Η Ρουμάνα δικαστική λειτουργός και πρώτη Ευρωπαία Εισαγγελέας, Λάουρα Κοντρούτσα Κοβέσι, βρίσκεται στο επίκεντρο της μεγαλύτερης υπόθεσης ευρωπαϊκής απάτης στην Ελλάδα, αναλαμβάνοντας προσωπικά την έρευνα για το πολύκροτο σκάνδαλο των επιδοτήσεων του ΟΠΕΚΕΠΕ.
Η υπόθεση αφορά, σύμφωνα με τη δικογραφία, μια πολυετή πρακτική εικονικών κατανομών αγροτικών εκτάσεων που φέρονται να απέφεραν εκατομμύρια ευρώ σε κρατικούς αξιωματούχους και ιδιώτες μέσω κοινοτικών πόρων. Την υπόθεση διαβίβασε στην Ευρωπαϊκή Εισαγγελία η εισαγγελέας Πόπη Παπανδρέου.
Η Κοβέσι έχει καταστήσει σαφές ότι δεν πρόκειται να επιτρέψει την εκτροπή της έρευνας. Όπως δήλωσε πρόσφατα, «η κοινή γνώμη δεν πρέπει να αποπροσανατολιστεί από το ουσιώδες ερώτημα: υπήρξε οργανωμένη απάτη και διαφθορά;».
Λάουρα Κοβέσι: Από τα Καρπάθια στο Λουξεμβούργο
Γεννημένη το 1973 στο Σφάντου Γκεόργκε της Τρανσυλβανίας, η Κοβέσι σπούδασε νομικά και εκπόνησε διδακτορική διατριβή στην καταπολέμηση του οργανωμένου εγκλήματος. Το 2006 έγινε η πρώτη γυναίκα –και νεότερη στην ιστορία της Ρουμανίας– που ανέλαβε τη θέση της Γενικής Εισαγγελέως.
Από το 2013 ηγήθηκε της Εθνικής Διεύθυνσης Καταπολέμησης της Διαφθοράς (DNA), οδηγώντας στη Δικαιοσύνη δεκάδες αξιωματούχους, βουλευτές και ακόμη και πρώην πρωθυπουργό. Το 2018 αποπέμφθηκε με πολιτική απόφαση, γεγονός που κρίθηκε ως παραβίαση των θεμελιωδών της δικαιωμάτων από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων το 2020.
Το 2019 εξελέγη από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ως η πρώτη επικεφαλής της νεοσύστατης Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας, παρά τις αντιδράσεις της ρουμανικής κυβέρνησης.
Η έρευνα για τον ΟΠΕΚΕΠΕ
Στο μικροσκόπιο της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας βρίσκεται πλέον το σύστημα κατανομής αγροτικών επιδοτήσεων στην Ελλάδα και ιδίως η πρακτική των «εικονικών βοσκοτόπων», που φέρεται να κορυφώθηκε την περίοδο υπουργείας των Μάκη Βορίδη και Λευτέρη Αυγενάκη.
Η έρευνα αφορά περισσότερα από 40 πρόσωπα –πολιτικά στελέχη, κρατικούς υπαλλήλους και συνεργαζόμενες εταιρείες– για ενδεχόμενα αδικήματα απάτης, σύστασης εγκληματικής οργάνωσης και νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες. Η Κοβέσι έχει ήδη προειδοποιήσει ότι «η έρευνα δεν θα σταματήσει παρά τις παρεμβάσεις και τις προσπάθειες παρεμπόδισης».
Η δράση της δεν περιορίζεται στην Ελλάδα. Η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία έχει ζητήσει την πλήρη διαλεύκανση της υπόθεσης των Τεμπών και διεξάγει πολυεθνικές έρευνες για απάτες στον ΦΠΑ συνολικού ύψους 1,3 δισ. ευρώ, με εμπλοκή ακόμη και της Καμόρα. Παράλληλα, έχει ανοίξει μέτωπο με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, καταγγέλλοντας υποχρηματοδότηση της υπηρεσίας, σε μια περίοδο όπου οι υποθέσεις πληθαίνουν – μόνο για το Ταμείο Ανάκαμψης, οι φάκελοι το 2023 έφτασαν τους 200.
Ένταση προκάλεσε και η απαίτηση της Κοβέσι για διαφάνεια στην υπόθεση των SMS μεταξύ της Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν και του CEO της Pfizer κατά την περίοδο των διαπραγματεύσεων για τα εμβόλια.
Η Λάουρα Κοβέσι έχει εξελιχθεί σε εμβληματική μορφή της ευρωπαϊκής δικαιοσύνης. Αντιμέτωπη με πολιτικές πιέσεις, θεσμικά εμπόδια και πολυσχιδή δίκτυα διαφθοράς, υπερασπίζεται τη διαφάνεια και τη λογοδοσία – ακόμη και όταν στο στόχαστρο μπαίνουν υπουργοί, ευρωτεχνοκράτες ή πολυεθνικές.
Η ίδια έχει συνοψίσει τη φιλοσοφία της με μία φράση: «Δεν υπάρχουν δύο διαφορετικοί κόσμοι εγκληματικότητας – οι μαφιόζοι του δρόμου και οι εκπρόσωποι του οικονομικού εγκλήματος είναι οι δύο όψεις του ίδιου νομίσματος».
Όσο για την παρουσία της στην Ελλάδα, δεν περνά απαρατήρητη. Για κάποιους αποτελεί ελπίδα. Για άλλους, απειλή. Σε κάθε περίπτωση, είναι εκείνη που θέτει το ερώτημα στο τραπέζι – και απαιτεί απαντήσεις.
