Εθνικός Αστέρας

Εθνικός Αστέρας Facebook Twitter
0

Η είδηση ότι ο Βαγγέλης Χατζηγιαννίδης συγκαταλέγεται στους συγγραφείς που διεκδικούν φέτος το σημαντικό βραβείο «Independent Foreign Fiction Prize» που απονέμει το βρετανικό Arts Council είναι οπωσδήποτε ευχάριστη. Αυτή τη φορά δεν μπορούμε να ισχυριστούμε ότι ο Χατζηγιαννίδης ανακαλύφθηκε από τους Βρετανούς. Η αξία του πρώτου μυθιστορήματός του Οι Τέσσερις Τοίχοι («Το Ροδακιό»), με το οποίο διεκδικεί και το βρετανικό βραβείο, έχει αναγνωριστεί και στην Ελλάδα. Όχι μόνο με καλές κριτικές, αλλά και με το βραβείο πρωτοεμφανιζόμενου του περιοδικού «Διαβάζω» το 2001. Στους Τέσσερις Τοίχους ο συγγραφέας αποκαλύπτει μια σαγηνευτική, μυστηριώδη περιπέτεια σ’ ένα φανταστικό νησί, όπου ένα αλλόκοτο ζευγάρι παρασκευάζει το ωραιότερο μέλι του κόσμου.

Είστε συνυποψήφιος με σημαντικούς συγγραφείς, τον νομπελίστα Ζοζέ Σαραμάγκου, τον βραβευμένο με «διεθνές Booker» Ισμαήλ Κανταρέ, τον Νικολό Αμανίτι…
Το ότι είμαστε συνυποψήφιοι δεν σημαίνει αυτομάτως ότι έχουμε την ίδια αξία. Είναι σαν να έχεις βρεθεί σ’ ένα πάρτι και να πεις μετά «είμαι φίλος με τον πρωθυπουργό» επειδή συνυπήρξατε στο πάρτι…

Γιατί ξεχώρισε το βιβλίο σας εκτός συνόρων;
Δεν είναι σίγουρα ένα βιβλίο που μυρίζει Ελλάδα, δεν έχει ένα έντονο στοιχείο φολκλόρ. Εκτυλίσσεται βέβαια σ’ ένα ελληνικό νησί, αλλά δεν χρωματίζεται τόσο ο τόπος. Δεν είχα στο μυαλό μου, άλλωστε, ένα συγκεκριμένο νησί. Όταν δεν είναι πολύ συγκεκριμένος ο τόπος, ο αναγνώστης έχει τη δυνατότητα να αναπλάσει το τοπίο. Να πούμε όμως ότι η αγγλική είναι μια γλώσσα και μια λογοτεχνία κυρίαρχη – και λόγω γλώσσας και λόγω συγγραφέων. Η αξία ενός βιβλίου δεν αλλάζει από μια υποψηφιότητα, από τη στιγμή που αυτό εκδόθηκε το 2001 στα ελληνικά. Υπάρχει βέβαια η χαρά ότι αναγνωρίζεται η αξία του.

Πόσο έχει επηρεάσει τη γραφή σας το γεγονός ότι προέρχεστε από το χώρο του θεάτρου;
Ίσως στον τρόπο που προσπαθώ να μπω στην ψυχή ενός ήρωα· κάνω δηλαδή συχνά ό,τι κάνει ένας ηθοποιός – προσπαθώ να πλάσω τον κόσμο ενός προσώπου, να βυθιστώ σ’ αυτόν και να τον κατανοήσω όπως ο ηθοποιός που προετοιμάζεται να ενσαρκώσει ένα ρόλο. Το ίδιο περίπου κάνει κι ένας συγγραφέας για να φτάσει στο σημείο να ξεδιαλύνει τη σχέση μεταξύ τους ή να αντιληφθεί τον τρόπο με τον οποίο αλληλοεπηρεάζονται οι χαρακτήρες.

