Τρεις φορές Παρίσι

Τρεις φορές Παρίσι Facebook Twitter
0

1. Του Γάλλου το Παρίσι: Από τα πιο χορταστικά μυθιστορήματα, ένα λαϊκό μυθιστόρημα, όπως θα λέγαμε, αν δεν είχαν πια χαθεί το λαϊκό μυθιστόρημα, ο λαϊκός κινηματογράφος, το λαϊκό τραγούδι και καθετί λαϊκό, είναι η Λέσχη των Αθεράπευτα Αισιόδοξων (μτφρ. Φωτεινή Βλαχοπούλου, εκδ. Πόλις) του Jean-Michel Guenassia (Αλγέρι, 1950), με 707 σελίδες λατρείας για την καθημερινή ζωή στα παρισινά καφέ και μπιστρό. Διαβάζεις για αλλεπάλληλες παρτίδες πάνω από τη σκακιέρα, συναντάς τον Ζαν-Πολ Σαρτρ να γράφει πυρετωδώς τα ανοικονόμητα φιλοσοφήματά του και τον Ζοζέφ Κασέλ, τον συγγραφέα του θρυλικού μυθιστορήματος Η Ωραία της Ημέρας, παρακολουθείς τις μικρές και μεγάλες περιπέτειες του πιτσιρικά Μισέλ Μαρινί, βλέπεις τον Guenassia να μας κλείνει, ημών των Ελλήνων, το μάτι, πολλάκις, μέσα από τις αναφορές στον Καζαντζάκη και στα έργα του Ο Χριστός ξανασταυρώνεται και Καπετάν Μιχάλης (σ. 470), μέσα από σκηνές σε ελληνικά στέκια (π.χ. το μεζεδοπωλείο Volcan που «μοσχοβολούσε μελιτζάνα, κολοκύθι και πιπεριά, μαγειρεμένα με καραμελωμένα κρεμμύδια, κύμινο και δάφνη», σ. 166), και κυρίως μέσα από τον εξόριστο κομμουνιστή Γρηγόρη Πέτρουλα:

«Ο Γρηγόρης ήταν κομμουνιστής φανατικός και εύθικτος, κάτι που τον έκανε απρόβλεπτο, ακόμα και για τους καλύτερους φίλους του. Είχε τη φήμη ανισόρροπου~ ήταν ικανός να περνάει, μέσα σε κλάσματα δευτερολέπτου, απ’ τον πιο ξέφρενο ενθουσιασμό στην πιο βαθιά μελαγχολία και από την πιο ακατάσχετη φλυαρία στην απόλυτη σιωπή, δίχως κανείς να ξέρει γιατί. Τη μια σε αγκάλιαζε σφιχτά και όλο θέρμη, την άλλη σε αποκαλούσε ηλίθιο, κάθαρμα και φασιστόμουτρο, αν και το τελευταίο ήταν, όπως έλεγε, πλεονασμός – ελληνική λέξη που σήμαινε υπερβολή» (σ. 243).

Όλα συμβαίνουν ανάμεσα στον Οκτώβριο του 1959 και τον Ιούλιο του 1964, μια πενταετία γεμάτη γεγονότα, μουσικές, βιβλία, συζητήσεις, δράσεις, μια πενταετία που κυοφόρησε τον Μάη του ’68, μια πενταετία έρωτος και αναρχίας. «Ήταν η εποχή των φιλιών διαρκείας. Το δικό τους κράτησε μια αιωνιότητα. Τα αυτοκίνητα περνούσαν κορνάροντας. Εκείνοι δεν άκουγαν τίποτα» (σ. 360).

