Το ποίημα της Κυριακής / Κρυστάλλη Γλυνιαδάκη

Το ποίημα της Κυριακής / Κρυστάλλη Γλυνιαδάκη Facebook Twitter
2

Ναι, δεν έχει να κάνει
με το να βρεις να ξαποστάσεις,
να εγκατασταθείς.
Η εγκατάσταση θέλει βιβλία,
πολλά βιβλία, πολλές ώρες
να τις περνάς με άλλους.
Ενώ η εφευρετικότητα θέλει
λιτά δωμάτια
μία καρέκλα ένα τραπέζι ένα τετράδιο
δύο πουκάμισα, δύο παντελόνια όχι τρία
και καθαρά εσώρουχα
τόσα ώστε να τα χωράς
μεμιάς σ' ένα σακίδιο μονίμως έτοιμο
για τη φυγή.


Ζητά να απεκδύεσαι το βάρος
γνωστών συντεταγμένων
των εξηγήσεων που τις ακολουθούν
ζητά να διαζευχθείς τα πάντα
βιβλία πιάνα οικογένεια
προς χάριν ενός δωματίου
γυμνού και δίχως πλαίσια.
Τα έπιπλα του νου φτάνουν και περισσεύουν.

Αστικά ερείπια (ΚΑΙ ΑΝΤΙΠΕΡΙΣΠΑΣΜΟΙ) Εκδόσεις Πόλις

Εργο του Edward Hopper

Βιβλίο
2

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Ανί Ερνό: «Όπως η σεξουαλική επιθυμία, έτσι και η μνήμη δεν σταματά ποτέ»

Βιβλίο / Ανί Ερνό: «Όπως η σεξουαλική επιθυμία, έτσι και η μνήμη δεν σταματά ποτέ»

Η Γαλλίδα συγγραφέας που τιμήθηκε με το Νόμπελ Λογοτεχνίας γεφυρώνει, με τη μυθιστορηματοποίηση της μνήμης, τη μεγάλη λογοτεχνία, από τον Μαρσέλ Προυστ μέχρι τον σύγχρονό μας Εντουάρ Λουί. Γεννήθηκε σαν σήμερα το 1940.
ΝΙΚΟΣ ΜΠΑΚΟΥΝΑΚΗΣ
ΕΠΕΞΕΡΓ. Παύλος Μεθενίτης «Αμανίτα μουσκάρια»

Το πίσω ράφι / Όταν μια ολόκληρη διμοιρία ανταρτών ξεκληρίστηκε από παραισθησιογόνα μανιτάρια

Στηριγμένο σε πραγματικά γεγονότα, το μυθιστόρημα «Αμανίτα μουσκάρια» του Παύλου Μεθενίτη εξερευνά το ζήτημα των ουσιών ως καταφύγιο αλλά και ως καταστροφή, και μας παρασύρει σ’ ένα ταξίδι ποτισμένο από την ελληνική πραγματικότητα, παραμονές της οικονομικής κρίσης.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
Arsenale: Το πιο απρόσμενο βιβλιοπωλείο των Κυκλάδων φτιάχτηκε στην Ανάφη

Βιβλίο / Arsenale: Το πιο απρόσμενο βιβλιοπωλείο των Κυκλάδων φτιάχτηκε στην Ανάφη

Σε ένα νησί που μετρά λιγότερους από 300 μόνιμους κατοίκους, ένα παλιό καραβόσπιτο μεταμορφώθηκε σε ένα καταφύγιο πολιτισμού γεμάτο βιβλία, μουσικές και μικρούς θησαυρούς.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Μαρκ Τουέιν, «Οι περιπέτειες του Χακ Φιν»

Το πίσω ράφι / Το μυθιστόρημα του Μαρκ Τουέιν που έθαψαν οι κριτικοί και το αποθέωσε ο Χέμινγουεϊ

