Η κωμωδία δεν είναι ανδρικό προνόμιο

Η ακύρωση της παράστασης «Πες το ψέματα» ήταν η σωστή απόφαση Facebook Twitter
Η αποκλειστική παρουσία ανδρών στο καστ δεν είναι μόνο αποτέλεσμα κακής διαχείρισης, αλλά και σύμπτωμα βαθύτερων προβλημάτων στη δομή του καλλιτεχνικού χώρου.
0

ΤΙΣ ΤΕΛΕΥΤΑΙΕΣ ΗΜΕΡΕΣ έχει παρατηρηθεί μια έντονη τάση να στιγματιστεί η stand-up κοινότητα, βασισμένη σε μία από τις πλέον επικρατούσες –και συνάμα νοσηρές– απόψεις. Σύμφωνα με αυτήν, την οποία υιοθέτησε βεβιασμένα και εσφαλμένα ακόμη και ο πρώην πρόεδρος του ΣΕΗ (μαζί με τους υποστηρικτές του), οι γυναίκες φέρονται να συνενώθηκαν για να ακυρώσουν μια παράσταση που περιλάμβανε μόνο άνδρες στο καστ. Μάλιστα, αυτό χαρακτηρίστηκε, χωρίς καμία τεκμηρίωση, ως φασιστική πράξη. Ας δούμε, όμως, τα γεγονότα από την αρχή, διότι τα πράγματα δεν έχουν καμία σχέση με αυτό το αφήγημα.

Πρώτα απ' όλα, καμία γυναίκα stand-up κωμικός δεν ζήτησε να ακυρωθεί καμία παράσταση. Σε όλες τις δημόσιες τοποθετήσεις τους –οι οποίες είναι διαθέσιμες και μπορείτε να ανατρέξετε σε αυτές ξανά και ξανά– καμία από αυτές δεν ανέφερε ότι η παράσταση «Πες το ψέματα» δεν πρέπει να πραγματοποιηθεί. Η εκδικητικότητα που τους αποδίδεται δεν εκφράστηκε ποτέ. Τι συνέβη, λοιπόν;

Η έλλειψη γυναικείας εκπροσώπησης στο καστ και η συνολική διαχείριση της παραγωγής ανέδειξαν τις χρόνιες παθογένειες που χαρακτηρίζουν τον πολιτιστικό τομέα. 

Οι γυναίκες κωμικοί συντάχθηκαν και προχώρησαν σε μια κοινή τοποθέτηση –και όχι καταγγελία–, επισημαίνοντας ότι, με αφορμή την αφίσα της συγκεκριμένης παράστασης, είναι απαραίτητο, στο πλαίσιο της ορατότητας και της συμπερίληψης που ενυπάρχει στον χώρο από τότε που το stand-up έγινε mainstream τέχνη και στην Ελλάδα, να αναγνωριστεί πως αυτή η κατάσταση είναι προβληματική. Ποια είναι αυτή η κατάσταση; Η έλλειψη γυναικείας εκπροσώπησης σε μια παράσταση που ουσιαστικά βασίζεται στον διάλογο και τον αυθορμητισμό.

Το «Would I Lie to You?» είναι ένα βρετανικό κωμικό πάνελ σόου που έκανε πρεμιέρα το 2007. Στην εκπομπή, δύο ομάδες διαγωνίζονται προσπαθώντας να ξεχωρίσουν τις αληθινές ιστορίες από τις ψευδείς, βασιζόμενες στις αφηγήσεις των αντιπάλων τους. Κάθε ομάδα αποτελείται από έναν μόνιμο αρχηγό και δύο καλεσμένους. Ο παρουσιαστής συντονίζει τη ροή του παιχνιδιού και εισάγει τα διάφορα μέρη του.

Πιστεύετε ότι δεν έχει θέση μια γυναίκα σε αυτό το παιχνίδι; Αν ναι, αφιερώστε μία ώρα και δείτε πόσο αστείο είναι το παρακάτω βίντεο, αλλά προσοχή, τα πάνελ έχουν και γυναίκες.

Η ακύρωση της παράστασης «Πες το ψέματα» αποτελεί σημείο αναφοράς στη διαρκή συζήτηση για τη σημασία της ισότητας και της συμπερίληψης στον καλλιτεχνικό χώρο. Η έλλειψη γυναικείας εκπροσώπησης στο καστ και η συνολική διαχείριση της παραγωγής ανέδειξαν τις χρόνιες παθογένειες που χαρακτηρίζουν τον πολιτιστικό τομέα.

