«Η μακρά περίοδος του τέλους της Μεταπολίτευσης θα διαρκέσει για πολύ ακόμη»

«Η μακρά περίοδος του τέλους της Μεταπολίτευσης θα διαρκέσει για πολύ ακόμη» Facebook Twitter
O Λαρισαίος Μπάμπης Στάικος γράφει για την εμπειρία του στη Ρουμανία του Τσαουσέσκου στο βιβλίο του ΠΟ.Σ.Μ.ΠΥ., που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Γιαβριηλίδης.
0

 

Εχοντας ζήσει ως φοιτητής Αρχιτεκτονικής στη Ρουμανία τα χρόνια του Τσαουσέσκου, ήταν ένας από τους νέους ξένους φοιτητές που επιχείρησαν να υψώσουν τη φωνή τους στο καθεστώς και συμμετείχε στην πρώτη εξέγερση στη χώρα, δέκα χρόνια πριν από την πτώση του δικτάτορα.


Το αγωνιστικό του πάθος για ελευθερία και ισότητα το πλήρωσε με απέλαση κι έτσι βρέθηκε πίσω στην Ελλάδα πριν ολοκληρώσει τις σπουδές του. Η πορεία, βέβαια, ήταν καλύτερη, γιατί συνέχισε τις σπουδές του στη σχολή Αρχιτεκτόνων Μηχανικών του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου, απ' όπου και αποφοίτησε το 1986.


Τριάντα χρόνια μετά ο Λαρισαίος Μπάμπης Στάικος γράφει για την εμπειρία του στη Ρουμανία του Τσαουσέσκου στο βιβλίο του ΠΟ.Σ.Μ.ΠΥ., που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Γιαβριηλίδης.

Στην Ελλάδα του σήμερα και σε κάθε δημοκρατική χώρα δεν μπορεί να πει κανείς ότι δεν υπάρχει ελευθερία έκφρασης. Το Διαδίκτυο και η παγκοσμιοποίηση συνέβαλαν τα μέγιστα σε αυτό.


Το βιβλίο, που αποτελεί και την πρώτη συγγραφική του προσπάθεια, περιγράφει την ιστορία τεσσάρων φίλων, των «ΠΟ», «Σ», «Μ» και «ΠΥ», οι οποίοι πρωτοστάτησαν σ' αυτή την εξέγερση κατά του καθεστώτος.


Πρόκειται για μια ιστορία που βασίζεται σε αληθινό περιστατικό του 1980 στη Ρουμανία, με πολλά αυτοβιογραφικά στοιχεία και καταστάσεις που σε πολλά σημεία παίζουν με τον υπερρεαλισμό και την ποίηση.


Με αφορμή το βιβλίο ΠΟ.Σ.Μ.ΠΥ. ο Μπάμπης Στάικος μιλά στη LifΟ:

— Τι σας ώθησε να ασχοληθείτε με αυτό το θέμα; Υπάρχει κάποιος παραλληλισμός των γεγονότων επί Τσαουσέσκου με τη σημερινή εποχή που θέλετε να προβάλετε μέσα από το βιβλίο σας;

Το θέμα του βιβλίου αποτελεί ένα αληθινό περιστατικό που διαδραματίστηκε στην Τιμισοάρα της Ρουμανίας το 1980, στις φοιτητικές εστίες των ξένων φοιτητών. Οι Έλληνες φοιτητές των πανεπιστημίων της Ανατολικής Ευρώπης, πριν από την πτώση του Τείχους του Βερολίνου, ήταν ένα σημαντικό κομμάτι της ελληνικής πραγματικότητας μετά τη Μεταπολίτευση και δεν υπάρχει ουσιαστική αναφορά σε βιβλιογραφία Ελλήνων σύγχρονων συγγραφέων. Ήθελα πολύ να μοιραστώ τις προσωπικές εμπειρίες εκείνης της περιόδου. Η Ρουμανία του δικτατορικού καθεστώτος Τσαουσέσκου ήταν σκληρή και απάνθρωπη. Τεράστιες ανισότητες, μεγάλες ταξικές διαφορές και προσωποκρατικό καθεστώς, κάτι ανάλογο με το σημερινό της Βόρειας Κορέας .


