Γνωρίσαμε τον Δημήτρη Γκοτσόπουλο κυρίως από τις «Άγριες Μέλισσες», μια τηλεοπτική σειρά που σημείωσε τεράστια επιτυχία και εκτίναξε την καριέρα πολλών που δουλεύουν μπροστά και πίσω από την κάμερα. Ο Δημήτρης αγαπήθηκε, έγινε πρωτοσέλιδο σε κουτσομπολίστικα έντυπα –αναμενόμενο για κάθε επιτυχημένο ηθοποιό της τηλεόρασης–, αλλά στάθηκε ισάξια δίπλα σε μεγάλα ονόματα στη σκηνή. Φέτος επέστρεψε στο γυαλί με έναν ακόμα πρωταγωνιστικό ρόλο σε μια νέα σειρά, ως ερωτοχτυπημένος ιερέας.
Είναι παιδί της επαρχίας και ψημένος στις αγροτικές εργασίες από πολύ νωρίς, πλευρές που όχι μόνο δεν κρύβει αλλά αναφέρεται συχνά σε αυτές. Μοιάζει λες και κάποια στιγμή ο παλιός του εαυτός πέθανε ολοσχερώς και γεννήθηκε ένας άλλος. Ίσως γι’ αυτό να αναζητεί συνεχώς μια άλλη διάσταση στα πράγματα, μια ηθική χαμένη σε αξίες ενός άλλου κόσμου, ξένη στη σύγχρονη και ανελέητη εποχή μας. Λίγο πριν εμφανιστεί ως Νεοπτόλεμος στον «Φιλοκτήτη» του Σοφοκλή με σκηνοθέτη και συμπρωταγωνιστή τον Γιώργο Κιμούλη, μίλησε για όλα όσα τον έχουν φτάσει εδώ που βρίσκεται σήμερα, στην οθόνη, στο θέατρο, στη ζωή.
«Όποτε βλέπω τη λέξη "θεός" στο σενάριο, την αντικαθιστώ με τη λέξη "δημιουργός". Πάντα προσπαθώ, σε ό,τι παίζω, να περιλαμβάνω όσα μας αφορούν σήμερα. Ένα νέο παιδί σήμερα μπορεί να μην πηγαίνει στην εκκλησία, αλλά θέλω να νιώσει μέρος της φύσης, ότι είμαστε κύτταρο ενός ανώτερου όντος. Κυρίως ότι ο θεός και ο έρωτας συνυπάρχουν».
— Δημήτρη, έχεις μιλήσει επανειλημμένως για τα νεανικά σου χρόνια, για το ότι μεγάλωσες σε ένα αγροτικό περιβάλλον χωρίς καμία επαφή με την τέχνη. Θα ήθελα ωστόσο να ξεκινήσω από το πώς προέκυψε η σχέση σου με το θέατρο.
Είδα πρώτη φορά θέατρο στα 23 μου. Ήμασταν πέντε παιδιά και οι γονείς μας, που δεν ήταν οικονομικά εύρωστοι, δεν μας πήγαιναν θέατρο ούτε και σινεμά.
— Άρα μέχρι εκείνη τη στιγμή δεν είχες καν υποπτευτεί ότι θα γινόσουν ηθοποιός, ζώντας μάλιστα στην Πάτρα.
Η Πάτρα έχει ευκαιρίες, αλλά όχι εκείνες της Αθήνας. Οι γονείς μου συμφώνησαν να σπουδάσω, αλλά δεν μπορούσαν να υποστηρίξουν σπουδές σε άλλη πόλη. Έκανα πάρα πολλά χρόνια πρωταθλητισμό, οπότε το πιο εύκολο για μένα θα ήταν να πάω στη Γυμναστική Ακαδημία, αλλά δεν υπήρχε ανάλογη σχολή στην Πάτρα. Σπούδασα Οργάνωση και Διοίκηση Επιχειρήσεων και όταν τελείωσα –μέσα σε 3,5 χρόνια– πήγα 6 μήνες φαντάρος και κατέβηκα στην Αθήνα, όπου έπιασα δουλειά στην Ολυμπιακή Αεροπορία στη Συγγρού. Λίγο μετά αποφάσισα ότι ήθελα να ασχοληθώ με τη διαφήμιση και με πήραν σε μεγάλη εταιρεία με τετράωρη απασχόληση, αλλά τη μέρα που θα ξεκινούσα πέθανε ο πατέρας μου και επέστρεψα στην Πάτρα, έπρεπε να στηρίξω την οικογένεια. Μία μου συνήθεια εκείνα τα χρόνια ήταν να πηγαίνω στο Ρωμαϊκό Ωδείο να βλέπω συναυλίες. Δεν έμπαινα από την κεντρική είσοδο, πηδούσα από πίσω και καθόμουν στις τελευταίες σειρές. Ένα βράδυ μπήκα κατά λάθος σε μια παράσταση. Ήταν ο «Θάνατος του εμποράκου» με τον Καρακατσάνη. Είπα, «συγγνώμη, αυτό είναι θέατρο;». Το έψαξα και αποφάσισα, μόλις θα τέλειωνα με τις υποχρεώσεις, να πάω στην Αθήνα να δώσω εξετάσεις σε δραματική σχολή.
