Γάτα σε καυτή, τσίγκινη στέγη

Γάτα σε καυτή, τσίγκινη στέγη Facebook Twitter
ΑΙΧΜΑΛΩΣΙΑ Το σπίτι γίνεται το γυάλινο κλουβί που εγκλωβίζει τα μέλη της οικογένειας σαν το άγριο αρπακτικό που χρησιμοποιεί στην παράσταση ο Όστερμαϊερ.
0

Στο ερώτημα «ποιο είναι το αγαπημένο σας έργο;» ο Τενεσί Ουίλλιαμς, αν δεν απαντούσε από πλήξη «πάντα το τελευταίο», υπέκυπτε στη φυσική του κλίση: «Η Λυσσασμένη Γάτα». Στις Αναμνήσεις του ο συγγραφέας λέει ότι θεωρεί το Cat in a hot, tin roof(ο ελληνικός τίτλος σαφώς αδικεί τον πρωτότυπο, αφήνοντας απ' έξω αυτήν την αίσθηση απελπισίας του παγιδευμένου ζώου) υπόδειγμα της δραματουργικής του τέχνης, με πιστευτούς χαρακτήρες και ενότητα χρόνου, τόπου και δράσης κατά την αριστοτελική επιταγή. Έτσι η διάρκεια του έργου συμπίπτει με τη διάρκεια της σκηνικής πράξης «και δεν γνωρίζω κανένα άλλο σύγχρονο αμερικανικό έργο στο οποίο να επιτυγχάνεται κάτι τέτοιο» σχολιάζει ο συγγραφέας.

Ο Ουίλλιαμς ακτινογραφεί μία μάλλον συνηθισμένη οικογένεια κι αυτό που αποκαλύπτει είναι τρομακτικό: Η σχέση των γονιών βασίζεται στη σύμβαση ότι ο μεγάλος γιος ζει στη σκιά του αδελφού του (αγαπημένου του μπαμπά και της μαμάς) και ενδιαφέρεται μόνο για την τύχη της περιουσίας, ο μικρός έχει παραδοθεί στο αλκοόλ, οι νύφες ανταγωνίζονται χυδαία η μία την άλλη. Να γιατί δεν έχουν δίκιο όσοι παραξενεύτηκαν με την απόφαση τουΤόμας Οστερμάιερ, καλλιτεχνικού διευθυντή και σκηνοθέτη της βερολινέζικης Σάουμπινε, να ανεβάσει τη Λυσσασμένη Γάτα. Μετά τη Νόρα και την Έντα Γκάμπλερ του Ίψεν, το έργο του Ουίλλιαμς έρχεται να συμπληρώσει τον προβληματισμό του σκηνοθέτη για σχέσεις προσωπικές και οικογενειακές που εξελίχθηκαν εντελώς στραβά. «Με τη "Νόρα" και την "Έντα" εστίασα κυρίως στις γυναίκες. Τώρα ήθελα να κοιτάξω καλύτερα τους άνδρες και η Λυσσασμένη Γάτα είναι ένα από τα καλύτερα έργα του 20ού αιώνα γι' αυτό το ζήτημα» έχει πει, συμπληρώνοντας ότι περισσότερο από τη λανθάνουσα ή ανομολόγητη ομοφυλοφιλία του αλκοολικού Μπρικ, τον ενδιέφερε η αδυναμία των ανδρών να μιλήσουν για θέματα προσωπικά. «Για μένα στην καρδιά του έργου βρίσκεται η αδυναμία πατέρα και γιου να επικοινωνήσουν» λέει ο σαραντάχρονος σκηνοθέτης.

Στη Λυσσασμένη Γάτα αισθάνθηκε την ανάγκη δει από κοντά τους χαρακτήρες για να αντιμετωπίσει το ζήτημα της σχέσης γονέων-παιδιών. Ο πατέρας πεθαίνει και ο αγαπημένος του γιος, ο Μπρικ, που πλησιάζει τα τριάντα, καλείται, όντας εντελώς ανέτοιμος, να αναλάβει τον κοινώς αποδεκτό ρόλο. «ΟJonathan Franzen στο βιβλίο του The Correctionsπροσεγγίζει το θέμα στην ουσία του: Επιθυμούμε να κάνουμε τα πάντα καλύτερα από τους γονείς μας, αλλά αυτό που συνήθως κάνουμε είναι να "διορθώνουμε" τις βιογραφίες τους - αντί να τολμήσουμε κάτι νέο ή διαφορετικό» λέει ο Τόμας Οστερμάιερ.

