Μινόρε Μανές: ένα από τα πιο όμορφα τραγούδια που έχουν γραφτεί ποτέ

Μινόρε Μανές: ένα από τα πιο όμορφα τραγούδια που έχουν γραφτεί ποτέ Facebook Twitter
1

Μινόρε Μανές με τη φωνή του Γιώργου Τσανάκα, Σμύρνη 1909. Μάλλον η πρώτη (;) εκτέλεση του πιο αγαπημένου μανέ των Ελλήνων της Σμύρνης. Είναι η πρώτη εκδοχή του περίφημου Σμυρναίικου Μινόρε ή Μινόρε Μανέ ή Μινόρε της Αυγής ηχογραφημένο στη Σμύρνη το 1909.

Ερμηνεύει ανατριχιαστικά ο Γιώργος Τσανάκας με τη συνοδεία της Σμυρναίικης Εστουδιαντίνας. Πρώτος εκτελεστής και πιθανός δημιουργός του Σμυρναίικου Μινόρε Μανέ ήταν ο βιολιστής Γιάννης Αλεξίου ή Γιάγκος Βλάχος ή Γιοβανίκας, γεννημένος το 1850 στο Γαλάτσι της Ρουμανίας, από τους πρωτεργάτες του σμυρναίικου ρεμπέτικου (πέθανε το 1925 στη Μυτιλήνη).

Οι στίχοι, γεμάτοι ερωτικό καημό, λένε:

Ενώ σκληρά δε μ' αγαπάς γιατί πλέον δεν παύεις, ωχ
Γιατί πλέον δεν παύεις, μόνο μου δίνεις βάσανα και το κορμί μου καύεις, αχ.
 

ΜΙΝΟΡΕ ΜΑΝΕΣ, ΣΜΥΡΝΗ 1909, Γ. ΤΣΑΝΑΚΑΣ

Το 1919 το ίδιο κομμάτι το ηχογραφεί η Μαρίκα Παπαγκίκα στη Νέα Υόρκη με διαφορετικούς στίχους, το ίδιο πονεμένους κι ερωτικούς:

Αν μ΄αγαπά κι είν΄όνειρο ποτέ ας μην ξυπνήσω,
με τη γλυκειά τη χαραυγή Θεέ μου ας ξεψυχήσω.


Δεν ξέρω ποια είναι η καλύτερη εκτέλεση του τραγουδιού, της Παπαγκίκα είναι σίγουρα η πιο γνωστή στις μέρες μας λόγω της πρόσφατης αμερικάνικης συλλογής με τα τραγούδια που ηχογράφησε στην Αμερική. Τον Μινόρε Μανέ την ηχογράφησε δύο φορές, με αλλαγές στους στίχους, αυτή η εκτέλεση όμως έκανε τον αμανέ πασίγνωστο.

 

ΣΜΥΡΝΑΙΙΚΟ ΜΙΝΟΡΕ, 1919, ΜΑΡΙΚΑ ΠΑΠΑΓΚΙΚΑ

Παλιότερη ηχογράφηση του ίδιου τραγουδιού, ηχογραφημένο τον Φεβρουάριο του 1911, στην Κωνσταντινούπολη, με τον Λευτέρη Μενεμενλή στη φωνή και στίχους που λένε:

Σε βλέπουν τα ματάκια και μου περνά ο πόνος, αχ
Και μου περνά ο πόνος
αδύνατον χωρίς εσέ να ζήσω πλέον μόνος, ωχ.
 

ΣΜΥΡΝΑΙΙΚΟ ΜΑΝΕ ΜΙΝΟΡΕ, 1911, ΛΕΥΤΕΡΗΣ ΜΕΝΕΜΕΝΛΗΣ

Η εκτέλεση της Παπαγκίκα αλλά και η εκτέλεση του Μενεμενλή τελειώνουν με ένα ορχηστρικό βαλς, που έγινε γνωστό σαν «Σμυρναίικο βαλς» και περιλήφθηκε στα «Ερωτικά της Σμύρνης» με την Εστουδιαντίνα Ν. Ιωνίας Βόλου και στο βιολί τον δεξιοτέχνη Κυριάκο Γκουβέντα.

