«Squid game»: Η εργασία ως ριάλιτι

Squid game: Η εργασία ως ριάλιτι Facebook Twitter
Όλοι είναι μπερδεμένοι και το squid game είναι πιο ρεαλιστικό απ’ ό,τι παραδέχονται όσοι δεν έχουν τις εμπειρίες ή τις προσλαμβάνουσες για να συλλάβουν τον ρεαλισμό του.
0

ΤΟ «SQUID GAME» ΕΙΝΑΙ ΜΙΑ σειρά στο Νetflix που τώρα βλέπουν όλοι. Την είδα κι εγώ. Έχει πολύ αίμα, όμως μεγάλωσα με απεριόριστη πρόσβαση στο ίντερνετ και videogames κι έτσι δεν είχα πρόβλημα. Μάλιστα έτρωγα ζουμερό, παχυντικό fast-food βλέποντάς την.

Η ιδέα είναι ότι κάτι καταχρεωμένοι τύποι δέχονται να παίξουν θανατηφόρα παιδικά παιχνίδια σε ένα περιβάλλον πλήρους επιτήρησης μέσω προηγμένης τεχνολογίας. Όποτε εξοντώνεται κάποιος παίκτης, το χρηματικό έπαθλο που φυλάσσεται σε έναν μεγάλο διαφανή κουμπαρά αυξάνεται.

Όλοι είναι αντίπαλοι όλων (ο Χομπς θα το λάτρευε) και ενώ κανονικά οι επιτηρητές με τα φούξια έχουν το μονοπώλιο της βίας, στο πλαίσιο των παιχνιδιών η βία νομιμοποιείται και οι παίκτες μπορούν να επιτεθούν με τη σειρά τους στους συμπαίκτες τους και πιθανόν να τους εξαλείψουν, αυξάνοντας το έπαθλο. Έτσι οι παίκτες του έργου καλούνται διαρκώς να επιλέγουν μεταξύ συνεργασίας και εξόντωσης.

Η σειρά έχει άπειρες αναγνώσεις. Θα εστιάσω σε μία: μπορούμε να δούμε τη σύγχρονη, μισθωτή εργασία ως ριάλιτι με αφορμή το «Squid Game»;

Οι διοργανωτές του Squid Game μεταχειρίζονται ένα λεκτικό που συνδυάζει τη γλώσσα των ριάλιτι με τα εταιρικά κλισέ. Αποστασιοποίηση ως ευγένεια, κοφτές εντολές και «το επέλεξες, το λέει η σύμβασή σου», αν τυχόν παραπονεθείς.

Οι διοργανωτές του Squid Game μεταχειρίζονται ένα λεκτικό που συνδυάζει τη γλώσσα των ριάλιτι με τα εταιρικά κλισέ. Αποστασιοποίηση ως ευγένεια, κοφτές εντολές και «το επέλεξες, το λέει η σύμβασή σου», αν τυχόν παραπονεθείς. Οι εντολές δίνονται με κυριολεκτικά απρόσωπο τρόπο (τα πρόσωπα των υπευθύνων είναι καλυμμένα) και εντάσσονται σε ένα αυστηρά οριοθετημένο περιβάλλον που με τα χρώματά του και τον σχεδιασμό του υπονοεί τη «διασκέδαση».

Οι εντολές προκαλούν νοσηρή διασκέδαση. Αρκεί να είσαι ένας απ’ τους ανήθικους ηδονιστές, υπερπλούσιους και υπερμορφωμένους (όπως αποκαλύπτεται από ένα λογοτεχνικό σχόλιο που γίνεται) VIPs ή θεατής του Νetflix. Υποφέρεις ή απολαμβάνεις, ανάλογα με τη θέση σου. 

Όπως στα ριάλιτι, έτσι και στην εργασία, κάτι που ξεκινά για λόγους επιβίωσης επιχειρείται να παρουσιαστεί ως άσχετο προς την επιβίωση. Η μισθωτή εργασία προμοτάρεται ως «fun».