Πώς θα περιγράφατε τους χαρακτήρες των βιβλίων σας;
Ίσως αυτό που έχουν κοινό όλοι είναι ότι είναι ανήσυχοι και περίεργοι. Αν ήταν ζωγραφισμένοι θα ήταν με αδρές γραμμές αχνά, φιγούρες που ένας ζωγράφος θα είχε ζωγραφίσει με απόλυτη λεπτομέρεια ένα κομμάτι του σώματός τους – το γόνατο, το χέρι ή το αυτί τους. Μια λεπτομερειακή δηλαδή εικόνα που να φωτίζει το σύνολο.

Το μέλι ως βασικό συστατικό του πειράματος των ηρώων σας στους Τέσσερις Τοίχους προσδίδει στην ιστορία αλληγορικές σημασίες…
Ένας προβληματισμός γύρω από αυτό το πείραμα με το μέλι ίσως μας οδηγεί στη σκέψη ότι, όταν καταφέρνουμε ύστερα από μεγάλη προσπάθεια να πετύχουμε κάτι που επιθυμούσαμε, όχι μόνο δεν οδηγούμαστε στην ευτυχία αλλά, αντιθέτως, στην αρχή μιας πτώσης. Αυτό συμβαίνει και στον ήρωα: από τη στιγμή που φτάνει στο επιθυμητό αποτέλεσμα, η ζωή του πηγαίνει από το κακό στο χειρότερο. Όσο για την επιλογή του μελιού, θα έλεγα ότι είναι από τα λίγα προϊόντα που το καταναλώνουμε στη φυσική του μορφή, δεν χρειάζεται καμιά επεξεργασία. Είναι ένα ολοκληρωμένο προϊόν που μας το προσφέρει η φύση ατόφιο, καρπός μια δημιουργίας, αποτέλεσμα δουλειάς από τις μέλισσες.

Στην ιστορία σας παρεμβαίνει διακριτικά και ο άνθρωπος στη διαδικασία παραγωγής του μελιού…
Πιστεύω γενικότερα ότι, αν ο άνθρωπος παρακολουθήσει πώς λειτουργεί η φύση και υποταχτεί στους νόμους της χωρίς να προσπαθήσει να επιβάλει τους δικούς του, μπορεί να πλησιάσει το θαύμα. Συχνά, τη στιγμή που αισθάνεται νικητής με τη δημιουργία ενός φαρμάκου, διαπιστώνει ότι το επίτευγμά του μπορεί να έχει παρενέργειες, να υποσκάπτει μ’ έναν άλλο τρόπο την υγεία. Ο άνθρωπος διέπεται επίσης από τους νόμους της φύσης, αλλά στο πέρασμα των αιώνων μοιάζει να θέλει να απομακρυνθεί από αυτούς, εφευρίσκοντας τους δικούς του.

Στον Φιλοξενούμενο, το δεύτερο μυθιστόρημά σας, το πείραμα μετατοπίζεται στην παρατήρηση της ανθρώπινης ψυχής…
Ο προβληματισμός του δεύτερου βιβλίου είναι συμπτωματικά πολύ επίκαιρος, αν σκεφτούμε τη συζήτηση που γίνεται τις τελευταίες μέρες για τις κάμερες, και το ερώτημα πού τελειώνει η ιδιωτικότητα και πότε είναι θεμιτή η παρακολούθηση. Ακόμα κι αν κάποιος επιθυμεί να είναι εντελώς «διάφανος», να τον παρακολουθούν οι πάντες, θα πρέπει να υπάρχει ένα όριο προστασίας της ιδιωτικότητάς του. Όσο για μένα, θα έλεγα ότι είμαι άνθρωπος που με γοητεύουν τα μυστικά. Αυτό το ξεγύμνωμα της ιδιωτικότητας σαν γούστο, σαν αισθητική, δεν μου ταιριάζει. Μου αρέσουν οι άνθρωποι που είναι καλυμμένοι πίσω από δεκαπέντε πέπλα.

