Ο Θωμάς Μοσχόπουλος αφηγείται τη ζωή του στη LIFO

Ο Θωμάς Μοσχόπουλος αφηγείται τη ζωή του στη LIFO Facebook Twitter
Προσπάθησα πολύ να αγαπήσω αυτή την πόλη. Σε βοηθά να ανεξαρτητοποιηθείς και ν' αποκτήσεις μόνος σου ό,τι χρειάζεσαι. Είναι προκλητική και σε καλεί να τα βρεις με τον εαυτό σου, αλλιώς χάθηκες. Δεν σε κανακεύει. Έχει μια ωμή ειλικρίνεια, ένα τραχύ φάσμα που κρύβει ένα συλλογικό παρελθόν που εμένα με ενθουσιάζει. Φωτο: Σπύρος Στάβερης / LIFO
0

Μετά τη διάλυση της Γιουγκοσλαβίας αισθάνθηκα ότι δεν έχω τη μία μου πατρίδα. Τα Μπίτολα βρίσκονται πια στην επικράτεια της FYROM. Η κουλτούρα άλλαξε δραματικά. Είναι άλλη χώρα η Γιουγκοσλαβία και άλλη χώρα η FYROM. Όταν ξέσπασε αυτή η ιστορία με το όνομα της FYROM, ήθελα να κρυφτώ. Ήμουνα στη Θεσσαλονίκη, όπου μεγάλωσα, όταν συνέβη τη δεκαετία του '90.

Άκουγα και διάφορες ιστορίες και είχα τρελαθεί. Το θέμα «πατρίδα» για μένα είναι πολύ σχετικό. Μου αρέσει αυτό που λέει ο Ελύτης, ότι «Έλληνας είναι ένας τρόπος να σκέφτεσαι». Δεν μπορώ να ταυτιστώ με καμία, μα με καμία εθνική ταυτότητα.

• Τα Μπίτολα ήταν ένα μεγάλο αστικό κέντρο. Πριν, ήταν το γνωστό Μοναστήρι, που αποτελούσε κεντρικό σημείο στα Βαλκάνια. Να φανταστείς, είχε προξενεία απ' όλες τις μεγάλες δυνάμεις. Είχε παίξει η Σάρα Μπερνάρ εκεί την εποχή του πολέμου. Μοιάζει πολύ με τη Θεσσαλονίκη και την Αλεξάνδρεια. Πόλεις όπου η μνήμη είναι πιο ισχυρή από το παρόν.

• Σπούδασα αγγλική φιλολογία παράλληλα με τη δραματική σχολή στη Θεσσαλονίκη και μετά έκανα κινηματογράφο στην Ιταλία. Μπήκα από νωρίς στη δουλειά. Βοηθός σκηνοθέτη από τα 20 και κανονικός σκηνοθέτης από τα είκοσι πέντε. Θεωρώ δασκάλους μου πολλούς ανθρώπους μέσα στη δουλειά. Τον Δημήτρη Μαυρίκιο, την Ξένια Καλογεροπούλου, που μου στάθηκε, τον Διονύση Φωτόπουλο, που γνώρισα πριν από δέκα χρόνια.

Ο Λευτέρης ο Παυλόπουλος, που δουλεύω μαζί του είκοσι χρόνια στα φώτα, αισθάνομαι ότι είναι δάσκαλός μου. Ο κάθε άνθρωπος που συναντάς κι έχει μεράκι μπορεί να γίνει δάσκαλός σου. Είμαι ταγμένος σε αυτήν τη σχέση, δάσκαλου-μαθητή, μάστορα και κάλφα, που διαρκεί όσο και η ζωή μας.

Οι Έλληνες είναι μεγαλοφυείς ερασιτέχνες. Γι' αυτό βλέπεις πως εκτός Ελλάδας μπορεί κάποιος πολύ εύκολα να διαπρέψει, γιατί έχει τον σπινθήρα που μπορεί να τροφοδοτήσει έναν μηχανισμό. Εδώ δεν υπάρχει μηχανισμός, γι' αυτό βλέπουμε τα πράγματα να αλλάζουν διαρκώς και να μη μένει τίποτα. Πρέπει να βρούμε τη μέση λύση.