Διάφοροι στοχαστές έχουν εκφράσει ανησυχία για τη σύνδεση διασκέδασης - εργασίας που μπορεί να φέρει σύχγυση προσωπικού χωροχρόνου και επαγγελματικού χωροχρόνου. Από τη συνέντευξη για δουλειά μέχρι το team building και το «lunch break» υπάρχει η προσδοκία να είσαι fun. Δεν πρέπει να πεις ότι το κάνεις για τα λεφτά, ήταν τ’ όνειρό σου. Το εταιρικό περιβάλλον γίνεται μια παιδική χαρά όπου περνάς καλά, άρα ίσως δεν χρειάζεται να αμείβεσαι για όλες τις ώρες που είσαι εκεί (εξαίρεση: χώρες με στιβαρή εργατική νομοθεσία, όπως η Γερμανία).

Στην εργασία-ριάλιτι με σαδιστική εφευρετικότητα διάφοροι εγκέφαλοι διαχείρισης ανθρώπινου δυναμικού δημιουργούν instagramable στιγμές εταιρικής ευχαρίστησης, όπου όλοι παίζουν μαζί και κάνουν bonding, ενώ ταυτόχρονα σιχτιρίζουν την ώρα και τη στιγμή που «επέλεξαν» να συμμετάσχουν. Σε κάνει οριακά να νοσταλγείς την εποχή των γονιών μας που η εταιρεία τούς πήγαινε εκδρομή το Σαββατοκύριακο στη θάλασσα και μπορούσαν να τρώνε και να πίνουν παραδομένοι στον δωρεάν μπουφέ, αντί να χρειάζεται να «κάνουν δραστηριότητες» για να «δεθούν» υποχρεωτικά με εμπειρίες καταναγκαστικής διασκέδασης.

Τα γραφεία μοιάζουν με κοινόχρηστο χώρο νεανικού hostel ή φυτώρια ή, σε ακόμα τρομακτικότερες εκδοχές, με το δωμάτιο ελέγχου του squid game, όπου οι χειριστές χωρίς πρόσωπο «λιώνουν», κοιτάζοντας υπολογιστές. Οι οθόνες δείχνουν άλλα, εξίσου παγιδευμένα, τρομαγμένα άτομα που κολλάνε το πρόσωπο στην κάμερα, χωρίς να ξέρουν πού να κοιτάξουν.

Η εργασία ως ριάλιτι απαιτεί οι παίκτες να υπόκεινται σε μόνιμη παρακολούθηση. Έτσι, οι επιτηρητές έχουν την ηδονή του ελέγχου και την αναγκαία πληροφόρηση για καλύτερη οργάνωση του παιχνιδιού. Οι παίκτες-εργαζόμενοι έχουν μια αίσθηση σπουδαιότητας, μαζί με κίνητρα για «performance». Όλοι είναι μπερδεμένοι και το squid game είναι πιο ρεαλιστικό απ’ ό,τι παραδέχονται όσοι δεν έχουν τις εμπειρίες ή τις προσλαμβάνουσες για να συλλάβουν τον ρεαλισμό του.

Όταν στο έργο γίνονται έκτροπα, οι επιτηρητές ανάγονται στην υποχρεωτικότητα των συμβάσεων: εάν συναίνεσες υπογράφοντας, δεν σε παίρνει να παραπονιέσαι. Οι περισσότεροι, βέβαια, όταν υπέγραφαν, δεν πολυκοίταζαν τη σύμβαση (κάτι που έχει αποδειχτεί εμπειρικά ότι συνήθως συμβαίνει και στον πραγματικό κόσμο) αλλά το έπαθλο, γιατί ήταν υπερχρεωμένοι.

Καθώς εξελίσσεται η σειρά, οι κεντρικοί χαρακτήρες περνούν από διάφορα στάδια αποκτήνωσης. Οι αυστηρά προσδιορισμένοι όροι του παιχνιδιού αφαιρούν κάτι απ’ την ευθύνη της επιλογής. Μπορείς να φας τον άλλον. Έτσι παίζεται το παιχνίδι, έτσι κάνουν όλοι. Η ερώτηση τι είδους άνθρωπος γίνεσαι καθώς επιλέγεις καθημερινά τις κινήσεις σου επισκιάζεται από τον στόχο με τα πολλά μηδενικά.

