Χαλβάς, ξεροτήγανα, σκαλτσούνια και άλλες συνταγές για απολαυστικά νηστίσιμα γλυκά

Χαλβάς, ξεροτήγανα, σκαλτσούνια και άλλες συνταγές για απολαυστικά νηστίσιμα γλυκά Facebook Twitter
Τίποτα δεν απαγορεύει τα γλυκά της Σαρακοστής να είναι λαχταριστά και να βάζουν σε δοκιμασία τις αντοχές μας. Φωτ.: Γιώργος Αδάμος/ LIFO
0

Η Σαρακοστή είναι συνδεδεμένη με την αποχή από συγκεκριμένες τροφές, όπως ορίζει η θρησκεία. Η νηστεία ήταν συνυφασμένη με τον ευρύτερο σωματικό και πνευματικό αυτοέλεγχο και τις συνθήκες διαβίωσης άλλων εποχών.

Έτσι, η επιλογή της τροφής εξυπηρετούσε αυτόν ακριβώς τον σκοπό και η δωρικότητα των συνταγών ήταν μέρος της διαδικασίας.


Από τότε έχουν αλλάξει πολλά στις κοινωνικές και διατροφικές συνήθειες και οι νεότερες γενιές, χωρίς να απορρίπτουν τις επιταγές της θρησκευτικής παράδοσης, δεν εγκαταλείπουν τη διάθεση να αντλήσουν απόλαυση από το φαγητό. Έτσι, η άποψη περί της επιλογής της τροφής αυτή την περίοδο έχει γίνει πολύ συγκεκριμένη: νηστίσιμο ναι, άνοστο όχι.

Τίποτα δεν απαγορεύει, λοιπόν, τα γλυκά της Σαρακοστής να είναι λαχταριστά και να βάζουν σε δοκιμασία τις αντοχές μας. Η Άρτεμις, η Έφη και η Νατάσα Μπουρδάκη έμαθαν την τέχνη της μαγειρικής δίπλα στη μητέρα τους Μαρία.

Τα νηστίσιμα γλυκά έχουν τη δική τους λογική και είναι δεμένα με τις αναμνήσεις μας, αφού πάντα είχαν την τιμητική τους στην κουζίνα μας την περίοδο της Σαρακοστής.

Ακολουθούν τα βήματα της παράδοσης και τιμούν στην κουζίνα τους στην ταβέρνα Βαρδής (Καισαρείας 9, πλατεία Υμηττού, 210 7629972) τις οικογενειακές συνταγές.

Χαλβάς, ξεροτήγανα, σκαλτσούνια και άλλες συνταγές για απολαυστικά νηστίσιμα γλυκά Facebook Twitter
Η Νίκη Μηταρέα μαζί με την Άρτεμη, την Έφη και τη Νατάσα Μπουρδάκη που έμαθαν την τέχνη της μαγειρικής δίπλα στη μητέρα τους Μαρία. Φωτο: Γιώργος Αδάμος/LIFO

«Οι ρίζες μας είναι από την Κρήτη κι έτσι από μικρές μάθαμε να φτιάχνουμε ξεροτήγανα, γλυκό με λίγα υλικά που συνοδεύει τις χαρές, αλλά ταιριάζει και στο πνεύμα της νηστείας» λέει η Έφη και συμπληρώνει η Νατάσα με χαμόγελο: «Ο χαλβάς ο σιμιγδαλένιος είναι αγαπημένο μας γλυκό που το μάθαμε στην κουζίνα της Κρητικιάς θεία μας».

Η Άρτεμις προσθέτει: «Τα νηστίσιμα γλυκά έχουν τη δική τους λογική και είναι δεμένα με τις αναμνήσεις μας, αφού πάντα είχαν την τιμητική τους στην κουζίνα μας την περίοδο της Σαρακοστής».

Χαλβάς σιμιγδαλένιος

Χαλβάς, ξεροτήγανα, σκαλτσούνια και άλλες συνταγές για απολαυστικά νηστίσιμα γλυκά Facebook Twitter
Φωτο: Γιώργος Αδάμος/LIFO

Υλικά για στρογγυλή φόρμα 22 εκ.