— Πώς θα περιγράφατε τους τέσσερις χαρακτήρες που πρωταγωνιστούν στην ιστορία;

Οι τέσσερις χαρακτήρες της ιστορίας είναι απλοί άνθρωποι, από διαφορετική κοινωνική τάξη ο καθένας, με τα δικά τους προσωπικά βιώματα και τις δικές τους προσωπικές εμπειρίες τις οποίες διηγούνται σαν μια μικρή αυτοβιογραφία πριν από το τελικό γεγονός της εξέγερσης. Οι ευαισθησίες, οι πρώτοι έρωτες, οι πρώτες απογοητεύσεις, ξεδιπλώνουν τον χαρακτήρα των δεκαοκτάρηδων της Μεταπολίτευσης που έζησαν στα νεανικά τους χρόνια την εμπειρία της δικτατορίας στην Ελλάδα, βίωσαν την αποτυχία των εισαγωγικών εξετάσεων και προσπάθησαν να βρουν μια καλύτερη πανεπιστημιακή πορεία στη Ρουμανία.


— Ποιες οι ομοιότητές σας με τον χαρακτήρα του Πυρηνικού; Εσείς, προσωπικά, συνδέεστε και αν ναι, πώς, με το περιστατικό που αποτελεί τον κορμό της ιστορίας;

Ουσιαστικά, ο χαρακτήρας του Πυρηνικού είναι μια αυτοβιογραφική περιγραφή του συγγραφέα, και κυρίως των παιδικών χρόνων στην επαρχία. Μετά την αποτυχία μου στις εισαγωγικές εξετάσεις για το Πολυτεχνείο αποφάσισα ότι ήθελα πολύ να προσπαθήσω να σπουδάσω Αρχιτεκτονική στη Ρουμανία. Η επιλογή της συγκεκριμένης χώρας έγινε για αποκλειστικά οικονομικούς λόγους, αφού τα δίδακτρα ήταν τα μισά απ' αυτά που χρειαζόταν κανείς για να σπουδάσει στην Ιταλία ή σε άλλη χώρα της Δυτικής Ευρώπης και τα οικονομικά της οικογένειας ήταν περιορισμένα. Μετά την εξέγερση, βέβαια, η οποία ήταν η πρώτη, και μάλιστα από ξένους φοιτητές, δέκα χρόνια πριν από τη μεγάλη εξέγερση στην ίδια πόλη που οδήγησε στην ανατροπή του Τσαουσέσκου, επήλθε η απέλαση και η επιστροφή στην Ελλάδα. Το θετικό και το αισιόδοξο είναι ότι μετά την επιστροφή και οι τέσσερις ήρωες της ιστορίας πέτυχαν τον επόμενο χρόνο την εισαγωγή τους σε ελληνικά πανεπιστήμια.


— Στην Ελλάδα του σήμερα αλλά και στην παγκόσμια κοινωνία σε ποιο βαθμό υπάρχει ελευθερία έκφρασης και πραγματική δημοκρατία και πόσο λειτουργούν πια τα αντανακλαστικά της κοινωνίας απέναντι σε ό,τι την καταπιέζει;

Στην Ελλάδα του σήμερα και σε κάθε δημοκρατική χώρα δεν μπορεί να πει κανείς ότι δεν υπάρχει ελευθερία έκφρασης. Το Διαδίκτυο και η παγκοσμιοποίηση συνέβαλαν τα μέγιστα σε αυτό. Οτιδήποτε συμβαίνει παγκόσμια γίνεται πλέον γνωστό σε δευτερόλεπτα, προκαλώντας ανάλογες κριτικές και αντιδράσεις. Η οικονομική κρίση, η ανέχεια, το άγχος για το αύριο και η αβεβαιότητα δημιούργησαν ένα είδος παθητικής ανοχής σε ό,τι μας καταπιέζει τα τελευταία χρόνια. Η αδυναμία επίλυσης βασικών και ουσιαστικών προβλημάτων του μέσου πολίτη από το πολιτικό σύστημα με την αναξιοπιστία που το διακρίνει τις τελευταίες δεκαετίες μαζί με την έλλειψη εμπιστοσύνης σε κάθε εξαγγελία ελπίδας και βελτίωσης της καθημερινότητας δημιούργησαν ένα είδος πολιτικής αποχαύνωσης, μηδενίζοντας σχεδόν τις όποιες προσπάθειες αντίδρασης. Ενώ βλέπουμε ότι σε άλλες χώρες η κοινωνική αντίδραση σε πολύ ηπιότερα μέτρα φτάνει στο ζενίθ, στη χώρα μας η κοινωνική διαμαρτυρία περιορίζεται σε χλιαρές και μεμονωμένες διαμαρτυρίες και σε καυστικά σχόλια στα μέσα κοινωνική δικτύωσης. Σημεία των καιρών, δυστυχώς, καθώς η μακρά περίοδος του τέλους της Μεταπολίτευσης θα διαρκέσει για πολύ ακόμη.

