Γιαμνάγια εναντίον Ελλήνων: Πριν 5.000 χρόνια νομάδες βοσκοί από τις στέπες της Ρωσίας ήρθαν στην Ευρώπη

Γιαμνάγια εναντίον Ελλήνων: Πριν 5.000 χρόνια νομάδες βοσκοί από τις στέπες της Ρωσίας ήρθαν στην Ευρώπη Facebook Twitter
7

Γιαμνάγια εναντίον Ελλήνων: Πριν 5.000 χρόνια νομάδες βοσκοί από τις στέπες της Ρωσίας ήρθαν στην Ευρώπη Facebook Twitter
Προσομοίωμα ενός κρανίου Γιαμνάγια, από τη στέπα της Κασπίας, 5.000 π.Χ. Οι Γιαμνάγια ήταν ψηλοί και τους έθαβαν σε βαθείς λάκκους, καλυμμένους με μικρούς τύμβους. Χιλιάδες βρέθηκαν στην στέπα της Κασπίας, αλλά και στην Ευρώπη όπου μετανάστευαν μαζικά.

Νομάδες βοσκοί από τις νότιες στέπες της Ρωσίας και της Ουκρανίας μετακινήθηκαν δυτικά προς την Ευρώπη πριν από 4.500 έως 5.000 χρόνια και άφησαν το γενετικό, πολιτισμικό και πιθανώς γλωσσικό αποτύπωμά τους στους σύγχρονους Ευρωπαίους. Αυτό είναι το συμπέρασμα δύο νέων γενετικών μελετών -των μεγαλύτερων του είδους τους μέχρι σήμερα- που έγιναν στο προϊστορικό ευρωπαϊκό DNA.


Η νομαδική αυτή ευρασιατική επιρροή είναι η τρίτη και πιο πρόσφατη «ρίζα» των σύγχρονων Ευρωπαίων. Οι άλλες δύο και αρχαιότερες ρίζες έλκουν την καταγωγή τους από τους κυνηγούς-συλλέκτες που έφθασαν στην Ευρώπη πριν περίπου 45.000 χρόνια, καθώς και από τους πρώτους αγρότες που πριν από 8.000 χρόνια μετανάστευσαν στην Ευρώπη από την Εγγύς Ανατολή (και οι οποίοι προέρχονταν από την παλαιότερη έξοδο των προγόνων μας από την Αφρική).

Η νομαδική αυτή ευρασιατική επιρροή είναι η τρίτη και πιο πρόσφατη «ρίζα» των σύγχρονων Ευρωπαίων. Οι άλλες δύο και αρχαιότερες ρίζες έλκουν την καταγωγή τους από τους κυνηγούς-συλλέκτες που έφθασαν στην Ευρώπη πριν περίπου 45.000 χρόνια, καθώς και από τους πρώτους αγρότες που πριν από 8.000 χρόνια μετανάστευσαν στην Ευρώπη από την Εγγύς Ανατολή (και οι οποίοι προέρχονταν από την παλαιότερη έξοδο των προγόνων μας από την Αφρική).

Γιαμνάγια εναντίον Ελλήνων: Πριν 5.000 χρόνια νομάδες βοσκοί από τις στέπες της Ρωσίας ήρθαν στην Ευρώπη Facebook Twitter
Κρανίο Γιαμνάγια από την περιοχή της Σαμάρα, επιζωγραφισμένο με κόκκινη ώχρα


Οι δύο νέες έρευνες, που παρουσιάσθηκαν στο περιοδικό "Nature", έγιναν η μία από επιστήμονες του Πανεπιστημίου της Κοπεγχάγης με επικεφαλής τον παλαιογενετιστή Έσκε Βίλερσλεβ του Μουσείου Φυσικής Ιστορίας της Δανίας και η άλλη από ερευνητές της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Χάρβαρντ με επικεφαλής τον γενετιστή Ντέηβιντ Ράιχ, σύμφωνα με τους «Τάιμς της Νέας Υόρκης» και το "Science".


