Η οδύνη που δεν εκλύεται

Η οδύνη που δεν εκλύεται Facebook Twitter
Ήπιες μεταμορφώσεις, απλές, καίριες αλλαγές στην τονικότητα, την τοποθέτηση, τη διάθεση, συνθέτουν ετούτο το μωσαϊκό μορφών που ζωντανεύουν εδώ, μέσα στο σκοτάδι, σαν ένσαρκα φαντάσματα. Φωτ.: Κική Παπαδοπούλου
0

Ποιος έσφαξε τον νεαρό Αλμπέρτ; Πώς βρέθηκε αιμόφυρτος, με τα γεννητικά του όργανα κομμένα, στη μέση του χωραφιού;  

Ένα ομοφοβικό έγκλημα με πολλαπλούς ενόχους θα αποκαλυφθεί σταδιακά μέσα από τους μονολόγους πέντε ηρώων που αγάπησαν, ο καθένας με τον δικό του τρόπο, το έφηβο αγόρι. 

Ο Αλμπέρτ κείται –νεκρός, αλλά όχι άψυχος– στο χώμα, αγνοώντας τι ακριβώς τού έχει συμβεί. Ανακαλεί τον σύντομο βίο του, θλίβεται για τους κάμπους που θ’ αρχίσουν να κιτρινίζουν εν τη απουσία του, ακούει το τρακτέρ που κινείται προς το μέρος του, ενώ, την ίδια στιγμή, ένας αναστατωμένος σκύλος γλείφει το υπογάστριό του.

Η μητέρα του, η Αντόνια, εύχεται να είχε παντρευτεί τον αλλοτινό εραστή της και νυν δήμαρχο του χωριού: ίσως έτσι, με έναν άλλο, λιγότερο τραυματισμένο πατέρα για το παιδί της να είχε γλιτώσει εκείνη από τη δυστυχία και ο Αλμπέρτ από τον άγριο θάνατο.

Η διευθύντρια του λυκείου, Τζούλια, περιγράφει λεπτομερώς τη σεξουαλική σχέση που διατηρούσε με το όμορφο αγόρι όσο αυτό βρισκόταν εν ζωή, επιδιώκοντας όχι μόνο να εκδικηθεί ερωτικά τον δύσοσμο σύζυγό της αλλά και να τον ερεθίσει.

Ενσαρκώνοντας αυτόν τον «πολυφωνικό» μονόλογο, ο Αργύρης Ξάφης παραδίδει μια ισορροπημένη, ευγενική ερμηνεία που δεν επιδιώκει να επιβληθεί στον θεατή μέσα από μεθόδους επιδεικτικές αλλά τον παρασύρει σιγά-σιγά σε έναν αφηγηματικό στρόβιλο.

Ο μυστηριώδης Ρικάρντ, ο γερο-σιχαμένος ξυλουργός που κακοποιούσε τον πατέρα του Αλμπέρτ όταν ο τελευταίος ήταν παιδί, ανακατεύει τις ακατάσχετες φαντασιώσεις του για τα σφριγηλά οπίσθια του δολοφονημένου με τον διεστραμμένο θρήνο του για «τα δικά μας παιδιά... το παιδί μου».

Η τρανς Ελισέου, η «σειρήνα» με τη ροζ περούκα και τα δεκαοκτάποντα τακούνια, εξυμνεί τη φιλία της με τον δολοφονημένο νέο –αντικείμενο πόθου ανδρών και γυναικών της περιοχής–, ενώ εκθέτει καθαρά το πλέγμα υποκρισίας και ομοφοβίας που πνίγει το χωριό, καταστρέφοντας κάθε προσπάθεια των νέων και των queer ατόμων για μια ελεύθερη ζωή. 

Η οδύνη που δεν εκλύεται Facebook Twitter
Φωτ.: Κική Παπαδοπούλου

Μέσα από αυτή την πολυπρισματική θεατρική αφήγηση ο συγγραφέας του έργου Το πιο όμορφο σώμα που έχει βρεθεί ποτέ σε αυτό το μέρος επιχειρεί να αναδείξει το πολυσύνθετο τοπίο καταπίεσης και εκφοβισμού που οδηγεί σε ακραία φαινόμενα βίας, τις διαδικασίες ευνουχισμού –κυριολεκτικού και μεταφορικού– που αποδεκατίζουν την επιθυμία, το σώμα ως πεδίο μάχης και αφανισμού, τον αιματηρό θρίαμβο της κανονικότητας που επιτυγχάνεται διαμελίζοντας κάθε λαχτάρα για επαφή, εμπειρία και ψηλάφιση του κόσμου. 