Οπαδός ενός μοντέρνου, καθαρά ευρωπαϊκού ρεαλισμού ο Οστερμάιερ προσαρμόζει το δραματικό χρόνο και τόπο των έργων σε μια πραγματικότητα οικεία στο μέσο Δυτικό θεατή, για να δοκιμάσει στη συνέχεια τις αντοχές της με τις έντονα σωματικές ερμηνείες των ηθοποιών του, τη μουσική, τα βίντεο (σαν προβολές άλλοτε του συλλογικού κι άλλοτε του ατομικού -των ηρώων- φαντασιακού). Κάποτε φορτίζει τον κόσμο της σκηνής χρησιμοποιώντας στοιχεία με συμβολικές συνδηλώσεις. Στο σκηνικό της «Νόρας» κυριαρχούσε το ενυδρείο με τα χρυσόψαρα, τώρα τοποθετεί στη σκηνή, σε γυάλινο κλουβί, ένα μεγάλο αρπακτικό πουλί ζωντανό! Η παρουσία του γυπαετού σ' ένα χώρο τόσο ξένο προς το φυσικό περιβάλλον του προκάλεσε -δικαιολογημένα, νομίζω- έντονα αρνητικές κριτικές από θεατές με οικολογική ευαισθησία. Είμαι περιέργη να δω αν το σετ στην Αθήνα θα περιλαμβάνει και το έγκλειστο πουλί.

Ο Οστερμάιερ, ασχολούμενος με τη Λυσσασμένη Γάτα, φρόντισε να τοποθετηθεί και ως προς την ταινία του Ρίτσαρντ Μπρουκς (1958) με τον Πολ Νιούμαν και την Ελίζαμπεθ Τέιλορ, πανέμορφους, να σκίζουν την οθόνη. Πιστεύοντας ότι η ταινία καπέλωσε την πρόσληψη του θεατρικού έργου, διευκρινίζει ότι η ιστορία του έργου δεν συμπίπτει μ' αυτήν της ταινίας, στην οποία αγνοείται η αμφιλεγόμενη σεξουαλικότητα του Μπρικ. Επιπλέον η κινηματογραφική εκδοχή δένει τα πράγματα στο τέλος με τρόπο που να μη θίγεται το καθώς πρέπει αίσθημα του κοινού της εποχής - προδίδοντας εντέλει το έργο του Ουίλλιαμς. Ο ίδιος ο συγγραφέας, πάντως, δεν φαίνεται να στενοχώρηθηκε από την κινηματογραφική μεταφορά, ίσως γιατί, όπως έχει γράψει, εισέπραξε το υψηλότερο χρηματικό ποσόν απ' όσα του δόθηκαν ποτέ για να γίνει έργο του ταινία.

Στην παράσταση της Σάουμπινε ο αμερικανικός Νότος έχει εξαφανιστεί και το έργο του Ουίλλιαμς μεταμορφώνεται σε μια σύγχρονη ιστορία για την οικογένεια, το σεξ, το χρήμα, τη θνητότητα, το ψέμα. Το σκηνικό είναι ένα μοντέρνο δυτικό σπίτι με κυρίαρχο το γυαλί, η σκηνική αφήγηση αρχίζει υπό τους ήχους των Led Zeppelin, τα πέντε παιδιά της ιστορίας προκαλούν όση φασαρία χρειάζεται ώστε να θέλεις να τα πνίξεις, αλλά την τολμηρή σκηνική προσέγγιση στηρίζουν κυρίως οι ερμηνείες των ηθοποιών. Ο σκηνοθέτης αναθεώρησε τις συνήθεις απόψεις για τους ρόλους του έργου (κυρίως του Μπρικ και της Μάγκι), προκαλώντας από τους πιο συντηρητικούς επικρίσεις ακόμη και για ερμηνείες καρτούν, αλλά όλοι αναγνώρισαν τη μεγάλη ερμηνεία του σπουδαίου Γερμανού ηθοποιούJosef Bierbichler στο ρόλο του Μπιγκ Ντάντι.  

0

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Μεγάλες παραγωγές, γυναίκες στη σκηνοθεσία - Η θεατρική σεζόν ανοίγει δυναμικά

Θέατρο / Μεγάλες παραγωγές, γυναίκες στη σκηνοθεσία - Η θεατρική σεζόν ανοίγει δυναμικά

Διεθνείς σκηνοθέτες και σχήματα, δυνατά καστ, κλασικά και σύγχρονα έργα Ελλήνων και ξένων συγγραφέων: Το φθινοπωρινό ρεπερτόριο των αθηναϊκών σκηνών το λες και φιλόδοξο.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Βέντερς, Σουίντον, Ροντρίγκες, Λάνθιμος και Αγγελάκας: Αυτό είναι το φετινό πρόγραμμα της Στέγης