Οι δύο ανεξάρτητες μελέτες πραγματοποίησαν αναλύσεις δειγμάτων DNA από συνολικά 170 σκελετούς, που έχουν βρεθεί σε διάφορες χώρες, από την Ισπανία έως τη Ρωσία. Το νέο στοιχείο που έρχεται στο φως, είναι ότι μια ομάδα νομάδων, οι Γιαμνάγια, που ζούσαν στην περιοχή μεταξύ της Μαύρης και της Κασπίας Θάλασσας, έφθασαν με τα ζώα, τα όπλα και τα εργαλεία τους στην Ευρώπη, όπου πιθανώς η γλώσσα τους συνέβαλε σημαντικά στη δημιουργία πολλών ευρωπαϊκών γλωσσών.
Σύμφωνα με το «σενάριο» στο οποίο παραπέμπουν τα νέα γενετικά δεδομένα, πριν περίπου 9.000 χρόνια η Ευρώπη κατοικείτο μόνο από ένα γενετικά διαφοροποιημένο πληθυσμό κυνηγών-συλλεκτών. Λίγο μετά, πριν από 9.000 έως 7.000 χρόνια, το γενετικό «προφίλ» μερικών περιοχών της Ευρώπης αλλάζει σημαντικά, καθώς προστίθεται το νέο «αίμα» των νεοφερμένων αγροτών από την Εγγύς και Μέση Ανατολή. Θύλακες κυνηγών-συλλεκτών επιβίωσαν για χιλιάδες χρόνια, διάσπαρτοι ανάμεσα στις νέες αγροτικές κοινότητες. Οι επιμειξίες μεταξύ αγροτών και κυνηγών-συλλεκτών εντάθηκαν πριν από 7.000 έως 5.000 χρόνια.

Γιαμνάγια εναντίον Ελλήνων: Πριν 5.000 χρόνια νομάδες βοσκοί από τις στέπες της Ρωσίας ήρθαν στην Ευρώπη Facebook Twitter
Tρεις τυπικοί τάφοι Γιαμνάγια. Συνήθως είχαν ύψος 3-5 μέτρα, και κατασκευάζονταν από κομμένα χόρτα, χλόη και σπαρτά. Για να φτιαχτεί ένας τύμβος, χρειαζόταν τριάντα στρέμματα αρώσιμης γης. Πενήντα χιλιάδες τέτοιοι τάφοι βρέθηκαν μόνο στην Δανία


Ώσπου, πριν από περίπου 4.500 χρόνια, την Εποχή του Χαλκού, το γενετικό «παζλ» της Ευρώπης συμπληρώθηκε με την άφιξη νέου γενετικού υλικού από τις ευρασιατικές στέπες. Η «συνιστώσα» αυτή είναι πολύ πιο αισθητή σήμερα στο DNA των κατοίκων της Κεντρικής και Βόρειας Ευρώπης. H τρίτη αυτή γενετική συμβολή προέρχεται από τους Γιαμνάγια, όπως δείχνει η ανάλυση σκελετών τους, που βρέθηκαν στις στέπες της σημερινής Ρωσίας και της Ουκρανίας.


Οι Γιαμνάγια χρησιμοποιούσαν άλογα για να «κουμαντάρουν» τα τεράστια κοπάδια ζώων τους, κυρίως προβάτων, ενώ έφτιαχναν πελώριους τύμβους για τους νεκρούς τους, τους οποίους γέμιζαν με κοσμήματα και όπλα των πεθαμένων, παραδόσεις και τεχνολογίες που μετέφεραν και στην Ευρώπη. Οι επιστήμονες εκτιμούν ότι η επέκτασή τους προς τη Δύση ήταν ειρηνική και δεν θύμιζε τον Ατίλα ή τον Τζέγκις Χαν.

Αναλύσεις δειγμάτων DNA από συνολικά 170 σκελετούς, που έχουν βρεθεί σε διάφορες χώρες, από την Ισπανία έως τη Ρωσία δείχνουν ότι μια ομάδα νομάδων, οι Γιαμνάγια, που ζούσαν στην περιοχή μεταξύ της Μαύρης και της Κασπίας Θάλασσας, έφθασαν με τα ζώα, τα όπλα και τα εργαλεία τους στην Ευρώπη, όπου πιθανώς η γλώσσα τους συνέβαλε σημαντικά στη δημιουργία πολλών ευρωπαϊκών γλωσσών

Ινδοευρωπαϊκή γλώσσα: Γιαμνάγια εναντίον Ελλήνων;
Η νέα ανακάλυψη αναμένεται να αναζωπυρώσει τη διαμάχη για την καταγωγή και εξάπλωση των περίπου 400 ινδοευρωπαϊκών γλωσσών στην Ευρώπη και στην Ασία. Οι περισσότερες ευρωπαϊκές γλώσσες (και η ελληνική) ανήκουν στην μεγάλη ινδοευρωπαϊκή οικογένεια, η οποία επίσης περιλαμβάνει γλώσσες της νότιας και κεντρικής Ασίας.