Στις «Περιπέτειες του Χακ Φιν» ο Μαρκ Τουέιν έπλασε τον πιο ελεύθερο ήρωα της αμερικανικής λογοτεχνίας, που αρνήθηκε τους κανόνες της κοινωνίας του και ένωσε την τύχη του με έναν σκλάβο δραπέτη.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
Ο Σάχης του Ιράν και η Αμερική που δεν μπορούσε να φανταστεί την ζωή χωρίς αυτόν

Βιβλίο / Ο Σάχης του Ιράν και η Αμερική που δεν μπορούσε να φανταστεί τη ζωή χωρίς αυτόν

Ένα νέο βιβλίο με τίτλο «Βασιλεύς των Βασιλέων», όπως αποκαλούσε τον εαυτό του ο Ρεζά Παχλαβί, εστιάζει στις διαδοχικές κυβερνήσεις των ΗΠΑ που «αποδέχτηκαν πρόθυμα τις φαντασιώσεις του, τόσο για τον εαυτό του όσο και για τη χώρα του».
THE LIFO TEAM
Γωγώ Ατζολετάκη: «Οι άνθρωποι της τρίτης ηλικίας δεν είναι “ληγμένα προϊόντα”»

Βιβλίο / Γωγώ Ατζολετάκη: «Οι άνθρωποι της τρίτης ηλικίας δεν είναι “ληγμένα προϊόντα”»

Σταρ Ελλάς στα νιάτα της, διακρίθηκε ως ηθοποιός, θιασάρχης, ραδιοφωνική παραγωγός, δοκιμάστηκε επίσης στη συγγραφή έχοντας κυκλοφορήσει μέχρι τώρα επτά βιβλία μαζί με το πρόσφατο «Η τρίτη άνοιξη» (εκδ. Επίμετρο), που έδωσε και το έναυσμα γι’ αυτήν τη συνέντευξη.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
O Δημήτρης Γκιώνης, οι ένδοξες μέρες της «Ελευθεροτυπίας» και το σημερινό μιντιακό σούπερ μάρκετ

Οι Αθηναίοι / O Δημήτρης Γκιώνης, οι ένδοξες μέρες της «Ελευθεροτυπίας» και το σημερινό μιντιακό σούπερ μάρκετ

Ο 81χρονος δημοσιογράφος και συγγραφέας που για δεκαετίες διηύθηνε τις πολιτιστικές σελίδες της Ελευθεροτυπίας, αφηγείται τη συναρπαστική καριέρα του στη LiFO
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Κλαίρη Μιτσοτάκη: «Η αξιοπρέπεια και η φιλία είναι τα θεμέλια της ζωής μας»

Βιβλίο / Κλαίρη Μιτσοτάκη: «Η αξιοπρέπεια και η φιλία είναι τα θεμέλια της ζωής μας»

Η σπουδαία μεταφράστρια, που έχει αφιερώσει μεγάλο μέρος της δουλειάς της στον Μαρσέλ Προυστ, μας ξεναγεί στον πολύπλοκο κόσμο του και εκφράζει τον θυμό της για την πανταχού παρούσα απάτη της εποχής μας.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Η αλήθεια για τον «Συνταγματάρχη» Πάρκερ, τον διαβόητο μάνατζερ του Έλβις Πρίσλεϊ

Βιβλίο / Η αλήθεια για τον «Συνταγματάρχη» Πάρκερ, τον διαβόητο μάνατζερ του Έλβις Πρίσλεϊ

Ένα νέο βιβλίο με τίτλο «Ο Συνταγματάρχης και ο Βασιλιάς» εξερευνά τη συναρπαστική ζωή ενός ακούραστου κομπιναδόρου που προσπαθούσε απεγνωσμένα να ανακαλύψει εκ νέου τον εαυτό του.
THE LIFO TEAM
Γνώριζαν ή όχι οι Γερμανοί για τα εγκλήματα του Χίτλερ;

Βιβλίο / Γνώριζαν ή όχι οι Γερμανοί για τα εγκλήματα του Χίτλερ;

