Αυτό που αναρωτιέμαι παρακολουθώντας το «The world’s a little blurry», το ντοκιμαντέρ για την πορεία της Μπίλι Άιλις προς την κορυφή, είναι αν θα είχε τόσο μεγάλο ενδιαφέρον αν αφορούσε κάποιον άλλον σταρ. Οι δυόμισι ώρες που διαρκεί φαίνονται υπερβολικά πολλές για κάποιον που δεν γνωρίζει καλά το έργο της. Ωστόσο, η Έιλις αποδεικνύεται μια συναρπαστική φιγούρα, παρά το νεαρό της ηλικίας της. Φέτος έκλεισε τα 19.
Με ένα μόλις άλμπουμ στο ενεργητικό της και μόνο τέσσερα χρόνια στο προσκήνιο, θεωρείται ήδη φαινόμενο. Η σκοτεινή αισθητική της σε συνδυασμό με την ιδιαίτερη, αρκετά ώριμη για την ηλικία της στιχουργική της πάει πέρα από τα όρια του mainstream. Εντελώς γκοθ, δεν έχει ίχνος σεξουαλικότητας ή χαριτωμενιάς με τα φαρδιά ρούχα που φοράει, λες και οι Cure συναντούν τη Λάνα Ντελ Ρέι.
Είναι αυτή η ιδιαιτερότητά της, όμως, που κάνει τη μουσική της να έχει τόσο μεγάλη απήχηση σε μεγαλύτερες ηλικίες. Ξαφνικά, άτομα που δεν περίμενες ποτέ ότι θα ασχολούνταν με μια νιόφερτη πιτσιρίκα αντιμετωπίζουν την Άιλις ως μάννα εξ ουρανού για τη σύγχρονη μουσική. Αυτό που η Tέιλορ Σουίφτ κατάφερε μόλις πρόσφατα, όταν το γύρισε στη φολκ, η Άιλις το πέτυχε από το πρώτο της κομμάτι: επαναπροσδιόρισε τι σημαίνει ποπ σταρ τον εικοστό πρώτο αιώνα.
Η Άιλις ανήκει σε μια γενιά που έχει μάθει η κάμερα να καταγράφει ακόμα και τις πιο προσωπικές στιγμές της καθημερινότητας και το φιλμ αρκετές φορές σού δίνει σε την αίσθηση ότι η επιτυχία της ήταν «αναπόφευκτη» από την πρώτη στιγμή.
Το ντεμπούτο άλμπουμ της «When we all fall asleep, where do we go?», που ηχογράφησε μαζί με τον αδερφό της Φίνεας Ο’Κόνελ, σάρωσε τα Grammy το 2019. Κέρδισε τις πέντε βασικές κατηγορίες, καλύτερου άλμπουμ, καλύτερου δίσκου, καλύτερου τραγουδιού, καλυτερου νέου καλλιτέχνη και καλύτερου παραγωγού (ο αδερφός της). Είναι η πρώτη καλλιτέχνις που κερδίζει τόσα βραβεία σε τόσο νεαρή ηλικία –ήταν μόλις 17– και η πρώτη γυναίκα, ενώ, γενικά, κάτι παρόμοιο είχε καταφέρει ο Κρίστοφερ Κρος το 1979.
Το ντοκιμαντέρ «The world’s a little blurry» ξεκινά όταν η Μπίλι, 15 χρονών, μαθαίνει ότι το «Ocean Eyes», το πρώτο κομμάτι που έγραψε όταν ήταν 13 ετών, παίζεται στο ραδιόφωνο μετά τη viral επιτυχία του στο SoundCloud. Τρία χρόνια μετά, η κάμερα μας μεταφέρει στο υπνοδωμάτιο του αδερφού της, όπου ετοιμάζουν το κομμάτι «Bury a friend». Το τετράδιο στο οποίο γράφει τους στίχους της είναι γεμάτο ζωγραφιές περίεργων πλασμάτων και προτάσεις γραμμένες με κεφαλαία γράμματα, όπως «I WANA END ME».
Η δημιουργική σχέση που έχει με τον Φίνεας τονίζεται συνέχεια στην ταινία, όπως και το συναισθηματικό δέσιμο που έχει με τους φαν της κατά τη διάρκεια μιας σειράς περιοδειών ανά τον κόσμο, αλλά και τα προβλήματα που αντιμετωπίζει με το σώμα της. Σε μια σκηνή-κλειδί, ο Φίνεας φοβάται ότι κάποια στιγμή η δισκογραφική εταιρεία θα τους πιέσει να γράψουν μόνο hits κι εκείνη θα αντιδράσει αρνητικά. Σε μια άλλη, προς το τέλος, όταν γράφουν το «No time to die», το τραγούδι για την ταινία του James Bond, η Άιλις, που πλέον έχει πλήρη συναίσθηση της διασημότητάς της, λέει: «Θα με κοροϊδέψει όλο το Internet όταν το κάνω».
Η σκηνοθεσία είναι του R.J. Cutler, γνωστού από τη δουλειά του σε σοβαρά ντοκιμαντέρ, όπως τα πολιτικά «The War Room» και «A perfect candidate», αλλά και το «September Issue», που αφορούσε τo περιοδικό «Vogue». Ο Cutler ακολουθεί την Άιλις σαν μαγεμένος από το χαρίσματά της και το φιλμ σπάνια ξεφεύγει από τον στόχο του, που είναι να αποτυπώσει την καθημερινότητα της νεαρής σταρ. Δεν υπάρχει μια τυπική, γραμμική αφήγηση. Είναι σαν να παρακολουθείς cinéma vérité, δεν υπάρχει κάποια συγκεκριμένη ιστορία, αντίθετα αυτή ξεδιπλώνεται όσο γυρίζει η κάμερα.
