Η αβάσταχτη αμηχανία του δημόσιου πένθους στα social media

SAD EMOTICON Facebook Twitter
Τι μπορείς να κάνεις εκτός από το να γράψεις «συλλυπητήρια» και να πατήσεις ένα θλιμμένο emoji…
0



ΤA ΠΑΝΤΑ ΣΧΕΔΟΝ – έργα μυθοπλασίας, άρθρα, δοκίμια, αποφθέγματα, σκόρπιες ατάκες –  μπορούν να μοιάζουν προφητικά και αποκαλυπτικά εκ των υστέρων, σα να δημιουργήθηκαν για να μας προειδοποιήσουν, εμμέσως και αορίστως πλην σαφώς, γι’ αυτά που ζούμε τώρα, όσο απροσδόκητα και πρωτοφανή κι αν είναι.

Ουδείς όμως, φαντάζομαι, θα μπορούσε ποτέ να διανοηθεί πριν από μερικά χρόνια, και να μας στείλει κωδικοποιημένο έστω μήνυμα από το παρελθόν, όχι πως μέσα σ’ όλα μας τα δεινά θα μας βρει και μια πανδημία (στατιστικά, όλο και κάποιος καταστροφολόγος θα το είχε προβλέψει κι αυτό) αλλά πως το 2021 θα ήταν κεντρική φιγούρα στην δημόσια συζήτηση ένα κραυγαλέο πρόσωπο όπως ο Μ. Φουρθιώτης. Παράξενες μέρες πραγματικά.  

Τις προάλλες είχα πετύχει μια φορτισμένη ανάρτηση «φίλου» στο Facebook, ο οποίος με αφορμή τα διάφορα, στοχευμένα φαινομενικά, μπαναρίσματα που είχαν αρχίσει να πέφτουν δεξιά κι αριστερά δήλωνε ότι επ’ ουδενί δεν πρέπει να επιτρέψουμε στο «σύστημα» και στην «εξουσία» να υπονομεύσουν τις αντιπολιτευτικές δυνατότητες του μέσου και να «μας κάνουν» σαν εκείνους τους χρήστες που ποστάρουν μόνο σέλφι, συνταγές, παιδάκια και γατάκια. 

Δεν μου λείπει, πιστεύω, η ενσυναίσθηση, απλά, επειδή σε μεγάλο βαθμό παραμένω δυστυχώς άνθρωπος του περασμένου αιώνα, μου φαίνεται κάπως ανάρμοστη αυτή η κοινοποίηση πένθους στο ψηφιακό σύμπαν.

Γέλασα πικρά, διότι πολλές φορές έχω ευχηθεί να ήταν κάπως έτσι το timeline μου αντί για την αρένα παροξυσμικού τρολισμού, επώνυμου ή ψευδώνυμου, που μοιάζει ώρες-ώρες. Από την άλλη όμως, στην πραγματικότητα μου προκαλούν αμηχανία τα προσωπικά στοιχεία και οι ιδιωτικές ζωές αγνώστων, όπως είναι οι περισσότεροι «φίλοι» αν έχεις αρκετούς. Μου προκαλεί αμηχανία η χαρά αλλά πολύ περισσότερο μου προκαλεί αμηχανία και σύγχυση η δημόσια εκδήλωση πένθους. Δεν μπορώ να το χειριστώ, δεν θέλω να ξέρω τον πόνο του άλλου που δεν τον γνωρίζω προσωπικά. 

Δεν μου λείπει, πιστεύω, η ενσυναίσθηση, απλά, επειδή σε μεγάλο βαθμό παραμένω δυστυχώς άνθρωπος του περασμένου αιώνα, μου φαίνεται κάπως ανάρμοστη αυτή η κοινοποίηση πένθους στο ψηφιακό σύμπαν. Ως ανάγκη το κατανοώ, συγχρόνως όμως με φρικάρει κιόλας και μου προκαλεί μια αίσθηση απόλυτης αδυναμίας. Τι μπορείς να κάνεις εκτός από το να γράψεις «συλλυπητήρια» και να πατήσεις ένα θλιμμένο emoji… 

Μέχρι και πολύ πρόσφατα ο θρήνος και το πένθος ήταν φαινόμενα που συμβαίνανε σε στενό οικογενειακό, συγγενικό, φιλικό κύκλο. Σήμερα, σε μεγάλο βαθμό, συμβαίνουν δημόσια στα social media τα οποία έχουν αποκτήσει με τον καιρό τα δικά τους πρωτόκολλα και τις δικές τους ιεραρχήσεις πένθους.