 

2. Το Παρίσι της Ελληνοαμερικανίδας: Ποιο Παρίσι; Μια σειρά αβαθείς, δίχως έμπνευση, γλυκανάλατες, flat περιγραφές αβαθών και τα λοιπά καρτ-ποστάλ είναι ό,τι έχει να μας προσφέρει από το Παρίσι το μυθιστόρημα Το πράσινο ακρογιάλι της πατρίδας (μτφρ. Χίλντα Παπαδημητρίου, εκδ. Πατάκης) της Ναταλί Μπακόπουλος (Dearborn, 1972). Στο Παρίσι, επίσης της δεκαετίας του '60, αλλά λίγο πιο μετά απ’ ό,τι στο ωραίο μυθιστόρημα του Guenassia, στα χρόνια της χούντας, βρίσκεται η νεαρά Σοφία που σπουδάζει και ακκίζεται, πασχίζοντας να την ερωτευτούν και να ερωτευτεί, θυμίζοντας ολοένα και πιο συχνά, μαζί με τη συγγραφέα, εκείνη την εκπληκτική επισήμανση του Ρολάν Μπαρτ σχετικά με τους συγγραφείς που σαλιαρίζουν με το θέμα τους, που με σαχλοσυναισθηματισμούς «γλείφουν» τον αναγνώστη, θέλοντας πάση θυσία να αποσπάσουν την εύνοιά του – και, τουλάχιστον, όταν πρόκειται για νοήμονες και ψυλλιασμένους αναγνώστες, αποτυγχάνουν παταγωδώς.

Η Μπακόπουλος μας δίνει ένα Παρίσι που δεν υπάρχει, παρά μονάχα σε κάτι παλιές ελληνικές ταινίες που τις έχουμε ήδη λησμονήσει (αν τις είδαμε ποτέ). Κρίμα! Ένα πλούσιο υλικό κι ένα πιασάρικο θέμα καταστρέφονται στην προσπάθεια παραγωγής ενός κάργα ευπώλητου. Ό,τι πρέπει, πάντως, για Λέσχες Ανάγνωσης και για επίδοξες συγγραφείς! Παρίσι με μηδέν λιπαρά, δίχως Gauloises / κλοσάρ / σινεμά / αναρχικούς / μπίτνικ / υπαρξιστές / παστίς / βραστά αυγά στην μπάρα / περνό / κρασί / καταστασιακούς – και δη στη δεκαετία του '60!

3. Το Παρίσι του Έλληνα: «Πουθενά δεν είσαι πιο ξένος από το Παρίσι, πουθενά πιο ευτυχισμένος από το Παρίσι», φωνάζει ένας ωραίος τύπος πίνοντας άφθονο κρασί, κλεμμένο από μια κάβα, ενώ η φίλη του συναινεί με τον τρόπο της. «Για μένα το Παρίσι ήταν το μόνο μέρος όπου μπορούσες να είσαι ηρωίδα καλής και κακής λογοτεχνίας, χωρίς να σε μέμφεται κανείς». Φράσεις που αντλώ από το ποιητικό μυθιστόρημα Το Δάσος των Παιδιών (εκδ. Μεταίχμιο) του Χρήστου Αγγελάκου (Αθήνα, 1962).

Παρίσι και η ευάλωτη μουσική του Αρτώ, της τζαζ, του Chet Baker, μνήμες από τους λόγιους ληστές (Λασεναίρ, Βιγιόν, Ζενέ), η περιλάλητη Γλωσσολογία του Σωσύρ, η θλιμμένη γλεντζού Φρανσουάζ Σαγκάν, τα ιδρωμένα ποτήρια (!), το Παρίσι, όπου, εκτός των άλλων, ανακαλύπτεις «την τρύπια αξία των εξομολογήσεων» (σ. 60), ένα Παρίσι που είναι ο κρυφός πυρήνας αυτού του πολυπρισματικού, καλειδοσκοπικού μυθιστορήματος, του Δάσους των Παιδιών. Ένα Παρίσι που θέλεις να το ζήσεις. Κι αυτό, φίλες και φίλοι, είναι το μεγάλο θέλγητρο της λογοτεχνίας, να σε γοητεύει τόσο που να βρίσκεσαι εκεί που συμβαίνει, εκεί που όλα θέλεις να γίνουν και να ξαναγίνουν, ακόμα κι αν είναι οδυνηρά.