Η απόφαση για την ακύρωση της παράστασης δεν είναι απλώς μια παραδοχή λάθους (για την ακρίβεια, κανείς δεν ζήτησε ευθέως συγγνώμη, αλλά η ακύρωση της παράστασης ήταν ένα βήμα προς τα εκεί), είναι μια δικαίωση όσων απαιτούν ισότητα, πολυφωνία και σεβασμό.

Σημειώνεται ότι η αφίσα αναρτήθηκε στις 15 Ιανουαρίου. Επί τρεις ημέρες υπήρχε έντονη κριτική στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης για το περιεχόμενό της. Τρεις ημέρες μετά (18 Ιανουαρίου) άρχισαν να σχολιάζουν αρνητικά αυτή την πρωτοβουλία οι γυναίκες κωμικοί. Στο διάστημα που μεσολάβησε, κανένας από τους παραγωγούς δεν άκουσε τις αδέσποτες φωνές του διαδικτύου. Η προβληματική τοποθέτηση εκπροσώπου της παράστασης σε πρωινή εκπομπή της ΕΡΤ πυροδότησε τις αντιδράσεις. Εν συνεχεία, ορισμένοι συντελεστές οδηγήθηκαν σε αποχώρηση από την παράσταση, προκαλώντας το ντόμινο που είδαμε να συμβαίνει σε real time.

Η αποκλειστική παρουσία ανδρών στο καστ δεν είναι μόνο αποτέλεσμα κακής διαχείρισης, αλλά και σύμπτωμα βαθύτερων προβλημάτων στη δομή του καλλιτεχνικού χώρου. Οι γυναίκες, παρά τις σημαντικές επιτυχίες τους τα τελευταία χρόνια, εξακολουθούν να παλεύουν για να κερδίσουν τον χώρο που τους αξίζει. Η κωμωδία, ιδιαίτερα στην Ελλάδα, παραμένει ένας χώρος όπου οι γυναίκες αντιμετωπίζουν στερεότυπα, υποτίμηση και έλλειψη ευκαιριών. Δεν είναι τυχαίο ότι από τον βούρκο των social media τα πιο δημοφιλή σχόλια των τελευταίων ημερών ήταν το «μα οι γυναίκες δεν είναι αστείες» και το «να πάρουμε και στην οικοδομή γυναίκες».

Πολλές γυναίκες κωμικοί, όπως για παράδειγμα η Κατερίνα Βρανά, που έχει διαπρέψει διεθνώς, η Χρύσα Κατσαρίνη, που έχει ευρεία αποδοχή στην Ελλάδα με αλλεπάλληλα sold out, και η Ήρα Κατσούδα, με αμέτρητες περιοδείες σε Ελλάδα και εξωτερικό, έχουν αποδείξει ότι η κωμωδία δεν είναι «ανδρικό προνόμιο». Ωστόσο, η παράσταση «Πες το ψέματα» αγνόησε αυτή την πραγματικότητα, προωθώντας μια μονοδιάστατη και παρωχημένη αντίληψη του χώρου.

Η τέχνη είναι καθρέφτης της κοινωνίας. Όταν μια παράσταση αγνοεί τον μισό πληθυσμό, δεν μπορεί να ισχυρίζεται ότι εκφράζει την πολυπλοκότητα και τη διαφορετικότητα της ανθρώπινης εμπειρίας. Οι γυναίκες κωμικοί φέρνουν διαφορετικές προοπτικές και εμπειρίες, εμπλουτίζοντας το περιεχόμενο και προσφέροντας ένα πιο αυθεντικό προϊόν στο κοινό.

Οπτική Γωνία
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Η ανάγκη μιας σκαλωσιάς: Μεταμορφώσεις και φεμινισμοί

Guest Editors / Η ανάγκη μιας σκαλωσιάς: Μεταμορφώσεις και φεμινισμοί

Η πατριαρχία είναι παντού: στην οικονομία, στην κοινωνία, στην ψυχολογία, στην αισθητική, στον πολιτισμό, σε ολόκληρη την ανθρώπινη κατάσταση. Όταν σκεφτόμαστε το πολιτικό, δεν γίνεται να μη σκεφτόμαστε το φεμινιστικό.
ΝΙΚΟΣ ΔΑΣΚΑΛΟΠΟΥΛΟΣ
«Ζούμε στην εποχή της ισορροπίας του ισχυρού»