Πότε ακριβώς χάθηκε ο πόλεμος για τον Άξονα; Ποια ήταν η πιο σημαντική μάχη του πολέμου; Πόσο «συμμέτοχος» ήταν ο Γερμανικός λαός στο ολοκαύτωμα; Σ’ αυτά τα ερωτήματα επιχειρεί να απαντήσει μια νέα ογκώδης έκδοση με τίτλο «Η συνολική ιστορία του Β' Παγκοσμίου Πολέμου».
THE LIFO TEAM
Αudiobooks: Αντί να διαβάσεις το νέο βιβλίο της Σάλι Ρούνεϊ, το ακούς

Βιβλίο / Αudiobooks: Αντί να διαβάσεις το νέο βιβλίο της Σάλι Ρούνεϊ, το ακούς

Είναι νωρίς να πούμε πως αυτά τα ηχητικά λογοτεχνικά αρχεία μπορούν να αντικαταστήσουν το βιβλίο. Είναι όμως μια υπέροχη λύση για όσους θέλουν να διαβάσουν αλλά δεν έχουν χρόνο ή έχουν μπλοκάρει με το κανονικό διάβασμα.
ΙΩΑΝΝΑ ΠΑΝΑΓΟΠΟΥΛΟΥ

σχόλια

2 σχόλια
Ἡ ποιήτρια ἀναζητᾶ τὸν ἑαυτό της. Μὲ ἀγωνία κι ἐπιμονή. Τὸ νιώθει ὁ ἀναγνώστης στὴ διαδοχὴ κάθε ποιήματος. Σελίδα σελίδα αἰσθάνεται τὴν κοφτὴ ἀνάσα της. Ἡ ποιήτρια ἀναζητᾶ καὶ βρίσκει πολλά. Μοιάζει ὅτι ἔχει κατασταλάξει σ᾽ αυτὴ τὴ συνεχὴ ἀναζήτηση μὲ ἀποτέλεσμα νὰ μὴν σταματᾶ ν᾽ ἀγωνιᾶ, νὰ ταξιδεύει καὶ νὰ ἴπταται ἀπὸ τόπο σὲ τόπο, ἀπὸ ἄνθρωπο σὲ ἄνθρωπο σὲ μύριες καταστάσεις. Ἡ αἴσθηση τοῦ πολυσυλλεκτικοῦ καὶ πολυποίκιλου εἶναι διάχυτη στὶς δύο συλλογές ποὺ μᾶς προσφέρει. Καὶ ἡ πιὸ μεγάλη ἐπιτυχία της εἶναι ὅτι κατορθώνει νὰ μὴν ἐπιβάλει τὸ ἐγὼ τοῦ ποιητῆ στοὺς στίχους, ἀλλὰ νὰ κυριαρχεῖ μιὰ προσωπικὴ καὶ ἰδιαίτερη φωνὴ ποὺ μαίνεται ὅμως σὲ κάποια σημεῖα μὲ ἐκκωφαντικὴ διαμαρτυρία. Ἴσως ἐπειδὴ παρασύρεται ἀπὸ ἐνθουσιασμὸ στοὺς πειραματισμοὺς ποὺ ἀποπειρᾶται καὶ τοὺς ὁποίους μᾶς καλεῖ νὰ προσεταιριστοῦμε. Ἡ ἐμπειρία της ἀποκρυσταλλώνεται σὲ διαφορετικὰ πρόσωπα κάθε φορά. Κάθε πρόσωπο καὶ φωνή, πολλὲς οἱ φωνὲς μέσα της καὶ διαφορετικοὶ οἱ τρόποι ποὺ ἀπευθύνεται στὸν ἑαυτό της καὶ σὲ ἑμᾶς, τοὺς ἄλλους, τοὺς καλεσμένους της.