1/2 ποτήρι νερού ηλιέλαιο
1/2 ποτήρι νερού ελαιόλαδο
2 ποτήρια νερού σιμιγδάλι χοντρό
1 ποτήρι νερού φυσικός χυμός πορτοκάλι
2 κ.σ. κουκουνάρι
3 κ.σ. αμύγδαλο λευκό χοντροκομμένο
Για γαρνίρισμα σκόνη κανέλα

Για το σιρόπι

3 ποτήρια νερού ζάχαρη
3 ποτήρια νερού νερό
1 ξύλο κανέλας

Εκτέλεση

Σε κατσαρόλα, σε δυνατή φωτιά, ρίχνουμε τα υλικά για το σιρόπι και βράζουμε για 5 λεπτά.

Σε κατσαρόλα, σε μέτρια φωτιά, ρίχνουμε ελαιόλαδο και ηλιέλαιο, κουκουνάρι, αμύγδαλο και σιμιγδάλι και ανακατεύουμε συνεχώς για 15 λεπτά. Όταν πάρει χρυσαφί χρώμα προσθέτουμε τον χυμό πορτοκαλιού και ανακατεύουμε.

Προσθέτουμε σιγά-σιγά το σιρόπι, ανακατεύοντας συνεχώς. Όταν το μείγμα ξεκολλάει από τα τοιχώματα της κατσαρόλας το βάζουμε στη φόρμα. Σερβίρουμε και γαρνίρουμε με σκόνη κανέλα.

Ξεροτήγανα

Χαλβάς, ξεροτήγανα, σκαλτσούνια και άλλες συνταγές για απολαυστικά νηστίσιμα γλυκά Facebook Twitter
Φωτο: Γιώργος Αδάμος/LIFO

Υλικά για 50 κομμάτια

1 κ. αλεύρι
½ κ.γ. αλάτι
1 κρασοπότηρο τσικουδιά
3 ποτήρια νερό
Ελαιόλαδο για τηγάνισμα

Για γαρνίρισμα

Κανέλα σκόνη
Σουσάμι
Μέλι

Για το σιρόπι

½ κ. μέλι
1/2 κ. ζάχαρη
2-3 κούπες νερό

Εκτέλεση

Για το σιρόπι: Σε κατσαρόλα ρίχνουμε όλα τα υλικά, βράζουμε για 5 λεπτά και χαμηλώνουμε τη φωτιά.

Σε μπολ ρίχνουμε τα υλικά της ζύμης και ανακατεύουμε μέχρι να ομογενοποιηθούν. Ζυμώνουμε και ανοίγουμε. Κόβουμε με ροδάκι λωρίδες πάχους 2 εκ. και μήκους 80 εκ. Τυλίγουμε τη λωρίδα στα δύο μας δάχτυλα (δείκτη και μεσαίο) και συνεχίζουμε να τυλίγουμε και στον παράμεσο ώστε να δημιουργηθεί μια σπείρα με απόσταση ανάμεσα στους κύκλους.

Περνάμε τις λωρίδες ανάμεσα στα δόντια του πιρουνιού και βάζουμε σε κατσαρόλα, σε δυνατή φωτιά, με ελαιόλαδο καυτό. Κουνάμε το πιρούνι μέχρι να σχηματοποιηθεί το ξεροτήγανο για 1 λεπτό και γυρίζουμε από την άλλη πλευρά για 1 λεπτό μέχρι να πάρει χρυσό χρώμα. Αποσύρουμε με τρυπητή κουτάλα και τοποθετούμε σε λαδόκολλα.

Όταν κρυώσουν τα ξεροτήγανα τα βαφτίζουμε μέσα στο ζεστό σιρόπι. Σερβίρουμε και γαρνίρουμε με σουσάμι και κανέλα.

Συμβουλή: Η παρασκευή των ξεροτήγανων απαιτεί παρέα. Ένας ανοίγει τη ζύμη και την κόβει και ο άλλος τηγανίζει γιατί, αλλιώς η ζύμη θα στεγνώσει.

