«Υπάρχει λόγος που ο πρωθυπουργός της Ελλάδας, Κυριάκος Μητσοτάκης, ταξίδεψε αεροπορικώς στην Σαντορίνη στα μέσα του μήνα, θέλοντας να ανακοινώσει το άνοιγμα του τουρισμού στη χώρα», σχολιάζει το CNN σε εκτενές αφιέρωμά του για όσα άλλαξαν στο δημοφιλέστερο νησί των Κυκλάδων.
«Όταν ο ήλιος του απογεύματος πέφτει πίσω από τον κρατήρα του ανενεργού ηφαιστείου, μέρος του οποίου διαμορφώνει το νησί, είναι μία ευκαιρία για τις πιο ρομαντικές και όμορφες φωτογραφίες στον πλανήτη. Είναι μία εικόνα που βοηθά την Σαντορίνη να παραμένει το νησί με τους περισσότερους επισκέπτες, καθώς δέχεται ακόμα και δύο εκατομμύρια τουρίστες τον χρόνο. Πολλοί καταφτάνουν σε γιγάντια κρουαζιερόπλοια που συνήθως ρίχνουν άγκυρα στην μέση του φυσικού όρμου από κάτω».
«Το νησί θα υποδεχτεί επισκέπτες από πτήσεις του εξωτερικού από την 1η Ιουλίου αλλά τα μέτρα για τον κορωνοϊό σημαίνουν πως οι αριθμοί θα είναι πολύ μικρότεροι από παλιά και τα κρουαζιερόπλοια δεν θα επιστρέψουν σύντομα. Και ενώ αυτό σημαίνει πολύ «βάρβαρους καιρούς» για κάποιες επιχειρήσεις, άλλοι απολαμβάνουν την προοπτική μιας νέας εποχής για το νησί, στην οποία η ομορφιά της Σαντορίνης μπορεί να ακμάσει χωρίς να μετατραπεί σε μία μηχανή που απλώς φέρνει χρήματα».
«Ο αντίκτυπος της καραντίνας λόγω Covid υπήρξε ήδη δραματικός για έναν προορισμό που στηρίζεται κατά 90% στον τουρισμό για τα έσοδά του. Στην περίπτωση της Σαντορίνης το χτύπημα ήταν διπλό, καθώς το νησί είχε μόλις πρόσφατα προχωρήσει στην λειτουργία των ξενοδοχείων και των εστιατορίων του σε 12μηνη βάση».
Κατά τη διάρκεια της επιβεβλημένης απομόνωσης, μόνο οι κάτοικοι της Σαντορίνης ήταν στο νησί. Επισκέπτες από την ενδοχώρα έπρεπε να επιστρέψουν στα σπίτια τους και δεν επιτράπηκε η είσοδος σε καινούργιους τουρίστες. Το δραστικό κλείσιμο δούλεψε και ούτε ένα κρούσμα της δυνητικά θανατηφόρας ασθένειας δεν καταγράφηκε στη Σαντορίνη. Τώρα, παρότι το νησί ανοίγει ξανά όλοι είναι προσεκτικοί. Η προσωπική προστασία δεν θα είναι μόνο προς όφελος των επισκεπτών».
«Κανείς στην Σαντορίνη δεν θέλει να κολλήσει Covid» λέει η Τζόι Κερλούκε, που διαχειρίζεται την ταβέρνα «Δήμητρης» στο Αμμούδι. «Πρέπει να πω ότι με το lockdown νιώσαμε ασφαλείς στην Σαντορίνη επειδή δεν είχαμε κανένα κρούσμα και δεν ήρθε κανένας. Νομίζω ότι όλοι απολαύσαμε το τοπίο και την ησυχία για λίγο».
Η Σαντορίνη, με τους μπλε θόλους στις εκκλησίες της και τους απόκρημνους γκρεμούς εκατοντάδων μέτρων δείχνει απαράλλαχτη, αλλά θα είναι ασυνήθιστα άδεια φέτος. «Περιμένουμε το 15% των επισκεπτών συγκριτικά με πέρυσι», λέει ο Γιώργος Φιλιππίδης, γενικός διευθυντής του ξενοδοχείου Andronis Luxury Suites. «Η οικονομική ζημιά θα είναι τεράστια. Θα λειτουργήσουμε με απώλειες για το 2020 αλλά θέλουμε να ανοίξουμε ώστε να προσφέρουμε δουλειά στους υπαλλήλους μας και να στηρίξουμε την τοπική κοινότητα που στηρίζεται αποκλειστικά στον τουρισμό».
Η απουσία επισκεπτών επέτρεψε την ολοκλήρωση αρκετών έργων. «Το νέο τερματικό στο αεροδρόμιο είναι πλέον λειτουργικό», λέει ο Φιλιππίδης. «Ο καινούργιος δρόμος που συνδέει την Οία με το αεροδρόμιο και το λιμάνι του Αθηνιού επίσης ολοκληρώθηκε και η κυκλοφορία στο νησί θα είναι πολύ πιο εύκολη».