— Λόγω μιας παράστασης;
Αν θέλω να είμαι ειλικρινής, δεν περίμενα ποτέ ότι μια παράσταση θα με έκανε να νιώσω, να κλάψω και να αποφορτιστώ τόσο πολύ, αλλά έτσι ακριβώς έγινε – ήταν πρόσφατος και ο θάνατος του πατέρα μου. Πάντως, η δεύτερη παράσταση που είδα, στην Αθήνα πια, αφού είχα μπει στο Ωδείο Αθηνών, ήταν το «Σλουθ» με τον Κιμούλη και τον Μαρκουλάκη.
— Πώς δεν προσπάθησες να μπεις στο Εθνικό, που είναι δημόσια σχολή;
Βέβαια προσπάθησα, ήταν η πρώτη μου επιλογή, αλλά δεν με πήρανε. Αυτό έχει μια αστεία πλευρά. Όταν έφτασα στην Αθήνα η πρώτη δουλειά που έπιασα ήταν στο Salon de Βricolage στο Κολωνάκι και την ημέρα των εξετάσεων έφυγα από τη δουλειά στις 4:30 το πρωί. Έπρεπε να βρίσκομαι στο Τσίλερ στις 9 και έτσι όπως ήμουν, κατάκοπος, άργησα και μπαίνοντας βιαστικά στο πάρκινγκ, η μόνη θέση που βρήκα ελεύθερη ήταν του καλλιτεχνικού διευθυντή, που τότε ήταν ο Γιάννης Χουβαρδάς. Εννοείται ότι δεν το έκανα επίτηδες, δεν είχα προσέξει την πινακίδα, απλώς πάρκαρα εκεί που βρήκα. Λίγο μετά, κατά τη διάρκεια ενός προπαρασκευαστικού workshop με τον Αρδίττη, αντιμετώπισα την τρομοκρατημένη αντίδραση μιας υπαλλήλου που έψαχνε ποιος τρελός είχε παρκάρει σε αυτήν τη θέση. Φυσικά, μετά από αυτό, ήταν αναμενόμενο να μπω σε μαύρη λίστα. Με πλησίασε ο Γιάννης Παναγόπουλος και μου είπε να πάω στο Ωδείο, όπου διδάσκουν οι ίδιοι καθηγητές. Κι έτσι έγινε. Μπήκα αμέσως. Είχα εξαιρετικούς καθηγητές, τον Θοδωρή Αμπαζή, τον Κωνσταντίνο Αρβανιτάκη, τον Αργύρη Ξάφη και τη Λυδία Κονιόρδου.