Θέατρο / Σουίντον, Λάνθιμος, Βέντερς, Ροντρίγκες και Αγγελάκας: Το φετινό πρόγραμμα της Στέγης

Η Στέγη γιορτάζει τα 15 χρόνια της με ένα πρόγραμμα άκρως οικογενειακό, δημιουργικό και, όπως πάντα, με πολλές εκπλήξεις και απρόσμενες συναντήσεις δημιουργών.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Όταν ο Χίτλερ (σχεδόν) συνάντησε τον Φρόιντ

Θέατρο / Όταν ο Χίτλερ (σχεδόν) συνάντησε τον Φρόιντ

Τέσσερις φορές βρέθηκαν στο ίδιο μέρος ο Χίτλερ και ο Φρόιντ. Τι θα γινόταν αν είχαν συναντηθεί; Αυτό επιχειρεί να διανοηθεί το θεατρικό έργο «Ο δρ Φρόιντ θα σας δει τώρα, κυρία Χίτλερ» που ανεβαίνει αυτές τις μέρες στο Λονδίνο.
THE LIFO TEAM
Ελένη Ερήμου: «Οι άνθρωποι δεν ντρέπονται για τίποτα πια»

Θέατρο / Ελένη Ερήμου: «Οι άνθρωποι δεν ντρέπονται για τίποτα πια»

Παραμένει μέχρι σήμερα μία από τις ομορφότερες γυναίκες που πέρασαν από το ελληνικό θέατρο και το σινεμά. Από νωρίς επέλεξε να ζει και έξω από το θεατρικό συνάφι. «Δεν μπορώ να ξυπνάω κάθε πρωί και να αναρωτιέμαι τι θα παίξω ή που θα παίξω» δηλώνει ενώ θεωρεί τη μοναχικότητα πηγή δημιουργικότητας. Η Ελένη Ερήμου αφηγείται τη ζωή της στη LifO.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Αλεξάνδρα Λαδικού: «Δεν νοσταλγώ τίποτα. Πέρασα και ωραία και καλά»

Οι Αθηναίοι / Αλεξάνδρα Λαδικού: «Δεν νοσταλγώ τίποτα. Πέρασα και ωραία και καλά»

Ξεκίνησε από τα καλλιστεία, για μία ψήφο δεν στέφθηκε Μις Κόσμος, έπαιξε δίπλα στον Κουν, υπήρξε μούσα του Τάκη Κανελλόπουλου, αλλά κυρίως του Ανδρέα Βουτσινά. Στα 92 της ακόμα οδηγεί και παρακολουθεί θέατρο, ελπίζοντας πάντα να βρει καλά στοιχεία, ακόμα και σε κακές παραστάσεις.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Μπομπ Γουίλσον

Απώλειες / Μπομπ Γουίλσον (1941-2025): Το προκλητικό του σύμπαν ήταν ένα και μοναδικό

Μεγάλωσε σε μια κοινότητα όπου το θέατρο θεωρούνταν ανήθικο. Κι όμως, με το ριζοσπαστικό του έργο σφράγισε τη σύγχρονη τέχνη του 20ού αιώνα, σε παγκόσμιο επίπεδο. Υποκλίθηκε πολλές φορές στο αθηναϊκό κοινό – και εκείνο, κάθε φορά, του ανταπέδιδε την τιμή.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
H ανάληψη του Οιδίποδα αναβάλλεται επ’ αόριστον

Θέατρο / H ανάληψη του Οιδίποδα αναβάλλεται επ’ αόριστον

Ο «Οιδίποδας» του Γιάννη Χουβαρδά συνενώνει τον «Τύραννο» και τον «Επί Κολωνώ» σε μια παράσταση, παίρνοντας τη μορφή μιας πυρετώδους ανασκαφής στο πεδίο του ασυνείδητου - Κριτική της Λουίζας Αρκουμανέα.
ΛΟΥΙΖΑ ΑΡΚΟΥΜΑΝΕΑ
Ζιλιέτ Μπινός: Η Ιουλιέτα των Πνευμάτων στην Επίδαυρο

Θέατρο / Ζιλιέτ Μπινός: Η Ιουλιέτα των Πνευμάτων στην Επίδαυρο

Η βραβευμένη με Όσκαρ ηθοποιός προσπαθεί να παραμείνει συγκεντρωμένη μέχρι την κάθοδό της στο αργολικό θέατρο. Παρ’ όλα αυτά, βρήκε τον χρόνο να μας μιλήσει για τους γυναικείους ρόλους που τη συνδέουν με την Ελλάδα και για τη σημασία της σιωπής.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ
Όλα όσα ζήσαμε στο 79ο Φεστιβάλ της Αβινιόν: από το «La Distance» του Ροντρίγκες έως τη μεγάλη επιτυχία του Μπανούσι

