Αναζητώντας τα όρια της ψυχής

Αναζητώντας τα όρια της ψυχής Facebook Twitter
0

«Πάντα κάνω στον εαυτό μου την ερώτηση: Έχω κάτι να πω για μία και μισή ώρα; Μπορώ να κρατήσω το ενδιαφέρον του κοινού; Τότε γίνομαι ταπεινός και δειλός και φοβάμαι ότι δεν ζω σύμφωνα με τις προσδοκίες μου. Αυτή είναι η ασθένεια των ανθρώπων γύρω στα 50, γιατί τότε νιώθεις ότι οι επιλογές σου είναι πολύ πιο περιορισμένες. Οι αυτοαντανακλάσεις είναι πολύ μεγαλύτερες, ενώ οι δυνατότητες λιγότερες» είχε πει σε μια συνέντευξή του προ δεκαετίας ο Γίρζι Κίλιαν (γεν. 1947). Το ζήτημα του χρόνου (του ρυθμού αλλά και της διάρκειας), καίριο στην τέχνη του χορού, στην περίπτωση του τσέχου χορογράφου με φυσικότητα μετακινήθηκε στην υπαρξιακή του διάσταση. Η απάντηση που δίνει έκτοτε είναι  σύμφωνη με μια βασική θέση του: «Ένα έργο χορού δεν είναι συνταγή ή θεραπεία, αλλά ένας τρόπος να δηλώσεις την πίστη σου πως οτιδήποτε κάνουμε στερείται νοήματος. Αν το συνειδητοποιήσεις, παίρνεις τεράστια δύναμη να συνεχίσεις. Γιατί αν παίρνεις τον εαυτό σου υπερβολικά σοβαρά είναι πολύ δύσκολο να δημιουργήσεις κάτι καινούριο».

Κάπως έτσι, καθώς κι ο ίδιος βίωνε το πέρασμα του χρόνου και τις συνέπειές του, αποφάσισε το 1991να δοκιμάσει τις δυνατότητες ενός συνόλου χορευτών των οποίων η ηλικία να είναι μεγαλύτερη των 40 χρόνων. Κι άλλοι χορογράφοι (μεταξύ των οποίων ο Μπεζάρ, η Πίνα Μπάους, η Μαγκί Μαρέν) έχουν δοκιμάσει να δουλέψουν με «ανορθόξο» υλικό: χορευτές χωρίς εκπαίδευση χορευτή, χορευτές που δεν βρίσκονται στην πρώτη τους νιότη, χορευτές παχύσαρκους (στην πραγματικότητα με κοστούμι παχύσαρκου).

Ο ίδιος παραδέχεται πως είναι δύσκολο να «πετάς» συνεργάτες πολλών χρόνων επειδή ξεπέρασαν την καθορισμένα αποδεκτή ηλικία κι ενόσω ακόμη μπορούν να προσφέρουν - ίσως όχι σε σωματική δύναμη και ευλιγισία, αλλά σε πολύτιμη εκφραστικότητα. Έτσι, το Nederlands Dans Theater υπό τη διεύθυνση του Κίλιαν (από το 1975) απέκτησε την τρίτη ομάδα του, το Nederlands Dans Theater ΙΙΙ, για χορευτές μετά τα 40. Με δεδομένο ότι στον ίδιο οργανισμό εκτός από την κύρια ομάδα, για χορευτές στην πλήρη άνθηση του ταλέντου τους (Nederlands Dans Theater Ι), υπήρχε από το 1978 η ομάδα-φυτώριο για χορευτές από 17 έως 22 ετών (Nederlands Dans Theater ΙΙ), η δημιουργία του NDT III συμπλήρωνε την εικόνα, το πλαίσιο εντός του οποίου μπορούσες να παρακολουθήσεις την εξέλιξη του χορευτή από την αρχή της καριέρας του έως τα δύσκολα χρόνια της ωριμότητας.

Το 1999 ο Κίλιαν άφησε τη θέση του καλλιτεχνικού διευθυντή του ΝDT, έπειτα από 25 δημιουργικά χρόνια, αν και συνέχισε να χορογραφεί για τις τρεις ομάδες του ΝDT. Οι αλλαγές ωστόσο φαίνεται πως ήταν αναπόφευκτες, και για οικονομικούς λόγους το ΝDT (με διευθυντή από το 2004 τον Σουηδό Anders Hellström) ανακοίνωσε ότι η σεζόν 2005-6 θα είναι η τελευταία για το Nederlands Dans Theater ΙΙΙ, τουλάχιστον με τη μορφή που λειτουργούσε έως τότε.