Κορμός με ταχίνι

Χαλβάς, ξεροτήγανα, σκαλτσούνια και άλλες συνταγές για απολαυστικά νηστίσιμα γλυκά Facebook Twitter
Φωτο: Γιώργος Αδάμος/LIFO

Υλικά για 15 άτομα

½ κ. ταχίνι
200 γρ. μέλι
200 γρ. κουβερτούρα
200 γρ. μπισκότα πτι-μπερ σπασμένα
½ κούπα βρώμη, ωμό αμύγδαλο τριμμένο, σουσάμι

Εκτέλεση

Σε μπεν μαρί ζεσταίνουμε το μέλι μέχρι να γίνει ρευστό. Αποσύρουμε, προσθέτουμε το ταχίνι και ανακατεύουμε μέχρι να ομογενοποιηθεί.

Σε μπεν μαρί λιώνουμε την κουβερτούρα και την προσθέτουμε στο μείγμα με το ταχίνι, ρίχνουμε τα μπισκότα, τα δημητριακά και ανακατεύουμε.

Ρίχνουμε το μείγμα κατά μήκος μεμβράνης και τυλίγουμε σε ρολό. Το πιάνουμε από τις άκρες και το ρολάρουμε στον πάγκο της κουζίνας μέχρι να πάρει σχήμα στρογγυλό. Τοποθετούμε στο ψυγείο για μια ώρα.

Σκαλτσούνια

Χαλβάς, ξεροτήγανα, σκαλτσούνια και άλλες συνταγές για απολαυστικά νηστίσιμα γλυκά Facebook Twitter
Φωτο: Γιώργος Αδάμος/LIFO

Υλικά για 30 κομμάτια

1 κούπα ελαιόλαδο
½ κούπα κρασί λευκό
3½ κούπες αλεύρι
2 κ.γ. μπέικιν
½ κούπα ζάχαρη

Για τη γέμιση

Λουκούμι τριαντάφυλλο μπουκίτσες
1 κούπα καρύδι χοντροκομμένο
Άχνη ζάχαρη για γαρνίρισμα

Εκτέλεση

Για τη ζύμη: Ρίχνουμε σε λεκάνη όλα τα υλικά και ζυμώνουμε μέχρι να γίνει η ζύμη μαλακή. Κόβουμε 30 μπαλάκια ζύμης. Ανοίγουμε φύλλο με τον μικρό πλάστη το κάθε μπαλάκι στο μέγεθος που έχει το πιατάκι του καφέ. Στο κέντρο τοποθετούμε λουκούμι και καρύδι.

Διπλώνουμε σε μισοφέγγαρο και πιέζουμε τις άκρες να κολλήσουν. Τοποθετούμε σε ταψί με λαδόκολλα και ψήνουμε σε προθερμασμένο φούρνο στους 180 βαθμούς για 20 λεπτά, μέχρι να ροδίσουν. Αφήνουμε να κρυώσουν και πασπαλίζουμε με άχνη ζάχαρη.

Μασουράκια Χιώτικα

Χαλβάς, ξεροτήγανα, σκαλτσούνια και άλλες συνταγές για απολαυστικά νηστίσιμα γλυκά Facebook Twitter
Φωτο: Γιώργος Αδάμος/LIFO

Υλικά για 30 κομμάτια

½ κ. αμύγδαλα ασπρισμένα, ψιλοκομμένα και στεγνωμένα σε χαρτί κουζίνας
½ κ. βανίλια υποβρύχιο με άρωμα μαστίχα
1 κ. φύλλο κρούστας
5-6 σταγόνες λικέρ μαστίχα ή πικραμύγδαλο
1 μπουκαλάκι ανθόνερο
1 ποτηράκι ελαιόλαδο
Άχνη ζάχαρη για γαρνίρισμα

Εκτέλεση

Σε μπεν μαρί βάζουμε τη βανίλια να λιώσει και να μείνει πηχτή. Προσθέτουμε το αμύγδαλο, ανακατεύουμε και αποσύρουμε.

Στον πάγκο της κουζίνας ανοίγουμε το φύλλο κρούστας σε οριζόντια θέση. Κόβουμε 4 κάθετες λωρίδες και τις αλείφουμε με ελαιόλαδο.