Για ένα προορισμό που ξεπερνά μόνο η Βενετία σε προβλήματα από τα κρουαζιερόπλοια, το γεγονός ότι πολύ λίγα από αυτά τα θεόρατα σκάφη θα φτάσουν - αν έρθει κανένα μέσα στο 2020 - θεωρείται καλό νέο. Με κάθε πλοίο να αφήνει 3.000 ανθρώπους σε μίνι-λεωφορεία, αυτά τα «επιπλέοντα ξενοδοχεία» γέμιζαν τους δρόμους της Σαντορίνης με επισκέπτες. «Καμία άφιξη κρουαζιερόπλοιου δεν έχει επιβεβαιωθεί ακόμα», λέει ο Φιλιππίδης. «Και ακόμα και αν ξεκινήσουν να έρχονται, θα είναι πολύ λίγα».
Στην ταβέρνα «Δημήτρης», ένα από τα ελάχιστα μαγαζιά που προσφέρουν απρόσκοπτη θέα στο ηλιοβασίλεμα της Σαντορίνης, η Κερλούκε αυξάνει τις αποστάσεις μεταξύ των τραπεζιών και προετοιμάζει τον ατομικό εξοπλισμό αυτοπροστασίας. «Θα έχουμε πολύ λιγότερα τραπέζια κατά μήκος της προκυμαίας, το οποίο είναι δύσκολο για εμάς καθώς έχουμε μια μικρή ταβέρνα. Και θα φοράμε μάσκες και γάντια. Θα υπάρχει αντισηπτικό για τους πελάτες μας».
Η Κερλούκε ταξίδεψε από τον Καναδά στην Σαντορίνη πριν 25 χρόνια. Δεν είναι απαισιόδοξη. «Όσοι αποφασίσουν να έρθουν στην Σαντορίνη θα περάσουν υπέροχα. Θα δουν την Σαντορίνη ήσυχη και χωρίς κόσμο. Όπως ήταν παλιά».
Πέρα από τον τουρισμό, μια άλλη σταθερή και κύρια πηγή εσόδων για την οικονομία της Σαντορίνης είναι τα οινοποιεία. Τα μοναδικά κρασιά της Σαντορίνης με βάση το ασύρτικο εξάγονται σε όλο τον κόσμο και τα περισσότερα από τα 18 οινοποιεία είναι ανοικτά στους επισκέπτες. Το κρασί του 2019 θα έπρεπε ήδη να είναι στα εστιατόρια και στα σούπερ μάρκετ του νησιού, αλλά ο Πέτρος Βαμβακούσης, διευθυντής του οινοποιείου Βενετσάνου εξηγεί πως η καραντίνα εμπόδισε την διανομή.
Το κρασί του 2019 παραμένει σε δεξαμενές από ανοξείδωτο ατσάλι και βαρέλια. Θα έπρεπε να έχει εμφιαλωθεί τον Φεβρουάριο και τον Απρίλιο αλλά οι πέντε άνθρωποι που μπορούσαν να το κάνουν έμειναν στα σπίτια τους. Τώρα προσπαθούμε να προλάβουμε.
Συνήθως γεμίζουμε 50.000 μπουκάλια τον χρόνο αλλά βασιζόμαστε στις εξαγωγές, οι οποίες είναι κοντά στο μηδέν αυτή την στιγμή. Ο διανομέας μας στην Αμερική μας ενημέρωσε πως όσο τα εστιατόρια παραμένουν κλειστά στις ΗΠΑ, δεν υπάρχει αγορά για το κρασί της Σαντορίνης εκεί».
Όπως πολλά οινοποιεία, ο Βενετσάνος είχε περιθώριο μέχρι την κρίση για κάποια έσοδα από δοκιμές και περιηγήσεις. Στην άκρη του γκρεμού με θέα το λιμάνι του Αθηνιού, το οινοποιείο έχει μία πανέμορφη ταράτσα όπου το κρασί συνοδεύεται από μεζέδες αλλά ο Βαμβακούσης λέει πως οι αριθμοί πελατών που μπορούν πια να εξυπηρετηθούν θα μειωθούν σε 4 με 6 ανά τραπέζι από εδώ και πέρα.
«Ζούμε σε παράξενους καιρούς», λέει. «Όλα στο νησί μου θυμίζουν χειμώνα. Πολλά εστιατόρια, καφετέριες και ξενοδοχεία είναι κλειστά. Και είναι καλοκαίρι τώρα, είναι υπερβολικά αλλόκοτο για την Σαντορίνη να είναι τόσο ήσυχα και μοναχικά».