Οι κάμερες στο δρόμο θα σας ενοχλούσαν;
Δεν είμαι αρνητικός, δεν θεωρώ ότι καταπατείται επί της ουσίας η ελευθερία μας. Ένας άνθρωπος που περπατάει στο δρόμο ξέρει ότι, ακόμα κι όταν δεν υπάρχει μια κάμερα, πάρα πολλά ζευγάρια μάτια αγνώστων ανθρώπων θα τον δούνε. Θα μου άρεσε βέβαια να υπήρχαν τα ντόμινο της παλαιότερης εποχής, που, όταν κάποιος ήθελε να κυκλοφορήσει ανώνυμα, κάλυπτε το σώμα και το πρόσωπό του. Αντί να νοιαζόμαστε όμως για τις κάμερες που θα μας καταγράψουν στην οδό Ακαδημίας, θα έπρεπε να δείχνουμε μεγαλύτερη ευαισθησία στον τρόπο που διαχειρίζονται όσοι έχουν την εξουσία παγκοσμίως το άλλο μεγάλο μας σπίτι, τον πλανήτη. Νιώθω ότι εκεί είμαστε όλοι περισσότερο εφησυχασμένοι…

Ποιο θεωρείτε το μεγαλύτερο επίτευγμα της εποχής;
Η αποκωδικοποίηση του DNA αρκεί… Η επίγνωση και η γνώση είναι, βέβαια, μια πηγή δυστυχίας· ο άνθρωπος είναι πάντα σαν ένα παιδί που του αρέσει να ανοίγει τα ντουλάπια και τα συρτάρια, είτε είναι για το DNA είτε είναι για μια ανακάλυψη τεχνολογική

Ποιοι είναι οι «ήρωές» σας στη ζωή;
Οι άνθρωποι που μπορούν να συνδυάζουν την πνευματική ευστροφία με την καλοσύνη. Ένας μεγάλος συγγραφέας, για παράδειγμα, ο οποίος να είναι και πάρα πολύ καλός άνθρωπος – όπως ένας ψαράς που ζει σ’ ένα νησί και είναι και καλός άνθρωπος. Η πνευματική εξέλιξη βέβαια δημιουργεί μια διαστροφή· αισθάνεται κανείς ότι αν πετύχει ένα προχώρημα πνευματικό όλα συγχωρούνται.

Αυτή η διαπίστωση χαρακτηρίζει αρκετούς καλλιτέχνες. Το έργο τους βρίθει υψηλών ιδανικών ευαισθησίας και συμπόνιας για το συνάνθρωπο, και στην προσωπική τους ζωή είναι απάνθρωποι …
Μ’ έναν μυστήριο τρόπο, όταν προχωράς σε μια πνευματική εξέλιξη πληρώνεις ένα είδος τιμήματος. Τελικά ή θα είσαι καλός ή θα είσαι έξυπνος και μεγάλος καλλιτέχνης. Αν θα έπρεπε να διαλέξω, πάντως, θα διάλεγα την καλοσύνη.

Ποιους δημιουργούς αγαπάτε;
Toν Χένρι Τζέιμς, τον Δημήτρη Μαυρίκιο, τη Ζυράννα Ζατέλη και τον Λαρς Φον Τρίερ.

0

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Μπεν Γουίλσον: «Η χαοτική εικόνα της Αθήνας είναι το μυστικό της αντοχής και της επιτυχίας της»

Βιβλίο / Μπεν Γουίλσον: «Η χαοτική εικόνα της Αθήνας είναι το μυστικό της αντοχής της»

Από τη Βαβυλώνα ως την Αθήνα, ο διάσημος ιστορικός και συγγραφέας βλέπει τις πόλεις ως ζωντανούς οργανισμούς, όπου η ιστορία γράφεται από τους ανθρώπους και όχι από τα κτίρια – με δημόσιες διεκδικήσεις και αντιστάσεις στο gentrification.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
10 βιβλία που διαπνέονται από 10 ελληνικά νησιά και τόπους - από τις Σπέτσες και την Άνδρο ως την Κρήτη και τη Μύκονο

Βιβλίο / 10 βιβλία για 10 ελληνικά νησιά και τόπους - από τις Σπέτσες και την Άνδρο ως την Κρήτη και τη Μύκονο