Τοποθετούμε στην αρχή της λωρίδας μια κουταλιά του γλυκού γέμιση βανίλια και ρολάρουμε δύο φορές, διπλώνουμε τις άκρες και συνεχίζουμε να ρολάρουμε μέχρι να δημιουργηθεί το μασουράκι.

Τοποθετούμε σε ταψί με λαδόκολλα και ψήνουμε σε προθερμασμένο φούρνο (πάνω και κάτω αντιστάσεις) στους 180 βαθμούς για 15 λεπτά, μέχρι να πάρουν χρυσαφί χρώμα.

Αποσύρουμε από τον φούρνο, ψεκάζουμε με ροδόνερο και πασπαλίζουμε με άχνη ζάχαρη.

Κέικ με κολοκύθι

Χαλβάς, ξεροτήγανα, σκαλτσούνια και άλλες συνταγές για απολαυστικά νηστίσιμα γλυκά Facebook Twitter
Φωτο: Γιώργος Αδάμος/LIFO

Υλικά για ταψί 36x23

2 φλ. αλεύρι
1 φλ. ζάχαρη
2/3 φλ. ελαιόλαδο
¼ φλ. κακάο σκόνη
½ φλ. καρύδια χοντροκομμένα
2 φλ. τριμμένο κολοκύθι και στυμμένο
1 φλ. σταγόνες σοκολάτας
1 κ.γ. αλάτι
1 κ.γ. σόδα σκόνη
2 κ.γ. βανίλια

Εκτέλεση

Σε μπολ ρίχνουμε το αλεύρι, το κακάο, τη σόδα, το αλάτι και ανακατεύουμε. Σε μπολ ρίχνουμε το ελαιόλαδο, τη ζάχαρη και τη βανίλια και χτυπάμε μέχρι να ομογενοποιηθούν. Προσθέτουμε το αλεύρι και χτυπάμε μέχρι να ενσωματωθεί και να είναι το μείγμα στεγνό.

Ρίχνουμε τα κολοκύθια και ανακατεύουμε μέχρι να ομογενοποιηθούν τα υλικά. Προσθέτουμε τις σταγόνες σοκολάτας, τα καρύδια και ανακατεύουμε.

Μεταφέρουμε το μείγμα σε ταψί διαστάσεων 36x23 και ψήνουμε σε προθερμασμένο φούρνο στους 180 βαθμούς για 25 έως 35 λεπτά.

Αποσύρουμε και μόλις κρυώσει κόβουμε σε μερίδες και σερβίρουμε.

Γεύση
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Οι γεύσεις του καλοκαιριού που φυλάξαμε για το χειμώνα

Γεύση / Φρυγανισμένα, λιόκαφτα, παστά, ξιδάτα: Έτσι μένει η γεύση του καλοκαιριού

Η τέχνη της συντήρησης των τροφών πάει χιλιάδες χρόνια πίσω και έχει ακόμα λόγο ύπαρξης γιατί μεταμορφώνει τα υλικά σε κάτι άλλο. Και αυτό το «άλλο» έχει γαστρονομική και συναισθηματική αξία.
ΝΙΚΟΣ Γ. ΜΑΣΤΡΟΠΑΥΛΟΣ
Το πρώτο ελληνικό ουίσκι: Όταν μια παρέα φίλων εμφιάλωσε το όνειρό της

Radio Lifo / Aυτό είναι το πρώτο ελληνικό ουίσκι

Μια ομάδα εννέα φίλων, χωρίς καμία επαγγελματική σχέση με την ποτοποιία, κατάφερε με πείσμα και πολλή αγάπη για το ουίσκι να δημιουργήσει το πρώτο ελληνικό single malt whisky. Δύο από αυτούς, ο Γιάννης Χριστοφορίδης και ο Ντίνος Οικονομόπουλος, μιλούν στη Μερόπη Κοκκίνη γι' αυτό το «ταξίδι» από το κριθάρι και το νερό του Ταΰγετου μέχρι τα βαρέλια vinsanto και τις αμέτρητες δυσκολίες.
ΜΕΡΟΠΗ ΚΟΚΚΙΝΗ
«Το 2025 είναι εξαιρετική χρονιά για τον οινολόγο, ο καλλιεργητής όμως κλαίει»