Και παρ' ότι δεν αποκλείστηκε -αντιθέτως- κάποιο μελλοντικό έργο για τους ώριμους χορευτές της ομάδας, ποιος μπορεί να βασίζεται σε καλές προθέσεις; Όχι ο Kίλιαν, που προχώρησε στην επόμενη φάση του ΝDT III με το όνομα  Paradoxon και με έργα που δημιούργησε για το ΝDT III. Στην Αθήνα (9, 10, 11 και 12 Ιουνίου, στην Πειραιώς 260) θα δούμε δύο χορογραφίες του για το ΝDT III, το «BirthDay» του 2001 και το «When time takes time» του 2002, κι ένα ασπρόμαυρο φιλμ με τίτλο «Car-Men», που γυρίστηκε το 2006 σ' ένα έρημο ανθρακωρυχείο στα σύνορα Τσεχίας-Γερμανίας. Με σαφείς αναφορές στη γνωστή «Κάρμεν» (του Προσπέρ Μεριμέ), τέσσερις ώριμοι χορευτές υποδύονται τις ισάριθμες αρχετυπικές μορφές της ιστορίας, σε μια σύνθεση εμβαπτισμένη στην πικρή ειρωνεία και το λυτρωτικό χιούμορ.

Στο «BirthDay», έργο για πέντε χορευτές, ο Κίλιαν υπογράφει εκτός από τη σύλληψη και τη χορογραφία, τα σκηνικά και τους φωτισμούς. Χρησιμοποιεί τη μουσική του Μότσαρτ για να μιλήσει γι' αυτήν την αίσθηση που είχε από νέος «ότι το πιστοποιητικό της γέννησής μας είναι και το πιστοποιητικό του θανάτου μας».

Στο «When time takes time», πάλι, η ιδέα της χορογραφίας του βασίζεται στην προσπάθεια (και στην αδυναμία) ενός παιδιού να παίξει στο πιάνο τη «Σονάτα του Σεληνόφωτος» του Μπετόβεν - στη σχέση της μεγάλης επιθυμίας με την εύθραστη, απελπισμένη προσπάθεια. «Αυτή η επιθυμία του παιδιού να πετύχει το ακατόρθωτο έγινε για μας σύμβολο των δικών μας επιθυμιών, ανασφαλειών, της απεγνωσμένης προσπάθειας να αγγίξουμε το ιδανικό» σημειώνει ο Κίλιαν. Η Sabine Kupferberg και o Egon Madsen χορεύουν πάνω στη μουσική του Dirk Haubrich.

0

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Ερωτευμένος με τον Κρέοντα

Θέατρο / Ο Rasche αγάπησε τον Κρέοντα περισσότερο από την Αντιγόνη

«Η εκφορά του λόγου παραδίδεται αμαχητί σε μια άκρατη δραματικότητα, σε ένα υπερπαίξιμο, σε μια βεβιασμένη εμφατικότητα, σε έναν στόμφο παλιακό που θα νόμιζε κανείς πως έχει εξαλειφθεί πλέον. Η σοβαροφάνεια σε όλο το (γοερό) μεγαλείο της». Έτσι ξεκίνησε φέτος η Επίδαυρος.
ΛΟΥΙΖΑ ΑΡΚΟΥΜΑΝΕΑ
Πολεμικοί Ανταποκριτές: Ψάχνοντας την αλήθεια μέσα στο ζόφο του πολέμου

Θέατρο / Πολεμικοί Ανταποκριτές: Ψάχνοντας την αλήθεια μέσα στον ζόφο του πολέμου

Σε μια περίοδο που ο πόλεμος αποτελεί βασικό συστατικό της καθημερινότητάς μας, μια παράσταση εξετάζει όσα μεσολαβούν μεταξύ γεγονότος και πληροφορίας και πώς διαμορφώνουν την τελική καταγραφή και την ιστορική μνήμη.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Η τραγική ιστορία και η άγρια δολοφονία μιας θαρραλέας περφόρμερ

Θέατρο / Η τραγική ιστορία και η άγρια δολοφονία μιας θαρραλέας περφόρμερ

Όταν η Πίπα Μπάκα ξεκίνησε να κάνει oτοστόπ από την Ιταλία για να φτάσει στην Ιερουσαλήμ δεν φαντάστηκε ότι αυτό το ταξίδι-μήνυμα ειρήνης θα κατέληγε στον βιασμό και τη δολοφονία της. Mια παράσταση που θα δούμε στο Φεστιβάλ Αθηνών αναφέρεται στην ιστορία της.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Ο Σίμος Κακάλας ξορκίζει τα χάλια μας με μια κωμωδία γέλιου και αίματος

