Bιβλία που ερμηνεύουν τα μεγάλα ζητήματα της εποχής μας

Bιβλία που ερμηνεύουν τα μεγάλα ζητήματα της εποχής μας Facebook Twitter
0



ΖΟΥΜΕ ΣΕ ΜΙΑ ΡΕΥΣΤΗ ΕΠΟΧΗ. Τα γεγονότα έχουν πυκνώσει, οι προκλήσεις έχουν αυξηθεί και νέα κεφάλαια έχουν μετασχηματίσει τη ζωή μας. Η εξάπλωση της τεχνολογίας, η έλευση της ψηφιακής οικονομίας και η εμφάνιση του αόρατου εχθρού της πανδημίας έχουν μεταβάλει ραγδαία τις συνθήκες της πραγματικότητας στην οποία ζούμε. Ο κορωνοϊός, ο οποίος δημιούργησε ένα άγονο παρόν, δοκίμασε αντιλήψεις και νοοτροπίες και ενίσχυσε την κοινωνική αποστασιοποίηση, αλλά και άλλα θέματα που απασχολούν τη δημόσια σφαίρα, όπως οι γεωπολιτικές αλλαγές, η κρίση της δημοκρατίας, ο μετασχηματισμός του δυτικού παραδείγματος, η τεχνητή νοημοσύνη, οι βαθιές μετατοπίσεις της μεσαίας τάξης και οι αναδρομές σε φιλοσοφικές απόψεις με ιστορικό πρόσημο, συμπληρώνουν το περιεχόμενο της βιβλιοπαραγωγής αυτής της περιόδου.


Τα περισσότερα βιβλία που κυκλοφορούν στην κατηγορία των σύγχρονων προβληματισμών και της κοινωνικής επικαιρότητας αποτελούν μια εξαιρετική τοιχογραφία των νέων ιστορικών, κοινωνικών και πολιτικών καιρών. Δοκίμια, μελέτες, αναλύσεις, αφηγήσεις, χρονικά και φιλοσοφικά συγγράμματα συνθέτουν σκέψεις, ιδέες, προβληματισμούς, ερμηνεύοντας τα προβλήματα του σύγχρονου ανθρώπου.

Προφανώς, η πανδημία επέδρασε καταλυτικά στη βιβλιογραφία. Για παράδειγμα, ένα βιβλίο που γεννήθηκε στο διάστημα της προηγούμενης καραντίνας είναι το Με Βλέπεις; (εκδ. Καστανιώτης) που συνέγραψαν η Φωτεινή Τσαλίκογλου και η Τασούλα Επτακοίλη. Δύο γυναίκες αλληλογραφούν μεταξύ τους προσπαθώντας να κατανοήσουν όσα πρωτόγνωρα συμβαίνουν γύρω μας. Ένα βιβλίο-καταγραφή μιας αλησμόνητης εποχής.

Στο ίδιο μήκος κύματος –αλλά με πολιτικό χαρακτήρα– κινείται το Ήρθε το αύριο ή ακόμα; Πώς η πανδημία αλλάζει την Ευρώπη (μτφρ.: Γιώργος Καράμπελας, εκδ. Παπαδόπουλος) του σημαντικού διανοούμενου Ίβαν Κράστεφ. Ειδικότερα, θέτει τις σημερινές προκλήσεις στις σωστές διαστάσεις τους και αναφέρεται στις συνέπειες που θα έχει για όλους μας, και ειδικά για την ύπαρξη και τους θεσμούς της Ευρώπης, η υγειονομική κρίση των ημερών μας.


Ο Covid-19 είναι ένα πρωτοφανές φαινόμενο που φέρνει στην επιφάνεια τον τρόπο που είμαστε συνδεδεμένοι μεταξύ µας, ανεξάρτητα από το σημείο του κόσμου στο οποίο βρισκόμαστε. Ενός κόσμου περίπλοκου, όπου µια μόλυνση, ένας ιός, υπερβαίνει έθνη, ταυτότητες και πολιτισμούς. Ο πολυβραβευμένος Ιταλός συγγραφέας Πάολο Τζορντάνο αναλύει µε απλό και κατανοητό τρόπο την πανδηµία του 2020 στο βιβλίο του Περί Μετάδοσης – Επιστήμη, άνθρωπος και κοινωνία στην εποχή της πανδημίας (μτφρ.: Σώτη Τριανταφύλλου, εκδ. Πατάκη).