• Στην Αθήνα ήρθα είκοσι ενός ετών. Πάντα έμενα στα Εξάρχεια. Δεν αισθάνομαι ούτε Θεσσαλονικιός, ούτε Αθηναίος, ούτε τίποτα. Προσπάθησα πολύ να αγαπήσω αυτή την πόλη. Σε βοηθά να ανεξαρτητοποιηθείς και ν' αποκτήσεις μόνος σου ό,τι χρειάζεσαι. Είναι προκλητική και σε καλεί να τα βρεις με τον εαυτό σου, αλλιώς χάθηκες. Δεν σε κανακεύει. Έχει μια ωμή ειλικρίνεια, ένα τραχύ φάσμα που κρύβει ένα συλλογικό παρελθόν που εμένα με ενθουσιάζει. Δεν έχουμε καθόλου καλή σχέση με το παρελθόν μας. Έχουμε εξιδανικεύσει τα αρχαία κι έχουμε ξεχάσει την πρόσφατη ιστορία.

• Η πρώτη δουλειά μου ήταν στο ΔΗΠΕΘΕ Καλαμάτας στις αρχές του '90, όταν με κάλεσε ο Γιάννης Κακλέας να κάνω ένα παιδικό του Τριβιζά. Από κει κι έπειτα δεν χρειάστηκε να κυνηγήσω δουλειά. Αυτό που έπρεπε να κάνω από μια στιγμή και μετά ήταν να πείσω άλλους δέκα ανθρώπους να κάνουμε κάτι. Λένε ότι σκηνοθέτης είναι τελικά αυτός που μπορεί και πείθει δέκα ανθρώπους να ανεβάσουν μια παράσταση.

Ήμουν πολύ περισσότερο ψώνιο στα είκοσι πέντε. Το ψώνιο μετατρέπεται σιγά σιγά σε μια εσωτερική φιλοδοξία, που και αυτή με τη σειρά της σβήνει και σε πιάνει στο τέλος μια ανάγκη να αποκτήσουν όλα ένα νόημα συλλογικό παρά προσωπικό. Αυτήν τη στιγμή θα ήθελα να αφήσω τη δουλειά μου, παρά το γεγονός ότι την αγαπώ. Δεν έχω σχέση εξάρτησης και ταύτισης. Απλώς δεν ξέρω τι άλλο να κάνω. Δεν είναι ότι βαριέμαι, αλλά δυσκολεύομαι να είμαι μονίμως με πάρα πολύ κόσμο.

Καταλήγω, σε εποχές που δεν δουλεύω, να κλείνομαι μέσα στο σπίτι και να μη βλέπω κανέναν. Η υπερέκθεση είναι κάτι το σοβαρό. Είσαι διαρκώς σε εντάσεις, με πολύ κόσμο, και κάποια στιγμή δεν βρίσκεις πού είναι το δημιουργικό σου κομμάτι. Από την άλλη, μην τρελαινόμαστε, γκρινιάζω. Οι χαρές που μου δίνει η δουλειά μου σε σκοτεινές εποχές είναι πολύ περισσότερες από ό,τι αν ήμουν κλεισμένος σε ένα γραφείο, οπότε είναι λίγο αλαζονικό να το λέω αυτό.

• Φέτος το καλοκαίρι που εργάστηκα στον Καναδά συνειδητοποίησα κάτι καταπληκτικό: οι χαρακτήρες των ανθρώπων διαμορφώνονται από το πόσο βασανισμένη είναι η χώρα τους. Έβλεπα να έχουμε τρομερές συγγένειες με τους μαύρους, τους εβραίους, τους Ιρλανδούς, και πολύ λιγότερο με τους υπόλοιπους Σάξονες. Εμείς είμαστε και μιζεροκακόμοιροι.

Υπάρχει, όμως, ένα στοιχείο που είναι και πάρα πολύ σημαντικό. Ο ευρωπαϊκός Νότος είναι διαφορετικός από τον Βορρά. Αν είχαμε μεγαλύτερη αυτοπεποίθηση για το πόσο ζωντανό είναι αυτό το κύτταρο, θα ήμασταν πολύ πιο οργανωμένοι και όχι υποχείρια. Απλώς, ένα μέρος της νότιας Ευρώπης είναι και το χάος. Στην Ιταλία, όπου έκανα όπερα τον χειμώνα, δεν βρήκα καμία διαφορά στον τρόπο δουλειάς. Απλώς, έχει μια διαφορετική καθημερινότητα.

Στον Καναδά ήταν τεράστια η διαφορά. Επειδή οι άνθρωποι έπρεπε να συμβιώσουν έχουν δημιουργήσει σαφή όρια, χωρίς, όμως, να αισθάνονται ότι πνίγονται. Είναι τρομερά επαγγελματίες. Οι Έλληνες, από την άλλη, είναι μεγαλοφυείς ερασιτέχνες. Γι' αυτό βλέπεις πως εκτός Ελλάδας μπορεί κάποιος πολύ εύκολα να διαπρέψει, γιατί έχει τον σπινθήρα που μπορεί να τροφοδοτήσει έναν μηχανισμό.