Το κρασί με απλά λόγια / «Το 2025 είναι εξαιρετική χρονιά για τον οινολόγο, ο καλλιεργητής όμως κλαίει»

Πώς κύλησε ο φετινός τρύγος σε διαφορετικές γωνιές του κόσμου; Από τον βορρά ως τον νότο της Ελλάδας, αλλά και σε εμβληματικές περιοχές όπως το Μπορντώ, η Βουργουνδία και η Μεντόζα, οι Έλληνες οινολόγοι καταθέτουν την εμπειρία τους και μιλούν για τις προκλήσεις που φέρνει η κλιματική αλλαγή.
THE LIFO TEAM
Το Χάνι της Ρέρεσης είναι ένα από τα τελευταία της Ελλάδας

Γεύση / Παγόνια, αντίκες και μαγειρευτά σε ένα χάνι που αντέχει στον χρόνο

Το Χάνι της Ρέρεσης, ένα από τα τελευταία της Ελλάδας, παραμένει ανοιχτό για ταξιδιώτες και ντόπιους, με την κυρία Νίτσα να κρατά ζωντανή την παράδοση της φιλοξενίας σε ένα μαγειρείο που θυμίζει λαογραφικό μουσείο.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
47’ στο Hygge με την Anne Meurling

Γεύση / Hygge: Ένας φούρνος που μυρίζει θαλπωρή στην Ιπποκράτους

Με νοσταλγία για τις συνταγές της πατρίδας της, μια Σουηδέζα φτιάχνει ψωμί, γλυκά, αέρινο βούτυρο και άψογη μηλόπιτα, δημιουργώντας ατμόσφαιρα βόρειας Ευρώπης - μόλις δυο βήματα από τη λεωφόρο Αλεξάνδρας.
M. HULOT
«Μα πώς γεμίζει αυτή η τρύπα;»: Πριν από 40 χρόνια, τα «Δυο Λουξ» ξάφνιασαν τα Χανιά

Θρυλικά Μπαρ / «Μα πώς γεμίζει αυτή η τρύπα;»: Πριν από 40 χρόνια, τα «Δυο Λουξ» ξάφνιασαν τα Χανιά

Ξέρετε πολλές τσαγερί που να έχουν εξελιχθεί σε ολοήμερα στέκια, να έχουν μισθώσει λεωφορεία για να δουν οι θαμώνες τους μια έκθεση σε άλλον νομό ή να βγάζουν μια βάρκα γεμάτη με μελομακάρονα για κέρασμα στον δρόμο; Και όμως, αυτό το μέρος υπάρχει και έχει ξενυχτήσει γενιές στο λιμάνι των Χανίων.
ΖΩΗ ΠΑΡΑΣΙΔΗ
Χταπόδι με σύκα: Μια για πολλούς άγνωστη και σίγουρα απρόσμενη συνταγή

Γεύση / Χταπόδι με σύκα: Μια για πολλούς άγνωστη και σίγουρα απρόσμενη συνταγή

«Όπου υπάρχουν συκιές, λίγο πιο πέρα αρχίζουν τα βότσαλα και μετά η Μεσόγειος και μετά το χταπόδι. Και κάπου, σ’ ένα πανηγυρικό τραπέζι, συναντώνται το χταπόδι και τα σύκα. Μαγειρεμένο το χταπόδι, μαγειρεμένα και τα λιόκαφτα, ξερά σύκα».
ΝΙΚΟΣ Γ. ΜΑΣΤΡΟΠΑΥΛΟΣ
Η ιεροτελεστία του πανηγυρικού πιλαφιού του Δεκαπενταύγουστου στο Καρπάθιο

Γεύση / Tα πιλάφια του Δεκαπενταύγουστου: Έτσι τιμούν τη μεγάλη γιορτή σε Κάσο και Κάρπαθο

Ακολουθώντας τελετουργικό χρόνων, στήνουν καζάνια πάνω σε φωτιές και φτιάχνουν πιλάφι, κρέας κοκκινιστό και τηγανητές πατάτες για να τιμήσουν τη μεγαλύτερη γιορτή του καλοκαιριού.
ΝΙΚΟΣ Γ. ΜΑΣΤΡΟΠΑΥΛΟΣ