Ψυχραιμία και αποχαιρέτα τη γατούλα σου: Η μαζική ευθανασία κατοικιδίων στην Αγγλία του Β' παγκοσμίου πολέμου

Ψυχραιμία και αποχαιρέτα τη γατούλα σου: Η μαζική ευθανασία κατοικιδίων στην Αγγλία του Β' παγκοσμίου πολέμου Facebook Twitter
1
Ψυχραιμία και αποχαιρέτα τη γατούλα σου: Η μαζική ευθανασία κατοικιδίων στην Αγγλία του Β' παγκοσμίου πολέμου Facebook Twitter
Σε μόλις μία εβδομάδα, και παρότι oι εχθροπραξίες δεν είχαν ακόμη ξεκινήσει, μέσα στη «μαύρη πλήξη» που ακολούθησε την κήρυξη του πολέμου, υπολογίζεται ότι περίπου 400.000 κατοικίδια οδηγήθηκαν στην ευθανασία.


Ποιες άραγε είναι οι πρώτες ενέργειες των κατοίκων μιας χώρας αμέσως μετά την εμπλοκή της σε έναν παγκόσμιο πόλεμο; Οι Βρετανοί, όταν ο Neville Chamberlain ανακοίνωσε στο BBC, στις 3 Σεπτεμβρίου 1939, ότι η Μεγάλη Βρετανία κήρυξε τον πόλεμο στη Γερμανία, έδρασαν με ταχύτητα: επέστρεψαν τα βιβλία που είχαν δανειστεί στις βιβλιοθήκες, ξερίζωσαν λουλούδια και φύτεψαν λαχανικά, έραψαν κουρτίνες συσκότισης, έστειλαν τα παιδιά τους στην ύπαιθρο και... έκαναν ευθανασία στα κατοικίδιά τους. Με αυτήν τη σκοτεινή όσο και άγνωστη σελίδα της βρετανικής Ιστορίας καταπιάνεται στο καινούργιο βιβλίο της, με τίτλο «The Great Cat and Dog Massacre», η ιστορικός Hilda Kean, υπενθυμίζοντας ένα γεγονός που, αν και προκάλεσε δημόσιο θρήνο την εποχή εκείνη, λησμονήθηκε ταχύτατα και δεν αναφέρθηκε σχεδόν ποτέ μετά το τέλος του πολέμου.

Σε μόλις μία εβδομάδα, και παρότι oι εχθροπραξίες δεν είχαν ακόμη ξεκινήσει, μέσα στη «μαύρη πλήξη» που ακολούθησε την κήρυξη του πολέμου, υπολογίζεται ότι περίπου 400.000 κατοικίδια οδηγήθηκαν στην ευθανασία – σχεδόν το 25% του συνολικού πληθυσμού. Ήταν τόσο μεγάλος ο αριθμός των Λονδρέζων που αποφάσισαν να προσφέρουν το «δώρο του ύπνου» σε ανυποψίαστους σκύλους και γάτες, ώστε δημιουργήθηκαν ουρές εκατοντάδων μέτρων έξω από κλινικές και κτηνιατρεία, προκλήθηκε έλλειψη χλωροφορμίου, ενώ υπήρξε και μεγάλη δυσκολία στη διαχείριση ενός τόσο μεγάλου αριθμού νεκρών ζώων.

Οι ιστορικοί δεν είναι πάντα διατεθειμένοι να ρίξουν φως σε κομμάτια της Ιστορίας που προκαλούν αμηχανία ή και ντροπή στους λαούς που τα βίωσαν – το «ολοκαύτωμα των κατοικίδιων ζώων» είναι ένα από αυτά, καθώς οι Βρετανοί συνηθίζουν να καυχώνται τόσο για τη φιλοζωία όσο και για την ψυχραιμία τους.


Δεν μπορεί παρά να αναρωτηθεί κανείς ποιο ήταν το κίνητρο μιας τόσο σκληρής απόφασης, την οποία πήραν χιλιάδες πολίτες, παρά τις αντιδράσεις της κυβέρνησης, των κτηνιάτρων και των φιλοζωικών οργανώσεων. Η συγγραφέας δεν δείχνει διατεθειμένη να χαϊδέψει αυτιά, καθώς δεν πιστεύει ότι η σφαγή ήταν αποτέλεσμα μαζικού πανικού – θέση που τεκμηριώνει χρησιμοποιώντας υλικό που περιλαμβάνει διαφημίσεις, ημερολόγια, συνεντεύξεις, επιστολές και δημοσιεύματα. Αντίθετα, θεωρεί ότι κάθε σχετική απόφαση λήφθηκε συνειδητά και υπήρξε αποτέλεσμα της «συγκεκριμένης προϋπάρχουσας σχέσης εντός κάθε νοικοκυριού». Με τον ίδιο τρόπο, εξάλλου, υποστηρίζει ότι λειτούργησαν και όσοι αποφάσισαν να κρατήσουν δίπλα τους τα ζώα τους, παρά τον φόβο και την αβεβαιότητα που προκαλούσε ο επερχόμενος πόλεμος.


