Η αβάσταχτη κοινοτοπία του ελληνικού «συντηρητισμού»

Η αβάσταχτη κοινοτοπία του ελληνικού «συντηρητισμού» Facebook Twitter
Κανένας πολιτικός λόγος δεν μπορεί να αρκεστεί σε μία μόνο κοινωνική και πολιτισμική ζώνη, σε μία ηλικιακή ή μορφωτική περιοχή, σε αποκλειστικά και περιορισμένα ακροατήρια. Εικονογράφηση: bianka/ LIFO
0


ΟΙ ΛΟΓΟΙ ΤΟΥ ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΑΥΤΙΑ προς το έθνος της τρίτης ηλικίας, τα εθνο-θρησκευτικά σκετς του Στέφανου Κασσελάκη, οι συμβολισμοί γύρω από το πρόσωπο και την ιστορία του Φώτη (Φρέντι) Μπελέρη, οι τακτικές ανακοινώσεις για αύξηση των ποινών και τα θαυμαστικά σχόλια στον ΣΚΑΪ για αντι-drone θόλους και νέα εξοπλιστικά αποκτήματα, όλα αυτά –και άλλα παρόμοια– συνοδεύουν την πορεία προς τις ευρωπαϊκές εκλογές. 

Αυτό που αφήνουν να φανεί τα παραπάνω σήματα είναι σαφές: επενδύουν στο υπέδαφος ενός κοινωνικού συντηρητισμού που λέγεται πως έχει έρεισμα και απήχηση. Αρκετά νεύματα από την κυβέρνηση (κυρίως) αλλά και από την αντιπολίτευση (δευτερευόντως) κολακεύουν αυτό το οποίο, κατά τα άλλα, λοιδορούν.

Ξέρουμε το σενάριο που βλέπει ως στρατηγική νίκης τις εκάστοτε συμμαχίες των «μοντέρνων» και των «αρχαίων». Τι υποδεικνύει σήμερα αυτό το σενάριο; Ότι οι θιασώτες της συμπεριληπτικής ψηφιακής Ελλάδας χρειάζονται τους βαθείς πατριώτες, οι γκλόμπαλ έχουν ανάγκη τους λόκαλ, οι νεο-μεσοαστοί τον πιο παραδοσιακό λαό. Παραλλαγές της συνταγής βρίσκει κανείς στην κεντροδεξιά, στην κεντροαριστερά, στη λεγόμενη πατριωτική αριστερά και αλλού.

Η εργαλειοθήκη του κοινότοπου ελληνικού συντηρητισμού, εξαντλημένη από καιρό, δείχνει, παρ' όλα αυτά, σημάδια ανάστασης. Πώς αλλιώς θα βρισκόταν υποψήφιος ευρωβουλευτής το 2024 να διαφημίζει την πιθανότατα θριαμβευτική του εκτόξευση στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο με το σύνθημα «πατρίς-θρησκεία-οικογένεια»;

Από μια άποψη, η ιδέα δείχνει λογική και σωστή. Κανένας πολιτικός λόγος δεν μπορεί να αρκεστεί σε μία μόνο κοινωνική και πολιτισμική ζώνη, σε μία ηλικιακή ή μορφωτική περιοχή, σε αποκλειστικά και περιορισμένα ακροατήρια. Ο πολιτικός λόγος και οι εκκλήσεις του απευθύνονται «ευρύτερα».

Υπάρχουν όμως πολλά ερωτήματα για το τι παίζεται αυτό τον καιρό στη χώρα μας, για το τι είδους μηνύματα στέλνονται στους πολίτες. Η γνωστή δικαιολογία είναι πως έτσι πρέπει να πολιτεύεται κανείς, αν θέλει περισσότερες ψήφους. Αν, ας πούμε, πάμε και στα θεωρητικά σχήματα, ο φιλελευθερισμός δεν μπορεί χωρίς έναν συντηρητικό εθνο-θρησκευτικό διάκοσμο και ακόμα και ο σοσιαλισμός χρειάζεται πλέον, εκτός από το TikTok, και τις περίφημες πατροπαράδοτες αξίες του Έλληνα.