Ο Βαμβακούσης είναι αισιόδοξος πως οι μέρες με πολλή δουλειά θα επιστρέψουν, αλλά πιστεύει ότι η αναγκαστική ύφεση θα ωθήσει σε μία επαναξιολόγηση για το μέλλον του νησιού. «Η Σαντορίνη είναι ένα από τα πιο όμορφα μέρη στην Γη, και είμαι σίγουρος ότι το lockdown βοήθησε», λέει.
«Σταμάτησε την μηχανή που απλά παρήγαγε χρήμα και δεν ενδιαφερόταν για το περιβάλλον. Τώρα είναι η κατάλληλη στιγμή να σκεφτούμε τι πήγαινε λάθος στην Σαντορίνη. Έχουμε το δικαίωμα να την προστατεύσουμε αλλά όχι να την καταστρέψουμε.»
Αν και το οικονομικό θα είναι ένα πολύ μεγάλο ζήτημα για το 2020, η διακοπή στην τουριστική σεζόν δεν έφερε μόνο ζημιές. Η Τζιλ Ράκχαμ από την Βρετανία, που διαχειρίζεται το εστιατόριο Lotza και τα ενοικιαζόμενα δωμάτια Οia Old Houses για περισσότερα από 30 χρόνια με τον σύζυγό της, βλέπει και «ανάμεικτες ευλογίες».
«Έναν μήνα νωρίτερα, οι κρατήσεις μας για τον Ιούλιο έδειχναν καλές, με περίπου 75% πληρότητα. Τώρα όμως είμαστε στο 20% και πέφτουμε», λέει η Ράκχαμ. «Ωστόσο εγώ νομίζω πως μέσα από αυτή την καταστροφή θα αναδειχθούν και νικητές. Δόθηκε στην Σαντορίνη μια ανάπαυλα για να αναπνεύσει. Ούτε πλήθη, ούτε μποτιλιαρίσματα, ούτε κρουζιερόπλοια».
Η Ράκχαμ παρατηρεί πως στις παραλίες Περίβολας και Περίσσα, λίγες ταβέρνες λειτουργούν κυρίως με ντόπιους Έλληνες και επισκέπτες από την Αθήνα. Άλλοι επιχειρηματίες επιστρέφουν για να ανοίξουν την 1η Ιουλίου όπου αναμένονται διεθνείς πτήσεις.
Μετά από το τρίμηνο λουκέτο, κάποια ξενοδοχεία ξανασκέφτηκαν τον τρόπο που παρέχουν τις υπηρεσίες τους και αλληλεπιδρούν με τους φιλοξενούμενους. «Θα προσφέρουμε τις υπηρεσίες μας ψηφιακά», λέει ο Γιώργος Φιλιππίδης. «Θα μπορείτε να κάνετε τσεκ ιν ηλεκτρονικά, να παραγγείλετε κοκτέιλ, να κλείσετε μια κρουαζιέρα στα καταγάλανα νερά του Αιγαίου και να κάνετε τσεκ άουτ από το κινητό σας».
Το μοντέλο ιδιωτικότητας που έκανε την Σαντορίνη τόσο πετυχημένο προορισμό για νεόνυμφους στον μήνα του μέλιτος, θα μπορούσε να λειτουργήσει προς όφελός της. «Αντί για τεράστια ξενοδοχεία με μεγάλους κοινόχρηστους χώρους, οι περισσότερες σουίτες της Σαντορίνης έχουν ιδιωτικές εισόδους, φωτεινά μπαλκόνια και ιδιωτικές πισίνες ή τζακούζι που καθαρίζονται και χλωριώνονται καθημερινά», εξηγεί.
«Το πρωινό σερβίρεται στο δωμάτιό σας, όχι σε αίθουσα. Είναι ιδανικό για επισκέπτες που θέλουν να νιώθουν ασφαλείς. Σε αντίθεση με τα μεγάλα καταλύματα, δεν χρειάζεται να βάλουμε μεγάλα πλεξιγκλάς ανάμεσα στις ξαπλώστρες.»
Η Ελλάδα έχει εμπειρία από οικονομικές κρίσεις αλλά στις δεκαετίες του 1950 και 1960, όπως και το 2008, μπορούσε πάντα να προβλέπει στον μαζικό τουρισμό για την ανάκαμψη της οικονομίας. Η ειρωνεία με την παρούσα κατάσταση είναι ότι ο τουρισμός, που ήταν κάποτε η λύση, τώρα είναι το πρόβλημα.
«Στην ομιλία του από την Σαντορίνη, ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης εξέφρασε την επιθυμία του η Ελλάδα να παραμείνει ασφαλής, αλλά γνωρίζει επίσης πως το 20% των Ελλήνων εργάζονται στον τουρισμό και την «βιομηχανία» που συνεισφέρει το 30% της οικονομίας», σχολιάζει το CNN. «Χρειάζεται νησιά όπως η Σαντορίνη να έχουν ένα μακρύ και προσοδοφόρο καλοκαίρι και, ακόμη και ένα επιτυχημένο φθινόπωρο».
Πηγή: CNN
σχόλια