Οπτική Γωνία
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Στέλιος Νέστωρ: «Ό,τι έκανα, δεν το έκανα για να ρίξω τη δικτατορία αλλά γιατί ντρεπόμουνα» 

Θεσσαλονίκη / Στέλιος Νέστωρ: «Δεν ήμουν από αυτούς που κάθονται σπίτι τους, βγάζουν λεφτά, τρώνε και πίνουνε» 

Μια πολιτική φυσιογνωμία που έδινε πάντα ηχηρό «παρών» στα πολιτικά και πολιτιστικά πράγματα της Θεσσαλονίκης. Μιλώντας στη LiFO, ζωντανεύει ένα μεγάλο κομμάτι της ιστορίας της πόλης, από την Κατοχή και τη χούντα μέχρι την ίδρυση του Μεγάρου.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Κοινωνική κατοικία: Μπορεί το παράδειγμα της La Borda να εφαρμοστεί στην Αθήνα;

Συνεταιριστική κατοικία / Μπορούμε να αντιγράψουμε τη Βαρκελώνη και να λύσουμε το στεγαστικό;

Ενώ στην Ευρώπη παρατηρείται αναζωπύρωση των συνεταιριστικών στεγαστικών κινημάτων, στην Ελλάδα, ειδικά στην Αθήνα, η στεγαστική κρίση οξύνεται. Το παράδειγμα της La Borda στη Βαρκελώνη θα μπορούσε να δώσει τη λύση, χρειάζεται όμως πολιτική βούληση.
ΝΤΙΝΑ ΚΑΡΑΤΖΙΟΥ
«Ο Άγνωστος Στρατιώτης στη μάχη της πολιτικής εικόνας»

Βασιλική Σιούτη / Ο Άγνωστος Στρατιώτης στη μάχη της πολιτικής εικόνας

Η κυβέρνηση αξιοποίησε τη ρύθμιση για τη φύλαξη του Μνημείου του Άγνωστου Στρατιώτη για να αλλάξει την πολιτική ατζέντα και να ενισχύσει την απήχησή της στο συντηρητικό κοινό, παρά τις διαφοροποιήσεις ακόμη και μέσα στην κυβερνητική παράταξη.
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ
Λίγες λέξεις για τον Διονύση Σαββόπουλο

Οπτική Γωνία / Λίγες λέξεις για τον Διονύση Σαββόπουλο

«Ό,τι όμως και αν υπήρξε ο Διονύσης Σαββόπουλος, είχε τη δόνηση, τον λοξό τόνο, μια διάθεση μεταμόρφωσης και γιορτής. Επέστρεφε σε μια πάμφωτη αυλή, περιμένοντας τους φίλους, το νόημα της συνάθροισης».
ΝΙΚΟΛΑΣ ΣΕΒΑΣΤΑΚΗΣ
ΕΠΕΞ Στην εποχή του Οφθαλμού

Ιλεκτρίσιτυ / Στην εποχή του Οφθαλμού

Οι κρίσεις ευνοούν την εξουσία, διατηρώντας ένα επίπεδο φόβου μες στην κοινωνία, νομιμοποιώντας μέτρα που ανακουφίζουν τον φόβο αυξάνοντας τον έλεγχο, και δημιουργώντας ευκαιρίες για τη διοχέτευση του κεφαλαίου.
ΧΑΡΗΣ ΚΑΛΑΪΤΖΙΔΗΣ
Μετά τα ερείπια της Γάζας: ποιος μπορεί να χτίσει ξανά την ελπίδα;;

Οπτική Γωνία / Η Γάζα μετά τον πόλεμο: Υπάρχει ελπίδα;

Η καθηγήτρια της Νομικής Σχολής του ΕΚΠΑ και μέλος του Κέντρου Ερευνών για το Δημόσιο Διεθνές Δίκαιο, Μαρία Γαβουνέλη, αναλύει τις προκλήσεις της ανοικοδόμησης, τον ρόλο της Ευρώπης και της Ελλάδας και το αβέβαιο μέλλον μιας λύσης δύο κρατών.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Πόσοι ηλικιωμένοι ζουν μόνοι και κανείς δεν τους αναζητά;

Ακροβατώντας / Πόσοι ηλικιωμένοι ζουν μόνοι και κανείς δεν τους αναζητά;