Γράφει: ... “δυο πουκάμισα, δυο παντελόνια όχι τρία/ τόσα ώστε να τα χωράς/ μεμιάς σ᾽ ένα σακίδιο/ μονίμως έτοιμο για τη φυγή », καὶ: “ο της Ιθάκης άσωτος υιός,/ που από την περιπλάνηση μονάχα μια/ επιθυμία είχε πιο μεγάλη ”. Ἡ Γλυνιαδάκη εἶναι ταξιδεύτρα. Οἱ στίχοι της ἔχουν τὴν ὁρμητικότητα τῶν κομητῶν, ὅμως ἑκείνη διαφέρει στὸ ὅτι γνωρίζει ποῦ στοχεύει πάντοτε. Κατορθώνει ὁ δυναμισμὸς νὰ γίνει ἡ κοινὴ βάση τῶν ποιημάτων κι ἔτσι αὐτὰ νὰ πλέουν πρὸς πολλοὺς διαφορετικοὺς προορισμοὺς καὶ παράλληλα νὰ φέγγουν αὐτόνομα καὶ αὐτάρκη, ποτισμένα γενναιόδωρα ἀπὸ τὴν ἐνεργητικότητά της.Παρὰ τὴν ἀγάπη της γιὰ τὰ ταξίδια (πνευματικὰ καὶ πραγματικά), τὴν προσήλωσή της σὲ ἀναζητήσεις καὶ τὴν εὐγνωμοσύνη της πρὸς τὰ ὅσα πρόσφερε ὁ κάθε τόπος ὅπου βρέθηκε, ὡστόσο γίνεται ὁλοφάνερη ἡ ἀγάπη της γιὰ ὁ,τιδήποτε ἑλληνικὸ τόσο ποὺ μοιάζει νὰ προσπαθεῖ νὰ τὸ ὁρίσει εἴτε μέσα ἀπὸ ὀξεία κριτικὴ εἴτε μέσα ἀπὸ ἡδυπαθεῖς εἰκόνες, ἀκόμα καὶ τεχνικές. Στὸ ποίημα Ημέρες Κυρίου , στο Λονδίνο , Τα γεγονότα , ἡ ἀναφορὰ στὸν μήνα Αὔγουστο δὲν μπορεῖ παρὰ νὰ φέρει στὸ συλλογικὸ ὑποσυνείδητό μας ἄπειρες κοινὲς αἰσθήσεις, γεγονότα καὶ εἰκόνες ποὺ καθὼς ἐδραιώνονται στὸ θυμικὸ καὶ στὴν καρδιά μας μαζὶ μὲ ξεγνοιασιὰ καὶ ἐλευθερία, μποροῦν νὰ γίνουν ἡ ἀρχὴ μιᾶς ὡρίμανσης, ἡ βάση τῆς ταυτότητας τοῦ σύγχρονου νεοέλληνα. Εἶναι ἀξιοπρόσεκτη καὶ γοητευτικὴ ἡ προσπάθεια τῆς ποιήτριας στὸ ποίημα Φολέγανδρος , ὅπου κυριαρχεῖ ὁ ἴαμβος κι ὅπου ὁ ἀναγνώστης νιώθει τὴ χαρά, μὲ παιδικὴ ἁγνότητα πὼς βρῆκε ἕναν ἀγαπημένο φίλο καὶ σύντροφο: ῾῾Κι από τα βράχια που σμίλεψε η βροχή/ και οι σεισμοί ξερίζωσαν από της γης τη μήτρα᾽᾽ και ῾῾Το χώμα ψήνεται κι ανοίγει μες τον ήλιο/ το φως ν᾽ αφήσει να χωθεί στις πιο κρυφές του κόγχες᾽᾽. Ἀντανακλαστικὰ σχεδὸν κι αὐτόματα ἔρχεται ὁ στίχοςἀπὸ τὸν Δωδεκαετὴ (Σικελιανὸς) : ῾῾σκυμμένο μὲς στὰ χώματα, ξεχάραξε ἕν᾽ αὐλάκι,/ νὰ φεύγει μέσα καθαρὴ καὶ γάργαρη ἡ βροχή᾽᾽.