Είναι πράγματι ευγενείς οι προθέσεις του Ζουζέπ Μαρία Μιρό, τα αποτελέσματα, όμως, αμφιλεγόμενα. Θα έλεγα πως, σε μια εποχή όπου η κακοποίηση, η ομοφοβία και η τρανσφοβία βρίσκονται στο επίκεντρο της παγκόσμιας πολιτικής και κοινωνικής ατζέντας, το κείμενο του Μιρό έρχεται να επαναλάβει πράγματα γνωστά και χιλιοειπωμένα, αδυνατώντας να προκαλέσει εκείνο το είδος της βαθιάς συναισθηματικής εμπλοκής που μετακινεί παγιωμένες αντιλήψεις, διευρύνοντας, όπως μόνο η τέχνη μπορεί να το κάνει, την αντίληψη, τη σκέψη και την κατανόησή μας σχετικά με την άπειρη πολυπλοκότητα της ανθρώπινης σεξουαλικότητας, καθώς και τη σχέση της με τους, φανερούς και μη, μηχανισμούς της εξουσίας.

Το γραφικό χωριό που κρύβει σκουλήκια μίσους στα σπλάχνα του, οι υποκριτές θεοσεβούμενοι νοικοκυραίοι που επισκέπτονται κρυφά την απομακρυσμένη διασταύρωση με τις τρανς –ενώ το επόμενο πρωί σουλατσάρουν στην κεντρική πλατεία με τα εγγόνια τους–, το ομοφοβικό μίσος που κρύβει τον καταπιεσμένο ομοφυλοφιλικό πόθο, όλα τα κλισέ για τη στενομυαλιά, την ψυχική ισχνότητα, τον πανικό απέναντι στο διαφορετικό και στη μη δυαδικότητα του φύλου συγκεντρώνονται εδώ σαν να βγήκαν από κάποιο εγχειρίδιο πρόχειρης διάγνωσης της σύγχρονης κοινωνικής παθογένειας.  

Η οδύνη που δεν εκλύεται Facebook Twitter
Φωτ.: Κική Παπαδοπούλου

Οι τρανς που είναι ευαίσθητες «σειρήνες» με ροζ περούκες, ο τοπικός γερο-ανώμαλος που καμώνεται άγνοια, ενώ λιμπίζεται τις «βυζάρες» της Ελισέου, ο συμφεροντολόγος παπάς που νοιάζεται μόνο για τα παιδιά «καλών» οικογενειών, η λάγνα λυκειάρχισσα που παίρνεται ασύστολα με τον μαθητή της, ο μάτσο επιβήτορας που συχνάζει στα γκέι λημέρια και μετά σπάζει τη γυναίκα του στο ξύλο, η σύζυγος που ξέρει ότι ο άντρας της έχει «άρρωστη ψυχή», αλλά τον παντρεύεται πάραυτα «για να τον γιατρέψει», όλοι και όλες συγκεντρώνονται εδώ αναμασώντας τυποποιημένες φράσεις αφύπνισης κι εξόφθαλμου σχολιασμού («Στο χωριό δεν πρέπει να ξεχωρίζεις, αν δεν θέλεις να εκτεθείς στον κίνδυνο», «Κανέναν δεν ενδιαφέρει αν στο σχολείο τα άλλα παιδιά της τάξης σε απειλούν και καταλήγεις σε μια διασταύρωση», «Αν είσαι παντρεμένος και περάσεις από τη διασταύρωση είναι σημάδι ότι δεν είσαι ευχαριστημένος και μάλλον θα πάρεις στο αυτοκίνητό σου μια σειρήνα για να ξεθυμάνεις και στο τέλος θα την πλακώσεις στο ξύλο» κ.ο.κ.), οι οποίες, σε συνδυασμό με την πληθώρα των soft-porn φαντασιώσεων για φουσκωμένα φερμουάρ και ερεθισμένα ανδρικά μέλη που διατρέχουν το κείμενο, θα αποτελούσαν, ίσως, ιδεώδες υλικό για μια σαγηνευτική σαπουνόπερα αλλά όχι για ένα θεατρικό έργο αξιώσεων. 