Δεν στεκόμαστε όμως απέναντι σε αυτούς τους αχταρμάδες επειδή αναζητούμε κάποια ιδεολογική ή αισθητική καθαρότητα. Υποθέτουμε, παρ' όλα αυτά, ότι η πολιτική ευρυχωρία δεν είναι το ίδιο πράγμα με τη σύγχυση. Ότι η συσπείρωση ευρύτερων δυνάμεων (κομψός όρος που συχνά κρύβει διάφορα παράδοξα) δεν πρέπει να είναι σήμα ιδεολογικής διάλυσης ή πολιτικού πανικού.

Διότι πρέπει να υπολογίσουμε και κάτι ακόμα που σχετίζεται με αυτή την ιστορική περίοδο και το φάσμα της συγκυρίας (και στην υπόλοιπη Ευρώπη και σε μας): το παιχνίδι με δεξιο-συντηρητικές φαντασιώσεις δεν είναι πια ένα ανώδυνο τέχνασμα που πρέπει μάλιστα να συγχωρείται για λόγους εκλογικών υπολογισμών. Δεν είναι ρεαλισμός να παραχωρεί κανείς τη λαϊκότητα στον χοντροκομμένο δεξιό λαϊκισμό για να συγκρατεί ως δικά του τα πιο «προωθημένα» αστικά στρώματα στο κέντρο.

Αυτό είναι κυνική περιφρόνηση του λαού και μια μορφή οίησης και κουτοπονηριάς. Να πιστεύει, δηλαδή, κανείς πως σκεπάζει τα κοινωνικά παράπονα με κάποιες δόσεις F-35, με τον μελοδραματικό υπερπατριωτισμό του Αυτιά ή με υποσχέσεις δεκάχρονων εγκλεισμών πίσω από τα σίδερα. Ή, από την άλλη, να νομίζει πως με διάφορες δηλώσεις πίστης και παράδοσης μπορεί να «λανσάρει» τον ΣΥΡΙΖΑ ως επιλογή του λεγόμενου μέσου Έλληνα πατριώτη.

Όλα αυτά είναι εν τέλει εξελίξεις που τραυματίζουν ακόμα περισσότερο τη συρρικνωμένη πολιτική παιδεία των Ελλήνων. Με τη βοήθεια αυτών των «σημάτων» από τον πολιτικό κόσμο παγιώνεται και μεγαλώνει η σύγχυση των απαντήσεων στις έρευνες της κοινής γνώμης, όπως στην πρόσφατη της διαΝΕΟσις. Αν έχουν μάλιστα ένα κοινό όλες οι έρευνες, είναι η ελάχιστη εμπιστοσύνη στους πολιτικούς θεσμούς. Ιδίως στα κόμματα, στα συνδικάτα και στις οργανωμένες συλλογικότητες. Μόλις ένα σκαλί πάνω από τα μίντια, που βρίσκονται στον βυθό.

Βλέπουμε ότι η πορεία προς τις ευρωεκλογές δεν επιτρέπει άλλους διαλόγους. Όσοι συζητούν πολιτικά είναι μειοψηφικοί ή εκτός κύριου ρεύματος, ενώ οι πολλοί στέκουν αδιάφορα στο πλάι, περιμένοντας το χάζι της μάχης των αρχηγών στο TikTok.

Η εργαλειοθήκη του κοινότοπου ελληνικού συντηρητισμού, εξαντλημένη από καιρό, δείχνει, παρ' όλα αυτά, σημάδια ανάστασης. Πώς αλλιώς θα βρισκόταν υποψήφιος ευρωβουλευτής το 2024 να διαφημίζει την πιθανότατα θριαμβευτική του εκτόξευση στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο με το σύνθημα «πατρίς-θρησκεία-οικογένεια»;

Οπτική Γωνία
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

«To TikTok πέτυχε γιατί σε διασκεδάζει»

Enrico Bellini / «To TikTok πέτυχε γιατί σε διασκεδάζει»

Ο επικεφαλής Κυβερνητικών Σχέσεων και Δημόσιας Πολιτικής του TikTok στη Νότια Ευρώπη, Enrico Bellini, περιγράφει το μυστικό της επιτυχίας της δημοφιλούς πλατφόρμας και εξηγεί γιατί η προστασία των δεδομένων των Ευρωπαίων χρηστών είναι υψίστης σημασίας.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Πόσο απέχει ένα βιντεοπαιχνίδι για βιασμούς από την incel πραγματικότητα που ζούμε;