Θέατρο / Ο Σίμος Κακάλας ξορκίζει τα χάλια μας με μια κωμωδία γέλιου και αίματος

Τα «Κακά σκηνικά» είναι «μια κωμική κόλαση» αφιερωμένη στη ζοφερή ελληνική πραγματικότητα, μια απόδραση από τα χάλια της χώρας, του θεάτρου, του παγκόσμιου γεωπολιτικού γίγνεσθαι, ένα ξόρκι στην κατάθλιψη.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Χρήστος Παπαδόπουλος: «Κάθε μορφή τέχνης χρειάζεται το εσωτερικό βάθος»

Θέατρο / Χρήστος Παπαδόπουλος: «Mε αφορά πολύ το "μαζί"»

Το «τρομερό παιδί» από τη Νεμέα που συμπληρώνει φέτος δέκα χρόνια στη χορογραφία ανοίγει το φετινό 31ο Διεθνές Φεστιβάλ Χορού Καλαμάτας με τους Dance On Ensemble και το «Mellowing», μια παράσταση για τη χάρη και το σθένος της ωριμότητας.  
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Κάνεις χορό γιατί αυτή είναι η μεγάλη σου ανάγκη

Χορός / «Κάνουμε χορό γιατί αυτή είναι η μεγάλη μας ανάγκη»

Με αφορμή την παράσταση EPILOGUE, ο διευθυντής σπουδών της σχολής της Λυρικής Σκηνής Γιώργος Μάτσκαρης και έξι χορευτές/χορεύτριες μιλούν για το δύσκολο στοίχημα τού να ασχολείται κανείς με τον χορό στην Ελλάδα σήμερα.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Μαρία Κωνσταντάρου: «Ερωτεύτηκα αληθινά στα 58»

Οι Αθηναίοι / Μαρία Κωνσταντάρου: «Δεν παίζω πια γιατί δεν υπάρχουν ρόλοι για την ηλικία μου»

Μεγάλωσε χωρίς τη μάνα της, φώναζε «μαμά» μια θεία της, θυμάται ακόμα τις παιδικές της βόλτες στον βασιλικό κήπο. Όταν είπε πως θέλει να γίνει ηθοποιός, ο πατέρας της είπε «θα σε σφάξω». Η αγαπημένη ηθοποιός που έπαιξε σε μερικές από τις σημαντικότερες θεατρικές παραστάσεις αλλά και ταινίες της εποχής της είναι η Αθηναία της εβδομάδας.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Ο Γιάννος Περλέγκας ανεβάζει τον «Κατσούρμπο» του Χορτάτση

Θέατρο / Γιάννος Περλέγκας: «Ο Κατσούρμπος μας είναι μια απόπειρα να γίνουμε πιο αθώοι»

Ο Γιάννος Περλέγκας σκηνοθετεί το έργο του Χορτάτση στο πλαίσιο του στο πλαίσιο του Κύκλου Ρίζες του Φεστιβάλ Αθηνών. Τον συναντήσαμε στις πρόβες όπου μας μίλησε για την αξία του Κρητικού συγγραφέα και του έργου του και την ανάγκη για περισσότερη λαϊκότητα στο θέατρο. Κάτι που φιλοδοξεί να μας δώσει με αυτό το ανέβασμα.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Βασίλης Παπαβασιλείου

Απώλειες / Βασίλης Παπαβασιλείου (1949-2025): Ένας σπουδαίος διανοητής του ελληνικού θεάτρου

«Αυτό, λοιπόν, το οφείλω στο θέατρο: τη σωτηρία από την κακομοιριά μου»: Ο σκηνοθέτης, μεταφραστής, ηθοποιός και δάσκαλος Βασίλης Παπαβασιλείου πέθανε σε ηλικία 76 ετών.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
ΕΠΕΞ ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΓΚΟΤΣΟΠΟΥΛΟΣ

Θέατρο / Δημήτρης Γκοτσόπουλος: «Ήμουν ένα αγρίμι που είχε κατέβει από τα βουνά»

Ο ταλαντούχος ηθοποιός φέτος ερμηνεύει τον Νεοπτόλεμο στον «Φιλοκτήτη» του Σοφοκλή. Πώς κατάφερε από ένα αγροτικό περιβάλλον να πρωταγωνιστήσει σε μεγάλες τηλεοπτικές επιτυχίες και γιατί πέρασε ένα ολόκληρο καλοκαίρι στην Πολύαιγο, διαβάζοντας «Βάκχες»;
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Γιάννης Χουβαρδάς: «Το κοινό που έρχεται να σε δει είναι ο καθρέφτης σου»