«Είναι αξιοσημείωτο», γράφει ο Τζον Καραμάνικα στους «New York Times, «πώς ένα ανερχόμενο αστέρι όπως η Άιλις παραχώρησε απόλυτη πρόσβαση σε έναν κινηματογραφιστή προτού το πρώτο άλμπουμ της ολοκληρωθεί». Ήταν μια ευαίσθητη στιγμή, γιατί η επιτυχία δεν ήταν εξασφαλισμένη, οπότε ήταν μεγάλο το ρίσκο να επιτρέψεις να καταγράψουν την πορεία σου.
Η Άιλις ανήκει σε μια γενιά που έχει μάθει η κάμερα να καταγράφει ακόμα και τις πιο προσωπικές στιγμές της καθημερινότητας και το φιλμ αρκετές φορές σού δίνει σε την αίσθηση ότι η επιτυχία της ήταν «αναπόφευκτη» από την πρώτη στιγμή.
Πάντως, δεν πρέπει να περιμένει κανείς κάποια τραγική ιστορία, όπως στην περίπτωση της Μπρίτνεϊ Σπίαρς ή του Τζάστιν Μπίμπερ. Η οικογένειά της αποδεικνύεται αρκετά δεμένη και προσγειωμένη. Οι γονείς της φαίνονται απλοί και τίμιοι άνθρωποι που πραγματικά νοιάζονται και αγχώνονται με την ξαφνική διασημότητα της κόρης τους. Μάλιστα, σε ένα από τα πιο όμορφα στιγμιότυπα του ντοκιμαντέρ, τους βλέπεις να συζητούν μεταξύ τους για το αν έπρεπε να την αφήσουν να κάνει μια βόλτα στην πόλη με το καινούργιο της αμάξι. Μόλις έχει πάρει το δίπλωμα οδήγησης και αποφασίζει να πάει να δει τον (αδιάφορο) φίλο της, τον οποίο χωρίζει κάπως αναμενόμενα στη συνέχεια. «Επειδή δεν αντέχει την αυτοκαταστροφή του και δεν είναι δίκαιο που δεν θέλουν τα ίδια πράγματα», όπως λέει. Γενικά, οι γονείς της δεν την αφήνουν από τα μάτια τους μέχρι να ενηλικιωθεί και προσπαθούν να της σταθούν όσο μπορούν στις πιο άσχημες στιγμές της.
Η Άιλις αναφέρει συχνά τον Μπίμπερ, θεωρώντας τον κινητήριο δύναμή της. Όταν μεγάλωνε, είχε τέτοια εμμονή μαζί του, που η μητέρα της σκεφτόταν να την πάει σε παιδοψυχολόγο. Η ίδια εξηγεί ότι ήταν τόσο ερωτευμένη μαζί του, που φοβόταν ότι θα της κατέστρεφε την ερωτική ζωή, επειδή δεν θα μπορούσε να βρει κανέναν που να μπορεί να συγκριθεί μαζί του. Όταν τον συναντά στο απώγειο της επιτυχίας της, η αντίδρασή της είναι αμήχανη, σαν να μην πιστεύει ότι συμβαίνει στην πραγματικότητα. Είναι ο Μπίμπερ, όμως, αυτός που θαμπώνεται από την παρουσία της και όχι το αντίθετο, σύμφωνα με το «Variety».
Για πρώτη φορά, επίσης, ο θεατής έρχεται αντιμέτωπος με μια κρίση από το σύνδρομο Τουρέτ, από το οποίο η πάσχει Άιλις. Ακόμη και όταν παρουσιάζεται στις πιο προσωπικές της στιγμές, η 19χρονη σταρ παραμένει ένα αίνιγμα. Δεν ανοίγεται ποτέ ολοκληρωτικά και δεν σε αφήνει να πλησιάσεις, όσο κοντά της κι αν νομίζεις ότι βρίσκεσαι. Έχει τον απόλυτο έλεγχο της εικόνας της. Υπάρχει μια ασφάλεια, όπως παρατηρεί ο Καραμάνικα, ακόμα και στις εντάσεις και στα ξεσπάσματά της, που δεν ξεφεύγουν ποτέ. Ο ίδιος το αποδίδει στην επέμβαση της εταιρείας της, της Interscope Records, που έχει ελέγξει όλο το υλικό.
Κατά τη διάρκεια των γυρισμάτων του βίντεο «When the party’s over» η Άιλις, απογοητευμένη από το αποτέλεσμα, που δεν είναι όπως το είχε στο μυαλό της, μονολογεί ότι από δω και μπρος θα σκηνοθετεί η ίδια τα βίντεό της. Είναι μια μικρή λεπτομέρεια που σε κάνει να αναρωτιέσαι ποιος πραγματικά είχε την τελευταία λέξη σε όσα παρακολουθήσαμε...
Το «Billie Eilish: The world’s a little blurry» προβάλλεται στην Apple TV+.
Το άρθρο δημοσιεύθηκε στην έντυπη LiFO.