Οπτική Γωνία / Πόσο απέχει ένα βιντεοπαιχνίδι για βιασμούς από την incel πραγματικότητα που ζούμε;

Ορθώς μας σοκάρει το «No Mercy» που «παίζει» με τον βιασμό και την αιμομιξία, όμως την ίδια στιγμή ζούμε σε μια κοινωνία όπου η γυναικεία υποταγή πλασάρεται ως κανονικότητα.
ΛΑΣΚΑΡΙΝΑ ΛΙΑΚΑΚΟΥ
Τα νέα στοιχεία για τον Κώστα Αχ. Καραμανλή τον επαναφέρουν στο προσκήνιο 

Πολιτική / Nέα στοιχεία για τον Κώστα Αχ. Καραμανλή τον επαναφέρουν στο προσκήνιο 

Η υπόθεση των Τεμπών επιστρέφει στη Βουλή μέσω της δικογραφίας για τον Κώστα Αχ. Καραμανλή, αλλά στελέχη της κυβέρνησης υποστηρίζουν ότι αυτήν τη φορά είναι καλά προετοιμασμένοι. 
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ
κωνσταντοπουλου

Βασιλική Σιούτη / Ποιος είναι, τελικά, αξιωματική αντιπολίτευση;

Οι δημοσκοπήσεις καταγράφουν πλέον στη δεύτερη θέση το κόμμα της Πλεύσης Ελευθερίας. Θα διατηρήσει η Ζωή Κωνσταντοπούλου τη δυναμική που απέκτησε; Θα αλλάξει σύντομα πάλι η σειρά των κομμάτων; Το σίγουρο είναι πως η ρευστότητα είναι η νέα πολιτική συνθήκη. 
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ
Tίτλος: Explainer: Το κίνημα "Cute Winter Boots" και το κριντζ της ψηφιακής πολιτικοποίησης

Explainer / «Cute Winter Boots»: Όσο κι αν το υποτιμάτε, το TikTok παράγει πολιτική

Το hashtag #CuteWinterBoots συγκεντρώνει τους προβληματισμούς των χρηστών για την άνοδο της παγκόσμιας ακροδεξιάς και για τον τρόπο που εφαρμόζεται η δημοκρατία σήμερα. Έχουμε αφήσει πίσω μας για πάντα το «για να συμμετέχω στην πολιτική πάω σε συνελεύσεις και γράφομαι σε κόμμα».
ΛΑΣΚΑΡΙΝΑ ΛΙΑΚΑΚΟΥ
Τι μας δείχνουν τα πρώτα ίχνη ζωής εκτός της Γης;

Διάστημα / Βρέθηκαν όντως ίχνη εξωγήινης ζωής;

Τι ανακάλυψε ακριβώς το τηλεσκόπιο James Webb; Θα υπάρξει σύντομα κατοικήσιμος πλανήτης; Πόσο κοντά είμαστε στην κατάκτηση του Διαστήματος; Ο αστρονόμος και καθηγητής Φυσικής του Διαστήματος Ξενοφών Μουσάς εξηγεί τι σηματοδοτεί η ανακάλυψη του Πανεπιστημίου του Κέιμπριτζ.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης θέλει τρίτη θητεία και τα δίνει όλα για να αλλάξει το κλίμα

Βασιλική Σιούτη / Ο Κυριάκος Μητσοτάκης θέλει τρίτη θητεία και τα δίνει όλα για να αλλάξει το κλίμα

Ο Κυριάκος Μητσοτάκης ξεκαθάρισε ότι θα διεκδικήσει και τρίτη πρωθυπουργική θητεία και τα δίνει όλα με στόχο την άμεση αντιστροφή του αρνητικού πολιτικού κλίματος.
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ
Χριστόφορος Πισσαρίδης: «Με ενοχλεί που η Ελλάδα, σε όλες τις λίστες, βρίσκεται στην τελευταία θέση»

Χριστόφορος Πισσαρίδης / «Με ενοχλεί που η Ελλάδα βρίσκεται παντού στην τελευταία θέση»