Οπτική Γωνία / «Ζούμε στην εποχή της ισορροπίας του ισχυρού»

Οι παγκόσμιες και περιφερειακές επιπτώσεις της σύγκρουσης στη Γάζα και τα αδιέξοδα του Παλαιστινιακού. Μιλά στη LiFO ο δρ. Ευρωπαϊκής Ασφάλειας και Νέων Απειλών και κύριος ερευνητής του ΕΛΙΑΜΕΠ, Τριαντάφυλλος Καρατράντος.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Μια ομάδα μαθητών κατασκεύασε ρομπότ που καθαρίζει τις θάλασσες

Περιβάλλον / Πώς μια ομάδα μαθητών από τον Άλιμο έφτιαξε ρομπότ που καθαρίζει τον βυθό;

Το Greek Seabot είναι το υποβρύχιο ρομπότ που δημιούργησε μια μαθητική ομάδα από το ΕΠΑΛ Αλίμου για να βοηθήσει στον καθαρισμό των βυθών από πλαστικά και απορρίμματα. Μιλούν στη LIFO οι μαθητές για τα κίνητρά τους και το όραμά τους για ένα πιο καθαρό περιβάλλον.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Οι αλλαγές που φέρνουν στο μεταναστευτικό η πρόσφατη απόφαση της Λειψίας και η νέα πολιτική του Μερτς/ Μεταναστευτικό: Από τη Μέρκελ στον Μερτς και η αλλαγή που φέρνει η απόφαση της Λειψίας

Βασιλική Σιούτη / Μεταναστευτικό: Πώς επηρεάζει την Ελλάδα η αλλαγή πολιτικής της Γερμανίας;

Μετά την εκλογή του Φρίντριχ Μερτς, η Γερμανία αυστηροποιεί τη μεταναστευτική πολιτική της και αναζητά τρόπους για να εξαιρεθεί από την υποχρέωση εφαρμογής της ευρωπαϊκής νομοθεσίας, ώστε να μην κάνει δεκτά νέα αιτήματα ασύλου.
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ
Becca Bloom: Γιατί θεοποιούμε τις ζάπλουτες; 

Οπτική Γωνία / Becca Bloom: Γιατί θεοποιούμε τις ζάπλουτες ενώ δεν έχουμε να φάμε;

Αν νομίζετε ότι η επίδειξη πλούτου προκαλεί σήμερα κοινωνική κατακραυγή, πλανάστε. Άνθρωποι που δυσκολεύονται οικονομικά, αντί να βιώσουν ταξική αφύπνιση, βλέποντας πώς ζει η δισεκατομμυριούχος σταρ του TikTok, θέλουν να μάθουν τα πάντα γι' αυτήν.
ΛΑΣΚΑΡΙΝΑ ΛΙΑΚΑΚΟΥ
Ανήλικοι στην πρώτη γραμμή: Το νέο πρόσωπο της ακροδεξιάς στη Θεσσαλονίκη

Ελλάδα / 13χρονα παιδιά σε νεοναζιστικές συμμορίες: Πώς φτάσαμε εδώ;

Όλο και περισσότεροι έφηβοι και νέοι φαίνεται να γοητεύονται από ακροδεξιές ιδεολογίες. Τι σηματοδοτεί η έκρηξη αυτού του επικίνδυνου φαινομένου; Μιλά στη LiFO ο καθηγητής Πολιτικών Επιστημών του ΑΠΘ, Άρης Στυλιανού.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
« Βρίσκω πολύ πιθανό να δούμε κάποια στιγμή μη λευκό Πάπα»

Οπτική Γωνία / «Βρίσκω πολύ πιθανό να δούμε κάποια στιγμή μη λευκό Πάπα»

Ο επίκουρος καθηγητής Φιλοσοφίας της Θρησκείας της Θεολογικής Σχολής του ΕΚΠΑ και διδάκτορας των πανεπιστημίων Βοστώνης και Λουβέν Χαράλαμπος Βέντης μιλά για την εκλογή του νέου Πάπα, την «επιστροφή» της θρησκείας και τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν σήμερα η Καθολική και η Ορθόδοξη Εκκλησία.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Η αντιπολίτευση που υποδύεται πως δεν καταλαβαίνει…