Αν και θεωρητικά η ευθανασία των ζώων συντροφιάς έγινε για να μην υποφέρουν κατά τη διάρκεια του πολέμου από την πείνα και τους βομβαρδισμούς, η συγγραφέας έρχεται στη συνέχεια να διηγηθεί συγκινητικές ιστορίες ανθρώπων και ζώων, που βιώθηκαν κάτω από ιδιαίτερα δυσχερείς συνθήκες – κοινές εμπειρίες βομβαρδισμού, έλλειψης τροφίμων και στέγης, αλλά και αμοιβαία υποστήριξη. Η συναισθηματική βοήθεια που πρόσφεραν τα ζώα στους ανθρώπους, βοηθώντας τους να επιβιώσουν, ήταν ανεκτίμητη – αναγνωρίστηκε αργότερα, εξάλλου, ακόμα και από την κυβέρνηση.


Άνθρωποι και ζώα τρώνε από την ίδια τροφή – ένα κόκαλο για τον σκύλο μπορεί πρώτα να εξασφαλίσει λίγη σούπα στο αφεντικό του, ένα κομμάτι χέλι μπορεί να προσφερθεί, κρυφά, στη γάτα. Εκτός από τα τρόφιμα, μοιράζονται και τα καταφύγια κατά τη διάρκεια των βομβαρδισμών – υπάρχουν, άλλωστε, Λονδρέζοι που τοποθετούν κυματοειδή σιδερένια καταφύγια στις αυλές τους, καθώς οι τετράποδοι φίλοι τους φοβούνται να μπουν σε μεγάλα δημόσια καταφύγια. Στο βιβλίο περιλαμβάνεται και η χαρακτηριστική ιστορία μιας γυναίκας που οδηγήθηκε στο δικαστήριο επειδή χτύπησε έναν αστυνομικό γιατί δεν την άφηνε να μπει στο καταφύγιο με τη μαϊμού της κατά τη διάρκεια αεροπορικής επιδρομής.

Οι ιστορικοί δεν είναι πάντα διατεθειμένοι να ρίξουν φως σε κομμάτια της Ιστορίας που προκαλούν αμηχανία ή και ντροπή στους λαούς που τα βίωσαν – το «ολοκαύτωμα των κατοικίδιων ζώων» είναι ένα από αυτά, καθώς οι Βρετανοί συνηθίζουν να καυχώνται τόσο για τη φιλοζωία όσο και για την ψυχραιμία τους. Μετά από δεκαετίες που οι ιστορικοί πίστευαν ότι οι τεράστιες ανθρώπινες απώλειες που προκάλεσε ο Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος θα καθιστούσαν προκλητική μια αναφορά στον βαρύ φόρο αίματος που πλήρωσαν τα κατοικίδια στη Βρετανία, ήρθε η ώρα να αναγνωριστούν και τα τετράποδα θύματα αυτού του αιματηρού πολέμου. Η Hilda Kean ρίχνει το γάντι στους συναδέλφούς της και φέρνει στο φως αυτή την ενοχλητική ανάμνηση που όλοι επέλεξαν να ξεχάσουν – η αντιμετώπιση της αλήθειας, εξάλλου, είναι πάντα προτιμότερη από το «θάψιμό» της.

Βιβλίο
1

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Στέφαν Τσβάιχ

Το πίσω ράφι / Σε πείσμα όσων περιφρόνησαν τα έργα του Τσβάιχ, η απήχησή τους ακόμα να κοπάσει

Οι ήρωες του Αυστριακού συγγραφέα ταλανίζονται συνήθως από μια αβάσταχτη εσωτερική πίεση, αντικατοπτρίζοντας τη δική του πεισιθάνατη διάθεση. Αυτήν ακριβώς την αίσθηση αποπνέει η συλλογή διηγημάτων του «Αμόκ».
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
Marwan Kaabur: «Αγωνιζόμαστε και στον αραβικό κόσμο για δικαιώματα κι ελευθερίες, αλλά προκρίνουμε τον δικό μας τρόπο, στο πλαίσιο της δικής μας κουλτούρας»

Lgbtqi+ / Κι όμως υπάρχουν και «αραβικά καλιαρντά»!

