Ασφυξία γυναικών

Ασφυξία γυναικών Facebook Twitter
BEGGING Το "Κουκλόσπιτο" του Μπρούερ είναι ένα ενοχλητικό για τους άντρες έργο, που μερικές φορές γίνεται αφόρητο.
0

Στις 21 Ιουλίου (και έως τις 24 του μηνός) το αμφιλεγόμενοΚουκλόσπιτο των Mabou Minesκαταφθάνει στην Πειραιώς 260 και έτσι θα έχουμε την ευκαιρία να σχηματίσουμε τη δική μας άποψη. To βασικό ερώτημα είναι το εξής: Γιατί έπρεπε τους ανδρικούς ρόλους του Κουκλόσπιτου να ερμηνεύουν νάνοι ηθοποιοί και γιατί το βασικό σκηνικό να είναι ένα κουκλόσπιτο με έπιπλα μινιατούρες; Αν «εικονογραφήσεις» αυτό που εξέθεσε ο Ίψεν, την ασφυξία των γυναικών σ' έναν κόσμο φτιαγμένο από, και για, τους άνδρες αλλά κυρίως την πρώτη αβέβαιη αντίδραση μιας γυναίκας ενάντια στο άνισο πατριαρχικό σύστημα που ήθελε τις γυναίκες κούκλες (ή μαριονέτες, η απόσταση ανάμεσα στις έννοιες των δύο λέξεων είναι ασήμαντη), δεν μειώνεις την εσωτερική δύναμη του έργου, όλη αυτή τη βία που κρύβεται και καταπιέζεται πίσω από τις λέξεις;

Οι αποτιμήσεις είναι εύκολες - πιο δύσκολο είναι να βρεις τη διάθεση να αναζητήσεις το στόχο του σκηνοθέτη πίσω από τις πρώτες, επιπόλαιες εντυπώσεις. Αυτό δηλαδή που έκανε ο Marco Jeffersonστους «ΝΥ Times», ο οποίος, παρ' ότι δεν βρήκε όλες τις ιδέες του Λι Μπρούερ εξίσου αποτελεσματικές, καταλήγει ότι η όλη εμπειρία ήταν συναρπαστική. «Από τα παιδικά μας χρόνια κιόλας προσπαθούμε να ελέγξουμε την κλίμακα του κόσμου και τις αναλογίες του» γράφει, προσπαθώντας να καταλάβει τι κινητοποίησε τον σκηνοθέτη, κι αυτή η ανάγκη και η αγωνία αποτυπώνεται ανάγλυφα στα παραμύθια όπου συχνά πρωταγωνιστούν γίγαντες ή νάνοι. Η ίδια αγωνία, των σωμάτων αρχικά, που ενστικτωδώς ποθούν την τάξη, εκφράζεται υπέροχα σταΤαξίδια του Γκάλιβερ του Τζόναθαν Σουίφτή στις περιπέτειες της Αλίκης στη Χώρα των Θαυμάτων. Στο κείμενό του ο Jefferson προσπαθεί να καταλάβει ακόμη και τα γέλια των θεατών: για κάποιους ήταν φυσική αντίδραση στα στοιχεία παρωδίας της παράστασης, για κάποιους άλλους, ωστόσο, το γέλιο προκύπτει από την επώδυνη αναγνώριση ότι άνθρωποι στους οποίους η αγάπη μας έδωσε ανάστημα στην πραγματικότητα (από άποψη συναισθηματικής νοημοσύνης) ήταν νάνοι.