Οπτική Γωνία / Η αντιπολίτευση που υποδύεται πως δεν καταλαβαίνει

Την τελευταία δεκαετία, όλα σχεδόν έχουν αλλάξει στην ελληνική κοινωνία, ιδιαίτερα σε εκείνο το κομμάτι της που βρισκόταν παραδοσιακά και ιστορικά απέναντι στη συντηρητική παράταξη.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΕΛΑΚΗΣ
Επίδομα ανεργίας: Όταν το κράτος αποφασίζει πως θα το ξοδέψεις

Ρεπορτάζ / Επίδομα ανεργίας: Όταν το κράτος αποφασίζει πώς θα το ξοδέψεις

Η απόφαση της κυβέρνησης να καταβάλλεται το επίδομα ανεργίας και άλλες κοινωνικές παροχές σε προπληρωμένη κάρτα, με πλαφόν 50% στην ανάληψη μετρητών, προκαλεί την αγανάκτηση των δικαιούχων. Σχολιάζουν στη LIFO άνεργοι πολίτες, ο γενικός γραμματέας της ΓΣΕΕ και εκπρόσωποι κλάδων που πλήττονται.
ΝΤΙΝΑ ΚΑΡΑΤΖΙΟΥ
«Empty the Tanks»: Σώστε τα δελφίνια!

Ρεπορτάζ / «Empty the Tanks»: Πότε θα σταματήσει η αιχμαλωσία των δελφινιών;

Η παγκόσμια καμπάνια «Empty the Tanks» εναντιώνεται στην αιχμαλωσία και την εκμετάλλευση των δελφινιών. Πώς εκφράζεται η κινητοποίηση στην Ελλάδα και ποια η τύχη των δελφινιών του Αττικού Ζωολογικού Πάρκου; Μιλούν στη LIFO εκπρόσωποι οργανώσεων, αλλά και ο ιδρυτής του Αττικού Πάρκου.
ΝΤΙΝΑ ΚΑΡΑΤΖΙΟΥ
Υψηλοί τόνοι για τα Τέμπη, χαμηλοί για τα ελληνοτουρκικά 

Οπτική Γωνία / Υψηλοί τόνοι για τα Τέμπη, χαμηλοί για τα ελληνοτουρκικά 

Τα Τέμπη συνεχίζουν να πυροδοτούν εντάσεις μεταξύ κυβέρνησης και αντιπολίτευσης, αντιθέτως στα ελληνοτουρκικά και στο θέμα της πώλησης των Eurofighter στην Τουρκία που απασχόλησε την επικαιρότητα, η κριτική για τη στάση της κυβέρνησης από το ΠΑΣΟΚ και τον ΣΥΡΙΖΑ είναι σε χαμηλούς τόνους.
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ
Οδός Βύρωνος: Ένας δρόμος-ντροπή για τον δημόσιο χώρο

Aθήνα / Οδός Βύρωνος: Ένας δρόμος-ντροπή για τον δημόσιο χώρο

Τα πεζοδρόμια στην καρδιά της πόλης έχουν παραδοθεί στα τουριστικά καταστήματα, αποκλείοντας τους πιο ευάλωτους πολίτες, ενώ η Αθήνα χάνει τον βασικό λόγο ύπαρξής της: να είναι μια πόλη για ανθρώπους.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
ΕΠΕΞ Έχετε «επιστροφή φόρου»: Οι συχνότερες περιπτώσεις phishing

Οπτική Γωνία / «Έχετε επιστροφή φόρου, πατήστε εδώ»: Πώς να γλιτώσεις από το phishing

Παραπλανητικά μηνύματα, αποκάλυψη προσωπικών δεδομένων, χακάρισμα τραπεζικών λογαριασμών. Το phishing είναι πιο συχνό και πολύ πιο επικίνδυνο πιο επικίνδυνο απ' ό,τι νομίζουμε. Μιλά στη LiFO ο καθηγητής Κυβερνοασφάλειας στο Τμήμα Ψηφιακών Συστημάτων του Πανεπιστημίου Πειραιώς και επικεφαλής της Εθνικής Ομάδας Κυβερνοασφάλειας, Χρήστος Ξενάκης.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Το χρονικό των χαμένων βίντεο των Τεμπών

Οπτική Γωνία / Το χρονικό των χαμένων βίντεο των Τεμπών

Η υπόθεση των χαμένων βίντεο των Τεμπών αναδεικνύει, για ακόμη μία φορά, λανθασμένους χειρισμούς που έγιναν σε κρίσιμες φάσεις της ανακριτικής διαδικασίας, αφήνοντας πλήθος αναπάντητων ερωτημάτων.
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