Ο Κυριάκος Μητσοτάκης αναμένεται να ανακοινώσει από το βήμα της ΔΕΘ στη Θεσσαλονίκη την παράταση της αναστολής του ΦΠΑ στα νεόδμητα ακίνητα για επιπλέον ένα χρόνο, μέχρι το τέλος του 2026.
Η κίνηση αυτή εντάσσεται σε μια σειρά κυβερνητικών πρωτοβουλιών με στόχο την ενίσχυση της ιδιωτικής οικοδομικής δραστηριότητας, την αναζωογόνηση της αναπτυξιακής δυναμικής της οικονομίας και την επίλυση του στεγαστικού ζητήματος. Συγκεκριμένα, ο συντελεστής ΦΠΑ 24% που ισχύει στα νεόδμητα ακίνητα δεν θα εφαρμοστεί ούτε το 2026.
Η παράταση αφορά όλα τα αδιάθετα ακίνητα που ανήκουν στους κατασκευαστές, ανεξαρτήτως αδείας οικοδομής από το 2006 και μετά, είτε πρόκειται για ιδιόκτητα ακίνητα είτε για αυτά που ανεγείρονται με το σύστημα της αντιπαροχής, και συνεχίζει να ισχύει μέχρι την υποβολή αίτησης αναστολής, όπως αναφέρει η ΕΡΤ.
Με τη διατήρηση αυτού του καθεστώτος και για το 2026, οι πωλήσεις νεόδμητων κατοικιών θα φορολογούνται αποκλειστικά με τον φόρο μεταβίβασης ύψους 3%.
Παράλληλα, έως την 31η Δεκεμβρίου 2026 παραμένει σε ισχύ και η αναστολή επιβολής του Φόρου Υπεραξίας Ακινήτων, που ανέρχεται σε 15% και αφορά στα κέρδη από την πώληση ενός ακινήτου, υπολογιζόμενα ως η διαφορά μεταξύ τιμής πώλησης και κόστους αγοράς.
Στα κυβερνητικά σχέδια περιλαμβάνεται επίσης η διατήρηση «παγώματος» των αντικειμενικών αξιών των ακινήτων και για το επόμενο έτος. Οι όποιες αλλαγές θα περιοριστούν στην ένταξη νέων περιοχών στο σύστημα, χωρίς περαιτέρω αναπροσαρμογές.
Πότε ξεκίνησε η εφαρμογή ΦΠΑ στα νεόδμητα
Η εφαρμογή του ΦΠΑ στα νεόδμητα ξεκίνησε την 1η Ιανουαρίου 2006, εξαιρώντας πάντα την πρώτη κατοικία. Πριν από αυτό, οι αγοραπωλησίες επιβαρύνονταν μόνο με φόρο μεταβίβασης. Την πρώτη χρονιά ο ΦΠΑ ήταν στο 19% και αυξήθηκε σε 24% κατά τα μνημονιακά χρόνια, παραμένοντας έτσι για 13 χρόνια, γεγονός που δημιούργησε επιπρόσθετες δυσκολίες σε μια ήδη ευάλωτη αγορά λόγω της οικονομικής κρίσης.
Το 2019 αποφασίστηκε η τριετής αναστολή του ΦΠΑ, από την 1η Ιανουαρίου 2020 έως τις 31 Δεκεμβρίου 2022, με στόχο την τόνωση του οικοδομικού κλάδου. Από τότε, οι παρατάσεις διαδέχονται η μία την άλλη, με την τελευταία να λήγει στα τέλη του 2025 και όπως όλα δείχνουν, να ακολουθεί τουλάχιστον μία ακόμη.
Το όφελος για τον αγοραστή από αυτήν την παράταση είναι σημαντικό: για κάθε ακίνητο αξίας 100.000 ευρώ, εξοικονομεί 24.000 ευρώ. Για παράδειγμα, σε ένα διαμέρισμα αξίας 250.000 ευρώ ο ΦΠΑ θα ανήρχονταν σε 60.000 ευρώ, ενώ ο φόρος μεταβίβασης περιορίζεται στα 7.500 ευρώ — δηλαδή όφελος 52.500 ευρώ, που συχνά καθορίζει την επιτυχή έκβαση αγοράς.
Για ένα ακίνητο αξίας 300.000 ευρώ, το συνολικό κόστος με ΦΠΑ 24% θα ανέλθει σε 372.000 ευρώ. Με την αναστολή του ΦΠΑ, το κόστος μειώνεται στα 309.000 ευρώ, καθώς επιβάλλεται μόνο ο φόρος μεταβίβασης 3%, με αποτέλεσμα ο αγοραστής να αποταμιεύει 63.000 ευρώ.