0

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Το έπος του Όστερ, μια «Βλάβη» και το πορνό του Ουελμπέκ

Βιβλίο / Το έπος του Όστερ, μια «Βλάβη» και το πορνό του Ουελμπέκ

Ποια είναι η ιστορία πίσω από το νέο βιβλίο του Πoλ Όστερ; Τι τρέχει πάλι με τον Μισέλ Ουελμπέκ; Μια πρώτη ματιά στο νέο βιβλίο του Κολμ Τόιμπιν. Ποιο είναι το βιβλίο που βασίστηκε η νέα ταινία του Λάνθιμου; + Ένα νέο περιοδικό για το βιβλίο που αξίζει να διαβάσετε.
ΝΙΚΟΣ ΜΠΑΚΟΥΝΑΚΗΣ
ΝΤΟΚΟΥΜΕΝΤΟ: Η ομιλία του Γιάννη Ρίτσου στην απονομή του βραβείου Λένιν

Βιβλίο / Ντοκουμέντο: Η ομιλία του Γιάννη Ρίτσου στην απονομή του βραβείου Λένιν

Το LIFO.gr παρουσιάζει για πρώτη φορά στο διαδίκτυο την ομιλία του Γιάννη Ρίτσου κατά την απονομή του Διεθνούς Βραβείου Λένιν για την Ειρήνη και το χειρόγραφο σημείωμα που έγραψε στο ξενοδοχείο λίγες ώρες πριν.
ΜΙΧΑΛΗΣ ΓΕΛΑΣΑΚΗΣ
Στέφανος Ξενάκης: «Βίωσα ένα ατελείωτο ξέσκισμα. Και αναρωτιέμαι ποιος θα είναι ο επόμενος που θα γδάρουν»

Βιβλίο / Στέφανος Ξενάκης: «Βίωσα ένα ατελείωτο ξέσκισμα. Και αναρωτιέμαι ποιος θα είναι ο επόμενος που θα γδάρουν»

Ο γνωστός συγγραφέας μιλά αποκλειστικά στη LiFO για τους λόγους που οδήγησαν στη σύλληψή του, τις μέρες που πέρασε στο κρατητήριο, και το τι συνέβη με τις πωλήσεις των βιβλίων του.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Προδημοσίευση: Η Μοναξιά του Ενός του Κωνσταντίνου Πίττα

Βιβλίο / Προδημοσίευση: Η «Μοναξιά του Ενός» του Κωνσταντίνου Πίττα

Το πρώτο βιβλίο του αρχιτέκτονα και διδάκτορα Φιλοσοφίας στο Πανεπιστήμιο του Κέμπριτζ κυκλοφορεί την επόμενη Παρασκευή από τις εκδόσεις Αίολος, και ακροβατεί μεταξύ αφηγηματικού και δοκιμιακού λόγου.
THE LIFO TEAM
Όνειρα και εφιάλτες στη Βαβυλωνία του Χόλιγουντ

Daily / Όνειρα και εφιάλτες στη Βαβυλωνία του Χόλιγουντ

Το «Hollywood Babylon», το περιβόητο «σκανδαλοθηρικό» βιβλίο του σπουδαίου κινηματογραφιστή Κένεθ Άνγκερ που πέθανε προ ημερών, είναι μια καταγραφή της νοσηρής ενέργειας που περιτριγυρίζει το χολιγουντιανό σύμπαν από την εποχή του βωβού.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΙΤΑΚΗΣ
Ρούμενα Μπουζάροφσκα: «Όταν ερχόμουν στην Ελλάδα έπρεπε να λέω ψέματα για το από πού είμαι»

Βιβλίο / Ρούμενα Μπουζάροφσκα: «Όταν ερχόμουν στην Ελλάδα έπρεπε να λέω ψέματα για το από πού είμαι»

Η συλλογή διηγημάτων «Ο άντρας μου» (εκδ. Gutenberg) της συγγραφέα από τη Βόρεια Μακεδονία εκθέτει αμείλικτα τον μισογυνισμό, χωρίς να χαϊδεύει πολιτικές ορθότητες, κι έχει αγαπηθεί πολύ στην Ελλάδα.
ΒΕΝΑ ΓΕΩΡΓΑΚΟΠΟΥΛΟΥ
Lucile Peytavin: Στη Γαλλία η ανδρική βία στοιχίζει 95,2 δις ευρώ ετησίως

Βιβλίο / Lucile Peytavin: «Στη Γαλλία η ανδρική βία στοιχίζει 95,2 δισ. ευρώ ετησίως»

