Ένας δικαστής στο Ελ Σαλβαδόρ άνοιξε ξανά την υπόθεση της σφαγής που διέπραξαν άνδρες των Ειδικών Δυνάμεων το 1981 και θεωρείται το χειρότερο έγκλημα πολέμου του βάρβαρου εμφυλίου πολέμου στη χώρα της Κεντρικής Αμερικής, δήλωσε χθες ένας δικηγόρος ο οποίος ασκούσε πιέσεις ώστε υπόθεση να φθάσει στα δικαστήρια.
Η σφαγή είχε διαπραχθεί στην πόλη Ελ Μοσότε του διαμερίσματος Μορασάν και οι δράστες φέρονται να ανήκαν σε μια μονάδα των ειδικών δυνάμεων που αργότερα διαλύθηκε. Τα θύματα εκτιμάται ότι ήταν από 900 ως 1.200, κυρίως γυναικόπαιδα.
Η απόφαση του δικαστή Χόρχε Αλμπέρτο Γκουσμάν να ανοίξει ξανά η υπόθεση αποτελεί την πρώτη φορά που συμβαίνει κάτι τέτοιο αφότου ο νόμος περί αμνηστίας κρίθηκε αντισυνταγματικός, τον Ιούλιο.
Ο νόμος απάλλασσε τους αντιμαχόμενους και των δύο πλευρών από κάθε ποινική ευθύνη, ακόμη και για εγκλήματα πολέμου. Τον επικαλούνταν συχνά δικαστές όταν απέρριπταν υποθέσεις που σχετίζονταν με τον εμφύλιο πόλεμο.
«Το γεγονός πως η υπόθεση άνοιξε ξανά σημαίνει πως άνοιξε πλέον μια πόρτα για να αποδοθεί δικαιοσύνη, κάτι που το αρνούνταν επί τόσα χρόνια στα θύματα εγκλημάτων κατά της ανθρωπότητας στο Ελ Σαλβαδόρ», τόνισε ο δικηγόρος Οβίδιο Γκονσάλες μιλώντας στο πρακτορείο ειδήσεων Ρόιτερς.
Η εξέλιξη ακολουθεί τις προσφυγές οργανώσεων ανθρωπίνων δικαιωμάτων και μελών των οικογενειών θυμάτων που αξίωναν να αποδοθεί δικαιοσύνη για τους δολοφονημένους στο Ελ Μοσότε.
Αυτοί που πίεζαν να ανοίξει ξανά η υπόθεση κυρίως θέλουν να αποκαλυφθεί η αλήθεια για το τι συνέβη και κυρίως το ποιος διέταξε το μακελειό, ανέφερε ο Γκονσάλες. Ο στόχος τους δεν είναι να επιβληθούν τιμωρίες, όπως ποινές κάθειρξης, αλλά οι υπεύθυνοι να παραδεχθούν τον ρόλο τους και να ζητήσουν συγχώρεση, πρόσθεσε ο δικηγόρος.
Ο δικαστής Γκουσμάν διέταξε να παραδοθούν στο δικαστήριο στρατιωτικά αρχεία της εποχής καθώς και έγγραφα σχετικά με πρώην αξιωματικούς του στρατού και των υπηρεσιών ασφαλείας.
Η πρώτη δημόσια ακρόαση δεν αναμένεται να γίνει πριν περάσουν αρκετοί μήνες.
Αν και οικογένειες θυμάτων ασκούσαν πιέσεις ώστε η υπόθεση να εξεταστεί από τα δικαστήρια ήδη από το 1990, αυτό δε συνέβη ποτέ. Το 2010, η επιτροπή ανθρωπίνων δικαιωμάτων του Οργανισμού Αμερικανικών Κρατών (ΟΑΚ) πρότεινε το Ελ Σαλβαδόρ να ανακαλέσει την ισχύ του νόμου με τον οποίο χορηγήθηκε αμνηστία ώστε οι υπεύθυνοι για τη σφαγή να λογοδοτήσουν.
Ο εμφύλιος πόλεμος στο Ελ Σαλβαδόρ (1980-1992) στοίχισε τη ζωή περίπου 75.000 ανθρώπων, ενώ άλλοι 8.000 άνθρωποι συνεχίζουν επισήμως να θεωρούνται αγνοούμενοι.
Η «επιτροπή αλήθειας» που συστάθηκε από τα Ηνωμένα Έθνη το 1992 δημοσίευσε μια έκθεση στην οποία η σφαγή του Ελ Μοσότε χαρακτηριζόταν το χειρότερο έγκλημα πολέμου που διαπράχθηκε στον εμφύλιο.
Η κυβέρνηση του Ελ Σαλβαδόρ διέψευδε επί χρόνια ότι ενεχόταν στη σφαγή, όμως το 2012 η κυβέρνηση του τότε προέδρου Μαουρίτσιο Φούνες αναγνώρισε τον ρόλο του κράτους και ζήτησε συγγνώμη από τις οικογένειες των θυμάτων.
