσμίως
LIFO NEWSROOM
Η Apple αποκλείει τους Ευρωπαίους χρήστες από τη νέα λειτουργία ζωντανής μετάφρασης των AirPods Pro

Τech & Science / Η Apple αποκλείει τους Ευρωπαίους χρήστες από τη νέα λειτουργία ζωντανής μετάφρασης των AirPods Pro

H λειτουργία «Live Translation with AirPods», που αποτελεί μέρος του Apple Intelligence, δεν θα ενεργοποιείται εάν ο χρήστης βρίσκεται εντός ΕΕ και ο λογαριασμός Apple ανήκει σε περιοχή της ΕΕ
LIFO NEWSROOM
Πώς η Αιθιοπία γίνεται ένας απρόσμενος ηγέτης στην επανάσταση των ηλεκτρικών οχημάτων

Τech & Science / Πώς η Αιθιοπία γίνεται ένας απρόσμενος ηγέτης στην επανάσταση των ηλεκτρικών οχημάτων

Σύμφωνα με το υπουργείο Μεταφορών, περίπου 115.000 ηλεκτρικά αυτοκίνητα κυκλοφορούν ήδη στην Αιθιοπία, από τα 1,5 εκατομμύρια συνολικά οχήματα στη χώρα, με στόχο να φτάσουν τα 500.000 μέχρι το 2030
LIFO NEWSROOM
Πώς η Τεχνητή Νοημοσύνη αλλάζει ολοκληρωτικά το διαδίκτυο: Ευκαιρίες, προκλήσεις και παγίδες

Τech & Science / Πώς η Τεχνητή Νοημοσύνη αλλάζει ολοκληρωτικά το διαδίκτυο: Ευκαιρίες, προκλήσεις και παγίδες

Η σύγχρονη πρόκληση είναι να διασφαλίσουμε ότι όπου αλληλεπιδρούμε με την ΤΝ, θα γνωρίζουμε ότι «μιλάμε με ένα bot» — και ότι το bot αυτό είναι ειλικρινές και αυθεντικό όσο και ο ίδιος ο άνθρωπος
LIFO NEWSROOM
Σπάνια απολιθώματα στην Καισάρεια: Κρανία ελεφάντων 7,7 εκατ. ετών σε άριστη κατάσταση

Τech & Science / Σπάνια απολιθώματα στην Καισάρεια: Κρανία ελεφάντων 7,7 εκατ. ετών σε άριστη κατάσταση

Συγκλονιστική ανακάλυψη στην Καισάρεια: τρία κρανία ελεφάντων 7,7 εκατ. ετών βρέθηκαν άθικτα, μαζί με απολιθώματα ρινόκερων, σμιλόδοντα και τριδάκτυλων αλόγων - Η «ζώνη των ελεφάντων» αλλάζει την παλαιοντολογική ιστορία της περιοχής
LIFO NEWSROOM