Δεν είναι λίγα τα βιβλία που ξεδίπλωσαν και ενίοτε αποθέωσαν κρυφές ή φανερές μεριές της Ελλάδας και κατέληξαν να γίνουν συνώνυμα συγκεκριμένων τόπων. Από τις ονειρικές, σχεδόν ψυχεδελικές Σπέτσες στον Μάγο του Φόουλς μέχρι τη Μάνη του Φέρμορ.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Ocean Vuong: «Πίσω από τη βιτρίνα της χιπστεριάς κρύβεται ο φόβος»

ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΟ / Ocean Vuong: «Πίσω από τη βιτρίνα της χιπστεριάς κρύβεται ο φόβος»

Ο Αυτοκράτορας της Χαράς είναι ένα λογοτεχνικό επίτευγμα. Ένα μεγάλο μυθιστόρημα με ιστορίες απλών ανθρώπων που τις σχέσεις τους ορίζουν η καλοσύνη και η αλληλεγγύη. Με αφορμή την κυκλοφορία του, ένας από τους πιο ταλαντούχους συγγραφείς της γενιάς του μιλάει για τη λογοτεχνία, τους ήρωές του, την queer ταυτότητα και την κατάσταση όπως διαμορφώνεται στην Αμερική του Τραμπ σε μια συνέντευξη-ποταμό.
M. HULOT
Η Λυδία Κονιόρδου διαβάζει τον μονόλογο της Λούλας Αναγνωστάκη «Ο oυρανός κατακόκκινος»

Lifo Videos / «Ιδού εγώ»: Η Λυδία Κονιόρδου ερμηνεύει το «Ουρανός Κατακόκκινος» της Λούλας Αναγνωστάκη στο LIFO.gr

O απολογισμός ζωής μιας γυναίκας που βλέπει γύρω της τον κόσμο να διαλύεται, η προσωπική εμπλοκή στη συλλογική μνήμη, μια ποιητική εκδοχή της δυστυχίας που γεννά η σύγχρονη πραγματικότητα.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Φεστιβάλ Βιβλίου Χανίων: Τόπος συνάντησης για τη λογοτεχνία και τις ιδέες

Βιβλίο / Φεστιβάλ Βιβλίου Χανίων: Τόπος συνάντησης για τη λογοτεχνία και τις ιδέες

Με ένα πλούσιο πρόγραμμα με καλεσμένους από 16 χώρες και τιμώμενο πρόσωπο τον ποιητή Τίτο Πατρίκιο, το φετινό φεστιβάλ σημείωσε τη μεγαλύτερη προσέλευση στην ιστορία του.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Γιατί μας γοητεύει ακόμα ο «Καβγατζής της Βρέστης»;

The Review / Γιατί μας γοητεύει ακόμα ο «Καβγατζής της Βρέστης»;

Ο Χρήστος Παρίδης και η Βένα Γεωργακοπούλου, με αφορμή τη νέα έκδοση του έργου του Ζαν Ζενέ, εξετάζουν τους λόγους που μπορεί να μας αφορά ακόμα και σήμερα το θρυλικό βιβλίο του 1945. ― ΠΕΡΙΕΧΕΙ ΤΟΛΜΗΡΗ ΓΛΩΣΣΑ
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
100 βιβλία που ξεχωρίσαμε για αυτό το καλοκαίρι

Βιβλίο / 100 βιβλία να διαβάσεις κάτω από ένα αρμυρίκι ή στην πόλη με το κλιματιστικό στο φούλ

Κλασική λογοτεχνία, σύγχρονοι συγγραφείς, δοκίμια, ιστορία, αυτοβελτίωση, βιβλία για το «μικρό» να μην είναι όλη την ώρα στο iPad. Kάτι για όλους για να περάσει όμορφα, ήσυχα και ποιοτικά το καλοκαίρι.
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΜΑΡΙΑ ΔΡΟΥΚΟΠΟΥΛΟΥ
Κι όμως, πέρασε μισός αιώνας από την αυγή των Talking Heads

