Η νέα αυστριακή κυβέρνηση απέφυγε να στηρίξει ρητά τη σύσταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου κατά 90% έως το 2040, στερώντας έτσι από τις Βρυξέλλες την υποστήριξη ενός συμμάχου που μέχρι πρότινος θεωρούνταν δεδομένος.
Παρότι η Βιέννη δεν είχε δηλώσει επίσημα υπέρ του στόχου, η πρώην υπουργός Κλίματος Λεονόρε Γκεβέσλερ των Πρασίνων ήταν από τις πρώτες που είχαν χαιρετίσει τη σχετική πρόταση της Κομισιόν τον Φεβρουάριο του 2024, τονίζοντας τότε ότι η Αυστρία σκοπεύει να φτάσει στις μηδενικές καθαρές εκπομπές έως το 2040, ανεξάρτητα από τις ευρωπαϊκές αποφάσεις.
Ωστόσο, η νέα κυβέρνηση συνασπισμού, που δεν περιλαμβάνει πλέον τους Πράσινους, φαίνεται να υιοθετεί πιο επιφυλακτική στάση.
«Ο στόχος για το 2040 πρέπει να στηρίζει την ανταγωνιστικότητα της Ευρώπης, περιλαμβανομένων των πράσινων τεχνολογιών, αλλά και την επισιτιστική ασφάλεια και τη δίκαιη μετάβαση», δήλωσε εκπρόσωπος του υπουργείου Γεωργίας και Περιβάλλοντος, απαντώντας σε σχετικό ερώτημα του Politico. «Πρέπει να περιμένουμε την επίσημη πρόταση της Κομισιόν και να την εξετάσουμε λεπτομερώς, γιατί η διατύπωση έχει σημασία για την επίτευξη του στόχου».
Η αλλαγή στάσης της Αυστρίας εντείνει τις πιέσεις προς την Κομισιόν
Όπως σημειώνει το Politico, η αλλαγή στάσης της Αυστρίας εντείνει τις πιέσεις προς την Κομισιόν να τροποποιήσει την πρότασή της. Η εκτελεστική εξουσία της ΕΕ σχεδίαζε να καταθέσει επίσημη νομοθετική πρόταση για το 90% μέχρι τα τέλη Μαρτίου, αλλά η διαδικασία αναβλήθηκε επ’ αόριστον λόγω έλλειψης υποστήριξης από τα κράτη μέλη.
Ο αρμόδιος επίτροπος για το Κλίμα, Βόπκε Χούκστρα, εξετάζει τώρα εναλλακτικά σενάρια για να διατηρηθεί το ποσοστό του 90%, αλλά με ενσωμάτωση «ευελιξιών». Ανάμεσα στις επιλογές βρίσκεται η πρόβλεψη να καλυφθεί μέρος των ευρωπαϊκών υποχρεώσεων μέσω αγορών διεθνών πιστώσεων άνθρακα, δηλαδή πληρωμών προς άλλες χώρες ώστε να μειώσουν εκείνες τις εκπομπές τους. Το μέτρο αυτό προβλέπεται από τη Συμφωνία του Παρισίου, αλλά αντιμετωπίζεται με σκεπτικισμό από πολλούς ειδικούς και πολιτικούς, καθώς θεωρείται ότι υπονομεύει την αξιοπιστία της ευρωπαϊκής κλιματικής πολιτικής.
Η νέα αυστριακή κυβέρνηση δεν τοποθετήθηκε επί της ουσίας όταν ρωτήθηκε αν στηρίζει τη χρήση διεθνών πιστώσεων άνθρακα, απαντώντας μόνο πως «ο επίτροπος Χούκστρα έχει ήδη εκφράσει μια ρεαλιστική προσέγγιση» για τον στόχο του 2040.
Η Αυστρία δηλώνει ακόμη προσηλωμένη στους στόχους για κλιματική ουδετερότητα
Το υπουργείο διευκρίνισε πάντως ότι η κυβέρνηση παραμένει προσηλωμένη τόσο στους υφιστάμενους εθνικούς και ευρωπαϊκούς στόχους για την κλιματική ουδετερότητα, όσο και στην εφαρμογή του σχετικού ευρωπαϊκού δικαίου.
Ωστόσο, δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η νέα κυβέρνηση, στην οποία συμμετέχουν το συντηρητικό Λαϊκό Κόμμα (ÖVP), οι Σοσιαλδημοκράτες (SPÖ) και το φιλελεύθερο κόμμα NEOS, έχει ρίξει σημαντικά τον πήχη στις κλιματικές της φιλοδοξίες, σε σύγκριση με τον προηγούμενο συνασπισμό ÖVP–Πρασίνων.
Ένα από τα πρώτα βήματα του νέου κυβερνητικού σχήματος ήταν η διάλυση του λεγόμενου «υπερυπουργείου» Κλίματος που κατείχε η Γκεβέσλερ, το οποίο είχε υπό την εποπτεία του τις πολιτικές για το περιβάλλον, την ενέργεια, τη μετακίνηση και την τεχνολογία. Οι αρμοδιότητες για το κλίμα ενσωματώθηκαν πλέον στο υπουργείο Γεωργίας, ενώ η κυβέρνηση αποφάσισε επίσης να καταργήσει το πρωτοποριακό «κλιματικό μπόνους», ένα μέτρο αναδιανομής των εσόδων από τον φόρο CO₂ προς όλους τους πολίτες.
Σε ερώτηση για το αν η νέα στάση συνιστά υπαναχώρηση από τη θέση του προηγούμενου συνασπισμού, το υπουργείο απάντησε ότι απαιτούνται εσωτερικές διαβουλεύσεις.
Αξίζει να σημειωθεί ότι η Γκεβέσλερ είχε σε κάποιες περιπτώσεις κινηθεί χωρίς τη ρητή συναίνεση των κυβερνητικών της εταίρων, όπως όταν είχε ψηφίσει υπέρ του Ευρωπαϊκού Κανονισμού για την Αποκατάσταση της Φύσης, παρά την αντίθεση του ÖVP. Η στήριξή της στον στόχο του 90% δεν είχε τότε αμφισβητηθεί δημόσια.
Το Επιστημονικό Συμβούλιο της ΕΕ για την Κλιματική Αλλαγή εξακολουθεί να υποστηρίζει ότι ο στόχος του 90% έως το 2040 είναι το ελάχιστο όριο που απαιτείται για την επίτευξη της κλιματικής ουδετερότητας μέχρι το 2050.
Με πληροφορίες από Politico