Ὅταν ἡ Γλυνιαδάκη κατορθώνει νὰ τιθασεύει τὸ περίσσευμα θυμοῦ ποὺ τήν κυριεύει, τὸ ποίημα ἀποκτᾶ νεανικὴ ἀκεραιότητα. Οἱ αἰσθήσεις μας κοινωνοῦν ἀπὸ μιὰ σφιχτὴ φλέβα, λέξεις φυτεμένες μὲ ὑπομονὴ σὲ καιρὸ ἄσκησης. Ἡ μορφὴ τότε βρίσκεται σὲ ἄρρηκτη σχέση μὲ τὸ περιεχόμενο. Στὸ ποίημα Ιούνης Στο Καίμπρητζ παρακολουθοῦμε τὴν ἀμηχανία τῆς ἡρωίδας κατὰ τὴν πορεία ἀπὸ τὴ γέννηση τῆς προσδοκίας μέχρι τὴ σιωπηλὴ ἀπελπισία της.Ἡ ποιήτρια χαράσσει σὲ κάθε στροφὴ εἰκόνες ποὺ ἐναλλάσσονται γραμμικά. Τήν παρακολουθοῦμε νὰ διασχίζει τὸ ποίημα σὰν νὰ βρισκόμαστε δίπλα της. Οὐσιαστικὰ ἐπιτυγχάνονται οἱ τρεῖς διαστάσεις κι ἔτσι ὡς ἀναγνῶστες περιφερόμαστε Ἰούνη στὸ Καίμπρητζ ἀνεξάρτητα ἀπὸ ἑκείνη. Μὲ αὐτὸν τὸν τρόπο δὲν οἰκειοποιούμαστε τὴν ὀπτική της γωνία κι ἔτσι δὲν κρίνουμε τὰ συναισθήματά της. Μόνο στὸ τέλος μαθαίνουμε τὸν ἀντίκτυπο ποὺ εἶχε ἡ ἀπογευματινὴ βόλτα στὸν ψυχισμό της: ῾῾ Έπεσε στο κρεβάτι,/ πενήντα χρόνια γηραιότερη, απ᾽ τα εικοσιοχτώ της έτη.᾽᾽Στὸ ποίημα ῾῾Η Αθήνα Σου Μοσχοβολούσε Άνοιξη᾽᾽ δίνεται ἔμφαση στὴ χρήση τοῦ ἐσωτερικοῦ μονολόγου ἔστω με φωνὴ σὲ δεύτερο πρόσωπο. Ἡ γλώσσα χωρὶς νὰ εἶναι δωρικὴ προτάσσει πὼς δὲν ὑπὰρχει διάθεση χρήσης κάποιων παραπάνω χαρακτηριστικῶν ποιητικῆς τεχνικῆς. Ἡ δηλούμενη πίκρα βρίσκει ἀνάδοχο στὴν ἁπλότητα. Στὶς ῾῾Μάσκες᾽᾽ - πάλι σὲ δεύτερο πρόσωπο – τὸ αἴσθημα τῆς πίκρας συνοδεύεται ἀπὸ εἰρωνεία. Δὲν πρόκειται ὅμως γιὰ εἰρωνεία σαδιστικὴ οὔτε ἰδιαίτερα καυστική. Κινεῖται πρὸς τὴν παραίνεση καὶ ἴσως σὲ ὅρια ὑποτονικά, σὰν νὰ κυριαρχεῖ ἡ παραίτηση. Στὸ ῾῾Δείπνο᾽᾽ ὅμως, ἡ δωρικότητα τοῦ στίχου βαστᾶ στὸν ἴδιο ζυγὸ τὴν εἰρωνεία καὶ το αἴσθημα ἀποξένωσης τῶν ἡρώων (πρόκειται γιὰ ἕνα ζευγάρι ποὺ ἐτοιμάζεται νὰ δειπνήσει). Οἱ λέξεις εἶναι ἀπόλυτες καὶ κάθε στίχος σταματᾶ ἐπίσης ἀπόλυτα καὶ ὁπωσδήποτε στὶς τελεῖες:῾῾Τα ψίχουλα χορεύουν στις χαρτοπετσέτες.