Εδώ δεν υπάρχει μηχανισμός, γι' αυτό βλέπουμε τα πράγματα να αλλάζουν διαρκώς και να μη μένει τίποτα. Πρέπει να βρούμε τη μέση λύση. Τα τελευταία τριάντα χρόνια είχε δημιουργηθεί μια αίσθηση ότι κάτι μας οφείλεται και πληρώθηκε με αυτό τον τρόπο. Όλη η ταλαιπωρία ξεπληρώθηκε με μια φούσκα. Έτσι, χάσαμε το μεράκι μας. Ευτυχώς, μάθαμε με την κρίση πως η πενία τέχνας κατεργάζεται και αυτό είναι πολύ χρήσιμο.

• Διαλέξαμε το Mistero Buffo του Ντάριο Φο γιατί υπάρχει η ανάγκη να ανέβουν πιο κοινωνικοπολιτικά έργα. Το γεγονός ότι αυτό συνδυάζεται με χιούμορ είναι θετικό. Βρήκα το έργο σ' ένα βιβλιοπωλείο στην Κρεμόνα και αυθόρμητα το πρότεινα στην ομάδα μας. Δεν εκλογικεύω πάρα πολύ τις επιλογές μου.

Προσπαθώ να αφουγκράζομαι τον εαυτό μου και το περιβάλλον. Έχει ανάγκη αυτού του είδους το θέατρο αυτή την εποχή ο κόσμος. Το έχω ανάγκη κι εγώ. Δεν το διάλεξα επειδή είναι έτσι τα πράγματα, αλλά επειδή, τέτοια που είναι η εποχή, ο κόσμος βλέπει ότι το έργο έχει σχέση με αυτήν. Τα σημαντικά έργα είναι αυτά που μπορούν να ταιριάξουν με οποιαδήποτε εποχή.

• Μέσα στα άσχημα της κρίσης γίνεται κι ένα μεγάλο ξεσκαρτάρισμα. Ας ξαναδούμε λίγο ποιοι είμαστε και τι κάνουμε, γιατί παρα-αυνανιστήκαμε μου φαίνεται. Και σήμερα υπάρχουν δουλειές άρπα-κόλλα και πάντα θα υπάρχουν. Απλώς, τώρα η βιτρίνα έχει ντυθεί με τον λαϊκισμό της εποχής. Όλα είναι γεμάτα με συνθήματα που ζητούν τη συντριβή του κατεστημένου, γιατί αυτό ζητά και ο κόσμος.

Η τέχνη δεν μπορεί να αλλάξει, όμως, ποτέ τίποτα. Οι κοινωνίες δεν αλλάζουν με την τέχνη. Το μόνο που μπορεί να κάνει η τέχνη είναι να δώσει δύναμη σε κάποιες συνειδήσεις. Να ενδυναμώσει αυτόν που αισθάνεται αδύναμος.

Θέατρο
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

«Το ημέρωμα της στρίγγλας»: Ήταν ο Σαίξπηρ μισογύνης;

The Review / «Το ημέρωμα της στρίγγλας»: Ήταν ο Σαίξπηρ μισογύνης;

Γιατί εξακολουθεί να κερδίζει το σύγχρονο κοινό η διάσημη κωμωδία του Άγγλου βάρδου κάθε φορά που ανεβαίνει στη σκηνή; Ο Χρήστος Παρίδης και η Βένα Γεωργακοπούλου συζητούν με αφορμή την παράσταση που σκηνοθετεί η Εύα Βλασσοπούλου.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
«Darkest White»: Ένα σύμπαν που εξερευνά την ανθεκτικότητα και τη δύναμη της γυναίκας 

Θέατρο / «Darkest White»: Ο εμφύλιος από την πλευρά των χαμένων

Το έργο της Δαφίν Αντωνιάδου που θα δούμε στο Φεστιβάλ Αθηνών, εξερευνά μέσω προσωπικών και ιστορικών αναμνήσεων και μέσα από την ανθεκτικότητα και τη δύναμη της γυναικείας παρουσίας, ιστορίες εκτοπισμού και επιβίωσης. 
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Beytna: Μια παράσταση χορού που είναι στην ουσια ένα τραπέζι με φίλους

Φεστιβάλ Χορού Καλαμάτας / Beytna: Μια παράσταση χορού που είναι στην ουσία ένα τραπέζι με φίλους

Ο σπουδαίος λιβανέζος χορευτής και χορογράφος Omar Rajeh, επιστρέφει με την «Beytna», μια ιδιαίτερη περφόρμανς με κοινωνικό όσο και γαστριμαργικό αποτύπωμα, που θα παρουσιαστεί στο πλαίσιο του φετινού 31ου Διεθνούς Φεστιβάλ Χορού Καλαμάτας.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Η νύφη και το «Καληνύχτα, Σταχτοπούτα»

Θέατρο / Η Καρολίνα Μπιάνκι παίρνει το ναρκωτικό του βιασμού επί σκηνής. Τι γίνεται μετά;

Μια παράσταση-περφόρμανς που μέσα από έναν εξαιρετικά πυκνό και γοητευτικό λόγο, ένα κολάζ από εικόνες, αναφορές, εξομολογήσεις, όνειρα και εφιάλτες μάς κάνει κοινωνούς μιας ακραίας εμπειρίας, χωρίς να σοκάρει.
ΛΟΥΙΖΑ ΑΡΚΟΥΜΑΝΕΑ
Ακούγεσαι Λυδία, Ακούγεσαι ίσαμε το στάδιο

Επίδαυρος / «Ακούγεσαι, Λυδία, ίσαμε το στάδιο ακούγεσαι»

Κορυφαίο πρόσωπο του αρχαίου δράματος, συνδεδεμένη με εμβληματικές παραστάσεις, ανατρέχει σε δεκαπέντε σταθμούς της καλλιτεχνικής της ζωής στην Επίδαυρο και αφηγείται προσωπικές ιστορίες, επιτυχίες και ματαιώσεις, εξαιρετικές συναντήσεις και συνεργασίες, σε μια πορεία που αγγίζει τις πέντε δεκαετίες.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Ο Ούρλιχ Ράσε και το παρασκήνιο της ιστορίας της Ισμήνης

Θέατρο / Η σκηνή του Ούρλιχ Ράσε στριφογύριζε - και πέταξε έξω την Ισμήνη

Στην παράσταση που άνοιξε την Επίδαυρο, ο Γερμανός σκηνοθέτης επέλεξε να ανεβάσει μια Αντιγόνη χωρίς Ισμήνη. Η απομάκρυνση της Κίττυς Παϊταζόγλου φωτίζει τις λεπτές –και άνισες– ισορροπίες εξουσίας στον χώρο του θεάτρου.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Ο Θάνος Παπακωνσταντίνου μέσα στη γοητεία και στον τρόμο του Δράκουλα

Πρώτες Εικόνες / Dracula: Η υπερπαραγωγή που έρχεται το φθινόπωρο στην Αθήνα

Ο Θάνος Παπακωνσταντίνου μιλά αποκλειστικά στη LiFO για την πιο αναμενόμενη παράσταση της επερχόμενης σεζόν, για τη διαχρονική γοητεία του μύθου που φαντάστηκε ο Μπραμ Στόκερ στα τέλη του 19ου αιώνα, για το απόλυτο και το αιώνιο μιας ιστορίας που, όπως λέει, τον «διαλύει».
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Ερωτευμένος με τον Κρέοντα

Θέατρο / Ο Rasche αγάπησε τον Κρέοντα περισσότερο από την Αντιγόνη

«Η εκφορά του λόγου παραδίδεται αμαχητί σε μια άκρατη δραματικότητα, σε ένα υπερπαίξιμο, σε μια βεβιασμένη εμφατικότητα, σε έναν στόμφο παλιακό που θα νόμιζε κανείς πως έχει εξαλειφθεί πλέον. Η σοβαροφάνεια σε όλο το (γοερό) μεγαλείο της». Έτσι ξεκίνησε φέτος η Επίδαυρος.
ΛΟΥΙΖΑ ΑΡΚΟΥΜΑΝΕΑ
Πολεμικοί Ανταποκριτές: Ψάχνοντας την αλήθεια μέσα στο ζόφο του πολέμου

Θέατρο / Πολεμικοί Ανταποκριτές: Ψάχνοντας την αλήθεια μέσα στον ζόφο του πολέμου

Σε μια περίοδο που ο πόλεμος αποτελεί βασικό συστατικό της καθημερινότητάς μας, μια παράσταση εξετάζει όσα μεσολαβούν μεταξύ γεγονότος και πληροφορίας και πώς διαμορφώνουν την τελική καταγραφή και την ιστορική μνήμη.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Η τραγική ιστορία και η άγρια δολοφονία μιας θαρραλέας περφόρμερ