Η Γαλλίδα ιστορικός που εκπόνησε έρευνα για τα πραγματικά κόστη της τοξικής αρρενωπότητας στις οικονομίες των κρατών μιλά αποκλειστικά στη LiFO και αποκαλύπτει στοιχεία της έρευνάς της.  
ΧΡΙΣΤΙΝΑ ΓΑΛΑΝΟΠΟΥΛΟΥ
Αναστασία Μίαρη: «Οι Έλληνίδες γιαγιάδες είναι γυναίκες δυνατές και ατρόμητες»

Βιβλίο / Αναστασία Μίαρη: «Οι Ελληνίδες γιαγιάδες είναι γυναίκες δυνατές και ατρόμητες»

Η συγγραφέας του βιβλίου Yiayia μάζεψε συνταγές και ιστορίες από όλη την Ελλάδα σε ένα βιβλίο που αποτίνει φόρο τιμής στην Ελληνίδα γιαγιά της και στις παραδοσιακές γιαγιάδες που σε λίγο θα είναι είδος υπό εξαφάνιση. 
M. HULOT
Γκεόργκι Γκοσποντίνοφ: «Ζούμε σ’ έναν κόσμο όπου η αλήθεια δεν έχει σημασία»

Βιβλίο / Γκεόργκι Γκοσποντίνοφ: «Ζούμε σ’ έναν κόσμο όπου η αλήθεια δεν έχει σημασία»

Ο φετινός νικητής του φετινού διεθνούς βραβείου Booker και ένας από τους πιο διάσημους και διεθνώς αναγνωρισμένους Βούλγαρους συγγραφείς μιλά στη LiFO για τον χρόνο και τη σημασία του.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Γαβριήλ Νικολάου Πεντζίκης: «O πατέρας μου δεν ήταν ένας “άγιος των γραμμάτων”»

Βιβλία και Συγγραφείς / Γαβριήλ Νικολάου Πεντζίκης: «O πατέρας μου δεν ήταν ένας “άγιος των γραμμάτων”»

Ο Νίκος Μπακουνάκης συζητάει με τον γιο του θρυλικού συγγραφέα Νίκου Γαβριήλ Πεντζίκη για το έργο του πατέρα του, με αφορμή την επανέκδοση των βιβλίων του από τις εκδόσεις Εν Πλώ/Δόμος.
ΝΙΚΟΣ ΜΠΑΚΟΥΝΑΚΗΣ
Βραβευμένα βιβλία ξένης λογοτεχνίας: Αξίζουν, πράγματι, τον κόπο;

Βιβλίο / Βραβευμένα βιβλία ξένης λογοτεχνίας: Αξίζουν, πράγματι, τον κόπο;

Η πρόσφατη βιβλιοπαραγωγή στην Ελλάδα φέρνει στο φως μια σειρά από βραβευμένα στο εξωτερικό μυθιστορήματα με περίοπτες διακρίσεις: Μπούκερ, National Book Award ή Νόμπελ. Μερικά χαρακτηριστικά παραδείγματα και το κριτήριο επιλογής τους, που έχει αλλάξει με την πάροδο των χρόνων.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Δημοσιογράφοι που έγιναν πολιτικοί: μια βλαπτική ιστορία καιροσκοπισμού, δημαγωγίας και ψευδαισθήσεων

Βιβλίο / Δημοσιογράφοι που έγιναν πολιτικοί: μια βλαπτική ιστορία καιροσκοπισμού, δημαγωγίας και ψευδαισθήσεων

Ένα απόσπασμα από το βιβλίο του Μαξ Βέμπερ «Η Πολιτική ως κάλεσμα και επάγγελμα», το οποίο κατά πολλούς αποτελεί το σημαντικότερο πολιτικό κείμενο του 20ου αιώνα, ίσως διαφωτίζει την συζήτηση στην προεκλογική Ελλάδα για το πλήθος των δημοσιογράφων που είδαν φως και μπήκαν στην επαγγελματική πολιτική.

ΘΕΜΑΤΑ ΔΗΜΟΦΙΛΗ

ΕΙΔΗΣΕΙΣ ΔΗΜΟΦΙΛΗ

THE GOOD LIFO ΔΗΜΟΦΙΛΗ