Η οδύνη που εκλύεται από όλη αυτήν τη βία δεν αναδύεται ποτέ πραγματικά από το «Πιο όμορφο σώμα που βρέθηκε ποτέ σε αυτό το μέρος»∙ μονάχα «σχήματα», γαργαλιστικές περιγραφές και πιασάρικες εξομολογήσεις-δόλωμα που ξεγελούν τους ανήσυχους θεατές, αθετώντας κάθε υπόσχεση για μια βουτιά στην άβυσσο του ασυνειδήτου.

Η οδύνη που δεν εκλύεται Facebook Twitter
Φωτ.: Κική Παπαδοπούλου

Ενσαρκώνοντας αυτόν τον «πολυφωνικό» μονόλογο, ο Αργύρης Ξάφης παραδίδει μια ισορροπημένη, ευγενική ερμηνεία που δεν επιδιώκει να επιβληθεί στον θεατή μέσα από μεθόδους επιδεικτικές αλλά τον παρασύρει σιγά σιγά σε έναν αφηγηματικό στρόβιλο. Ήπιες μεταμορφώσεις, απλές, καίριες αλλαγές στην τονικότητα, την τοποθέτηση, τη διάθεση, συνθέτουν ετούτο το μωσαϊκό μορφών που ζωντανεύουν εδώ, μέσα στο σκοτάδι, σαν ένσαρκα φαντάσματα, τα οποία, απαλλαγμένα από τα πάθη των ανθρώπων, θυμούνται τώρα αχνά τους παλιούς τρόπους, τα γέλια και τις χειρονομίες τους. 

Ετούτη η αφαιρετικής κατεύθυνσης επιλογή εκ μέρους της σκηνοθέτιδος και του ηθοποιού διαθέτει τη γοητεία της, ταυτόχρονα, όμως, διέπεται από μια μονοτονία, μια σταθερή ενεργειακή ροή που ουδέποτε «ξεφεύγει», ουδέποτε αιφνιδιάζει, ουδέποτε ταράζει τον θεατή. Ναι, σίγουρα η λιτότητα είναι μεγάλη αρετή αλλά και η ανατροπή, πώς να το κάνουμε, έχει κι αυτή τη χάρη της. 

Δείτε περισσότερες πληροφορίες για την παράσταση εδώ

Θέατρο
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Ο Σίμος Κακάλας ξορκίζει τα χάλια μας με μια κωμωδία γέλιου και αίματος

Θέατρο / Ο Σίμος Κακάλας ξορκίζει τα χάλια μας με μια κωμωδία γέλιου και αίματος

Τα «Κακά σκηνικά» είναι «μια κωμική κόλαση» αφιερωμένη στη ζοφερή ελληνική πραγματικότητα, μια απόδραση από τα χάλια της χώρας, του θεάτρου, του παγκόσμιου γεωπολιτικού γίγνεσθαι, ένα ξόρκι στην κατάθλιψη.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Χρήστος Παπαδόπουλος: «Κάθε μορφή τέχνης χρειάζεται το εσωτερικό βάθος»

Θέατρο / Χρήστος Παπαδόπουλος: «Mε αφορά πολύ το "μαζί"»

Το «τρομερό παιδί» από τη Νεμέα που συμπληρώνει φέτος δέκα χρόνια στη χορογραφία ανοίγει το φετινό 31ο Διεθνές Φεστιβάλ Χορού Καλαμάτας με τους Dance On Ensemble και το «Mellowing», μια παράσταση για τη χάρη και το σθένος της ωριμότητας.  
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Κάνεις χορό γιατί αυτή είναι η μεγάλη σου ανάγκη

Χορός / «Κάνουμε χορό γιατί αυτή είναι η μεγάλη μας ανάγκη»

Με αφορμή την παράσταση EPILOGUE, ο διευθυντής σπουδών της σχολής της Λυρικής Σκηνής Γιώργος Μάτσκαρης και έξι χορευτές/χορεύτριες μιλούν για το δύσκολο στοίχημα τού να ασχολείται κανείς με τον χορό στην Ελλάδα σήμερα.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Μαρία Κωνσταντάρου: «Ερωτεύτηκα αληθινά στα 58»

Οι Αθηναίοι / Μαρία Κωνσταντάρου: «Δεν παίζω πια γιατί δεν υπάρχουν ρόλοι για την ηλικία μου»

Μεγάλωσε χωρίς τη μάνα της, φώναζε «μαμά» μια θεία της, θυμάται ακόμα τις παιδικές της βόλτες στον βασιλικό κήπο. Όταν είπε πως θέλει να γίνει ηθοποιός, ο πατέρας της είπε «θα σε σφάξω». Η αγαπημένη ηθοποιός που έπαιξε σε μερικές από τις σημαντικότερες θεατρικές παραστάσεις αλλά και ταινίες της εποχής της είναι η Αθηναία της εβδομάδας.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Ο Γιάννος Περλέγκας ανεβάζει τον «Κατσούρμπο» του Χορτάτση

Θέατρο / Γιάννος Περλέγκας: «Ο Κατσούρμπος μας είναι μια απόπειρα να γίνουμε πιο αθώοι»

Ο Γιάννος Περλέγκας σκηνοθετεί το έργο του Χορτάτση στο πλαίσιο του στο πλαίσιο του Κύκλου Ρίζες του Φεστιβάλ Αθηνών. Τον συναντήσαμε στις πρόβες όπου μας μίλησε για την αξία του Κρητικού συγγραφέα και του έργου του και την ανάγκη για περισσότερη λαϊκότητα στο θέατρο. Κάτι που φιλοδοξεί να μας δώσει με αυτό το ανέβασμα.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Βασίλης Παπαβασιλείου

Απώλειες / Βασίλης Παπαβασιλείου (1949-2025): Ένας σπουδαίος διανοητής του ελληνικού θεάτρου

«Αυτό, λοιπόν, το οφείλω στο θέατρο: τη σωτηρία από την κακομοιριά μου»: Ο σκηνοθέτης, μεταφραστής, ηθοποιός και δάσκαλος Βασίλης Παπαβασιλείου πέθανε σε ηλικία 76 ετών.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
ΕΠΕΞ ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΓΚΟΤΣΟΠΟΥΛΟΣ

Θέατρο / Δημήτρης Γκοτσόπουλος: «Ήμουν ένα αγρίμι που είχε κατέβει από τα βουνά»

Ο ταλαντούχος ηθοποιός φέτος ερμηνεύει τον Νεοπτόλεμο στον «Φιλοκτήτη» του Σοφοκλή. Πώς κατάφερε από ένα αγροτικό περιβάλλον να πρωταγωνιστήσει σε μεγάλες τηλεοπτικές επιτυχίες και γιατί πέρασε ένα ολόκληρο καλοκαίρι στην Πολύαιγο, διαβάζοντας «Βάκχες»;
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Γιάννης Χουβαρδάς: «Το κοινό που έρχεται να σε δει είναι ο καθρέφτης σου»

Θέατρο / Γιάννης Χουβαρδάς: «Το κοινό που έρχεται να σε δει είναι ο καθρέφτης σου»

Ο κορυφαίος Έλληνας σκηνοθέτης διασκευάζει φέτος τις τραγωδίες του Οιδίποδα σε ένα ενιαίο έργο και μιλά στη LiFO, για το πώς η μοίρα είναι μια παρεξηγημένη έννοια, ενώ σχολιάζει το αφήγημα περί «καθαρότητας» της Επιδαύρου, καθώς και τις ακραίες αντιδράσεις που έχει δεχθεί από το κοινό.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
ΓΙΑ 28 ΜΑΙΟΥ Elena Souliotis: Η Ελληνίδα που θα γινόταν η επόμενη Κάλλας 

Θέατρο / Elena Souliotis: Η Ελληνίδα που θα γινόταν η επόμενη Κάλλας 

Σαν σήμερα, το 1943, γεννήθηκε η Ελληνίδα σοπράνο που διέπρεψε για μια ολόκληρη δεκαετία στην Ευρώπη και την Αμερική, αλλά κάηκε εξαιτίας μιας σειράς ιδιαίτερα απαιτητικών ρόλων, τους οποίους ερμήνευσε πολύ νωρίς. Ο κόντρα τενόρος Άρης Χριστοφέλλης, ένας από τους λίγους στην Ελλάδα που γνωρίζουν σε βάθος την πορεία της, περιγράφει την άνοδο και την πτώση της.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Δημήτρης Καπουράνης: «Το αόρατο νήμα που ενώνει τα παιδιά μεταναστών είναι το πένθος»

Θέατρο / Δημήτρης Καπουράνης: «Το αόρατο νήμα που ενώνει τα παιδιά μεταναστών είναι το πένθος»

