Σε καθεστώς έκτακτης ανάγκης τέθηκαν η Αττική, η Πάτμος και η Λέρος, μετά από απόφαση του υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας Σταύρου Παπασταύρου, εξαιτίας της δραματικής μείωσης των υδάτινων αποθεμάτων στους ταμιευτήρες. Η εικόνα των ταμιευτήρων που υδροδοτούν το Λεκανοπέδιο είναι πλέον οριακή, γεγονός που ενεργοποίησε τα θεσμικά μέτρα αντιμετώπισης λειψυδρίας.
Ο βασικός λόγος είναι η κατακόρυφη πτώση της στάθμης του νερού, ιδιαίτερα στον ταμιευτήρα του Ευήνου, ο οποίος βρίσκεται σε επίπεδα χαμηλότερα ακόμη και από το 2008. Η μείωση των αποθεμάτων δεν αφορά μια μεμονωμένη χρονιά, αλλά τρία συνεχόμενα έτη έντονης ξηρασίας.
Τα στοιχεία που παρουσίασε η ΕΥΔΑΠ δείχνουν:
- Μείωση αποθεμάτων περίπου 250 εκατ. κυβικά μέτρα κάθε χρόνο από το 2022.
- Πτώση βροχοπτώσεων κατά ~25%.
- Αύξηση εξάτμισης κατά ~15%.
- Άνοδο κατανάλωσης κατά ~6%.
Οι επιστήμονες περιγράφουν την κατάσταση ως εμμένουσα ξηρασία, παρόμοια με εκείνη της περιόδου 1988–1994.
Τι σημαίνει «κατάσταση έκτακτης ανάγκης λειψυδρίας»
Η απόφαση αυτή δεν συνεπάγεται άμεσα περιοριστικά μέτρα για τους πολίτες, αλλά σηματοδοτεί:
Επιτάχυνση μεγάλων έργων υδροδότησης.
- Προτεραιοποίηση επεμβάσεων σε ταμιευτήρες, δίκτυα και υδροδοτικά συστήματα.
- Άμεση κινητοποίηση της Πολιτείας για θωράκιση της Αττικής.
- Η κίνηση αυτή θεωρείται η «τελευταία γραμμή άμυνας» πριν η κατάσταση επιδεινωθεί περαιτέρω τα επόμενα 2–5 χρόνια.
Επηρεάζονται οι πολίτες;
Όχι προς το παρόν. Δεν προβλέπονται περικοπές στην κατανάλωση νερού.
Ωστόσο, το υπουργείο τονίζει ότι απαιτείται υπεύθυνη χρήση από όλους, καθώς τα αποθέματα είναι περιορισμένα και τα υδρολογικά δεδομένα ιδιαίτερα ανησυχητικά.
Γιατί αποφασίστηκε τώρα
Τα επιστημονικά στοιχεία ολοκληρώθηκαν μόλις πρόσφατα, επιβεβαιώνοντας ότι η ξηρασία που πλήττει την Αττική είναι παρατεταμένη, δομική και όχι συγκυριακή. Προηγήθηκαν μελέτες, γεωτρήσεις και αξιολόγηση διεθνών πρακτικών πριν ληφθεί η τελική απόφαση.
Τι θα ακολουθήσει
Με την ενεργοποίηση του σχετικού νόμου:
Τα έργα εντάσσονται στη Μονάδα Συμβάσεων Στρατηγικής Σημασίας του Υπερταμείου.
- Οι διαδικασίες επιταχύνονται αλλά με πλήρη διαφάνεια και νομιμότητα.
- Προχωρούν άμεσα οι παρεμβάσεις για την υδροδότηση των επόμενων 25 ετών.
Η λειψυδρία αποτελεί πλέον πανευρωπαϊκό πρόβλημα. Σύμφωνα με την EEA:
- Το 30% των κατοίκων της νότιας Ευρώπης ζει σε περιοχές με μόνιμη υδατική πίεση.
- Το 70% αντιμετωπίζει εποχική λειψυδρία το καλοκαίρι.
Ισπανία, Κύπρος, Ιταλία και Νότια Γαλλία ήδη εφαρμόζουν εκτεταμένες πολιτικές διαχείρισης νερού, τις οποίες μελετά και η Ελλάδα.
Η σημερινή κήρυξη αποτελεί προειδοποίηση αλλά και αφετηρία μιας μεγάλης προσπάθειας θωράκισης του υδροδοτικού συστήματος, σε μια περίοδο που η κλιματική κρίση δοκιμάζει τα όρια των υποδομών και της επάρκειας νερού στη χώρα.