Από τον Τραμπ και την AI μέχρι την ελληνική γραφειοκρατία και την παγκόσμια ύφεση, ο νομπελίστας καθηγητής Οικονομικών Σερ Χριστόφορος Πισσαρίδης μιλά στη LIFO για το μέλλον της εργασίας και την απειλή του λαϊκισμού, εξηγώντας γιατί η Ελλάδα χρειάζεται λιγότερο Δημόσιο.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Τζέφρι Σακς: «Η κατάληψη των πανεπιστημίων από τον Τραμπ δεν θα πετύχει»

Οπτική Γωνία / Τζέφρι Σακς: «Η κατάληψη των πανεπιστημίων από τον Τραμπ δεν θα πετύχει»

Ο καθηγητής Οικονομικών και διευθυντής του Κέντρου για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη στο Πανεπιστήμιο Κολούμπια σχολιάζει στη LiFO τη σύγκρουση που έχει ξεσπάσει μεταξύ της κυβέρνησης Τραμπ και των αμερικανικών πανεπιστημίων και πώς βλέπει την επόμενη μέρα.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Αθήνα: Τα ηλεκτρικά πατίνια και το χάος της μικροκινητικότητας/ Πώς θα μπει τάξη στο χάος με τα ηλεκτρικά πατίνια στην Αθήνα;/ «Δεν γίνεται να μην έχουμε πατίνια γιατί είναι επικίνδυνο να κυκλοφορήσουν»

Ρεπορτάζ / Τι θα γίνει επιτέλους με τα ηλεκτρικά πατίνια στην Αθήνα;

Τα ηλεκτρικά πατίνια είναι η νέα τάση μετακίνησης στην πόλη αλλά προς το παρόν δημιουργούν αρκετά προβλήματα και προκαλούν αντιδράσεις. Πώς θα μπουν όρια στην άναρχη κυκλοφορία τους και τη στάθμευσή τους και ποιες υποδομές χρειάζονται;
ΝΤΙΝΑ ΚΑΡΑΤΖΙΟΥ
Τα μεγάλα έργα που αλλάζουν τη χώρα: Ποια προχωρούν και ποια καθυστερούν

Ρεπορτάζ / Τα μεγάλα έργα που αλλάζουν τη χώρα: Ποια προχωρούν και ποια καθυστερούν

Νέοι αυτοκινητόδρομοι, νέες γραμμές μετρό, νοσοκομεία, σιδηρόδρομοι, αεροδρόμια. Στις μακέτες όλα φαίνονται φανταστικά. Πότε όμως στ' αλήθεια παραδίδονται, πόσο κοντά στις μακέτες θα είναι η πραγματικότητα; Και ποια οφέλη μπορεί να προσφέρουν στην κοινωνία και την οικονομία;
ΝΤΙΝΑ ΚΑΡΑΤΖΙΟΥ
Απειλείται η οικονομία από νέο κραχ;

Οπτική Γωνία / Έρχεται νέο παγκόσμιο κραχ;

Εμπορικοί πόλεμοι, γεωπολιτικές απειλές και ο κίνδυνος παγκόσμιας ύφεσης. Πόσο θα επηρεαστεί η Ελλάδα από τη νέα εποχή Τραμπ; Ο καθηγητής Χρηματοοικονομικών στο Πανεπιστήμιο του Λίβερπουλ, Κώστας Μήλας, μιλά στη LiFO.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Μπορεί μια φεμινίστρια να είναι χριστιανή; 

Οπτική Γωνία / Μπορεί μια φεμινίστρια να είναι χριστιανή; 

Υπάρχει τελικά ασυμβίβαστο μεταξύ χριστιανισμού και φεμινισμού; Μπορούν οι δύο ταυτότητες να συνυπάρξουν ή πρόκειται για έναν αδύνατο συνδυασμό; Δύο γυναίκες παραθέτουν τα επιχειρήματα κάθε πλευράς.
ΛΑΣΚΑΡΙΝΑ ΛΙΑΚΑΚΟΥ
Το πράσινο της Αθήνας και τα πάθη του

Ρεπορτάζ / Το πράσινο της Αθήνας και τα πάθη του

Το πράσινο της πόλης μπορεί να είναι περιορισμένο, αλλά σε αρκετές περιπτώσεις είναι αξιόλογο - και η άνοιξη το φέρνει ξανά στο προσκήνιο, μαζί με τα προβλήματά του. Λύσεις υπάρχουν· το ζητούμενο είναι να εισακουστούν.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