Το πρώτο μου βιβλίο το αφιέρωσα στην επί 35 χρόνια συνοδοιπόρο της ζωής μου στα εύκολα και στα δύσκολα, στη σύζυγό μου Δανάη.

 

To άρθρο δημοσιεύτηκε στην έντυπη LIFO.

0

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Η Λυδία Κονιόρδου διαβάζει τον μονόλογο της Λούλας Αναγνωστάκη «Ο oυρανός κατακόκκινος»

Lifo Videos / «Ιδού εγώ»: Η Λυδία Κονιόρδου ερμηνεύει το «Ουρανός Κατακόκκινος» της Λούλας Αναγνωστάκη στο LIFO.gr

O απολογισμός ζωής μιας γυναίκας που βλέπει γύρω της τον κόσμο να διαλύεται, η προσωπική εμπλοκή στη συλλογική μνήμη, μια ποιητική εκδοχή της δυστυχίας που γεννά η σύγχρονη πραγματικότητα.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Φεστιβάλ Βιβλίου Χανίων: Τόπος συνάντησης για τη λογοτεχνία και τις ιδέες

Βιβλίο / Φεστιβάλ Βιβλίου Χανίων: Τόπος συνάντησης για τη λογοτεχνία και τις ιδέες

Με ένα πλούσιο πρόγραμμα με καλεσμένους από 16 χώρες και τιμώμενο πρόσωπο τον ποιητή Τίτο Πατρίκιο, το φετινό φεστιβάλ σημείωσε τη μεγαλύτερη προσέλευση στην ιστορία του.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Γιατί μας γοητεύει ακόμα ο «Καβγατζής της Βρέστης»;

The Review / Γιατί μας γοητεύει ακόμα ο «Καβγατζής της Βρέστης»;

Ο Χρήστος Παρίδης και η Βένα Γεωργακοπούλου, με αφορμή τη νέα έκδοση του έργου του Ζαν Ζενέ, εξετάζουν τους λόγους που μπορεί να μας αφορά ακόμα και σήμερα το θρυλικό βιβλίο του 1945. ― ΠΕΡΙΕΧΕΙ ΤΟΛΜΗΡΗ ΓΛΩΣΣΑ
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
100 βιβλία που ξεχωρίσαμε για αυτό το καλοκαίρι

Βιβλίο / 100 βιβλία να διαβάσεις κάτω από ένα αρμυρίκι ή στην πόλη με το κλιματιστικό στο φούλ

Κλασική λογοτεχνία, σύγχρονοι συγγραφείς, δοκίμια, ιστορία, αυτοβελτίωση, βιβλία για το «μικρό» να μην είναι όλη την ώρα στο iPad. Kάτι για όλους για να περάσει όμορφα, ήσυχα και ποιοτικά το καλοκαίρι.
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΜΑΡΙΑ ΔΡΟΥΚΟΠΟΥΛΟΥ
Κι όμως, πέρασε μισός αιώνας από την αυγή των Talking Heads

Βιβλίο / Κι όμως, πέρασε μισός αιώνας από την αυγή των Talking Heads

Τέτοιες μέρες πριν από πενήντα χρόνια, το γκρουπ έκανε το ντεμπούτο του στην σκηνή του θρυλικού κλαμπ CBGB στη Νέα Υόρκη, κι ένα νέο βιβλίο ακολουθεί την πορεία τους από τις πρώτες τους ημέρες μέχρι το είδος εκείνο της επιτυχίας που συνήθως έρχεται με τα δικά της προβλήματα
THE LIFO TEAM
Η βιογραφία του Μίλαν Κούντερα κυκλοφόρησε μόλις στα ελληνικά

Βιβλίο / Η βιογραφία του Μίλαν Κούντερα κυκλοφόρησε μόλις στα ελληνικά

Η Γαλλίδα κριτικός λογοτεχνίας της «Monde», Φλοράνς Νουαβίλ, στο «Μίλαν Κούντερα: Γράψιμο... Τι ιδέα κι αυτή!», αποκαλύπτει καίριες στιγμές και συγγραφικές αλήθειες του καλού της φίλου, αναιρώντας όλες τις κατηγορίες που συνδέονταν με το όνομά του.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Πάουλο Σκoτ

Βιβλίο / Πάουλο Σκoτ: «Στη Βραζιλία ο ρατσισμός είναι παντού, στη λογοτεχνία, στους στίχους της σάμπα»

Πότε ρεαλιστικό, πότε στρατευμένο, πότε αστυνομικής υφής, πότε μια τρελή και ξεκαρδιστική σάτιρα. Οι «Φαινότυποι» του Πάουλο Σκοτ είναι ένα αξιοσημείωτο βιβλίο. Μιλήσαμε με τον Βραζιλιάνο συγγραφέα για τη λογοτεχνία, την κατάσταση στη Βραζιλία και την αξία των λογοτεχνικών βραβείων.
ΒΕΝΑ ΓΕΩΡΓΑΚΟΠΟΥΛΟΥ
Κώστας Σπαθαράκης, εκδότης.