Το Κουκλόσπιτο, σίγουρα ένα «ενοχλητικό» έργο για τους άνδρες, στην απόδοση του Μπρούερ, γίνεται κατά στιγμές αφόρητο. Το ταμπού που κρύβεται πίσω από τη γνωστή σεξολογία για τους νάνους εδώ φωτίζεται αδίστακτα, κάθε φορά που ο νάνος ηθοποιός Mαρκ Ποβινέλι, σύζυγος της Νόρας, εκφράζει τη σεξουαλική του επιθυμία, όταν αυτός ανεβαίνει στην πλάτη της ή όταν η Νόρα τον παίρνει στην αγκαλιά της (!) - ή ακόμη στη σκηνή που ο εκβιαστής της ιστορίας παρασύρει την ηρωίδα σε προσομοίωση στοματικού έρωτα. Ο Ποβινέλι σε συνέντευξή του στην «Guardian» τον περασμένο Αύγουστο (οπότε η παράσταση παρουσιάστηκε στο Φεστιβάλ του Εδιμβούργου) χαίρεται από τη μία, γιατί τέτοιοι ρόλοι δεν προσφέρονται συχνά σε ηθοποιούς με τη δική του ιδιαιτερότητα, αλλά παραδέχεται την αμηχανία του όταν προσπαθεί να καταλάβει αν οι θεατές τον περιγελούν ή τον λυπούνται, αν τους γοητεύει ή τους τρομάζει. Ο Ποβινέλι (ο Μπρούερ τον περιγράφει ως «Ζαν-Πολ Μπελμοντό-μινιατούρα») αναγνωρίζει καθαρά την κατάστασή του: «Ο κόσμος δεν είναι φτιαγμένος για μένα αλλά σ' αυτόν ζω, γι' αυτό η ζωή μου είναι μια εν εξελίξει παράσταση κωμωδίας».

Κι επειδή η κωμωδία είναι η αντεστραμμένη μορφή του δράματος, στο Κουκλόσπιτο των Mabou Mines οι ηθοποιοί εκτός από το να εκδηλώνουν γενετήσια ένστικτα και να αποκαλύπτουν τα οπίσθιά τους, μιλούν αγγλικά σαν Νορβηγοί, λιποθυμούν, φωνάζουν, εκσφενδονίζουν τα έπιπλα-μινιατούρες, κρύβονται στις γωνίες για να κρυφακούσουν, μιμούνται τη σπάταλη ρητορική και το παίξιμο των βικτοριανών ηθοποιών του μελοδράματος, συνδιαλέγονται με τις κούκλες που παρακολουθούν -σαν θεατές αλλά επί σκηνής- την παράσταση των ανθρώπων.

Κάποιοι από τους θεατές δεν μπόρεσαν να χωνέψουν αυτό το ειδολογικό και υφολογικό ανάκατεμα που επιχειρεί ο εβδομηντάχρονος πρεσβευτής του αμερικανικού avant guarde των '70s. Γιατί αυτό το Κουκλόσπιτο έχει σκηνές που θυμίζουν βωβή ταινία, με τον πιανίστα να παρακολουθεί τη βουβή δράση παίζοντας συνθέσεις του ρομαντικού συνθέτη Edvard Grieg, σκηνές ονείρου αλάΦελίνι κι η Νόρα (η εξαιρετική Maude Mitchell) δεν κλείνει απλώς την πόρτα πίσω της - τραγουδάει μια άρια. Η ιστορία του Ίψεν γίνεται έτσι το πρόσχημα για το ξεφλούδισμα του αστικού θεάτρου, τα είδη του οποίου εκπίπτουν για να αναδείξουν στο τέλος τη γυμνή αλήθεια: η πρωταγωνίστρια αφαιρεί τα βικτοριανά ρούχα και τις ξανθιές μπούκλες για να μείνει γυμνή και φαλακρή. Πέρα από θεατρικούς ή κοινωνικούς ρόλους, και φυσικές ή επίκτητες κατηγοριοποιήσεις, στέκεται ένα αδύναμο (αλλά ικανό για το πιο στυγερό έγκλημα, την πιο μεγάλη καταστροφή) ανθρώπινο πλάσμα.

Καρναβαλικό θέαμα, τσίρκο, παρωδία, παθιασμένη αλληγορία, εκ νέου ανάγνωση του έργου από τον Μπρούερ για τον Μπρούερ, παράσταση που πιο πολύ μειώνει παρά φωτίζει τοιψενικό έργο, οι απόψεις διχάζουν τους υποψήφιους θεατές. Αλλά όπως συμβαίνει πάντα στο θέατρο, η μόνη ασφαλής γνώμη είναι αυτή που αποκτάται μετά από προσωπική αυτοψία.

0

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Μπομπ Γουίλσον

Απώλειες / Μπομπ Γουίλσον (1941-2025): Το προκλητικό του σύμπαν ήταν ένα και μοναδικό

Μεγάλωσε σε μια κοινότητα όπου το θέατρο θεωρούνταν ανήθικο. Κι όμως, με το ριζοσπαστικό του έργο σφράγισε τη σύγχρονη τέχνη του 20ού αιώνα, σε παγκόσμιο επίπεδο. Υποκλίθηκε πολλές φορές στο αθηναϊκό κοινό – και εκείνο, κάθε φορά, του ανταπέδιδε την τιμή.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
H ανάληψη του Οιδίποδα αναβάλλεται επ’ αόριστον

Θέατρο / H ανάληψη του Οιδίποδα αναβάλλεται επ’ αόριστον

Ο «Οιδίποδας» του Γιάννη Χουβαρδά συνενώνει τον «Τύραννο» και τον «Επί Κολωνώ» σε μια παράσταση, παίρνοντας τη μορφή μιας πυρετώδους ανασκαφής στο πεδίο του ασυνείδητου - Κριτική της Λουίζας Αρκουμανέα.
ΛΟΥΙΖΑ ΑΡΚΟΥΜΑΝΕΑ
Ζιλιέτ Μπινός: Η Ιουλιέτα των Πνευμάτων στην Επίδαυρο

Θέατρο / Ζιλιέτ Μπινός: Η Ιουλιέτα των Πνευμάτων στην Επίδαυρο

Η βραβευμένη με Όσκαρ ηθοποιός προσπαθεί να παραμείνει συγκεντρωμένη μέχρι την κάθοδό της στο αργολικό θέατρο. Παρ’ όλα αυτά, βρήκε τον χρόνο να μας μιλήσει για τους γυναικείους ρόλους που τη συνδέουν με την Ελλάδα και για τη σημασία της σιωπής.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ
Όλα όσα ζήσαμε στο 79ο Φεστιβάλ της Αβινιόν: από το «La Distance» του Ροντρίγκες έως τη μεγάλη επιτυχία του Μπανούσι

Θέατρο / Όλα όσα ζήσαμε στο 79ο Φεστιβάλ της Αβινιόν

Οι θερμές κριτικές της «Liberation» και της «Le Monde» για το «ΜΑΜΙ» του Μπανούσι σε παραγωγή της Στέγης του Ιδρύματος Ωνάση είναι απλώς μια λεπτομέρεια μέσα στις απανωτές εκπλήξεις που έκρυβε το πιο γνωστό θεατρικό φεστιβάλ στον κόσμο.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Κωνσταντίνος Ζωγράφος: Ο «Ορέστης» του Τερζόπουλου

Θέατρο / Κωνσταντίνος Ζωγράφος: «Ο Τερζόπουλος σου βγάζει τον καλύτερό σου εαυτό»

Ο νεαρός ηθοποιός που πέρυσι ενσάρκωσε τον Πυλάδη επιστρέφει φέτος ως Ορέστης. Με μια ήδη πλούσια διαδρομή στο θέατρο δίπλα σε σημαντικούς δημιουργούς, ετοιμάζει ένα νέο έργο εμπνευσμένο από το Νεκρομαντείο του Αχέροντα.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
«Μάλιστα κύριε Ζαμπέτα»: Αξίζει η παράσταση για τον «μάγκα» του ελληνικού πενταγράμμου;

The Review / «Μάλιστα κύριε Ζαμπέτα»: Αξίζει η παράσταση για τον «μάγκα» του ελληνικού πενταγράμμου;

Με αφορμή την παράσταση γι’ αυτόν τον αυθεντικό δημιουργό που τις δεκαετίες του 1950 και του 1960 μεσουρανούσε, ο Χρήστος Παρίδης και η Βένα Γεωργακοπούλου σχολιάζουν τον αντίκτυπό του στο κοινό σήμερα.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
«Οιδίπους Τύραννος» και «Οιδίπους επί Κολωνώ» του Σοφοκλή: Η άνοδος, πτώση και η αποθέωση

Αρχαίο Δράμα Explained / «Οιδίπους Τύραννος» και «Οιδίπους επί Κολωνώ» του Σοφοκλή: Η άνοδος, η πτώση και η αποθέωση

Τι μας μαθαίνει η ιστορία του Οιδίποδα, ενός ανθρώπου που έχει τα πάντα και τα χάνει εν ριπή οφθαλμού; Η κριτικός θεάτρου Λουίζα Αρκουμανέα επιχειρεί μια θεωρητική ανάλυση του έργου του Σοφοκλή.
ΛΟΥΙΖΑ ΑΡΚΟΥΜΑΝΕΑ
Αλίκη Βουγιουκλάκη: Στη ζωή έσπαγε τα ταμπού, στο θέατρο τα ταμεία

Θέατρο / Αλίκη Βουγιουκλάκη: Πώς έσπαγε τα ταμεία στο θέατρο επί 35 χρόνια

Για δεκαετίες έχτισε, με το αλάνθαστο επιχειρηματικό της ένστικτο, μια σχέση με το θεατρικό κοινό που ακολουθούσε υπνωτισμένο τον μύθο της εθνικής σταρ. Η πορεία της ως θιασάρχισσας μέσα από παραστάσεις-σταθμούς και τις μαρτυρίες συνεργατών της.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Νίκος Καραθάνος: «Εμείς είμαστε οι χώρες, τα κείμενα, οι πόλεις, εμείς είμαστε οι μύθοι»

Θέατρο / Νίκος Καραθάνος: «Εμείς είμαστε οι χώρες, τα κείμενα, οι πόλεις, εμείς είμαστε οι μύθοι»

Στον πολυαναμενόμενο «Οιδίποδα» του Γιάννη Χουβαρδά, ο Νίκος Καραθάνος επιστρέφει, 23 χρόνια μετά, στον ομώνυμο ρόλο, ακολουθώντας την ιστορία από το τέλος προς την αρχή και φωτίζοντας το ανθρώπινο βάθος μιας τραγωδίας πιο οικείας απ’ όσο νομίζουμε.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Ένα δώρο που άργησε να φτάσει

Θέατρο / «Κοιτάξτε πώς φέρονταν οι αρχαίοι στους ξένους! Έτσι πρέπει να κάνουμε κι εμείς»

Ένα δώρο που έφτασε καθυστερημένα, μόλις είκοσι λεπτά πριν το τέλος της παράστασης - Κριτική της Λουίζας Αρκουμανέα για το «ζ-η-θ, ο Ξένος» σε σκηνοθεσία Μιχαήλ Μαρμαρινού.
ΛΟΥΙΖΑ ΑΡΚΟΥΜΑΝΕΑ
Η Κασσάνδρα της Έβελυν Ασουάντ σημάδεψε το φετινό καλοκαίρι

Θέατρο / Η Κασσάνδρα της Έβελυν Ασουάντ σημάδεψε την «Ορέστεια»

Η «Ορέστεια» του Θεόδωρου Τερζόπουλου συζητήθηκε όσο λίγες παραστάσεις: ενθουσίασε, προκάλεσε ποικίλα σχόλια και ανέδειξε ερμηνείες υψηλής έντασης και ακρίβειας. Ξεχώρισε εκείνη της Έβελυν Ασουάντ, η οποία, ως Κασσάνδρα, ερμήνευσε ένα αραβικό μοιρολόι που έκανε πολλούς να αναζητήσουν το όνομά της. Το φετινό καλοκαίρι, η παράσταση επιστρέφει στη Θεσσαλονίκη, στους Δελφούς και στο αρχαίο θέατρο Φιλίππων.
M. HULOT
Η Λίνα Νικολακοπούλου υπογράφει και σκηνοθετεί τη μουσικοθεατρική παράσταση «Χορικά Ύδατα»