Μια καθηλωτική και επιστημονικά τεκμηριωμένη μελέτη για την εμφάνιση της πανδημίας του κορωνοϊού αλλά και τον τρόπο που θα αλλάξει τη ζωή μας αποτελεί το Βέλος του Απόλλωνα(μτφρ.: Γιώργος Προεστός, εκδ. Κάκτος) του καθηγητή του Γέιλ Νικόλα Χρηστάκη, ο οποίος αναλύει τις βαθιές και μακροχρόνιες επιπτώσεις της πανδημίας που σαρώνει την κοινωνία μας, αλλά και τον τρόπο με τον οποίο θα εξελιχθεί η αποκατάσταση τα επόμενα χρόνια.

Για τις ελληνοτουρκικές σχέσεις ιδιαίτερα κατατοπιστικό είναι το νέο βιβλίο του διεθνολόγου Κωνσταντίνου Φίλη, Η Ελλάδα στη γειτονιά της – Προκλήσεις, ανατροπές, κέρδη και ζημιές σε ένα ευμετάβλητο περιβάλλον (εκδ. Παπαδόπουλος). Συγκεκριμένα, αναδεικνύει και αναλύει τα γεγονότα που σημάδεψαν την ελληνική εξωτερική πολιτική και τις μελλοντικές επιλογές της ελληνικής ηγεσίας.


Με το θέμα της ακροδεξιάς καταπιάνεται ένας από τους σημαντικότερους παγκοσμίως μελετητές του λαϊκισμού και της ακροδεξιάς, ο καθηγητής του Πανεπιστημίου της Τζόρτζια Gas Mudde. Στο επίκαιρο Η ακροδεξιά σήμερα (μτφρ.: Ελένη Κοτσύφου, εκδ. Επίκεντρο) ο Mudde προσφέρει μια συνοπτική επισκόπηση του τέταρτου κύματος της μεταπολεμικής ακροδεξιάς πολιτικής και συνθέτει την εικόνα μίας από τις βασικές πολιτικές προκλήσεις της εποχής μας.


Μια διεισδυτική ανάλυση των διενέξεων που θα διαμορφώσουν τον κόσμο μας τα επόμενα χρόνια παρουσιάζει ο διπλωματικός συντάκτης του Sky News Τιμ Μάρσαλ με το βιβλίο του Υψώνοντας Τείχη (μτφρ.: Σπυρίδων Κατσούλας, εκδ. Διόπτρα). Ο γνωστός πολεμικός ανταποκριτής θεωρείται αυθεντία στις διεθνείς σχέσεις και προσφέρει μια συναρπαστική αφήγηση όσον αφορά τα μεγάλα προβλήματα του κόσμου, εντοπίζοντας τα τείχη που μας χωρίζουν σήμερα σε τομείς όπως το χρήμα, η φυλή, η θρησκεία και η πολιτική.


Στην τελευταία συγκριτική μελέτη του με τίτλο Έθνη σε αναταραχή – Πώς αντιμετώπισαν την πιο κρίσιμη περίοδο στην Ιστορία τους (μτφρ.: Ρηγούλα Γεωργιάδου, εκδ. Διόπτρα) ο βραβευμένος με Πούλιτζερ Αμερικανός συγγραφέας Jared Diamond μελετά επτά χώρες που κατάφεραν όχι μόνο να επιβιώσουν από κρίσεις που απείλησαν την ύπαρξή τους αλλά και να αναπτυχθούν, απαντώντας στα παρακάτω καίρια ερωτήματα: Ποιες ιδιότητες των χωρών αυτών συντέλεσαν στην έξοδό τους από την κρίση; Υπάρχουν ομοιότητες στη διαχείριση των προσωπικών και των εθνικών αναταραχών; Ποιους μηχανισμούς διαχείρισης μπορούμε να δανειστούμε από την ψυχοθεραπεία για να ερμηνεύσουμε την άνοδο και την πτώση κάποιων κρατών;


Μια διαφορετική οπτική ως προς το πώς απεικονίζεται η σχέση Ελλάδας - Γερμανίας σε ποικίλες πτυχές του λόγου της μαζικής κουλτούρας στην Ελλάδα της κρίσης εξετάζει η αναπληρώτρια καθηγήτρια στον Τομέα Γλωσσολογίας και Διδακτικής του Τμήματος Γερμανικής Γλώσσας και Φιλολογίας του ΑΠΘ Αναστασία Γ. Στάμου στο βιβλίο της που τιτλοφορείται Γερμανικότητα - Ελληνικότητα – Ταυτότητες στον λόγο της μαζικής κουλτούρας.