Λίγο πριν από την αθηναϊκή παρουσίαση της αγγλόφωνης έκδοσης του «Queer Arab Glossary» μιλήσαμε με τον συγγραφέα του Marwan Kaabur, για τα «αραβικά καλιαρντά», την ομοφυλοφιλία και την queer συνθήκη στον αραβικό κόσμο, το «pink washing», αλλά και τη συχνά παρεξηγημένη πρόσληψή τους από τη Δύση.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Tα συγκλονιστικά Ημερολόγια Καρκίνου της Όντρι Λορντ και άλλα 4 βιβλία που διαβάζουμε τώρα

Βιβλίο / Tα συγκλονιστικά Ημερολόγια Καρκίνου της Όντρι Λορντ και άλλα 4 βιβλία που διαβάζουμε τώρα

Πέντε αποκαλυπτικά βιβλία για τις γυναίκες με καρκίνο, για τον κόσμο, τα σκουπίδια ακόμα και για τη μακρινή Ιαπωνία ξεχωρίζουν ανάμεσα στις εκδόσεις της πρόσφατης βιβλιοπαραγωγής καλύπτοντας ένα μεγάλο εύρος θεμάτων και ενδιαφερόντων.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Δύο άγνωστες φωτογραφίες του Ρεμπό από τη γαλλική Κομμούνα

Βιβλίο / Δύο άγνωστες φωτογραφίες του Ρεμπό από τη γαλλική Κομμούνα

Σαν σήμερα γεννήθηκε το 1854 ο Αρθούρος Ρεμπό. Ο ποιητής, μουσικός και μπλόγκερ Aidan Andrew Dun έπεσε τυχαία σε δύο εντελώς άγνωστες φωτογραφίες, βγαλμένες στην Place Vendôme, και βρέθηκε μπροστά σε μια μεγάλη έκπληξη: ο έφηβος Αρτίρ Ρεμπό, όπως δεν τον έχουμε ξαναδεί.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Θανάσης Τριαρίδης: Οι μετανάστες θα σώσουν τον κόσμο. Χωρίς αυτούς είμαστε χαμένοι

Βιβλίο / Θανάσης Τριαρίδης: «Οι μετανάστες θα σώσουν τον κόσμο. Χωρίς αυτούς είμαστε χαμένοι»

Έγινε αντιρρησίας συνείδησης, γιατί πιστεύει ότι ο στρατός είναι μια δοξολογία εκμηδένισης του άλλου. Άφησε τη Θεσσαλονίκη επειδή τον έπνιγε ο εθνοφασισμός της. Στην Αντίς Αμπέμπα υιοθέτησε την κόρη του, Αργκάνε. Ο συγγραφέας της «Τριλογίας της Αφρικής», Θανάσης Τριαρίδης, αφηγείται τη ζωή του στη LiFO.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Μια «φόνισσα» εξομολογείται

Το πίσω ράφι / Η Hannah Kent έγραψε τη δική της «Φόνισσα», την Άγκνες που ζούσε στην Ισλανδία τον 19ο αιώνα

Η Αυστραλή συγγραφέας δεν πίστευε ποτέ ότι, χάρη στα «Έθιμα ταφής», οι κριτικοί θα την τοποθετούσαν δίπλα σε λογοτέχνες όπως η Μάργκαρετ Άτγουντ και ο Πίτερ Κάρεϊ.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
Χριστίνα Ντουνιά: «Ο Καρυωτάκης μάς δίνει ελπίδα και μας παρηγορεί»

Βιβλίο / «Ο Καρυωτάκης άφησε "το αδέσποτο Τραγούδι" του να μας συντροφεύει»

Στο βιβλίο της «Το όνειρο και το πάθος», η Χριστίνα Ντουνιά, ομότιμη καθηγήτρια Νεοελληνικής Φιλολογίας και συγγραφέας αποκαλύπτει αθέατες όψεις του ποιητή και νέα στοιχεία για τη σχέση του με τον Καβάφη μέσα από μια άγνωστη, ως τώρα, επιστολή.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
«Η Αποκάλυψη είναι μια συνεχής ετυμηγορία»: Η πολιτική ισχύ της άχρονης τέχνης του Κρασναχορκάι

Βιβλίο / «Η Αποκάλυψη είναι μια συνεχής ετυμηγορία»: Η πολιτική ισχύς της άχρονης τέχνης του Κρασναχορκάι