Θέατρο / «Χορικά Ύδατα»: Ο έμμετρος κόσμος της Λίνας Νικολακοπούλου επιστρέφει στη σκηνή

Τραγούδια που αποσπάστηκαν από το θεατρικό τους περιβάλλον επιστρέφουν στην πηγή τους, σε μια σκηνική τελετουργία γεμάτη εκπλήξεις που φωτίζει την τεράστια καλλιτεχνική παρακαταθήκη της στιχουργού.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
«Το ημέρωμα της στρίγγλας»: Ήταν ο Σαίξπηρ μισογύνης;

The Review / «Το ημέρωμα της στρίγγλας»: Ήταν ο Σαίξπηρ μισογύνης;

Γιατί εξακολουθεί να κερδίζει το σύγχρονο κοινό η διάσημη κωμωδία του Άγγλου βάρδου κάθε φορά που ανεβαίνει στη σκηνή; Ο Χρήστος Παρίδης και η Βένα Γεωργακοπούλου συζητούν με αφορμή την παράσταση που σκηνοθετεί η Εύα Βλασσοπούλου.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
«Darkest White»: Ένα σύμπαν που εξερευνά την ανθεκτικότητα και τη δύναμη της γυναίκας 

Θέατρο / «Darkest White»: Ο εμφύλιος από την πλευρά των χαμένων

Το έργο της Δαφίν Αντωνιάδου που θα δούμε στο Φεστιβάλ Αθηνών, εξερευνά μέσω προσωπικών και ιστορικών αναμνήσεων και μέσα από την ανθεκτικότητα και τη δύναμη της γυναικείας παρουσίας, ιστορίες εκτοπισμού και επιβίωσης. 
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Beytna: Μια παράσταση χορού που είναι στην ουσια ένα τραπέζι με φίλους

Φεστιβάλ Χορού Καλαμάτας / Beytna: Μια παράσταση χορού που είναι στην ουσία ένα τραπέζι με φίλους

Ο σπουδαίος λιβανέζος χορευτής και χορογράφος Omar Rajeh, επιστρέφει με την «Beytna», μια ιδιαίτερη περφόρμανς με κοινωνικό όσο και γαστριμαργικό αποτύπωμα, που θα παρουσιαστεί στο πλαίσιο του φετινού 31ου Διεθνούς Φεστιβάλ Χορού Καλαμάτας.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Η νύφη και το «Καληνύχτα, Σταχτοπούτα»

Θέατρο / Η Καρολίνα Μπιάνκι παίρνει το ναρκωτικό του βιασμού επί σκηνής. Τι γίνεται μετά;

Μια παράσταση-περφόρμανς που μέσα από έναν εξαιρετικά πυκνό και γοητευτικό λόγο, ένα κολάζ από εικόνες, αναφορές, εξομολογήσεις, όνειρα και εφιάλτες μάς κάνει κοινωνούς μιας ακραίας εμπειρίας, χωρίς να σοκάρει.
ΛΟΥΙΖΑ ΑΡΚΟΥΜΑΝΕΑ
Ακούγεσαι Λυδία, Ακούγεσαι ίσαμε το στάδιο

Επίδαυρος / «Ακούγεσαι, Λυδία, ίσαμε το στάδιο ακούγεσαι»

Κορυφαίο πρόσωπο του αρχαίου δράματος, συνδεδεμένη με εμβληματικές παραστάσεις, ανατρέχει σε δεκαπέντε σταθμούς της καλλιτεχνικής της ζωής στην Επίδαυρο και αφηγείται προσωπικές ιστορίες, επιτυχίες και ματαιώσεις, εξαιρετικές συναντήσεις και συνεργασίες, σε μια πορεία που αγγίζει τις πέντε δεκαετίες.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