Στην κατηγορία της τεχνολογίας προστίθεται το βιβλίο Νέα σκοτεινή εποχή – Η τεχνολογία και το τέλος του μέλλοντος του James Bridle (μτφρ.: Μανώλης Ανδριωτάκης, εκδ. Μεταίχμιο). Ο συγγραφέας διερευνά την ιστορία της τέχνης, της τεχνολογίας και των πληροφοριακών συστημάτων και αποκαλύπτει τα σκοτεινά σύννεφα που συγκεντρώνονται πάνω από τα όνειρα του ψηφιακού μεγαλείου.


Συγχρόνως, στο διαρκώς μεταβαλλόμενο περιβάλλον επικοινωνίας και τεχνολογίας βρισκόμαστε μονίμως αντιμέτωποι με νέες μορφές προπαγάνδας, είτε ως άτομα είτε ως κράτη. Πώς όμως εξελίχθηκαν οι έννοιες και οι τεχνικές της πειθούς και της προπαγάνδας μέχρι να φτάσουμε στην εποχή της μαζικής επικοινωνίας; Στο βιβλίο Πειθώ και Προπαγάνδα του Γιώργου Αγγελετόπουλου (εκδ. Παπαδόπουλος) ο συγγραφέας μάς παραδίδει μια εμπεριστατωμένη, συνοπτική και ιστορικά θεμελιωμένη περιγραφή των δυνατοτήτων αλλά και των απειλών που προκύπτουν από τη χρήση της πειθούς και της προπαγάνδας στον δημόσιο λόγο.

Στην ίδια εκδοτική σειρά των «Μικρών Εισαγωγών» των εκδόσεων Παπαδόπουλος κυκλοφορεί και το βιβλίο της φιλοσόφου Έλλης Βιντιάδη που φέρει τον τίτλο Τα ζώα και εμείς, στο οποίο παρουσιάζει μια πλήρη επισκόπηση των επιχειρημάτων που χρησιμοποιούμε για να δικαιολογήσουμε τις συμπεριφορές μας προς τα ζώα.


Την ίδια στιγμή, ένας σημαντικός συλλογικός τόμος αποτελεί το πρώτο επιστημονικό έργο για τις ΛΟΑΤΚΙ+ ταυτότητες και την ψυχική υγεία στην Ελλάδα και φέρει τον τίτλο Συμπερίληψη & Ανθεκτικότητα (εκδ. Gutenberg), σε επιμέλεια των Νάνσυ Παθανασίου και Έλενας-Όλγας Χρηστίδη. Ουσιαστικά, συγκροτεί μια πλήρη εισαγωγή σε όλα τα σύγχρονα επιστημονικά δεδομένα για τις ΛΟΑΤΚΙ+ ταυτότητες και την ψυχολογία και παράλληλα εντοπίζει τις βασικές αρχές ψυχοκοινωνικής στήριξης σε θέματα σεξουαλικού προσανατολισμού, ταυτότητας, έκφρασης και χαρακτηριστικών φύλου.


Όσον αφορά τον κατάλογο των εκδόσεων βιβλίων φιλοσοφίας, κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Πεδίο ο κατατοπιστικός οδηγός της Ελένης-Χρυσηίδος Παπαρρηγοπούλου, στον οποίο παρουσιάζει με εξαιρετικά εύληπτο και επικοινωνιακό τρόπο τις αρχές της φιλοσοφικής σχολής του στωικισμού και ειδικότερα της στωικής φιλοσοφίας της θρησκείας. Εξετάζει τη σκέψη και την ηθική διδασκαλία των ιδρυτών της, που μιλούν ολοκληρωμένα και συγκροτημένα για τον Θεό, τον άνθρωπο και τη φύση, την αρετή, την απάθεια-αταραξία και την ελευθερία.

Στη θεματική της φιλοσοφίας εντάσσεται και έργο του Έντμουντ Χούσερλ με τίτλο Για τη φαινομενολογία της συνείδησης του εσωτερικού χρόνου, που μεταφράζεται για πρώτη φορά στα ελληνικά (μτφρ.: Νίκος Σουελτζής, Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης) και έχει χαρακτηριστεί «το πιο όμορφο κείμενο φιλοσοφίας του 20ού αιώνα». Ο Χούσερλ καταπιάνεται με το ζήτημα του χρόνου και τα κείμενά του συνοδεύονται από την αχλή ενός μυστηρίου, πράγμα που αυξάνει τη γοητεία τους.

Τέλος, από τις εκδόσεις Αρμός διατίθεται το νέο βιβλίο του φιλοσόφου Στέλιου Ράμφου, Η Ελλάδα των ονείρων, στο οποίο ιχνηλατεί συμβολισμούς, συμπεριφορές, νοοτροπίες και συναισθήματα που οδήγησαν τη χώρα σε μια μακροχρόνια ακινησία. Ταυτόχρονα, αποτελεί μια σπουδή στο συλλογικό μας φαντασιακό, χαρτογραφώντας τα σημάδια που μπορεί να οδηγήσουν στο ξέφωτο της αλλαγής.

Το άρθρο δημοσιεύθηκε στην έντυπη LiFO.

To νέο τεύχος της LiFO δωρεάν στην πόρτα σας με ένα κλικ.

 

Βιβλίο
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Κώστας Σπαθαράκης, εκδότης.

Κώστας Σπαθαράκης / Κώστας Σπαθαράκης: «Δεν έχουμε αφηγήσεις για τις ερωτικές μας σχέσεις, για τα νιάτα μας»

Για τον άνθρωπο πίσω από τις εκδόσεις αντίποδες, το μεγαλύτερο όφελος ήταν ότι, ενώ του άρεσε να είναι χωμένος μέσα στα βιβλία – μια μοναχική και ίσως ναρκισσιστική συνήθεια –, στην πορεία έμαθε να τη μετατρέπει σε εργαλείο κοινωνικότητας και επαφής με τους γύρω του.
M. HULOT
Χουάν Γκαμπριέλ Βάσκες: Ζούμε το τέλος του ανθρωπισμού

Βιβλίο / Χουάν Γκαμπριέλ Βάσκες: «Ζούμε το τέλος του ανθρωπισμού»

Ο πολυβραβευμένος Κολομβιανός συγγραφέας μιλά στη LiFO για τη βία που στοιχειώνει τη χώρα του, τη δύναμη της λογοτεχνίας να ανασύρει όσα κρύβει η Ιστορία, αλλά και για την αρχαιοελληνική φιλοσοφία ως σταθερή επιρροή του.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
H Gen Z όχι μόνο διαβάζει αλλά συγχρόνως αλλάζει και την ίδια την έννοια της ανάγνωσης

Βιβλίο / Η Gen Z δεν διαβάζει απλώς· επαναπροσδιορίζει την ανάγνωση

Οι εκπρόσωποι αυτής της γενιάς λατρεύουν την απόδραση, παίρνουν την λεγόμενη fan fiction τόσο σοβαρά όσο και τη λίστα Booker, αναβιώνουν κλασικά βιβλία από την Τζέιν Όστεν έως τον Ντοστογιέφσκι και μοιράζονται ιστορίες στις δικές τους κοινότητες.
THE LIFO TEAM
Γιατί ο Πέρσιβαλ Έβερετ πήρε το Πούλιτζερ με το «James»

Βιβλίο / Γιατί ο Πέρσιβαλ Έβερετ πήρε το Πούλιτζερ με το «James»

Ο Πέρσιβαλ Έβερετ έγραψε ένα άκρως επίκαιρο, δεδομένων των τελευταίων ημερών, βιβλίο, που ταυτόχρονα φιλοδοξεί να καταστεί κλασικό, για τον ρατσισμό και τη χαμένη ανθρωπιά, και κέρδισε το Εθνικό Βραβείο Λογοτεχνίας των ΗΠΑ και το Πούλιτζερ.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
«Πάμε στη Χονολουλού»: Ένα βιβλίο για τον μποέμ ρεμπέτη, κιθαρίστα και σκιτσογράφο Κώστα Μπέζο, που ξαναγράφει την ιστορία της Ελλάδας πριν από το 1940

Βιβλίο / «Πάμε στη Χονολουλού»: Ένα βιβλίο για τον μποέμ ρεμπέτη Κώστα Μπέζο

Τη δεκαετία του ’30 άνθισε στην Ελλάδα ένα μουσικό είδος «διαφυγής» από τη σκληρή πραγματικότητα, οι χαβάγιες. Ο Κώστας Μπέζος, αινιγματική μορφή μέχρι πρόσφατα και σημαντικός ρεμπέτης και σκιτσογράφος, έγραψε μια ανείπωτη ιστορία, διαφορετική από αυτή που η επίσημη ιστορία έχει καταγράψει για την εποχή του Μεσοπολέμου.  
M. HULOT
Εύα Μπαλταζάρ: «Η αγάπη που σε φυλακίζει δεν είναι αγάπη»

Βιβλίο / Εύα Μπαλταζάρ: «Η αγάπη που σε φυλακίζει δεν είναι αγάπη»

Η Καταλανή συγγραφέας, που έχει εξελιχθεί σε σημείο αναφοράς της σύγχρονης queer λογοτεχνίας, μεταφράζεται παγκοσμίως και τη θαυμάζει ο Αλμοδόβαρ, μιλά στη LiFO για το τι σημαίνει να ζεις ελεύθερα.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
ΕΠΕΞ Φάνη, ψηλά το κεφάλι!

Βιβλίο / Φάνη, ψηλά το κεφάλι!

Το πρώτο βιβλίο του Φάνη Παπαδημητρίου είναι μια συγκινητική εξομολόγηση για το ατύχημα στα 19 του που τον καθήλωσε σε αμαξίδιο, την πάλη του με τον τζόγο και τον αγώνα που έδωσε να ξαναφτιάξει τη ζωή του «μετά το τσουνάμι που ήρθε και τα σάρωσε όλα».
M. HULOT
«Τι ωραίο πλιάτσικο!»: Όταν η «αργόσχολη» τάξη εργάζεται σκληρά για το Κακό

Το πίσω ράφι  / «Τι ωραίο πλιάτσικο!»: Όταν η «αργόσχολη» τάξη εργάζεται σκληρά για το Κακό

Πιστή στην κλασική μορφή του μυθιστορήματος, αλλά ταυτόχρονα ανατρεπτική και μεταμοντέρνα, η καυστική σάτιρα του Τζόναθαν Κόου για τη βρετανική άρχουσα τάξη των αρχών της δεκαετίας του ’90 διαβάζεται μονορούφι.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
ΕΠΕΞ Γυναικείες φωνές από διαφορετικά μέρη του κόσμου

Βιβλίο / Από τη Μαλαισία μέχρι το Μεξικό: 5 νέα βιλία που αξίζει να διαβάσετε

5 συγγραφείς από διαφορετικά σημεία του πλανήτη χαράζουν νέους δρόμους στη λογοτεχνία. Ανάμεσά τους, η Τζόχα Αλχάρθι που κέρδισε το Booker και η βραβευμένη με Πούλιτζερ Κριστίνα Ριβέρα Γκάρσα.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Ποιοι ήταν οι αληθινοί «σκλάβοι» της ηδονής στην Αρχαία Ρώμη;

Αρχαιολογία / Ποιοι ήταν οι αληθινοί «σκλάβοι» της ηδονής στην Αρχαία Ρώμη;

Η διακεκριμένη ιστορικός Mary Beard στο βιβλίο της «Οι Ρωμαίοι Αυτοκράτορες. Οι ηγεμόνες του αρχαίου ρωμαϊκού κόσμου», παρουσιάζει τη ζωή και το έργο των αυτοκρατόρων μέσα από ανεκδοτολογικές αφηγήσεις και συναρπαστικές λεπτομέρειες, που θυμίζουν απολαυστικό μυθιστόρημα. Ένα από τα πιο ενδιαφέροντα κεφάλαια εστιάζει στον ρόλο των δούλων, τόσο στην καθημερινή ζωή όσο και στη σεξουαλική ζωή των Ρωμαίων αυτοκρατόρων.
M. HULOT
Τα μικρά ανεξάρτητα βιβλιοπωλεία ενώνουν τις δυνάμεις τους

Βιβλίο / Τα μικρά ανεξάρτητα βιβλιοπωλεία ενώνουν τις δυνάμεις τους

Από την Αμοργό ως την Αλεξανδρούπολη και από την Ξάνθη ως τη Μυτιλήνη, τα μικρά βιβλιοπωλεία αποκτούν για πρώτη φορά συλλογική φωνή. Βιβλιοπώλες και βιβλιοπώλισσες αφηγούνται τις προσωπικές τους ιστορίες, αλλά και τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
«Μικρή μου, ας τους αφήσουμε αυτούς τους κερατάδες τους καλόγερους»

Lifo Videos / «Μικρή μου, ας τους αφήσουμε αυτούς τους κερατάδες τους καλόγερους»

Η Αγλαΐα Παππά διαβάζει ένα απόσπασμα από τις βέβηλες και αμφιλεγόμενες «120 Μέρες των Σοδόμων» του Μαρκησίου ντε Σαντ, ένα βιβλίο αναγνωρισμένο πλέον ως αξεπέραστο λογοτεχνικό αριστούργημα και χαρακτηρισμένο ως «εθνικός θησαυρός» της Γαλλίας.
THE LIFO TEAM