Από τους Αγίους Σαράντα της Αλβανίας μέχρι τη σκηνή του Εθνικού Θεάτρου, η ζωή του βραβευμένου ηθοποιού, τραγουδιστή και σεναριογράφου είναι μια διαρκής προσπάθεια συμφιλίωσης με την απώλεια. Η παράσταση «Μια άλλη Θήβα» τον καθόρισε, ενώ ο ρόλος του στο «Brokeback Mountain» τού έσβησε κάθε ομοφοβικό κατάλοιπο. Δηλώνει πως αυτό που τον ενοχλεί βαθιά είναι η αδράνεια απέναντι σε όσα συμβαίνουν γύρω μας.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Μιχαήλ Μαρμαρινός: Το έπος μάς έμαθε να αναπνέουμε ΟΙ ΥΠΟΛΟΙΠΟΙ ΑΡΚΕΤΟΙ ΤΙΤΛΟΙ ΣΤΟ ΤΕΛΟΣ

Θέατρο / Μιχαήλ Μαρμαρινός: «Από μια κοινωνία της αιδούς, γίναμε μια κοινωνία της ξεδιαντροπιάς»

Με τη νέα του παράσταση, ο Μιχαήλ Μαρμαρινός επιστρέφει στην Οδύσσεια και στον Όμηρο και διερευνά την έννοια της φιλοξενίας. Αναλογίζεται το «απύθμενο θράσος» της εποχής μας, εξηγεί τη στενή σχέση του έπους με το βίωμα και το θαύμα που χάσαμε και παραμένει σχεδόν σιωπηλός για τη νέα του θέση ως καλλιτεχνικός διευθυντής του Φεστιβάλ Αθηνών.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
13 λόγοι για να πάμε φέτος στο Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου

Θέατρο / 13 λόγοι για να πάμε φέτος στο Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου

Τέχνη με φαντασία, αστείρευτη δημιουργία, πρωτοποριακές προσεγγίσεις: ένα επετειακό, εορταστικό, πολυσυλλεκτικό πρόγραμμα για τα 70 χρόνια του Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου μέσα από 83 επιλογές από το θέατρο, τη μουσική και τον χορό.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Κυνηγώντας τον χαμένο χρόνο σε ένα έργο για την εξουσία

Θέατρο / «Δελφίνοι ή Καζιμίρ και Φιλιντόρ»: Ένα έργο για τη μόνιμη ήττα μας από τον χρόνο

Ο Θωμάς Μοσχόπουλος σκηνοθετεί και γράφει ένα έργο-παιχνίδι, εξετάζοντας τις σχέσεις εξουσίας, τον δημιουργικό αντίλογο και τη μάταιη προσπάθεια να ασκήσουμε έλεγχο στη ζωή.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
ΕΠΕΞ ΧΛΟΗ ΟΜΠΟΛΕΝΣΚΙ: Σκηνογράφος-ενδυματολόγος του θεάτρου και της όπερας

Οι Αθηναίοι / Χλόη Ομπολένσκι: «Τι είναι ένα θεατρικό έργο; Οι δυνατότητες που δίνει στους ηθοποιούς»

Ξεκίνησε την καριέρα της ως βοηθός της Λίλα ντε Νόμπιλι, υπήρξε φίλη του Γιάννη Τσαρούχη, συνεργάστηκε με τον Κάρολο Κουν και τον Λευτέρη Βογιατζή, δούλεψε με τον Φράνκο Τζεφιρέλι και, για περισσότερο από 20 χρόνια, με τον Πίτερ Μπρουκ. Η διεθνούς φήμης σκηνογράφος και ενδυματολόγος Χλόη Ομπολένσκι υπογράφει τα σκηνικά και τα κοστούμια στην «Τουραντότ» του Πουτσίνι και αφηγείται τη ζωή της στη LiFO.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
«Φάουστ» του Άρη Μπινιάρη, ένα μιούζικαλ από την Κόλαση

Θέατρο / Φάουστ: Ένα μιούζικαλ από την κόλαση

«Ζήσε! Μας λέει ο θάνατος, ζήσε!», είναι το ρεφρέν του τραγουδιού που επαναλαμβάνεται ξανά και ξανά, εν μέσω ομαδικών βακχικών περιπτύξεων – Κριτική της Λουίζας Αρκουμανέα για την παράσταση «Φάουστ» του Γκαίτε σε σκηνοθεσία Άρη Μπινιάρη στο Εθνικό Θέατρο.
ΛΟΥΙΖΑ ΑΡΚΟΥΜΑΝΕΑ