Θέατρο / Όλα όσα ζήσαμε στο 79ο Φεστιβάλ της Αβινιόν

Οι θερμές κριτικές της «Liberation» και της «Le Monde» για το «ΜΑΜΙ» του Μπανούσι σε παραγωγή της Στέγης του Ιδρύματος Ωνάση είναι απλώς μια λεπτομέρεια μέσα στις απανωτές εκπλήξεις που έκρυβε το πιο γνωστό θεατρικό φεστιβάλ στον κόσμο.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Κωνσταντίνος Ζωγράφος: Ο «Ορέστης» του Τερζόπουλου

Θέατρο / Κωνσταντίνος Ζωγράφος: «Ο Τερζόπουλος σου βγάζει τον καλύτερό σου εαυτό»

Ο νεαρός ηθοποιός που πέρυσι ενσάρκωσε τον Πυλάδη επιστρέφει φέτος ως Ορέστης. Με μια ήδη πλούσια διαδρομή στο θέατρο δίπλα σε σημαντικούς δημιουργούς, ετοιμάζει ένα νέο έργο εμπνευσμένο από το Νεκρομαντείο του Αχέροντα.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
«Μάλιστα κύριε Ζαμπέτα»: Αξίζει η παράσταση για τον «μάγκα» του ελληνικού πενταγράμμου;

The Review / «Μάλιστα κύριε Ζαμπέτα»: Αξίζει η παράσταση για τον «μάγκα» του ελληνικού πενταγράμμου;

Με αφορμή την παράσταση γι’ αυτόν τον αυθεντικό δημιουργό που τις δεκαετίες του 1950 και του 1960 μεσουρανούσε, ο Χρήστος Παρίδης και η Βένα Γεωργακοπούλου σχολιάζουν τον αντίκτυπό του στο κοινό σήμερα.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
«Οιδίπους Τύραννος» και «Οιδίπους επί Κολωνώ» του Σοφοκλή: Η άνοδος, πτώση και η αποθέωση

Αρχαίο Δράμα Explained / «Οιδίπους Τύραννος» και «Οιδίπους επί Κολωνώ» του Σοφοκλή: Η άνοδος, η πτώση και η αποθέωση

Τι μας μαθαίνει η ιστορία του Οιδίποδα, ενός ανθρώπου που έχει τα πάντα και τα χάνει εν ριπή οφθαλμού; Η κριτικός θεάτρου Λουίζα Αρκουμανέα επιχειρεί μια θεωρητική ανάλυση του έργου του Σοφοκλή.
ΛΟΥΙΖΑ ΑΡΚΟΥΜΑΝΕΑ
Αλίκη Βουγιουκλάκη: Στη ζωή έσπαγε τα ταμπού, στο θέατρο τα ταμεία

Θέατρο / Αλίκη Βουγιουκλάκη: Πώς έσπαγε τα ταμεία στο θέατρο επί 35 χρόνια

Για δεκαετίες έχτισε, με το αλάνθαστο επιχειρηματικό της ένστικτο, μια σχέση με το θεατρικό κοινό που ακολουθούσε υπνωτισμένο τον μύθο της εθνικής σταρ. Η πορεία της ως θιασάρχισσας μέσα από παραστάσεις-σταθμούς και τις μαρτυρίες συνεργατών της.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Νίκος Καραθάνος: «Εμείς είμαστε οι χώρες, τα κείμενα, οι πόλεις, εμείς είμαστε οι μύθοι»

Θέατρο / Νίκος Καραθάνος: «Εμείς είμαστε οι χώρες, τα κείμενα, οι πόλεις, εμείς είμαστε οι μύθοι»

Στον πολυαναμενόμενο «Οιδίποδα» του Γιάννη Χουβαρδά, ο Νίκος Καραθάνος επιστρέφει, 23 χρόνια μετά, στον ομώνυμο ρόλο, ακολουθώντας την ιστορία από το τέλος προς την αρχή και φωτίζοντας το ανθρώπινο βάθος μιας τραγωδίας πιο οικείας απ’ όσο νομίζουμε.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Ένα δώρο που άργησε να φτάσει

Θέατρο / «Κοιτάξτε πώς φέρονταν οι αρχαίοι στους ξένους! Έτσι πρέπει να κάνουμε κι εμείς»

Ένα δώρο που έφτασε καθυστερημένα, μόλις είκοσι λεπτά πριν το τέλος της παράστασης - Κριτική της Λουίζας Αρκουμανέα για το «ζ-η-θ, ο Ξένος» σε σκηνοθεσία Μιχαήλ Μαρμαρινού.
ΛΟΥΙΖΑ ΑΡΚΟΥΜΑΝΕΑ