Θέατρο / Η τραγική ιστορία και η άγρια δολοφονία μιας θαρραλέας περφόρμερ

Όταν η Πίπα Μπάκα ξεκίνησε να κάνει oτοστόπ από την Ιταλία για να φτάσει στην Ιερουσαλήμ δεν φαντάστηκε ότι αυτό το ταξίδι-μήνυμα ειρήνης θα κατέληγε στον βιασμό και τη δολοφονία της. Mια παράσταση που θα δούμε στο Φεστιβάλ Αθηνών αναφέρεται στην ιστορία της.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Ο Σίμος Κακάλας ξορκίζει τα χάλια μας με μια κωμωδία γέλιου και αίματος

Θέατρο / Ο Σίμος Κακάλας ξορκίζει τα χάλια μας με μια κωμωδία γέλιου και αίματος

Τα «Κακά σκηνικά» είναι «μια κωμική κόλαση» αφιερωμένη στη ζοφερή ελληνική πραγματικότητα, μια απόδραση από τα χάλια της χώρας, του θεάτρου, του παγκόσμιου γεωπολιτικού γίγνεσθαι, ένα ξόρκι στην κατάθλιψη.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Χρήστος Παπαδόπουλος: «Κάθε μορφή τέχνης χρειάζεται το εσωτερικό βάθος»

Θέατρο / Χρήστος Παπαδόπουλος: «Mε αφορά πολύ το "μαζί"»

Το «τρομερό παιδί» από τη Νεμέα που συμπληρώνει φέτος δέκα χρόνια στη χορογραφία ανοίγει το φετινό 31ο Διεθνές Φεστιβάλ Χορού Καλαμάτας με τους Dance On Ensemble και το «Mellowing», μια παράσταση για τη χάρη και το σθένος της ωριμότητας.  
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Κάνεις χορό γιατί αυτή είναι η μεγάλη σου ανάγκη

Χορός / «Κάνουμε χορό γιατί αυτή είναι η μεγάλη μας ανάγκη»

Με αφορμή την παράσταση EPILOGUE, ο διευθυντής σπουδών της σχολής της Λυρικής Σκηνής Γιώργος Μάτσκαρης και έξι χορευτές/χορεύτριες μιλούν για το δύσκολο στοίχημα τού να ασχολείται κανείς με τον χορό στην Ελλάδα σήμερα.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Μαρία Κωνσταντάρου: «Ερωτεύτηκα αληθινά στα 58»

Οι Αθηναίοι / Μαρία Κωνσταντάρου: «Δεν παίζω πια γιατί δεν υπάρχουν ρόλοι για την ηλικία μου»

Μεγάλωσε χωρίς τη μάνα της, φώναζε «μαμά» μια θεία της, θυμάται ακόμα τις παιδικές της βόλτες στον βασιλικό κήπο. Όταν είπε πως θέλει να γίνει ηθοποιός, ο πατέρας της είπε «θα σε σφάξω». Η αγαπημένη ηθοποιός που έπαιξε σε μερικές από τις σημαντικότερες θεατρικές παραστάσεις αλλά και ταινίες της εποχής της είναι η Αθηναία της εβδομάδας.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Ο Γιάννος Περλέγκας ανεβάζει τον «Κατσούρμπο» του Χορτάτση

Θέατρο / Γιάννος Περλέγκας: «Ο Κατσούρμπος μας είναι μια απόπειρα να γίνουμε πιο αθώοι»

Ο Γιάννος Περλέγκας σκηνοθετεί το έργο του Χορτάτση στο πλαίσιο του στο πλαίσιο του Κύκλου Ρίζες του Φεστιβάλ Αθηνών. Τον συναντήσαμε στις πρόβες όπου μας μίλησε για την αξία του Κρητικού συγγραφέα και του έργου του και την ανάγκη για περισσότερη λαϊκότητα στο θέατρο. Κάτι που φιλοδοξεί να μας δώσει με αυτό το ανέβασμα.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Βασίλης Παπαβασιλείου

Απώλειες / Βασίλης Παπαβασιλείου (1949-2025): Ένας σπουδαίος διανοητής του ελληνικού θεάτρου

«Αυτό, λοιπόν, το οφείλω στο θέατρο: τη σωτηρία από την κακομοιριά μου»: Ο σκηνοθέτης, μεταφραστής, ηθοποιός και δάσκαλος Βασίλης Παπαβασιλείου πέθανε σε ηλικία 76 ετών.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