Σίγουρα μια τέτοια σύνδεση μπορεί να βοηθήσει κάποιους ανθρώπους να διαχειριστούν πιο εύκολα και πιο βαθμιαία ίσως την απώλεια ενός πολύ οικείου προσώπου, ειδικά αν μπορούν να μοιραστούν μνήμες και αφηγήσεις με φίλους από το Facebook που δεν ανήκουν στο στενό τους περιβάλλον. Και πάλι όμως δεν ξέρω αν θα είχα το κουράγιο σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο να δημοσιοποιήσω στα πέρατα της ψηφιακής κοινότητας κάτι τόσο ιδιωτικό, ειδικά μάλιστα αν πρόκειται για την απώλεια ατόμου που λόγω ηλικίας είχε μείνει «καθαρό» στη ζωή του από την χρήση του ίντερνετ και των μέσων κοινωνικής δικτύωσης.    

Daily
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Η δεκαετία που τα social media σκέπασαν τα πάντα

Δ. Πολιτάκης / Η δεκαετία που τα social media σκέπασαν τα πάντα

Άλλο τα social media, άλλο η ζωή εκεί έξω, λέγαμε όχι και τόσο παλιότερα. Πλάνη οικτρά, αν παρατηρήσει κανείς πώς ο κόσμος εκδηλώνει πλέον «εκεί έξω» τα ίδια τικ, τις ίδιες προκαταλήψεις, τις ίδιες αυτοματικές συμπεριφορές, τα ίδια επικριτικά αντανακλαστικά και τις ίδιες σπασμωδικές αντιδράσεις που εκδηλώνει και μόνος στο πληκτρολόγιό του.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΙΤΑΚΗΣ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

The Settlers: Αίσθηση, αν όχι έκπληξη, προκαλεί το ντοκιμαντέρ του BBC για τους εποίκους του Ισραήλ

Daily / The Settlers: Αίσθηση, αν όχι έκπληξη, προκαλεί το ντοκιμαντέρ του BBC για τους εποίκους του Ισραήλ

To εξαιρετικό ντοκιμαντέρ του Louis Theroux για το «κίνημα» των Ισραηλινών εποίκων που έχουν πλέον βάλει ως στόχο την ισοπεδωμένη Γάζα, και προβλήθηκε πριν από λίγες μέρες στο BBC, βρίσκεται και στο YouTube, προς το παρόν τουλάχιστον.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΙΤΑΚΗΣ
American Psycho: Τα 25 κλείνει η παρεξηγημένη μεταφορά ενός παρεξηγημένου βιβλίου

Daily / American Psycho: Τα 25 κλείνει η παρεξηγημένη μεταφορά ενός παρεξηγημένου βιβλίου

Η ταινία του 2000 που βασίστηκε στο ομώνυμο, αγρίως αμφιλεγόμενο, μυθιστόρημα του Μπρετ Ίστον Έλις, με τον Κρίστιαν Μπέιλ στον ρόλο ενός σαλεμένου γιάπη, μοιάζει από πολλές απόψεις εξαιρετικά προφητική και ανησυχητικά επίκαιρη.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΙΤΑΚΗΣ
Your Friends & Neighbors: Και ο πλούσιος λευκός πενηντάρης έχει ψυχή

Daily / Your Friends & Neighbors: Και ο πλούσιος λευκός πενηντάρης έχει ψυχή

Ο Τζον Χαμ υποδύεται τον επιτυχημένο επενδυτή που χάνει ξαφνικά το έδαφος κάτω από τα πόδια του σ΄αυτή την εκλεκτικά διασκεδαστική, κατά τόπους δραματική και συχνά διεισδυτική σάτιρα ηθών της πλουτοκρατικής ελίτ.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΙΤΑΚΗΣ
Είμαστε όλοι αθώα και χαριτωμένα καρτούν κατά βάθος

Daily / Είμαστε όλοι αθώα και χαριτωμένα καρτούν κατά βάθος

Αν υπήρξε ένα ναδίρ στην μαζική χρήση του Chat GTP για τη δημιουργία εικόνων που μιμούνται την αισθητική του γιαπωνέζικου Studio Ghibli, αυτό ήταν μάλλον η «παιγνιώδης» οικειοποίηση του εργαλείου από τις ένοπλες δυνάμεις του Ισραήλ.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΙΤΑΚΗΣ
Tο πρόβλημα με την «Εφηβεία»

Daily / Tο πρόβλημα με την «Εφηβεία»

Συμπονά κανείς όχι μόνο τους γονείς που μετά την παρακολούθηση της δραματικής μίνι σειράς του Netflix θα ψάχνουν μάταια απαντήσεις στα «ιερογλυφικά» μηνύματα που κρύβονται στα κινητά των παιδιών τους, αλλά και τα ίδια τα παιδιά.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΙΤΑΚΗΣ
Η αλεπού στο παζάρι κι ο «Γατόπαρδος» στο Netflix  

Daily / Η αλεπού στο παζάρι κι ο «Γατόπαρδος» στο Netflix  

Έξι δεκαετίες μετά από την κλασική ταινία του Βισκόντι, το ιταλικό έπος του Τζουζέπε Τομάζι ντι Λαμπεντούζα αναβιώνει στο Netflix, σε μια άρτια και πολυτελή σειρά έξι επεισοδίων, λουσμένη στο σικελικό φως 
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΙΤΑΚΗΣ