Ξαναδιαβάζοντας τις «Μικρές Κυρίες» της Λουίζα Μέι Άλκοτ. Πρώιμες φεμινίστριες ή παντρεμένες νοικοκυρούλες;

Ξαναδιαβάζοντας τις «Μικρές Κυρίες» της Λουίζα Μέι Άλκοτ. Πρώιμες φεμινίστριες ή παντρεμένες νοικοκυρούλες; Facebook Twitter
H Άλκοτ έφτιαξε δυναμικές κοπέλες που μες στη φτώχεια τους οραματίζονται μια ζωή διανόησης, για να υποκύψει τελικά στην εκδοτική απαίτηση και να γίνει ανειλικρινής ως προς το ίδιο της το έργο. Τις ηρωίδες της πήγε και τις πάντρεψε.
0

Η Λουίζα Μέι Άλκοτ γεννήθηκε το 1832 στη Μασαχουσέτη και έγινε συγγραφέας. Είναι γνωστή για το έργο της «Μικρές Κυρίες», που με τη σειρά του είναι γνωστό για τις κινηματογραφικές του μεταφορές και για τις αντισυμβατικές ηρωίδες του. Η ιστορία είναι οι περιπέτειες τεσσάρων έφηβων κοριτσιών που ζουν φτωχικά, χωρίς να γκρινιάζουν, ψάχνοντας να βρουν το καλύτερο στην κάθε στιγμή.

Οι «Μικρές Κυρίες» ξαναήρθαν στο προσκήνιο, καθώς, από τοτέμ της παιδικής ηλικίας κάθε κοπέλας που θέλει να γίνει συγγραφέας, ζωγράφος, δημιουργός ή απλώς ανεξάρτητη γυναίκα, μετατράπηκαν σε αντικείμενο ζωηρής φιλολογικής μελέτης και συζήτησης. Τι συνέβη; Οι «Μικρές Κυρίες» ξαναμεταφέρθηκαν στο σινεμά και ξανακυκλοφόρησαν σε βιβλίο.

Κάθε κοριτσάκι που θέλει να διαβάζει και να παίζει έξω και δεν γουστάρει καθόλου να παριστάνει την παναγίτσα θα ταυτιστεί με την Τζo, τη γλωσσού ηρωίδα της Άλκοτ που δεν ξέρει πότε να σταματήσει να μιλάει ή πώς να φέρεται ευγενικά. Ευτυχεί διαβάζοντας ό,τι βιβλίο πέσει στα χέρια της και εκνευρίζεται φουλ όταν της διακόπτουν την ανάγνωση. Πολύ το πάω αυτό το κοριτσάκι.

Ξαναδιαβάζοντας τις «Μικρές Κυρίες» της Λουίζα Μέι Άλκοτ. Πρώιμες φεμινίστριες ή παντρεμένες νοικοκυρούλες; Facebook Twitter
Ο Τιμοτέ Σαλαμέ είναι ο άντρας πρωταγωνιστής στη νέα κινηματογραφική μεταφορά.
Ξαναδιαβάζοντας τις «Μικρές Κυρίες» της Λουίζα Μέι Άλκοτ. Πρώιμες φεμινίστριες ή παντρεμένες νοικοκυρούλες; Facebook Twitter

Η Άλκοτ έχει αφήσει ένα μήνυμα σαφές: να αναλάβουμε την ευθύνη της ζωής μας, να απελευθερώσουμε το κεφάλι μας και να φροντίσουμε να φτιάξουμε τις συνθήκες της ευτυχίας μας. Το χρωστάμε σε κάθε Τζo που ήθελε να γίνει κάτι σπουδαίο και τελικά δεν έγινε.

Όμως, τα κορίτσια που, σαν άλλες Τζo, γράφουν την αποψάρα τους ως ενήλικες πια σε επιφανείς εφημερίδες, μπλογκ και σάιτ έρχονται να διαφωνήσουν, ξαναδιαβάζοντας το έργο των παιδικών τους χρόνων το 2020. Κάποιες, με ένα ποτάμι φεμινιστικής θεωρίας και κραξίματος για την απεικόνιση των γυναικών στην τέχνη να 'χει κυλήσει στο μεταξύ, θέλουν να αποκαθηλώσουν τη μαμά-δημιουργό εκ των υστέρων και κράζουν την Άλκοτ.

Μήπως δεν είναι καθόλου φεμινιστικό και απελευθερωτικό ανάγνωσμα τελικά; Μήπως είναι άλλο ένα παραμύθι που ετοιμάζει τα κορίτσια να αναλάβουν περιοριστικούς έμφυλους ρόλους όπου πλέκουν, παίζουν με φορέματα και τελικά παντρεύονται, όπως συμβαίνει στην εντελώς απογοητευτική συνέχεια της αρχικής ιστορίας, όπου οι μικρές έφηβες γίνονται γυναίκες και οι Άλκοτ (τι φόνισσα!) πάει και τις παντρεύει; Άλλες, πάλι, έχουν βαλθεί να υπερασπιστούν το έργο της Άλκοτ και να το παρουσιάσουν ως ένα εγχειρίδιο που θα δράσει δυναμωτικά στο γυναικείο μυαλό, ποτίζοντας το με θετικά πρότυπα.

Ξαναδιαβάζοντας τις «Μικρές Κυρίες» της Λουίζα Μέι Άλκοτ. Πρώιμες φεμινίστριες ή παντρεμένες νοικοκυρούλες; Facebook Twitter
Η αρχηγός της παρέας είναι η Τζo, το αγοροκόριτσο-χαρακτήρας, με τον οποίο δεν γίνεται να μην ταυτιστεί κάθε κοπέλα με συγγραφικές φιλοδοξίες.
Ξαναδιαβάζοντας τις «Μικρές Κυρίες» της Λουίζα Μέι Άλκοτ. Πρώιμες φεμινίστριες ή παντρεμένες νοικοκυρούλες; Facebook Twitter
Ξαναδιαβάζοντας τις «Μικρές Κυρίες» της Λουίζα Μέι Άλκοτ. Πρώιμες φεμινίστριες ή παντρεμένες νοικοκυρούλες; Facebook Twitter
Πολλά άλλαξαν στον κόσμο μας από την πρώτη έκδοση του 1868, αλλά και την πρώτη κινηματογραφική μεταφορά του 1933

Αρχίζοντας, το βιβλίο εισάγει τις αναγνώστριες σε ένα μητριαρχικό περιβάλλον. Ο μπαμπάς λείπει. Φτώχυνε και πήγε στον πόλεμο. Στα ενήλικα μάτια μου η Άλκοτ μού προκαλεί δυσφορία με την κλεισούρα της ζωής των φτωχών τον 19ο αιώνα. Η ανισότητα είναι εντυπωσιακή και τίποτα δεν την κουνάει από τη θέση της. Τα κορίτσια ζουν φτωχικά σε ένα ζεστό σπίτι στη μέση ενός κρύου τοπίου. Δεν μιζεριάζουν. Γύρω απ' τη φωτιά πλέκουν, παίζουν, παλεύουν και εξιστορούν.

Η αρχηγός της παρέας είναι η Τζo, το αγοροκόριτσο-χαρακτήρας, με τον οποίο δεν γίνεται να μην ταυτιστεί κάθε κοπέλα με συγγραφικές φιλοδοξίες. Η Τζo μοιάζει να μη βολεύεται στη θεσούλα που προορίζεται για τα κοριτσάκια της εποχής. Θέλει να ζήσει τη ζωή της όπως θέλει αυτή, όχι να εκχωρήσει την ευθύνη των αποφάσεών της αλλού. Μιλάει πολύ και δεν το βουλώνει, λέει αστεία και ιστορίες ‒ θέλει να κάνει αυτό: να λέει ιστορίες. Ναι, η Άλκοτ διαλέγει ως ηρωίδα της μια φτωχή κοπέλα του 19ου αιώνα που θέλει να διαβάζει, να λέει ιστορίες, να γράφει θεατρικά, να σκαρώνει ανέκδοτα, μια κοπέλα που δηλώνει ότι τίποτα, μα τίποτα στον κόσμο δεν την αγγίζει όπως μια καλή αφήγηση. Φεμινιστική ξεφεμινιστική, είναι λίγο πανέμορφη ιδέα.

H Άλκοτ φτιάχνει με μαστοριά ζεστά οικογενειακά περιβάλλοντα. Χτίζει άψογα αυτήν την αίσθηση ότι είσαι σπίτι. Βρίσκεσαι κάπου οικεία, μαλακά και φιλόξενα, με γάτες, βιβλία και μια φωτιά που τρίζει. Και θες να βρίσκεσαι εκεί μέσα με τον τρόπο που μπορείς να βρίσκεσαι μέσα σ' ένα βιβλίο μόνο όταν είσαι παιδάκι, με αυτή την ιδιαίτερη παιδική ικανότητα να παίρνεις τις ιστορίες πάρα πολύ στα σοβαρά.

Η γυναικεία αλληλεγγύη μεταξύ φτωχών κοριτσιών που δουλεύουν σκληρά και ζουν με τη μαμά τους, ένα υπόδειγμα ηθικής, καλοσύνης και εργατικότητας, μαζί με την κυρίαρχη μορφή του αγοροκόριτσου, που δηλώνει ότι προτιμά να πάει στον πόλεμο απ' το να φέρεται σαν δεσποινιδούλα, συντέλεσαν στο να θεωρηθεί το έργο κορυφαίο εργαλείο γυναικείας ενδυνάμωσης για παιδιά, έφηβες και ενηλίκους και οδήγησαν στο να χαρακτηριστεί από νωρίς φεμινιστικό.

Ξαναδιαβάζοντας τις «Μικρές Κυρίες» της Λουίζα Μέι Άλκοτ. Πρώιμες φεμινίστριες ή παντρεμένες νοικοκυρούλες; Facebook Twitter
H Άλκοτ φτιάχνει με μαστοριά ζεστά οικογενειακά περιβάλλοντα. Χτίζει άψογα αυτήν την αίσθηση ότι είσαι σπίτι. Βρίσκεσαι κάπου οικεία, μαλακά και φιλόξενα, με γάτες, βιβλία και μια φωτιά που τρίζει.
Ξαναδιαβάζοντας τις «Μικρές Κυρίες» της Λουίζα Μέι Άλκοτ. Πρώιμες φεμινίστριες ή παντρεμένες νοικοκυρούλες; Facebook Twitter

Είναι όντως τόσο φεμινιστική μια ιστορία τεσσάρων κοριτσιών που, τελικά, η συγγραφέας τους τα βάζει να παντρεύονται στη συνέχεια της έκδοσης; Προφανώς, αυτή η συνέχεια προκάλεσε κράξιμο: η Άλκοτ έφτιαξε δυναμικές κοπέλες που μες στη φτώχεια τους οραματίζονται μια ζωή διανόησης, για να υποκύψει τελικά στην εκδοτική απαίτηση και να γίνει ανειλικρινής ως προς το ίδιο της το έργο. Τις ηρωίδες της πήγε και τις πάντρεψε. Κι αυτό ήταν λάθος, λέει η κριτική, όχι μόνο από φεμινιστική σκοπιά αλλά και επειδή αποτελεί σφάλμα λογοτεχνικό, καθώς οι χαρακτήρες εξελίσσονται χωρίς συνέπεια.

Με απλά λόγια: οι ηρωίδες «χτίζονται» και αναπτύσσονται για κάτι άλλο (δυναμικές κι ανεξάρτητες) και τελικά οι ζωές τους παίρνουν μια ενοχλητική τροπή (συμβιβασμός με την κοινωνική προσδοκία, γάμος) που «σπάει» άτσαλα τις συνθήκες ανάπτυξης της ιστορίας και δημιουργεί την εντύπωση ότι πρόκειται για χάρτινη ιστορία, κάτι φτιαχτό. Ξαφνικά, συνεχίζει η κριτική, το χέρι της συγγραφέως φαίνεται πάρα πολύ και ενοχλεί καθώς αρπάζει τις ηρωίδες και τις παραδίδει στους συζύγους τους, απροσδόκητα, απογοητευτικά και κυρίως άκομψα. Η πραγματικότητα που περιβάλλει τη δημιουργία του έργου κάπως τρυπώνει σε αυτό και οι φαν του 21ου αιώνα ενοχλούνται ‒ πώς επέτρεψε η συγγραφέας αυτές τις παρεμβολές;

Πολλοί θα πουν ότι ένα έργο δεν χρειάζεται να είναι φεμινιστικό για να είναι καλό. Ναι, αλήθεια. Όμως η κριτική προκαλείται από το ότι το συγκεκριμένο έργο δοξάζεται ως φεμινιστικό. Επομένως, πολλές αισθάνονται την ανάγκη να πουν «συγγνώμη, δεν είναι και κανένα φεμινιστικό μανιφέστο». Επίσης, η κουβέντα για τα φεμινιστικά ή όχι στοιχεία του έργου προκύπτει φυσιολογικά από το τι είναι στη μόδα στη δική μας εποχή. Η συζήτηση για τη γυναικεία απεικόνιση στην τέχνη έχει φουντώσει.

Αν θέλουμε να μιλήσουμε για φεμινισμό, πάντως, νομίζω ότι δεν πρέπει να είμαστε οι αυστηροί κριτές από το μέλλον που έρχονται να προβάλουν ανάγκες, παραδοχές και συμπεράσματα της εποχής τους πάνω σ' ένα έργο του 1868. Ναι, η συγγραφέας φαίνεται να υπέκυψε και η ίδια, ταυτόχρονα με τις ηρωίδες της, σε ένα αμφίδρομο κοινωνικό «καθήκον». Οι ηρωίδες έπρεπε να παντρευτούν, η συγγραφέας έπρεπε να κάνει τις ηρωίδες της αρεστές.

Όμως, ακόμα και μες στο παραμύθι αφήνει να διαφανεί η ζωή των περιορισμών (εισοδηματικών, φύλου) του 19ου αιώνα. Έτσι, φτάνει στο όριο της ελευθερίας των γυναικών του τότε και μας τροφοδοτεί με τον θυμό που χρειαζόμαστε τώρα, αυτόν που της έχουν ετεροχρονισμένα προσάψει ότι της λείπει, τον θυμό απέναντι στην εξουθενωτική πατριαρχία.

Ας σοβαρευτούμε. Δεν θα κράξουμε ως αντιφεμινίστρια μια γυναίκα που έγραψε ιστορία με κεντρικό ήρωα... 4 ηρωίδες το 1868! Και η μία της βγήκε κι αγοροκόριτσο, αλλά, ναι, οk, παλεύει με την αδερφή της να καταφέρουν ν' αγοράσουν ένα όμορφο γάντι. Φεμινιστικό; Δεν ξέρω. Τα μέτρα του 2020 πάνω σε ένα έργο του 1868 με σκοπό το έργο να βγει ανεπαρκές μού φαίνονται άδικη ερμηνευτική ιδέα, ανέμπνευστη και κάπως αυτοαναφορική.

Ξαναδιαβάζοντας τις «Μικρές Κυρίες» της Λουίζα Μέι Άλκοτ. Πρώιμες φεμινίστριες ή παντρεμένες νοικοκυρούλες; Facebook Twitter
Λουίζα Μέι Άλκοτ

Η Άλκοτ, απ' την άλλη, φαίνεται φουλ ειλικρινής στις προθέσεις της. Ένα εμπορικό παραμύθι στόχευε να γράψει. Η ίδια δεν γούσταρε να γράφει για κοριτσάκια. Ήθελε να διαβάζει, χωρίς να την ενοχλούν. Γι' αυτό χρειαζόταν κάποια χρήματα κι αφού έπρεπε κάποιος να γράψει ιστορίες για μικρά κορίτσια, το έκανε αυτή. Χρειαζόταν λεφτά και τα έβγαλε γράφοντας ‒ respect.

Μοιάζει υπερβολικά με την ηρωίδα της την Τζo που εκνευριζόταν όταν τη διέκοπταν και αγαλλίαζε απορροφημένη στα αναγνώσματά της. Παντρεύοντας την Τζo στο βιβλίο, η Τζo της αληθινής ζωής, δηλαδή η Άλκοτ, κατάφερε να ζήσει το όνειρό της, να εξασφαλίσει στον εαυτό της μια ήσυχη γωνιά για απερίσπαστη μελέτη. Πάντρεψε τις ηρωίδες της για να μην παντρευτεί αυτή; Ίσως. Μπορεί και να ηδονιζόταν βλέποντας τον χάρτινο εαυτό της, την Τζο, να γίνεται κάτι κόντρα στη φύση της. Όλη αυτή η κακή ζωή που θα μπορούσε να είχε ζήσει η ίδια η Άλκοτ να γίνεται η ζωή της Τζo, να εξελίσσεται στο χαρτί σαν σενάριο απεχθές, να ξορκίζεται και τελικά να μη συμβαίνει στην πραγματικότητα. Δεν ξέρουμε ακριβώς τι σκεφτόταν.

Τι έχουν, τελικά, να μας πουν οι «Μικρές Κυρίες» σήμερα; Για τη μικρή Τζo, που θέλει να ασχοληθεί με το πώς φτιάχνονται οι ιστορίες. Για τη μαμά, που παραμένει αξιοπρεπής, φτωχή, χαρούμενη, έτοιμη να πράττει ευφρόσυνα το σωστό μέσα σε όλες τις κακουχίες. Για τη μεγάλη αδερφή, που εμψυχώνει όταν η βασική συνθήκη της ζωής της οικογένειας είναι «κρύο, χειμώνας, έλλειψη, πόλεμος». Για τη γλυκιά Μπεθ, που θέλει να κάνει μουσική, αλλά δεν έχει τα λεφτά.

Πιστεύω ότι το βιβλίο της Άλκοτ απευθύνει σαφή απελευθερωτικά μηνύματα σε όσες είναι έτοιμες να τα βρουν. Όταν η Τζo λέει ότι θα ζήσει όπως γουστάρει. Όταν παίρνει έναν κουβά μήλα και σκαρφαλώνει σε ένα ήσυχο σημείο να διαβάσει, τρώγοντας θορυβωδώς και απολαμβάνοντας την αφήγηση. Όταν δηλώνει ότι ξετρελαίνεται για ιστορίες, ενώ βαριέται ν' ασχολείται με φορέματα. Και όταν το αγόρι, ο γείτονας των κοριτσιών, φαίνεται να ζει μια άδεια ζωή, μέχρι να τον παίξουν τα κορίτσια. Όταν η Τζo (ή η Άλκοτ;) εκνευρίζεται και λέει «το τι λέει ο κόσμος εμένα δεν με νοιάζει» κι αρπάζει το βιβλίο της.

Ξαναδιαβάζοντας τις «Μικρές Κυρίες» της Λουίζα Μέι Άλκοτ. Πρώιμες φεμινίστριες ή παντρεμένες νοικοκυρούλες; Facebook Twitter
Δεν θα κράξουμε ως αντιφεμινίστρια μια γυναίκα που έγραψε ιστορία με κεντρικό ήρωα... 4 ηρωίδες το 1868!

Η Άλκοτ εκπέμπει το μήνυμά της εκεί. Το ακούμε ή απλώς μιλάμε πάνω στη φωνή της; Κι αν έπρεπε να την κρύψει μέσα σε συμβατικές αφηγηματικές εξελίξεις (γάμος, φορέματα, γυναικείος πανικός για ένα παπούτσι), τι έγινε; Γράφοντας όπως έγραψε το 1868, νομίζω πως ήδη έκανε πολλά.

Κάθε γενιά βλέπει αλλιώς τις «Μικρές Κυρίες». Ακόμα και η εμπορική πλευρά της προώθησης του βιβλίου είναι ακραία ενδιαφέρουσα. Πολλά άλλαξαν στον κόσμο μας από την πρώτη έκδοση του 1868, τις επανεκδόσεις του 1953 και την επετειακή έκδοση του Penguin με την έντονα φεμινιστική μαρκετίστικη πλαισίωση του 2019. Τον 19ο αιώνα, για να πουλήσει, έπρεπε τα κορίτσια να παίζουν με τα φορέματά τους και να βρουν αγόρι. Τον 21ο αιώνα φαίνεται ότι, για να πουλήσει, η φεμινιστική πλαισίωση είναι αναγκαία, εξού και ο υπερτονισμός της, τουλάχιστον στην αγγλόφωνη έκδοση του Penguin.

Τα μικρά κορίτσια καλούνται να εστιάσουν στην ιστορία στην αρχή της, εκεί όπου είναι εντελώς γυναικοκρατούμενη, εκεί όπου οι μικρές κυρίες απεργάζονται καλλιτεχνικά σχέδια. Ενδιαφέρουσα αλλαγή. Αλλά και για εμάς, τις ενήλικες αναγνώστριες, η Άλκοτ έχει αφήσει ένα μήνυμα σαφές: να αναλάβουμε την ευθύνη της ζωής μας, να απελευθερώσουμε το κεφάλι μας και να φροντίσουμε να φτιάξουμε τις συνθήκες της ευτυχίας μας. Το χρωστάμε σε κάθε Τζo που ήθελε να γίνει κάτι σπουδαίο και τελικά δεν έγινε.

 
Βιβλίο
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

«Κανείς δεν μας επέβαλε να έχουμε όλοι μια μονστέρα στο σαλόνι»

Βιντσέντζο Λατρόνικο / «Κανείς δεν μας επέβαλε να έχουμε όλοι μια μονστέρα στο σαλόνι»

Ο Ιταλός συγγραφέας και υποψήφιος για το βραβείο Booker, Βιντσέντζο Λατρόνικο, μιλά στη LIFO για το πολυσυζητημένο βιβλίο του «Τελειότητα», στο οποίο αποτυπώνει την αψεγάδιαστη αλλά ψεύτικη ζωή μιας ολόκληρης γενιάς ψηφιακών νομάδων στην Ευρώπη, καθώς και τη μάταιη αναζήτηση της ευτυχίας στην ψηφιακή εποχή.
M. HULOT
Μεσσαλίνα: Ακόλαστη μέγαιρα ή πολύ έξυπνη για την εποχή της;

Ηχητικά Άρθρα / Μεσσαλίνα: Ακόλαστη μέγαιρα ή πολύ έξυπνη για την εποχή της;

Το όνομά της έχει συνδεθεί με την εικόνα μιας αδίστακτης, σεξουαλικά ακόρεστης και επικίνδυνης γυναίκας. Ένα νέο βιβλίο, όμως, έρχεται να αμφισβητήσει αυτή τη στερεοτυπική αφήγηση και να φωτίσει μια διαφορετική εκδοχή της ιστορίας της.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Rene Karabash

Βιβλίο / Rene Karabash: «Θέλω πίσω τη γυναικεία δύναμη που μου στέρησαν οι άνδρες»

Η Βουλγάρα συγγραφέας Rene Karabash μιλά για το μυθιστόρημά της «Ορκισμένη», που τιμήθηκε με το βραβείο Ελίας Κανέτι, και στο οποίο εστιάζει στην ιστορία των «ορκισμένων παρθένων» γυναικών των Βαλκανίων που επέλεξαν να ζήσουν ως άνδρες.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Δυο γυναίκες συγγραφείς αποκαλύπτουν τα κρυφά μυστικά της γραφής

Βιβλίο / Όλες οι γυναίκες του κόσμου στο νέο βιβλίο της Αμάντας Μιχαλοπούλου

Στο «Μακρύ ταξίδι της μιας μέσα στην άλλη», η μητρότητα γίνεται ο συνδετικός κρίκος που ενώνει όλες τις μητέρες και όλες τις κόρες με τις γυναίκες της Ιστορίας που θαυμάσαμε, αλλά και τις ανώνυμες «Παναγίες» που κράτησαν στους ώμους τους τα βάρη της ανθρωπότητας.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
«Ένας μύθος λέει πως αν χάσεις κάτι στην Αθήνα, θα το βρεις στον Ελαιώνα»

Βιβλίο / «Ένας μύθος λέει πως αν χάσεις κάτι στην Αθήνα, θα το βρεις στον Ελαιώνα»

Στο νέο του βιβλίο, «Lost Things Found», που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Hyper Hypo, ο εικαστικός φωτογράφος Αντώνης Θεοδωρίδης εξερευνά τον μαγικό κόσμο της υπαίθριας αγοράς του Ελαιώνα.
ΙΩΝΑΣ ΚΑΛΛΙΜΑΝΗΣ
Ντιντιέ Εριμπόν: «Καιρός για ένα κίνημα των ηλικιωμένων!»

Ντιντιέ Εριμπόν / Ντιντιέ Εριμπόν: «Να πάψουμε να βλέπουμε τους ηλικιωμένους ως κοινωνικούς παρίες»

Από τους σημαντικότερους και πιο επιδραστικούς σύγχρονους Γάλλους στοχαστές, ο Ντιντιέ Εριμπόν συνδύασε στα βιβλία του τα δύσκολα βιώματα της νεότητάς του με μια εμπεριστατωμένη, αλλά και εικονοκλαστική, κοινωνικοπολιτική «ακτινογραφία» της γαλλικής κοινωνίας. 
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Κεχαγιάς

Βιβλίο / «Το να εκδίδεις βιβλία στην Ελλάδα είναι σαν να παίζεις στο καζίνο»

Η Γεννήτρια είναι ένας νέος εκδοτικός οίκος αφιερωμένος στη σύγχρονη λογοτεχνία. Ο εκδότης της, συγγραφέας και μεταφραστής, Παναγιώτης Κεχαγιάς, μιλά για τις δυσκολίες και τις χαρές του εγχειρήματος, για το πώς σκοπεύει να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις μιας ιδιαίτερα ανταγωνιστικής αγοράς, καθώς και για τους πρώτους τίτλους που ετοιμάζεται να εκδώσει.
M. HULOT
Κωνσταντίνος Τσουκαλάς: «Ακούμε συνεχώς για ανάπτυξη, χωρίς να διερευνάται τι είναι το "καλό"»

Οι Αθηναίοι / Κωνσταντίνος Τσουκαλάς: «Ακούμε συνεχώς για ανάπτυξη, χωρίς να διερευνάται τι είναι το "καλό"»

Η εκτέλεση του Μπελογιάννη τον έκανε αριστερό. Η αυτοκτονία του Νίκου Πουλαντζά, μπροστά στα μάτια του, τον καθόρισε. Ο Κωνσταντίνος Τσουκαλάς, ένας από τους σημαντικότερους διανοούμενους της μεταπολιτευτικής Ελλάδας, αφηγείται το προσωπικό του ταξίδι και την πνευματική περιπέτεια μιας ολόκληρης εποχής, από τη διανόηση του Παρισιού μέχρι τους δρόμους της πολιτικής και τις αίθουσες των πανεπιστημίων.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Έλλη Σκοπετέα: Tο ανατρεπτικό έργο μιας ιστορικού που έφυγε νωρίς

Βιβλίο / Έλλη Σκοπετέα: Tο ανατρεπτικό έργο μιας ιστορικού που έφυγε νωρίς

Δεν υπάρχει μελέτη για τον ελληνικό εθνικισμό που να μην έχει αναφορές στο έργο της. Η επανακυκλοφορία του βιβλίου της «Το “Πρότυπο Βασίλειο” και η Μεγάλη Ιδέα» από τις εκδόσεις Νήσος συνιστά αναμφίβολα εκδοτικό γεγονός.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Νίκος Μπακουνάκης: «Αυτή τη θέση δεν την παντρεύεσαι, ούτε είσαι θεός» ΟΙ ΤΙΤΛΟΙ ΣΤΟ ΤΕΛΟΣ ΤΟΥ ΚΕΙΜΕΝΟΥ

Νίκος Μπακουνάκης / Νίκος Μπακουνάκης: «Αυτή τη θέση δεν την παντρεύεσαι, ούτε είσαι θεός»

Ο πρόεδρος του ΕΛΙΒΙΠ, στην πρώτη του συνέντευξη, μιλά στη LIFO για τους στόχους και τις δράσεις του ιδρύματος και για το προσωπικό του όραμα για το βιβλίο. Ποιος ο ρόλος των μεταφράσεων στην πολιτιστική διπλωματία και πώς θα αυξηθεί η φιλαναγνωσία; 
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Τζόναθαν Κόου

I was there / Τζόναθαν Κόου: «Το να είσαι κυνικός δείχνει τεμπελιά στη σκέψη»

Ο διάσημος Βρετανός συγγραφέας βρέθηκε στην Αθήνα και μίλησε για τη συγγραφή ως «πολυτέλεια για λίγους», την εκλογή Τραμπ ως «έκφραση απόγνωσης» και τη «woke» κουλτούρα ως πράξη ενσυναίσθησης.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Πολ Όστερ (1947-2024): Ο Mr. Vertigo των ονειρικών μας κόσμων

Σαν σήμερα  / Πολ Όστερ: «Οι χαμένες ευκαιρίες αποτελούν μέρος της ζωής στον ίδιο βαθμό με τις κερδισμένες»

Σαν σήμερα 30 Απριλίου, το 2024 πεθαίνει ο σπουδαίος Αμερικανός συγγραφέας και μετρ της σύμπτωσης, που κατάφερε να συνδυάσει την προοπτική των άπειρων φανταστικών κόσμων με το ατελείωτο κυνήγι των ευκαιριών και τη νουάρ ατμόσφαιρα με τα πιο ανήκουστα αυτοβιογραφικά περιστατικά.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Ηλίας Μαγκλίνης: «Η ανάκριση»

Το Πίσω Ράφι / «Γιατί δεν μου μιλάς ποτέ για τον εφιάλτη σου, μπαμπά;»

Η «Ανάκριση» του Ηλία Μαγκλίνη, ένα από τα πιο ενδιαφέροντα πεζά των τελευταίων χρόνων, φέρνει σε αντιπαράθεση έναν πατέρα που βασανίστηκε στη Χούντα με την κόρη του που «βασανίζεται» ως περφόρμερ στα χνάρια της Μαρίνα Αμπράμοβιτς.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
Πέντε κλασικά έργα που πρέπει κανείς να διαβάσει

Βιβλίο / 5 κλασικά βιβλία που κυκλοφόρησαν ξανά σε νέες μεταφράσεις

Η κλασική λογοτεχνία παραμένει εξαιρετικά επίκαιρη, κι αυτό το αντιλαμβάνεται κανείς ανατρέχοντας στους τίτλους της πρόσφατης βιβλιοπαραγωγής και σε έργα των Τζόις, Κουτσί, Κάφκα, Αντρέγεφ και Τσβάιχ.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Τάσος Θεοφίλου: «Η φυλακή είναι το LinkedΙn των παρανόμων» ή «Το πορνό και το Κανάλι της Βουλής είναι από τα πιο δημοφιλή θεάματα στη φυλακή»

Βιβλίο / Τάσος Θεοφίλου: «Όταν μυρίζω μακαρόνια με κιμά θυμάμαι τη φυλακή»

Με αφορμή το βιβλίο-ντοκουμέντο «Η φυλακή», ο Τάσος Θεοφίλου μιλά για την εμπειρία του εγκλεισμού, για τον αθέατο μικρόκοσμο των σωφρονιστικών ιδρυμάτων –μακριά απ’ τις εικόνες που αναπαράγουν σειρές και ταινίες– και για το πώς η φυλακή λειτουργεί σαν το LinkedIn των παρανόμων.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Michel Gaubert: Ο dj που βάζει μουσικές στα σημαντικότερα catwalks

Βιβλίο / Michel Gaubert: Ο dj που βάζει μουσικές στα σημαντικότερα catwalks

Chanel, Dior και πολλοί ακόμα οίκοι υψηλής ραπτικής «ντύνουν» τα shows τους με τη μουσική του. Στο «Remixed», την αυτοβιογραφία-παλίμψηστο των επιρροών και των εμμονών του, ο ενορχηστρωτής της σύγχρονης catwalk κουλτούρας μας ξεναγεί σε έναν κόσμο όπου μουσική και εικόνα γίνονται ένα.
ΣΤΕΛΛΑ ΛΙΖΑΡΔΗ
Ρωμανός ο Μελωδός: Ο ουρανόθρεφτος ποιητής του Θείου Δράματος

Βιβλίο / Ρωμανός ο Μελωδός: Ο ουρανόθρεφτος ποιητής του Θείου Δράματος

Λίγοι είναι οι ποιητικά γραμμένοι εκκλησιαστικοί στίχοι που δεν φέρουν τη σφραγίδα αυτού του ξεχωριστού υμνωδού και εκφραστή της βυζαντινής ποιητικής παράδοσης που τίμησαν οι σύγχρονοί μας ποιητές, από τον Οδυσσέα Ελύτη μέχρι τον Νίκο Καρούζο.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