Από τη Νέα Υόρκη έως τη Μπανγκόκ τουλάχιστον 5 μεγαλουπόλεις του κόσμου βυθίζονται «με τρομακτικό ρυθμό», όπως δείχνουν τα επιστημονικά στοιχεία.
Πριν από είκοσι δύο χρόνια, όταν η Έρνα στεκόταν έξω από το σπίτι της, τα παράθυρα ήταν στο ύψος του στήθους της. Τώρα έχουν κατέβει ως το ύψος των γονάτων της.
Καθώς το σπίτι τους βυθίζεται, η ίδια και η οικογένειά της αναγκάζονται να αντιμετωπίζουν συχνές πλημμύρες. Στις πιο ακραίες περιπτώσεις, «χρησιμοποιούσαμε κανό – το νερό συνέχιζε να μπαίνει και κατέκλυζε τον ισόγειο χώρο», περιγράφει, μιλώντας στο BBC.
Η Έρνα ζει στην πρωτεύουσα της Ινδονησίας, την Τζακάρτα – μία από τις πόλεις που βυθίζονται με τον ταχύτερο ρυθμό στον κόσμο. Το σπίτι της βρίσκεται σε μία από τις πιο πληγείσες περιοχές, στο βόρειο τμήμα της πόλης, και τώρα βρίσκεται πολύ χαμηλότερα από το επίπεδο του δρόμου.
Η 37χρονη μεγάλωσε εδώ και θυμάται να παίζει στους κοντινούς δρόμους και να προσεύχεται στο τζαμί – που πλέον έχει χαθεί, καθώς βρίσκεται μόνιμα κάτω από το νερό, όπως και το παλιό λιμάνι.
Οι τοίχοι του σπιτιού της, που χτίστηκε τη δεκαετία του 1970, είναι ραγισμένοι, και μπορεί κανείς να δει πού έχουν προστεθεί παχιές επιστρώσεις τσιμέντου στο δάπεδο για να επαναφέρουν το σπίτι στο επίπεδο του εδάφους. Το σπίτι συνεχίζει να βυθίζεται και η Έρνα δεν έχει τη δυνατότητα να μετακομίσει.
Η Τζακάρτα είναι μία από τις δεκάδες παράκτιες περιοχές που βυθίζονται με ανησυχητική ταχύτητα, σύμφωνα με μελέτη του Πανεπιστημίου Nanyang Technological University (NTU) στη Σιγκαπούρη.
Η ομάδα μελέτησε τη βύθιση εδάφους σε 48 παράκτιες πόλεις σε Ασία, Αφρική, Ευρώπη και Αμερική. Πρόκειται για περιοχές ιδιαίτερα ευάλωτες στον συνδυασμό της ανόδου της στάθμης της θάλασσας, που οφείλεται κυρίως στην κλιματική αλλαγή, και της βύθισης του εδάφους.
Με βάση τη μελέτη και τα δεδομένα πληθυσμού του ΟΗΕ, το BBC εκτιμά ότι σχεδόν 76 εκατομμύρια άνθρωποι ζουν σε περιοχές αυτών των πόλεων όπου η βύθιση του εδάφους ήταν κατά μέσο όρο τουλάχιστον 1 εκατοστό το χρόνο μεταξύ 2014 και 2020.
Οι 5 μεγαλουπόλεις που βυθίζονται με ανησυχητικό ρυθμό
Νέα Υόρκη, ΗΠΑ
Τα περισσότερα βυθιζόμενα τμήματα της πόλης έχουν υποχωρήσει λιγότερο από 0,4 εκατοστά το χρόνο. Ωστόσο, το NTU διαπίστωσε ότι λίγες περιοχές, όπως το Breezy Point στο Κουίνς, έχουν παρουσιάσει υψηλότερους ρυθμούς βύθισης. Αυτή η περιοχή βυθίστηκε κατά μέσο όρο 3 εκατοστά το χρόνο.
Η βύθιση συνδέεται με πολλούς παράγοντες, όπως η κατασκευή μετρό και υποδομών, η άντληση υπόγειων υδάτων, καθώς και φυσικά φαινόμενα, όπως η παράκτια διάβρωση, αναφέρουν οι ειδικοί.
Η Νέα Υόρκη έχει ξεκινήσει να υλοποιεί έργα για την απορρόφηση των ομβρίων υδάτων. Επιπλέον, οι τοπικές κοινότητες έχουν δημιουργήσει κοραλλιογενείς υφάλους οστράκων σε περιοχές αποκατάστασης σε όλη την πόλη, με στόχο την προστασία τους από πλημμύρες από τη θάλασσα.
Τζακάρτα, Ινδονησία
Μέρη της Τζακάρτα βυθίζονταν κατά μέσο όρο μεταξύ 0,01 και 11,6 εκατοστών το χρόνο μεταξύ 2014 και 2020, σύμφωνα με τη μελέτη του NTU.
Το NTU διαπίστωσε ότι η περιοχή Πεντζαρινγκάν, που παρουσίασε τη μεγαλύτερη βύθιση στην πόλη, βυθιζόταν κατά μέσο όρο 11,6 εκατοστά το χρόνο.
Συνδεδεμένη με τα υψηλά επίπεδα άντλησης υπόγειων υδάτων, η βύθιση έχει καταστήσει την πόλη πιο ευάλωτη σε σοβαρές πλημμύρες και μόλυνση των υπόγειων υδάτων από θαλασσινό νερό, προειδοποιούν οι ειδικοί.
Το 2023, η τοπική κυβέρνηση απαγόρευσε την άντληση υπόγειων υδάτων σε ορισμένα τμήματα της πόλης και παρότρυνε τις βιομηχανίες να χρησιμοποιούν νερό από δίκτυο.
Επιπλέον, η κυβέρνηση έχει κατασκευάσει θαλάσσια τείχη σε όλη την πόλη για να αποτρέψει την εισβολή της θάλασσας.
Μαϊάμι, ΗΠΑ
Μέρη του Μαϊάμι βυθίζονταν κατά μέσο όρο μεταξύ 0,01 και 2,2 εκατοστών το χρόνο από το 2014 έως το 2020, σύμφωνα με τη μελέτη.
Το NTU διαπίστωσε ότι μία από τις περιοχές με τη γρηγορότερη βύθιση ήταν το Coconut Grove, όπου η βύθιση έφτανε κατά μέσο όρο τα 2,2 εκατοστά το χρόνο. Συνδεδεμένη με έργα ανάκτησης γης και συμπίεσης εδάφους, η βύθιση αυτή αυξάνει τον κίνδυνο πλημμυρών, προειδοποιούν οι ειδικοί. Ως απάντηση σε αυτό, το Μαϊάμι προωθεί νέες αναπτύξεις στις περιοχές που είναι λιγότερο επιρρεπείς σε πλημμύρες.
Τόκιο, Ιαπωνία
Το έδαφος της πόλης είναι αρκετά σταθερό σε γενικές γραμμές, ωστόσο η μελέτη διαπίστωσε πως ορισμένες περιοχές της που έχουν κτιστεί σε «ανακτημένη γη» - που προηγουμένως είχε βυθιστεί - είναι επιρρεπείς σε βύθιση.
Η Τεχνητή Νήσος Central Breakwater στη συνοικία Koto, που χρησιμοποιείται για απορρίμματα, βυθιζόταν κατά μέσο όρο 2,4 εκατοστά το χρόνο από το 2014 έως το 2020. Στη συνοικία Ota, το αεροδρόμιο Haneda βυθιζόταν κατά μέσο όρο μεταξύ 0,1 και 2 εκατοστών το χρόνο, ενώ το πάρκο Jonanjima Seaside κατά μέσο όρο μεταξύ 0,07 και 1,5 εκατοστών το χρόνο.
Το Τόκιο κατάφερε να επιβραδύνει σημαντικά τη βύθιση τη δεκαετία του 1970, μετά την επιβολή αυστηρών κανονισμών για την άντληση υπόγειων υδάτων. Το 2006, η κυβέρνηση ολοκλήρωσε επίσης ένα περίπλοκο υπόγειο σύστημα φραγμάτων, αναχωμάτων και σηράγγων για τον έλεγχο των πλημμυρών.
Μπανγκόκ, Ταϊλάνδη
Μέρη της Μπανγκόκ βυθίζονταν κατά μέσο όρο μεταξύ 0,01 και 4,1 εκατοστών το χρόνο από το 2014 έως το 2020, σύμφωνα με τη μελέτη του NTU.
Το NTU διαπίστωσε ότι η περιοχή Lam Phakchi στα ανατολικά της πόλης ήταν μία από τις πιο γρήγορα βυθιζόμενες και είχε βυθιστεί κατά μέσο όρο 4,1 εκατοστά το χρόνο.
Οι ειδικοί αναφέρουν ότι η βύθιση συνδέεται με υψηλά επίπεδα άντλησης υπόγειων υδάτων, αυξάνοντας τον κίνδυνο πλημμυρών και εισχώρησης αλμυρού νερού στις παράκτιες περιοχές στο μέλλον.
Η Ταϊλάνδη έχει αρχίσει να αυξάνει την τιμή για την πρόσβαση στο υπόγειο νερό και έχει κατασκευάσει εγκαταστάσεις επεξεργασίας επιφανειακών υδάτων, συμβάλλοντας στη μείωση της χρήσης υπόγειων υδάτων από το 2001, σύμφωνα με μελέτη του Asian Institute of Technology.
Οι κίνδυνοι της άντλησης των υπόγειων υδάτων
Πολλοί παράγοντες μπορούν να συμβάλουν στη βύθιση του εδάφους, όπως η δόμηση, η εξόρυξη, οι τεκτονικές κινήσεις, οι σεισμοί και η φυσική συμπύκνωση του εδάφους - όταν το έδαφος πιέζεται και γίνεται πιο συμπαγές με την πάροδο του χρόνου.
Ωστόσο, «μία από τις πιο συνηθισμένες αιτίες είναι η άντληση υπόγειων υδάτων», εξηγεί η επικεφαλής ερευνήτρια της μελέτης του NTU, Τσέριλ Τέι.
Τα υπόγεια ύδατα βρίσκονται κάτω από την επιφάνεια της Γης, μέσα σε ρωγμές και κενά σε άμμο, έδαφος και βράχους. Αποτελούν περίπου το μισό από το νερό που χρησιμοποιείται για οικιακές ανάγκες - συμπεριλαμβανομένου του πόσιμου - παγκοσμίως. Είναι επίσης απαραίτητα για την άρδευση των καλλιεργειών.
Καθώς όμως οι πόλεις μεγαλώνουν, η ανάγκη για προμήθεια γλυκού νερού αυξάνεται σημαντικά. Σε κάποιες περιοχές, νοικοκυριά και βιομηχανίες ανοίγουν δικές τους γεωτρήσεις ή φρέατα και αντλούν υπερβολικές ποσότητες - όπως στη Τζακάρτα.
Η υπερβολική άντληση νερού για μεγάλα χρονικά διαστήματα συμπιέζει το έδαφος, με αποτέλεσμα η επιφάνεια - και όλα όσα είναι χτισμένα πάνω της - να βυθίζονται ή να υποχωρούν.
Με πληροφορίες από BBC
