Μαρτυρίες / Ντοκουμέντα /Βιογραφίες, Ι

1. Αόρατος Άνθρωπος: «Επίσης, του τηλεφώνησε ένας ακόμα σπουδαίος συγγραφέας […]. Ήταν ο Τόμας Πίντσον, ένας άλλος διάσημος αόρατος άνθρωπος που τηλεφώνησε για να τον ευχαριστήσει για την κριτική που έγραψε για το Vineland στο The New York Times Book Review, ρωτώντας να μάθει πώς τα πήγαινε. Εκείνος απάντησε χρησιμοποιώντας τον τίτλο ενός κλασικού έργου του Richard Farina, φίλου του Πίντσον, στον οποίον, άλλωστε, είχε αφιερώσει το Ουράνιοτόξο της βαρύτητας (Gravity’s Rainbow). Ο Πίντσον πρότεινε, την επόμενη φορά που θα βρίσκονταν στη Νέα Υόρκη, να βρεθούν για φαγητό. "Ω", αναφώνησε ο Ρούσντι, θυμίζοντας ερωτευμένο σχολιαρόπαιδο με πρόσωπο γεμάτο μπιμπίκια, "αχ, ναι, τέλεια θα ήταν"». (Σαλμάν Ρούσντι, Τζόζεφ Άντον, μτφρ. Χρήστος Καψάλης & Έλλη Συλογίδου, εκδ. Ψυχογιός, σ. 286)

2. Λέξεις-Πρόκες: «Όταν η Ουλρίκε Μάινχοφ (1934-1976) ένιωθε ότι την παρακολουθούσαν, προσπαθούσε να διατηρεί την αυτοκυριαρχία της. Όταν ο δικηγόρος της Κλάους Κρουασάν της ζήτησε να απαριθμήσει κάθε επίδραση που είχε πάνω της η μακρά παραμονή στα λευκά κελιά, γεννήθηκε το εξής περίφημο κείμενο: "Η αίσθηση ότι το κεφάλι σου εκρήγνυται (η αίσθηση ότι το κρανίο σκίζεται, γίνεται χίλια κομμάτια). Η αίσθηση ότι ο νωτιαίος μυελός σού πιέζει τον εγκέφαλο. Η αίσθηση ότι ο εγκέφαλός σου σιγά σιγά συρρικνώνεται σαν αποξηραμένο φρούτο. Η αίσθηση ότι σε διαπερνάει ασταμάτητα μα ανεπαίσθητα ηλεκτρικό ρεύμα, ότι δεν κατευθύνεις εσύ τις κινήσεις σου. Η αίσθηση ότι κομματιάζονται οι συνειρμοί σου. Η αίσθηση ότι κατουράς την ψυχή από το στόμα σου […]. Η αίσθηση ότι βουβαίνεσαι~ δεν μπορείς πια να διακρίνεις τη σημασία των λέξεων, μόνο να τη μαντέψεις~ η χρήση συριστικών συμφώνων –ζ, σ, τ – είναι απόλυτα ανυπόφορη~δεσμοφύλακες, επισκέψεις, προαύλιο, μοιάζουν να είναι από ζελατίνη. Πονοκέφαλος. Φράσεις, γραμματική σύνταξη – δεν μπορείς πια να τα ελέγξεις. Γράφεις δυο αράδες, μα στο τέλος της δεύτερης δεν συγκρατείς την αρχή της πρώτης. Η αίσθηση ότι καίγεσαι από μέσα […]. Η αίσθηση ότι ο χώρος και ο χρόνος είναι μπερδεμένοι μεταξύ τους. Η αίσθηση ότι βρίσκεσαι σε ένα δωμάτιο με παραμορφωτικούς καθρέφτες~ τρεκλίζεις. Ύστερα: τρομακτική ευφορία επειδή ακούς κάτι – πέρα από την ηχητική διαφορά μέρας και νύχτας. Η αίσθηση ότι ο χρόνος κυλά, ότι ο εγκέφαλος διαστέλλεται και πάλι, το μεδούλι σου βουλιάζει και πάλι – για εβδομάδες ολόκληρες. Η αίσθηση ότι σε έχουν γδάρει"». (Γιούττα Ντίτφουρτ, Ουλρίκε Μάινχοφ – Η Βιογραφία, μτφρ. Ηλιάνα Αγγελή, πρόλογος Κώστας Καλφόπουλος, εκδ. Νάρκισσος).

3. Δείπνο με τον Αόρατο: «Ο Άντριου είχε επικοινωνήσει επίσης με την ατζέντισσα (και σύζυγο) του Πίντσον, τη Μέλανι Τζάκσον (Melanie Jackson), και ο απομονωμένος συγγραφέας του Ουράνιου τόξου της βαρύτητας δέχτηκε να συναντηθούν […]. Λίγο μετά εμφανίστηκε ο Πίντσον, με την εμφάνιση που θα περίμενε κανείς από εκείνον. Ήταν ψηλός, φορούσε ένα κόκκινο και άσπρο καρό πουκάμισο και τζιν παντελόνι, είχε άσπρα μαλλιά σαν του Αλβέρτου Αϊνστάιν και μπροστινά δόντια σαν του Μπαγκς Μπάνι. Μετά το πρώτο μισάωρο μαγκωμένης συζήτησης, ο Πίντσον έδειξε να χαλαρώνει και στη συνέχεια ανέπτυξε την ιστορία του αμερικανικού εργατικού κινήματος και τη συμμετοχή του σ’ αυτό, από τον καιρό ήδη που εργαζόταν ως συντάκτης τεχνικών κειμένων στην Boeing και εντάχθηκε στο αντίστοιχο συνδικάτο. Ήταν παράξενη η σκέψη πως σε εκείνους τους συντάκτες εγχειριδίων μιλούσε ο σπουδαίος Αμερικανός συγγραφέας, που εκείνοι ίσως να τον θεωρούσαν ως τον τύπο που έγραφε παλιά το έντυπο ασφαλείας για τον υπερηχητικό πύραυλο CIM-10 Bomarc, χωρίς να ξέρουν τίποτε για το πώς οι γνώσεις του Πίντσον γύρω από εκείνον τον πύραυλο ενέπνευσαν τις εκπληκτικές περιγραφές τού πώς έπεφταν στο Λονδίνο οι πύραυλοι V-2 στη διάρκεια του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου. Η συζήτηση συνεχίστηκε για πολλή ώρα μετά τα μεσάνυχτα. Κάποια στιγμή, ο Πίντσον είπε “Πρέπει να είστε κουρασμένοι, παιδιά”, και πράγματι ήταν, όμως ταυτόχρονα σκέφτονταν, “μας μιλάει ο Τόμας Πίντσον, δεν γίνεται να πάμε για ύπνο”. Όταν έφυγε τελικά ο Πίντσον, ο Ρούσντι σκέφτηκε: “Εντάξει, τώρα πια είμαστε φίλοι. Όταν θα επισκέπτομαι τη Νέα Υόρκη, μπορεί κάποιες φορές να βρισκόμαστε για ένα ποτό ή για να τσιμπήσουμε κάτι και σιγά σιγά θα γνωριστούμε καλύτερα”. Όμως δεν ξανασυναντήθηκαν ποτέ ξανά». (Σαλμάν Ρούσντι, Τζόζεφ Άντον, μτφρ. Χρήστος Καψάλης & Έλλη Συλογίδου, εκδ. Ψυχογιός).