— Πώς ένιωθες μέσα εκεί;
Τον πρώτο χρόνο ένιωθα μια αδιανόητη φοβία και μοναξιά απέναντι σε έναν κόσμο που δεν μπορούσα να καταλάβω πώς ήταν τόσο εξωστρεφής. Και όχι μόνο αυτό, ένιωθα και αμόρφωτος. Μέχρι εκείνη τη στιγμή δεν είχα διαβάσει ποτέ Σαίξπηρ. Είχαμε μάθημα Τσέχοφ και καθώς αδυνατούσα να αγοράσω τα έργα, πήγαινα στα βιβλιοπωλεία και τα έκλεβα. Ήμουν ένα αγρίμι που είχε κατέβει από τα βουνά και είχε εισβάλει σε έναν εντελώς άλλο κόσμο. Ήθελα να σηκωθώ να φύγω, κι αν κάποιοι με κράτησαν στη σχολή, ήταν η Κονιόρδου και ο Αρβανιτάκης. Δούλευα στο κοκτέιλ μπαρ του Mercedes και θυμάμαι μια φορά που το επόμενο πρωί είχα εξετάσεις στην αγγελική ρήση και όποτε έσκυβα να πάρω πάγο από το ψυγείο διάβαζα και μια στροφή από τον «Οιδίποδα επί Κολωνώ», που τον είχα κρυμμένο εκεί μέσα. Αμέσως μετά σηκωνόμουν κι έπρεπε να χορεύω και να ουρλιάζω για να δίνω ρυθμό στο κέφι. Έτσι έβγαλα τη σχολή. Κάτι με προκαλούσε να συνεχίσω και να μην τα παρατήσω, το ίδιο που με έκανε να αφήσω μια επαρχιακή πόλη για να κάνω θέατρο. Με το που τέλειωσα, αμέσως ρίχτηκα στις ακροάσεις, έπρεπε να δουλέψω. Σε μία από τις πρώτες μου συμμετοχές ως μέλους του Χορού στον «Ιππόλυτο» της Κονιόρδου με το Εθνικό, η είσοδος του Χορού ήταν κάτι που είχα φέρει εγώ, ένα βήμα που θύμιζε ελάφι.
— Άρα, σταδιακά διαμορφωνόσουν;
Ένα καλοκαίρι, το 2011, μεταξύ 1ου και 2ου έτους, πήρα ένα παπάκι και έκανα περιοδεία σε διάφορα νησιά του Αιγαίου. Δεν είχα λεφτά και έμενα σε παραλίες και σε ξεκλείδωτα ξωκλήσια. Ήταν σαν να αναζητούσα τον κόσμο της φύσης, στον οποίο είχα μεγαλώσει. Η επιστροφή στον πολιτισμό με έκανε να νιώθω πολύ δυνατός. Το ότι έμεινα εντελώς μόνος μου στην ακατοίκητη Πολύαιγο απέναντι από την Κίμωλο, ζώντας με ντομάτες που μου έφερνε ένας ψαράς, ενώ διάβαζα «Βάκχες», με ενδυνάμωνε. Άλλωστε, οι πρώτες μου αναμνήσεις ήταν επάνω σε ένα μουλάρι να ακολουθώ τον παππού μου και γύρω μας κέρατα από γίδια.
— Αν δεν κάνω λάθος, οι πρώτοι σου πρωταγωνιστικοί ρόλοι ήταν με τον Φασουλή.
Με είδε στο Στούντιο Θεατρικής Συγγραφής στο Εθνικό, όπου έπαιζα στο «Θα σε κάνω βασίλισσα» της Αγγελικής Παρδαλίδου, σε σκηνοθεσία του Γιώργου Λύρα. Με κάλεσε στη «Νίκη» του Χωμενίδη, όπου αρχικά έπαιζα μια σειρά από βοηθητικούς ρόλους, μέχρι που αντικατέστησα τον Μάξιμο Μουμούρη, που χρειάστηκε να φύγει, σε έναν από τους κεντρικούς ρόλους, χωρίς καμία πρόβα. Ακολούθησαν οι «Μάγισσες της Σμύρνης», ο ρόλος του Αλέξανδρου Ωνάση στο «Ωνάσης: Τα θέλω όλα» και, τέλος, επιθεώρηση στο Άλσος.
— Σε τι διαφέρει η εμπειρία με σκηνοθέτη τον Φασουλή από αυτήν με άλλους σκηνοθέτες;
Θέλω στο θέατρο αυτό που κάνω να αφορά όλους, από τους πιο μορφωμένους έως τους ελάχιστα μορφωμένους. Η απαίτησή μου από έναν σκηνοθέτη είναι μου δώσει πάρα πολλά εργαλεία, για να ξέρω στο τέλος τι με αφορά. Υπάρχουν πράγματα σε παραστάσεις του Σταμάτη που είναι πολύ βαθυστόχαστα, ενώ σε άλλες παραστάσεις, υποτίθεται ρεπερτορίου, πολύ πιο πεζά. Δεν είναι άσπρο μαύρο. Μετά από τέσσερις παραστάσεις μαζί του θεωρώ ότι το δώρο που μου έκανε είναι ένα φίλτρο απέναντι στον κόσμο, με έμαθε να μην παίρνω τα πράγματα τόσο σοβαρά, κι αυτό με χαλάρωσε – ένας αυτοσαρκασμός που δεν σημαίνει ότι δεν εμπεριέχει γνώση και μόρφωση. Μπορεί να μιλάμε δύο ώρες για ένα κείμενο του Σεφέρη και να συνεχίζουμε πρόβα σκηνής από τις «Μάγισσες». Είναι σαν να κάνει μάθημα από το οποίο εσύ πρέπει να επιλέξεις τι θα κρατήσεις. Επίσης, σου μαθαίνει την αμεσότητα απέναντι στον κόσμο. Έχω πάρει πολλά από τον Σταμάτη.