Θέατρο / Γιάννης Χουβαρδάς: «Το κοινό που έρχεται να σε δει είναι ο καθρέφτης σου»

Ο κορυφαίος Έλληνας σκηνοθέτης διασκευάζει φέτος τις τραγωδίες του Οιδίποδα σε ένα ενιαίο έργο και μιλά στη LiFO, για το πώς η μοίρα είναι μια παρεξηγημένη έννοια, ενώ σχολιάζει το αφήγημα περί «καθαρότητας» της Επιδαύρου, καθώς και τις ακραίες αντιδράσεις που έχει δεχθεί από το κοινό.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
ΓΙΑ 28 ΜΑΙΟΥ Elena Souliotis: Η Ελληνίδα που θα γινόταν η επόμενη Κάλλας 

Θέατρο / Elena Souliotis: Η Ελληνίδα που θα γινόταν η επόμενη Κάλλας 

Σαν σήμερα, το 1943, γεννήθηκε η Ελληνίδα σοπράνο που διέπρεψε για μια ολόκληρη δεκαετία στην Ευρώπη και την Αμερική, αλλά κάηκε εξαιτίας μιας σειράς ιδιαίτερα απαιτητικών ρόλων, τους οποίους ερμήνευσε πολύ νωρίς. Ο κόντρα τενόρος Άρης Χριστοφέλλης, ένας από τους λίγους στην Ελλάδα που γνωρίζουν σε βάθος την πορεία της, περιγράφει την άνοδο και την πτώση της.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Δημήτρης Καπουράνης: «Το αόρατο νήμα που ενώνει τα παιδιά μεταναστών είναι το πένθος»

Θέατρο / Δημήτρης Καπουράνης: «Το αόρατο νήμα που ενώνει τα παιδιά μεταναστών είναι το πένθος»

Από τους Αγίους Σαράντα της Αλβανίας μέχρι τη σκηνή του Εθνικού Θεάτρου, η ζωή του βραβευμένου ηθοποιού, τραγουδιστή και σεναριογράφου είναι μια διαρκής προσπάθεια συμφιλίωσης με την απώλεια. Η παράσταση «Μια άλλη Θήβα» τον καθόρισε, ενώ ο ρόλος του στο «Brokeback Mountain» τού έσβησε κάθε ομοφοβικό κατάλοιπο. Δηλώνει πως αυτό που τον ενοχλεί βαθιά είναι η αδράνεια απέναντι σε όσα συμβαίνουν γύρω μας.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Μιχαήλ Μαρμαρινός: Το έπος μάς έμαθε να αναπνέουμε ΟΙ ΥΠΟΛΟΙΠΟΙ ΑΡΚΕΤΟΙ ΤΙΤΛΟΙ ΣΤΟ ΤΕΛΟΣ

Θέατρο / Μιχαήλ Μαρμαρινός: «Από μια κοινωνία της αιδούς, γίναμε μια κοινωνία της ξεδιαντροπιάς»

Με τη νέα του παράσταση, ο Μιχαήλ Μαρμαρινός επιστρέφει στην Οδύσσεια και στον Όμηρο και διερευνά την έννοια της φιλοξενίας. Αναλογίζεται το «απύθμενο θράσος» της εποχής μας, εξηγεί τη στενή σχέση του έπους με το βίωμα και το θαύμα που χάσαμε και παραμένει σχεδόν σιωπηλός για τη νέα του θέση ως καλλιτεχνικός διευθυντής του Φεστιβάλ Αθηνών.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
13 λόγοι για να πάμε φέτος στο Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου

Θέατρο / 13 λόγοι για να πάμε φέτος στο Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου

Τέχνη με φαντασία, αστείρευτη δημιουργία, πρωτοποριακές προσεγγίσεις: ένα επετειακό, εορταστικό, πολυσυλλεκτικό πρόγραμμα για τα 70 χρόνια του Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου μέσα από 83 επιλογές από το θέατρο, τη μουσική και τον χορό.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Κυνηγώντας τον χαμένο χρόνο σε ένα έργο για την εξουσία

Θέατρο / «Δελφίνοι ή Καζιμίρ και Φιλιντόρ»: Ένα έργο για τη μόνιμη ήττα μας από τον χρόνο

Ο Θωμάς Μοσχόπουλος σκηνοθετεί και γράφει ένα έργο-παιχνίδι, εξετάζοντας τις σχέσεις εξουσίας, τον δημιουργικό αντίλογο και τη μάταιη προσπάθεια να ασκήσουμε έλεγχο στη ζωή.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