Μερικοί γλωσσολόγοι πιστεύουν ότι οι πρώτοι μεσανατολίτες αγρότες έφεραν την πρωτο-ινδοευρωπαϊκή γλώσσα στην Ευρώπη, ενώ άλλοι θεωρούν ότι αυτή προήλθε πολύ αργότερα από τις ρωσικές στέπες. Η νέα μελέτη φαίνεται να ενισχύει τη δεύτερη απόψη, αν και ασφαλώς το ζήτημα παραμένει ανοιχτό.


Ο γλωσσολόγος Πολ Χέγκαρτι του Ινστιτούτου Εξελικτικής Ανθρωπολογίας Μαξ Πλανκ στη Λειψία της Γερμανίας επεσήμανε ότι η ελληνική γλώσσα, που είναι ινδοευρωπαϊκή, είχε αναπτυχθεί πριν από 3.500 χρόνια περίπου και είχε ήδη διαφοροποιηθεί από άλλες ινδοευρωπαϊκές γλώσσες της |Νότιας Ευρώπης, όπως τα λατινικά. Όπως είπε, αν οι Γιαμνάγια, που εμφανίσθηκαν στην Ευρώπη πριν από 4.500 χρόνια, ήσαν η μοναδική πηγή των ινδοευρωπαϊκών γλωσσών, τότε θα έπρεπε να είχαν φθάσει στην Ελλάδα πολύ γρήγορα, ώστε να προλάβουν να εξελιχθούν τα ελληνικά από αυτήν.


Αντίθετα, σύμφωνα με τον Χέγκαρτι, πιθανότερο είναι ότι το παλαιότερο κύμα αγροτών μεταναστών στην δυτική Ευρώπη από την Εγγύς Ανατολή έφεραν την πρωτο-ινδοευρωπαϊκή γλώσσα τους αρχικά στη Νότια και μετά στην υπόλοιπη Ευρώπη. Οι Γιαμνάγια συνέβαλαν πολύ αργότερα στις γλώσσες της Κεντρικής Ευρώπης.


Ο Χάγκερτι τόνισε ότι μόνο αν στο μέλλον οι επιστήμονες ανακαλύψουν ότι οι Έλληνες ξαφνικά, πριν από 4.500 χρόνια, απέκτησαν στο DNA τους το γενετικό «αποτύπωμα» των Γιαμνάγια, τότε μπορεί η ζυγαριά να γείρει υπέρ της καταγωγής των ινδοευρωπαϊκών γλωσσών από τις στέπες και όχι από το Λεβάντε. «Ας δούμε αν (οι Έλληνες) μοιάζουν (γενετικά) ή όχι με τους ανθρώπους των στεπών», κατέληξε.

LIFO Newsroom, με στοιχεία από το ΑΠΕ-ΜΠΕ 

 

__________
Σύνδεσμοι:

Για τις πρωτότυπες επιστημονικές εργασίες (με συνδρομή) στις διευθύνσεις:
http://www.nature.com/nature/journal/v522/n7555/full/nature14507.html
και
http://dx.doi.org/10.1038/nature14317

Τech & Science
7

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

20 χρόνια μετά την «Αιώνια λιακάδα ενός καθαρού μυαλού», υπάρχει πλέον η τεχνολογία διαγραφής αναμνήσεων;

Tech & Science / 20 χρόνια μετά την «Αιώνια λιακάδα ενός καθαρού μυαλού», υπάρχει πλέον η τεχνολογία διαγραφής αναμνήσεων;

Σίγουρα είμαστε πολύ πιο κοντά στο να μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε την επιστήμη για να αλλάξουμε τις αναμνήσεις μας, από ό,τι ήμασταν πριν από μια εικοσαετία.
NEWSROOM