— Το μεγάλο κοινό σε γνώρισε, βέβαια, από την τηλεόραση και τις «Άγριες Μέλισσες».
Ήταν μια περίοδος που δεν θα την ξαναζήσουμε. Έπεσε επάνω στην καραντίνα, που η μόνη επιλογή που είχαν όλοι ήταν να δουν τις «Άγριες Μέλισσες». Δημιούργησε μια διαλεκτική με το κοινό που ήταν τόσο δυνατή, πολύ μεγαλύτερη απ’ όση θα αναλογούσε στην εποχή. Περισσότερο θύμιζε εποχές 1960, που ο κόσμος λάτρευε ηθοποιούς σαν την Καρέζη και τον Παπαμιχαήλ – μας αναγνώριζε κι εμάς όλος ο κόσμος. Τότε κατάλαβα ότι εργοδότης μου δεν είναι ούτε ο παραγωγός του θεάτρου ούτε ο μεγαλοπαραγωγός της τηλεόρασης αλλά το κοινό. Κατάλαβα ότι πρέπει να με αφορά η αλήθεια μου σε ό,τι κάνω, ό,τι και να είναι.
— Θα άλλαξε και η σχέση σου με το θέατρο.
Οι «Μέλισσες» μού έδωσαν τη δυνατότητα της επιλογής. Σήμερα νιώθω ότι ανήκω σε όλα τα κοινά: ούτε αποκλειστικά στο εμπορικό ούτε στο ποιοτικό. Για μένα έχει σημασία η συνάντηση με σοβαρούς και ουσιαστικούς καλλιτέχνες, δεν έχει σημασία αν ο καλλιτέχνης κάνει drag show στη Συγγρού ή τραγωδία στην Επίδαυρο. Δεν κυνηγάω ένα στίγμα, με ενδιαφέρει το μεγάλο κοινό. Επίσης, με αφορά να ζω από τη δουλειά μου. Δεν είχα σκοπό να δουλέψω το καλοκαίρι, αλλά επανήλθε η πρόταση του Γιώργου Κιμούλη για τον «Φιλοκτήτη», μια ιστορία που ξεκίνησε το 2019 με σκηνοθέτη τον Τσέζαρις Γκραουζίνις, αλλά ακυρώθηκε λόγω κορωνοϊού. Ούτε τον χειμώνα θα δούλευα αν δεν ερχόταν ο Ζούλιας να μου προτείνει το «Μεγάλο μας τσίρκο».
— Κι όλα αυτά ενώ η σειρά όπου πρωταγωνιστείς, ο «Άγιος Έρωτας», συνεχίζεται για δεύτερη σεζόν.
Αυτό που έχει σημασία για μένα, πέρα από το ότι είναι πρώτη σε τηλεθέαση, είναι ότι δεν θυμούνται πια τον Λάμπρο Σεβαστό των «Μελισσών» αλλά με φωνάζουν «πατέρα Νικόλα». Είναι ένας τόσο δυνατός ρόλος που επισκίασε τον προηγούμενο, κι αυτό αποτελεί μια επιτυχία. Οι λόγοι είναι παρόμοιοι με αυτοί που έκαναν τις «Μέλισσες» επιτυχημένη, καθώς άνθρωποι μπροστά και πίσω από τις κάμερες δουλεύουν 18 ώρες την ημέρα –όχι 8– για ένα καθημερινό σίριαλ, κι αυτό ο κόσμος το αναγνωρίζει. Γιατί αν αντιμετωπίσεις την τηλεόραση χωρίς να θέσεις υψηλούς στόχους, ιδιαίτερα στις υποκριτικές απαιτήσεις, είσαι με μαθηματική ακρίβεια χαμένος. Αυτό που μαθαίνεις, και είναι μεγάλο σχολείο, είναι πώς να εξελίσσεις μέσα σε 100 επεισόδια, καθημερινά, τον ρόλο σου και να βάζεις στοιχεία τα οποία έχουν challenge. Η δουλειά που κάνω για τις περισσότερες σκηνές είναι μέσα από θεατρική δουλειά και πρόβες.