Κώστας Σπαθαράκης / Κώστας Σπαθαράκης: «Δεν έχουμε αφηγήσεις για τις ερωτικές μας σχέσεις, για τα νιάτα μας»

Για τον άνθρωπο πίσω από τις εκδόσεις αντίποδες, το μεγαλύτερο όφελος ήταν ότι, ενώ του άρεσε να είναι χωμένος μέσα στα βιβλία – μια μοναχική και ίσως ναρκισσιστική συνήθεια –, στην πορεία έμαθε να τη μετατρέπει σε εργαλείο κοινωνικότητας και επαφής με τους γύρω του.
M. HULOT
Χουάν Γκαμπριέλ Βάσκες: Ζούμε το τέλος του ανθρωπισμού

Βιβλίο / Χουάν Γκαμπριέλ Βάσκες: «Ζούμε το τέλος του ανθρωπισμού»

Ο πολυβραβευμένος Κολομβιανός συγγραφέας μιλά στη LiFO για τη βία που στοιχειώνει τη χώρα του, τη δύναμη της λογοτεχνίας να ανασύρει όσα κρύβει η Ιστορία, αλλά και για την αρχαιοελληνική φιλοσοφία ως σταθερή επιρροή του.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
H Gen Z όχι μόνο διαβάζει αλλά συγχρόνως αλλάζει και την ίδια την έννοια της ανάγνωσης

Βιβλίο / Η Gen Z δεν διαβάζει απλώς· επαναπροσδιορίζει την ανάγνωση

Οι εκπρόσωποι αυτής της γενιάς λατρεύουν την απόδραση, παίρνουν την λεγόμενη fan fiction τόσο σοβαρά όσο και τη λίστα Booker, αναβιώνουν κλασικά βιβλία από την Τζέιν Όστεν έως τον Ντοστογιέφσκι και μοιράζονται ιστορίες στις δικές τους κοινότητες.
THE LIFO TEAM
Γιατί ο Πέρσιβαλ Έβερετ πήρε το Πούλιτζερ με το «James»

Βιβλίο / Γιατί ο Πέρσιβαλ Έβερετ πήρε το Πούλιτζερ με το «James»

Ο Πέρσιβαλ Έβερετ έγραψε ένα άκρως επίκαιρο, δεδομένων των τελευταίων ημερών, βιβλίο, που ταυτόχρονα φιλοδοξεί να καταστεί κλασικό, για τον ρατσισμό και τη χαμένη ανθρωπιά, και κέρδισε το Εθνικό Βραβείο Λογοτεχνίας των ΗΠΑ και το Πούλιτζερ.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
«Πάμε στη Χονολουλού»: Ένα βιβλίο για τον μποέμ ρεμπέτη, κιθαρίστα και σκιτσογράφο Κώστα Μπέζο, που ξαναγράφει την ιστορία της Ελλάδας πριν από το 1940

Βιβλίο / «Πάμε στη Χονολουλού»: Ένα βιβλίο για τον μποέμ ρεμπέτη Κώστα Μπέζο

Τη δεκαετία του ’30 άνθισε στην Ελλάδα ένα μουσικό είδος «διαφυγής» από τη σκληρή πραγματικότητα, οι χαβάγιες. Ο Κώστας Μπέζος, αινιγματική μορφή μέχρι πρόσφατα και σημαντικός ρεμπέτης και σκιτσογράφος, έγραψε μια ανείπωτη ιστορία, διαφορετική από αυτή που η επίσημη ιστορία έχει καταγράψει για την εποχή του Μεσοπολέμου.  
M. HULOT
Εύα Μπαλταζάρ: «Η αγάπη που σε φυλακίζει δεν είναι αγάπη»

Βιβλίο / Εύα Μπαλταζάρ: «Η αγάπη που σε φυλακίζει δεν είναι αγάπη»

Η Καταλανή συγγραφέας, που έχει εξελιχθεί σε σημείο αναφοράς της σύγχρονης queer λογοτεχνίας, μεταφράζεται παγκοσμίως και τη θαυμάζει ο Αλμοδόβαρ, μιλά στη LiFO για το τι σημαίνει να ζεις ελεύθερα.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