Η θαλπωρή ξεντύνεται από τα σώματά τους.Ο απορροφητήρας μουρμουρίζει ρυθμικά.Τέσσερα πόδια σαστίζουν κάτω από το τραπέζι.᾽᾽Μὲ πλάγια γράμματα στὴ συνέχεια δηλώνεται ἡ στάση τοῦ ἑνὸς πρὸς τὸν ἄλλο. Τὸ ὕφος τῆς γραφῆς βεβαιώνει πὼς στυγνὴ σιωπὴ κατοικοεδρεύει ἀνάμεσά τους.Ἡ Οδός Καραμανλάκη συμπυκνώνει τὴν παρακμὴ ἑνὸς κλειστοφοβικοῦ διαμερίσματος τῆς Ἀθήνας. Εἶναι ἕνα ποίημα-βίωμα, ὅπου τὰ στοιχεῖα σύνθεσής του ὡς κάκιστες συνθῆκες διαβίωσης, συμπληρώνονται ἀπό ὅ,τι μεταφέρει ἕνας τηλεοπτικὸς δέκτης στὸ ἀθηναϊκὸ διαμέρισμα, ὁλοκληρώνοντας ἔτσι ἁδρὰ τὴν εἰκόνα τῆς παντελοῦς ἔλλειψης ποιότητας ζωῆς. Τό ἴδιο συμβαίνει καὶ στὴν Πολυκατοικία, μόνο που ἐδῶ ἡ ποιήτρια ἀφήνει μιὰ μικρὴ ἔκλαμψη χαρᾶς, λόγω στοιχείων ἰδιωτικότητας ποὺ βρίσκουν λίγο χῶρο μέσα σὲ ἕνα τέτοιο διαμέρισμα.Μέσα στὰ Αστικά Ερείπια ποὺ κυριαρχοῦν στὴ συλλογὴ, ὑπάρχουν στιγμὲς ἀκινητοποιημένες ἀπὸ τὴν ποιήτρια, οἱ ὁποῖες στὰ σίγουρα συνιστοῦν τὸ προσωπικό της ἰδεῶδες καὶ ποὺ ἡ ἴδια μοιράζεται μαζί μας. Τὸ ποίημα 37ο εἶναι ἕνα ἀπόλυτα αἰσθησιακὸ πορτραῖτο τοῦ ὁποίου ἡ αἰσθητικὴ ὑψώνεται σὲ ἠθικὴ ἀξία. Κυριαρχεῖ τὸ γήινο χρῶμα: ἄμμος λεπτή, καφὲ δερμάτινο λουράκι, καφὲ μπικίνι ποὺ δένει στὸ λαιμό. Στὸν καμβὰ παρεισφρύει τὸ γαλανὸ καὶ τὸ λευκὸ καὶ ἡ ῾῾ γη που εξατμίζεται προς τον αέρα᾽᾽. Ἐδῶ οἱ ἀναγνῶστες (ἂς μοῦ ἐπιτραπεῖ) κατακτοῦμε τὴν ἀθανασία, ἐδῶ βιώνουμε τὸ αἰώνιο καλοκαίρι ἀναβαπτισμένο ἀπὸ τὴν ὑπέροχη ἐφηβεία τῆς ποιήτριας. Τὸ ποίημα γλυτώνει τὸ τετριμμένο καὶ τουριστικὸ στερεότυπο, γιατὶ συγκεντρώνεται μὲ ἁγνότητα σὲ αἰσθήσεις ποὺ γεννιοῦνται ξανὰ καὶ ξανὰ ὡς προάγγελοι τοῦ ἔρωτα. Τὸ κρατοῦμε ὡς ὁδηγὸ μας για τὶς ἐπόμενες ἀναγνώσεις τοῦ ἔργου τῆς Γλυνιαδάκη ἡ ὁποία μὲ τὸν πυρήνα αὐτόν μπορεῖ νὰ ἐνισχύσει τὶς προσπάθειές της νὰ παγιώσει ἕνα στέρεο προσανατολισμό στὴν ποιητική της.http://blog.books.gr/kostastapeinos/