Είναι η ρώσικη μελωδία, γνωστή και ως ρωσικό (Κλέζμερ) παραδοσιακό βαλς, με τίτλο Ozhidanie (βαλς της προσμονής). Κλέζμερ είναι η μουσική παράδοση των Ασκενάζυ Εβραίων της Ανατολικής Ευρώπης.

Αυτή είναι μια ηχογράφηση του 1980 από την Brass Band of Defence Ministry of the USSR με απίθανες σκηνές από τον χορό της ταινίας Optimisticheskaya tragediya (στα αγγλικά: Optimistic Tragedy), μιας σοβιετικής ταινίας του 1963 που σκηνοθέτησε ο Samson Samsonov.

 

Expectation - Russian waltz (Herold Lavrentievich Kittler)

Το 1909 επίσης, ο Πέτρος Ζουναράκης, γνωστός ως Ζουναράς, ηχογράφησε στην Κωνσταντινούπολη αυτό το καταπληκτικό κομμάτι με συνοδεία ακορντεόν και κιθάρας. Ένας υπέροχος αμανές με τίτλο κι αυτό Σμυρναίικο Μινόρε ή ο Αμανές της Αυγής, ως συρτό τετράσημο, ενώ το σμυρναίικο είναι σαν αργό βαλς εξάσημο.

Θέλω να γίνεις φθισικιά, μα όχι να πεθάνεις
για να περνώ να σ' αρωτώ πώς είσαι και τι κάνεις...
 

ΣΜΥΡΝΑΙΙΚΟ ΜΙΝΟΡΕ, ΠΟΛΗ 1909, ΖΟΥΝΑΡΑΣ (ΠΕΤΡΟΣ ΖΟΥΝΑΡΑΚΗΣ)

Ο Κώστας Μασσέλος (γνωστός σαν Νούρος) το 1929 ηχογραφεί ένα ακόμα σμυρναίικο μινόρε, σε έναν συγκλονιστικό αμανέ που λέει:

Πνοή πλέον δεν μ άφησες και στήθος για ν' αντέξω
γιατί εσύ με τυρρανείς, δίχως εγώ να φταίξω.
 

Σμυρναίικο μινόρε αμανές - Κώστας Νούρος

Κι ένας μανές της Καληνυχτιάς από τον Γιώργο Τσανάκα. Ηχογραφημένος στη Σμύρνη το 1911.

Τα άστρα τρεμοσβήνουνε κι εμείς αναχωρούμε αμάαν
Κι εμείς αναχωρούμε
αφήνουμε καληνυχτιά
και σας ευχαριστούμε ωωωχ.
 

ΜΑΝΕΣ ΤΗΣ ΚΑΛΗΝΥΧΤΙΑΣ, 1911, ΓΙΩΡΓΟΣ ΤΣΑΝΑΚΑΣ

Κι ένας πιο πρόσφατος μινόρε μανές, του 1936, με την φωνή του Στράτου Πουγιουμτζή, με τίτλο «Χτυπώ νεκροί κι ανοίχτε μου». Στην πρώτη εισαγωγή μπουζούκι παίζει ο Μάρκος Βαμβακάρης. Στη δεύτερη ο Περιστέρης. Στο σόλο Mάρκος, Περιστέρης.

Χτυπώ νεκροί κι ανοίχτε μου
Να μπω για να να μπω για να σκουπίσω
Να μπω για να σκουπίσω
Τον τόπο τον παντοτινό
Όπου θα κα, όπου θα κατοικήσω.

Μετά την πρώτη στροφή, το «Γεια σου Στράτο τεμπέλη» το λέει ο Μάρκος Βαμβακάρης.