Ο Ούγγρος κάτοχος του φετινού Νόμπελ λογοτεχνίας γράφει με μαγικό τρόπο για τις αποπνικτικές επιπτώσεις της πολιτικής καταπίεσης, περιφρονώντας την προθυμία των ανθρώπων να τις αποδεχτούν.
THE LIFO TEAM
Κωνσταντίνος Καβάφης: Η εξαίρετη βιογραφία του κυκλοφόρησε μόλις στα Ελληνικά

Βιβλίο / Κωνσταντίνος Καβάφης: Η εξαίρετη βιογραφία του κυκλοφόρησε μόλις στα Ελληνικά

Οι καθηγητές Peter Jeffreys και Gregory Jusdanis συνεργάστηκαν και έγραψαν από κοινού τη βιογραφία του μεγάλου ποιητή που φέρει τον τίτλο «Κωνσταντίνος Καβάφης – Ο άνθρωπος και ο ποιητής». Ο Gregory Jusdanis μίλησε στη LifO για το βιβλίο και για τον ποιητή που ήταν «παραδοσιακός και ταυτόχρονα μεταμοντέρνος, ο πρώτος “viral” ποιητής διεθνώς»
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Αλέξης Πατέλης: «Πατριωτικό είναι να κάνεις τη χώρα σου ισχυρή»

LiFO politics / Αλέξης Πατέλης: «Πατριωτικό είναι να κάνεις τη χώρα σου ισχυρή»

Ο Αλέξης Πατέλης, επικεφαλής του Οικονομικού Γραφείου του πρωθυπουργού την περίοδο 2019-2024, μιλά στη Βασιλική Σιούτη για την οικονομική πορεία της χώρας αυτά τα χρόνια, τις δύσκολες αποφάσεις αλλά και τις στιγμές δικαίωσης μέσα από την οπτική ενός τεχνοκράτη που βρέθηκε ξαφνικά στο επίκεντρο της πολιτικής.
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ
Λάσλο Κρασναχορκάι: ο σκοτεινός προφήτης της Ευρώπης βραβεύεται με Νόμπελ

Βιβλίο / Ο Λάσλο Κρασναχορκάι, ο σκοτεινός προφήτης της Ευρώπης, κέρδισε το Νόμπελ

Φέτος, το βραβείο δόθηκε στον Ούγγρο συγγραφέα που κατά τη Σουηδική Ακαδημία αποτελεί ένα ελπιδοφόρο βήμα προς τον χαμένο ανθρωπισμό, την υψηλή λογοτεχνία και τη στοχαστική ακρίβεια.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Το ημερολόγιο ενός διαιτητή: «Ήμασταν σχεδόν γυμνοί και ο Κολίνα μας εξέταζε με το παγερό βλέμμα του»

Βιβλίο / Το ημερολόγιο ενός διαιτητή: «Ήμασταν σχεδόν γυμνοί και ο Κολίνα μας εξέταζε με το παγερό βλέμμα του»

Σε ένα απόσπασμα από το βιβλίο του που έχει τίτλο “House of Cards”, ο Σουηδός πρώην διεθνής Γιόνας Έρικσον περιγράφει τις ταπεινωτικές μετρήσεις βάρους στα σεμινάρια διαιτητών της UEFA
THE LIFO TEAM
Ο Νίκος Παναγιωτόπουλος ήταν πάντα με τη μεριά της ζωής

Το Πίσω Ράφι / Ο Νίκος Παναγιωτόπουλος ήταν πάντα με τη μεριά της ζωής

Ο Έλληνας σκηνοθέτης μάζεψε από «το καλάθι των αχρήστων» όλες τις εμπειρίες του κι έφτιαξε την αυτοβιογραφία του, μια ζωντανή αφήγηση γεμάτη ιστορίες, συναντήσεις, αποφθέγματα και κρίσεις, λογοτεχνικές και σινεφίλ αναφορές.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
Για τα περάσματα που δεν βρέθηκαν ποτέ: η ιστορία του underground περιοδικού «Ανοιχτή Πόλη»

Βιβλίο / «Ανοιχτή Πόλη»: Ένα από τα πιο επιδραστικά εναλλακτικά έντυπα της Ελλάδας

Οι δημιουργοί του Κώστας Μανδηλάς και Βλάσσης Ρασσιάς, καταγράφουν την πορεία του στο βιβλίο «Για τα περάσματα που δεν βρέθηκαν ποτέ: Η ιστορία του περιοδικού “Ανοιχτή Πόλη”».
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ

σχόλια

1 σχόλια
"...επέστρεψαν τα βιβλία που είχαν δανειστεί στις βιβλιοθήκες..."Εγώ στην θέση τους θα έβρισκα ευκαιρία να εμπλουτίσω την βιβλιοθήκη μου με μερικά βιβλία, πχ τους δώδεκα τόμους του Golden Bough.