σχόλια

4 σχόλια
Πως εξηγείται πως οι περιοχές από τις οποίες τα φύλα αυτά ξεκίνησαν (στέπες κ περιοχή λιθουανίας) για ευρώπη είναι τώρα αραιοκατοικημένες;Επίσης, πώς και κάποτε είχαν τόσο μεγάλο πλυθησμό έτσι ώστε να φύγουν μαζικά;Μήπως επειδή ήταν περιοχές μεγάλες με εύφορο έδαφος και κλίμα για τα δεδομένα της εποχής;Αν ξέρει κανείς, δεν είμαι ειδικός απλά περίεργος!
Οι άνθρωποι της στέπας ήταν νομάδες, δεν ασχολούνταν με τη γεωργία όπως π.χ. οι λαοί που ήδη ζούσαν στη νότια Ευρώπη. Αυτός είναι και ένας απ΄ τους λόγους που οι σημερινοί λαοί της νότιας Ευρώπης έχουν μικρότερο ποσοστό DNA προερχόμενο απ τους Γιαμναγια. Οι πρόγονοί τους ήταν περισσότεροι και αφομοίωσαν τους ανθρώπους της στέπας αντί να αφομοιωθούν από αυτούς. Οι περιοχές της βορειοανατολικής Ευρώπης δεν είχαν το πιο κατάλληλο κλίμα για τους νομάδες που ήθελαν βοσκότοπους για τα ζώα τους, γι αυτό και κινήθηκαν νότια και δυτικά. Αυτές οι μετακινήσεις έγιναν σε διάρκεια εκατοντάδων χρόνων, όχι απ' τη μια μέρα στην άλλη.
Eξαιρετικά ενδιαφέρον θέμα (που τρέμω πώς θα χρησιμοποιηθεί από μερίδα Ελλήνων μέσω petitio principii).Να επισημάνω ότι μελέτη DNA έχει ήδη αποδείξει αφρικανικό γονιδίωμα στα φύλα του Ευρωπαϊκού νότου. Και η αρχαία ελληνική γραμματεία και αρχαιολογία βρίθει αναφορών στους Προέλληνες (στους οποίους οφείλουμε μέρος της πολιτιστικής μας κληρονομιάς), θεωρίες για την εξέλιξη των οποίων ακόμα είναι σε στάδιο επεξεργασίας. Για την γλωσσική συγκριτική μελέτη ως αποδεικτικό στοιχεία, πάντως να αναφέρω ότι η ελληνική αποτελεί "ανάδελφο" κλαδο στο δενδρικό διάγραμμα των γλωσσών, κάτι αξιοσημείωτο (και το οποιό δεν δικαιολογείται από την τόσο κομβική θέση στον χάρτη και την επιμειξία πολιτισμών και φυλών που επισυνέβη). Επιπλέον Σλαβικά γλωσσικά στοιχεία είναι εντετατγμένα στην ελληνική κατά τον Βυζαντινό Μεσαίωνα, λόγω των μετακινήσεων των φύλων νοτίως της Βαλκανικής, και θα ήταν παρακινδυνευμένο μια πρόχειρη γλωσσική αναμέτρηση να διαχωρίσει την αρχαία επιρροή από την νεότερη. Ασφαλώς η αρχαία ελληνική όπως μας μαθαίνεται στο σχολείο δεν αποτελεί πεδίο σύγκρισης μιας κι αποτελεί μικρό μόνο δείγμα της ποικιλίας διαλέκτων, ενώ και η έλλειψη αποκρυπτογράφησης της Γραμμικής Α αποτελεί εμπόδιο.
Η γλώσσα δεν έχει σχέση με τους ανθρώπους της στέπας. Οι Βάσκοι, οι Ισπανοί, οι Πορτογάλοι, οι Ιταλοί (κυρίως στη Σαρδηνία και το Νότο), οι Έλληνες και οι Αλβανοί είναι οι λαοί με τα μικρότερα ποσοστά DNA που συσχετίζεται με τους Γιαμναγια, ενώ λαοί όπως οι Udmurt και οι Φινλανδοί που δεν μιλούν ινδοευρωπαϊκες γλώσσες έχουν αρκετά μεγαλύτερα ποσοστά που σχετίζονται με τους Γιαμναγια. Οι προέλληνες πιθανότατα ήταν συγγενείς με τους Ιλλυριους (αν κρίνουμε από τη μεγάλη ομοιότητα του ελληνικού με το αλβανικό DNA) και επρόκειτο για φύλα που ήρθαν στα Βαλκάνια από τη Μέση Ανατολή κατά τη Νεολιθική Περίοδο όπου και αναμείχθηκαν με τους τροφοσυλλέκτες που προϋπήρχαν στην Ευρώπη.