Οι μοναχικοί θάνατοι ηλικιωμένων ανθρώπων είναι ένα φαινόμενο που ολοένα εντείνεται και στη χώρα μας, όπως και σε ολόκληρο τον κόσμο. Ας μπει στον δημόσιο διάλογο, μήπως πειστούν οι αρμόδιοι ότι πρόκειται για ένα σοβαρό θέμα.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΕΛΑΚΗΣ
Πελοπόννησος: Σιδηρόδρομος ή ποδηλατόδρομος;

Ρεπορτάζ / Πελοπόννησος: Σιδηρόδρομος ή ποδηλατόδρομος;

Η προκήρυξη διαγωνισμών για την εκπόνηση μελετών που αφορούν τη χρήση της ιστορικής σιδηροδρομικής γραμμής Πελοποννήσου ως ποδηλατοδρόμου έχει προκαλέσει έντονες αντιδράσεις. Διατυπώνονται σοβαρές επιφυλάξεις για την οριστική απώλεια μιας εμβληματικής υποδομής με υψηλή ιστορική, τουριστική και συγκοινωνιακή αξία.
ΝΤΙΝΑ ΚΑΡΑΤΖΙΟΥ
Πολιτική κινητικότητα που δεν αλλάζει τίποτα 

Οπτική Γωνία / Πολιτική κινητικότητα που δεν αλλάζει τίποτα 

Οι δημοσκοπήσεις αποτυπώνουν ξανά τη φθορά εμπιστοσύνης προς το πολιτικό σύστημα, με κυβέρνηση και αντιπολίτευση να δείχνουν ανήμπορες να ανατρέψουν το κλίμα απαξίωσης, όπως και οι νέοι παίκτες – που είναι παλιοί. 
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ
«Ο Ρόμπερτ Κένεντι Τζ. κάνει επίθεση στη δημόσια υγεία»

Υγεία / «Ο Ρόμπερτ Κένεντι Τζ. κάνει επίθεση στη δημόσια υγεία»

Δημήτρης Δασκαλάκης: Ο διακεκριμένος ελληνικής καταγωγής λοιμωξιολόγος, που παραιτήθηκε πρόσφατα από επιτελική θέση  καταγγέλλοντας το υπουργείο Υγείας των ΗΠΑ για εξωθεσμικές πιέσεις και αντιεπιστημονικές πρακτικές, μιλά για την απόφασή του, τη δημόσια υγεία στην Αμερική, τον Covid, τον HIV αλλά και την αφύπνιση του επικίνδυνου «ιού» του φασισμού.   
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Γιατί η Ελλάδα κινδυνεύει να χάσει τη «φέτα ΠΟΠ»;

Ρεπορτάζ / Γιατί η Ελλάδα κινδυνεύει να χάσει τη «φέτα ΠΟΠ»;

Πάνω από 312.000 θανατώσεις ζώων, φόβοι για lockdown και απειλή για μείωση των εξαγωγών του εθνικού προϊόντος μας εξαιτίας της ευλογιάς των προβάτων. Εμβολιασμός ή εκρίζωση του ιού; Ειδικοί μιλούν στη LiFO για το τι διακυβεύεται πραγματικά.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Yπήρξε έστω και μία μέρα τα τελευταία 15 χρόνια που δεν μπήκες Instagram; Δεν υπήρξε. Δεν είσαι ο μόνος.

Social Media / Yπήρξε έστω και μία μέρα τα τελευταία 15 χρόνια που δεν μπήκες Instagram; Δεν υπήρξε. Δεν είσαι ο μόνος.

Kαθορίζει την εικόνα μας, τη διάθεσή μας, τα οικονομικά μας, καθορίζει τον τρόπο που ζούμε. Θα έλεγε κανείς πως, μετά την έλευσή του, μια πετυχημένη selfie, σαν την περίφημη selfie των Oscar του 2014, αλλάζει τον μικρόκοσμο που ζούμε. Ο Χαράλαμπος Τσέκερης, κύριος ερευνητής ΕΚΚΕ και πρόεδρος της Εθνικής Επιτροπής Βιοηθικής & Τεχνοηθικής, αναλύει το φαινόμενο Instagram.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