 

Παγιουμτζής-Χτυπώ νεκροί κι' ανοίχτε μου (Μινόρε μανές)

Μουσική
1

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Tso: η βυζαντινή μουσική, το τραπ και η σύγχρονη electronica όπως δεν τα έχεις ξανακούσει

Μουσική / Tso: «Δεν με έχωσε η μάνα μου κάπου, ούτε ήταν διάσημη η γιαγιά μου»

Από τη συνεργασία του με τη Μαρίνα Σάττι κατάλαβε πως, για να πας μπροστά, πρέπει να σπάσεις κανόνες. Δεν αποδέχεται την ταμπέλα της queer ποπ για τη μουσική του ενώ προσπάθησε να κάνει τραπ που να είναι respectful προς τις γυναίκες. Ο Tso είναι, σαφώς, μια κατηγορία από μόνος του, δημιουργώντας ένα χαρμάνι με στοιχεία που δύσκολα θα τολμούσε να συνδυάσει κάποιος άλλος. Το πρώτο του single, «ZOMETSO», δίνει μια γεύση από όσα θα ακολουθήσουν.
M. HULOT
Subset Festival, η συναρπαστική σκηνή της σύγχρονης μουσικής δημιουργίας 

Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου / Subset Festival: Η συναρπαστική μουσική του μέλλοντος είναι ήδη εδώ

Το φεστιβάλ νέας μουσικής παρουσιάζει καταξιωμένους καλλιτέχνες της διεθνούς σκηνής που συνομιλούν με τα νέα μέσα, αποκαλύπτοντας τις άπειρες δυνατότητες της σύγχρονης δημιουργίας.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Ηρώδειο: Όπερα, θέατρο και πολλή μουσική

Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου / Ηρώδειο: Όπερα, θέατρο και πολλή μουσική

«Τουραντότ» και «Ριγολέττο» από την Εθνική Λυρική Σκηνή, συναυλίες των Raining Pleasure και Stranglers, καθώς και οι κορυφαίοι Max Richter και Youssou N’Dour, είναι μερικές μόνο από τις πολυαναμενόμενες εκδηλώσεις που θα παρουσιαστούν στο ρωμαϊκό ωδείο.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
PinkPantheress: H απόλυτη ποπ σταρ της Gen Z

Μουσική / PinkPantheress: Από το παιδικό της δωμάτιο στo παγκόσμιo Billboard

Η καριέρα της γεννήθηκε μέσα από τα social media, αλλά είναι κάτι παραπάνω από αυτό. Το μόνο σίγουρο είναι ότι η μουσική της, μια lo-fi μείξη bedroom pop, drum ‘n’ bass και UK garage, δεν μπαίνει σε κανένα κουτάκι, είτε ηχητικό είτε αισθητικό.
ΜΑΡΙΑ ΠΑΠΠΑ
Παύλος Παυλίδης: «Δεν ξέρω αν τελικά θα σώσει τον κόσμο η ομορφιά, θέλω όμως να την εμπιστευτώ»

Μουσική / Παύλος Παυλίδης: «Δεν ξέρω αν τελικά θα σώσει τον κόσμο η ομορφιά, θέλω όμως να την εμπιστευτώ»

Με αφορμή την εμφάνισή του στο φετινό Release Athens, ο δημοφιλής τραγουδοποιός μιλά στη LiFΟ για το νέο του άλμπουμ «Μπρανκαλεόνε», για την ποίηση, την τραπ και τον ΛΕΞ, τις ευκαιρίες που δίνει στους ανθρώπους, καθώς και για την ωμή, απρόκλητη βία που τον οδήγησε να γράψει το τραγούδι «Ένα αλλιώτικο παιδάκι» για τον Ζακ Κωστόπουλο.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
13 λόγοι για να πάμε φέτος στο Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου

Θέατρο / 13 λόγοι για να πάμε φέτος στο Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου

Τέχνη με φαντασία, αστείρευτη δημιουργία, πρωτοποριακές προσεγγίσεις: ένα επετειακό, εορταστικό, πολυσυλλεκτικό πρόγραμμα για τα 70 χρόνια του Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου μέσα από 83 επιλογές από το θέατρο, τη μουσική και τον χορό.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Απλώνοντας ρούχα με τη Δανάη στο κέντρο του κόσμου

Μουσική / Απλώνοντας ρούχα με τη Δανάη στο κέντρο του κόσμου

Η Δανάη Δέδε γιορτάζει τα 20 της στην Αθήνα με μια κιθάρα στο χέρι και πολλά λουλούδια γύρω της. Της αρέσει η θάλασσα της πόλης, αλλά προτιμά αυτήν της Ρόδου, όπου και μεγάλωσε. Το κομμάτι της «Αύριο» την έκανε γνωστή, αλλά σίγουρα δεν την τρομάζει ‒ μάλλον την ενθουσιάζει. Η μαμά της πιστεύει πως θα ήταν πολύ καλή ως ψυχολόγος.
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΣΑΡΑΝΤΗΣ
Όταν ο Τσαϊκόφσκι περιέγραφε τη μοίρα του με μια Συμφωνία

Συμφωνική Μουσική - Ιστορίες / Όταν ο Τσαϊκόφσκι περιέγραφε τη μοίρα του με μια Συμφωνία

Την Παρασκευή 30 Μαΐου, ο αρχιμουσικός Διονύσης Γραμμένος και η Κρατική Ορχήστρα Αθηνών φέρνουν στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών το δράμα της Πέμπτης Συμφωνίας του Τσαϊκόφσκι, ενός έργου που περιγράφει την ένταση ανάμεσα στις προσταγές της μοίρας και την προσωπική ελευθερία τού συνθέτη.
ΜΑΤΟΥΛΑ ΚΟΥΣΤΕΝΗ
AEON: Η «ντίβα από την Κρήτη» που παντρεύει τη ραπ με τη λύρα

Μουσική / AEON: Η «ντίβα από την Κρήτη» που παντρεύει τη ραπ με τη λύρα

Ξεκίνησε από την παραδοσιακή μουσική, όμως, η ανάγκη της για κοινωνικοποίηση την οδήγησε στη ραπ. Με αφορμή το τελευταίο της άλμπουμ, «Χαϊμαλίνα», η 25χρονη AEON μιλά για τον σεξισμό που αντιμετώπισε στα πρώτα της βήματα και για το πώς συνδύασε την κρητική μπουκόλυρα με ραπ ρυθμούς.
M. HULOT
56’ με τον Degear0001

Μουσική / Το νέο διαστημικό άλμπουμ του Degear0001 έχει ήχους από παιδικά παιχνίδια

Ο νεαρός μουσικός, που πειραματίζεται με παιδικά πλήκτρα και «χακαρισμένα» αντικείμενα, μόλις κυκλοφόρησε ένα spacey άλμπουμ με weird pop, που σίγουρα θα ήθελες να χορέψεις σε ένα παραληρηματικό πάρτι με χαμόγελα και φλούο χρώματα.
M. HULOT
Νέγρος του Μοριά: «Mιλάω για τη σκοτεινή πλευρά της Ελλάδας»

Μουσική / Νέγρος του Μοριά: «Mιλάω για τη σκοτεινή πλευρά της Ελλάδας»

Ο ταλαντούχος μουσικός κυκλοφόρησε ένα από τα καλύτερα ραπ άλμπουμ της χρονιάς, στο οποίο εξερευνά την εμπειρία του να είσαι μαύρος στην Ελλάδα του 2025 και το οποίο αποθέωσε η Guardian. Μιλά αποκλειστικά στη LiFO, λίγο πριν τη συναυλία του στις 31 Μαΐου στο Universe Multivenue Open Air.
ΜΑΡΙΑ ΠΑΠΠΑ

σχόλια

1 σχόλια