Βιβλίο / Κι όμως, πέρασε μισός αιώνας από την αυγή των Talking Heads

Τέτοιες μέρες πριν από πενήντα χρόνια, το γκρουπ έκανε το ντεμπούτο του στην σκηνή του θρυλικού κλαμπ CBGB στη Νέα Υόρκη, κι ένα νέο βιβλίο ακολουθεί την πορεία τους από τις πρώτες τους ημέρες μέχρι το είδος εκείνο της επιτυχίας που συνήθως έρχεται με τα δικά της προβλήματα
THE LIFO TEAM
Η βιογραφία του Μίλαν Κούντερα κυκλοφόρησε μόλις στα ελληνικά

Βιβλίο / Η βιογραφία του Μίλαν Κούντερα κυκλοφόρησε μόλις στα ελληνικά

Η Γαλλίδα κριτικός λογοτεχνίας της «Monde», Φλοράνς Νουαβίλ, στο «Μίλαν Κούντερα: Γράψιμο... Τι ιδέα κι αυτή!», αποκαλύπτει καίριες στιγμές και συγγραφικές αλήθειες του καλού της φίλου, αναιρώντας όλες τις κατηγορίες που συνδέονταν με το όνομά του.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Πάουλο Σκoτ

Βιβλίο / Πάουλο Σκoτ: «Στη Βραζιλία ο ρατσισμός είναι παντού, στη λογοτεχνία, στους στίχους της σάμπα»

Πότε ρεαλιστικό, πότε στρατευμένο, πότε αστυνομικής υφής, πότε μια τρελή και ξεκαρδιστική σάτιρα. Οι «Φαινότυποι» του Πάουλο Σκοτ είναι ένα αξιοσημείωτο βιβλίο. Μιλήσαμε με τον Βραζιλιάνο συγγραφέα για τη λογοτεχνία, την κατάσταση στη Βραζιλία και την αξία των λογοτεχνικών βραβείων.
ΒΕΝΑ ΓΕΩΡΓΑΚΟΠΟΥΛΟΥ
Κώστας Σπαθαράκης, εκδότης.

Κώστας Σπαθαράκης / Κώστας Σπαθαράκης: «Δεν έχουμε αφηγήσεις για τις ερωτικές μας σχέσεις, για τα νιάτα μας»

Για τον άνθρωπο πίσω από τις εκδόσεις αντίποδες, το μεγαλύτερο όφελος ήταν ότι, ενώ του άρεσε να είναι χωμένος μέσα στα βιβλία – μια μοναχική και ίσως ναρκισσιστική συνήθεια –, στην πορεία έμαθε να τη μετατρέπει σε εργαλείο κοινωνικότητας και επαφής με τους γύρω του.
M. HULOT
Χουάν Γκαμπριέλ Βάσκες: Ζούμε το τέλος του ανθρωπισμού

Βιβλίο / Χουάν Γκαμπριέλ Βάσκες: «Ζούμε το τέλος του ανθρωπισμού»

Ο πολυβραβευμένος Κολομβιανός συγγραφέας μιλά στη LiFO για τη βία που στοιχειώνει τη χώρα του, τη δύναμη της λογοτεχνίας να ανασύρει όσα κρύβει η Ιστορία, αλλά και για την αρχαιοελληνική φιλοσοφία ως σταθερή επιρροή του.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
H Gen Z όχι μόνο διαβάζει αλλά συγχρόνως αλλάζει και την ίδια την έννοια της ανάγνωσης

Βιβλίο / Η Gen Z δεν διαβάζει απλώς· επαναπροσδιορίζει την ανάγνωση

Οι εκπρόσωποι αυτής της γενιάς λατρεύουν την απόδραση, παίρνουν την λεγόμενη fan fiction τόσο σοβαρά όσο και τη λίστα Booker, αναβιώνουν κλασικά βιβλία από την Τζέιν Όστεν έως τον Ντοστογιέφσκι και μοιράζονται ιστορίες στις δικές τους κοινότητες.
THE LIFO TEAM