— Προλαβαίνεις;
Δεν έχω προσωπική ζωή. Όταν μου πρότειναν τη σειρά, το πρώτο πράγμα που τους είπα ήταν ότι ήθελα ο κόσμος σήμερα, που ζούμε αυτές τις άγριες εποχές, να ταυτιστεί με έναν άνθρωπο που παλεύει μεταξύ της αρετής και της κακίας. Πώς μπορεί να σταθεί σε ένα τέτοιο δίλημμα, συνδιαλεγόμενος με τον Δημιουργό του; Υπ’ όψιν ότι εγώ ο ίδιος, όποτε βλέπω τη λέξη «θεός» στο σενάριο, την αντικαθιστώ με τη λέξη «δημιουργός». Άλλωστε, πάντα προσπαθώ, σε ό,τι παίζω, να περιλαμβάνω όσα μας αφορούν σήμερα. Ένα νέο παιδί σήμερα μπορεί να μην πηγαίνει στην εκκλησία, αλλά θέλω να νιώσει μέρος της φύσης, ότι είμαστε κύτταρο ενός ανώτερου όντος. Κυρίως ότι ο θεός και ο έρωτας συνυπάρχουν.
— Ο «Φιλοκτήτης» του Σοφοκλή θέτει, επίσης, μεγάλα θέματα ηθικής, πρόκειται για μία από τις πιο συγκλονιστικές τραγωδίες.
Αυτό που χαρακτηρίζει τον «Φιλοκτήτη» είναι η εκκωφαντική απουσία του θηλυκού στοιχείου, που εν τέλει μοιάζει τρομερά παρόν. Παίζω τον Νεοπτόλεμο, γιο του μυθικού Αχιλλέα, που, ορφανός από πατέρα, βρίσκεται μεταξύ δύο εκπροσώπων της παλιάς γενιάς. Από τη μια ο Οδυσσέας, που μιλάει για το πολιτικά εφικτό, και από την άλλη ο Φιλοκτήτης, που μιλάει για έναν πιο αξιακό κώδικα. Ο καθένας προσπαθεί να σφετεριστεί την πατρότητα του Νεοπτόλεμου. Νομίζουν ότι μπορούν να τον χειραγωγήσουν κι εκείνος τους εξαπατά. Ο Σοφοκλής –για τον Φιλοκτήτη έγραψαν και ο Αισχύλος και ο Ευριπίδης αλλά τα έργα αυτά χάθηκαν– σκιαγραφεί τον ήρωά του ως εκπρόσωπο της νέας γενιάς, ο οποίος, επειδή ακριβώς αντιλαμβάνεται την παντελή έλλειψη του πατρικού στοιχείου και της ταυτότητας που απορρέει από αυτό, απομακρύνεται και από τους δύο. Δεν είναι τόσο ηθικός, σκοτώνει τον Πρίαμο εν ώρα προσευχής και μετά τον γιο της Ανδρομάχης, κοινώς διαγράφει παρελθόν και μέλλον. Σύμφωνα με τη μυθολογία, αργότερα θα καταστρέψει και τους Δελφούς. Έχει τρομακτικό ενδιαφέρον η στάση της νέας γενιάς σε σχέση με την παλιότερη.
— Οι επιλογές του Νεοπτόλεμου μπορούν να συσχετιστούν με τον σύγχρονο κυνισμό.
Κάτι ακόμα πιο επικίνδυνο: σήμερα βιώνουμε την πλήρη αποφυσικοποίηση του ανθρώπου. Ο άνθρωπος έχει τοποθετήσει τον εαυτό του έξω από τον φυσικό κόσμο. Πολεμάει οτιδήποτε συνδέεται με τους εκπροσώπους της φύσης. Η γενιά μου νιώθει ορφανή και γι’ αυτό δεν φταίμε μόνο εμείς, φταίει και η προηγούμενη γενιά – οπότε δεν θέλει να έχει σχέση με το παρελθόν. Στο έργο η στάση της παλιότερης γενιάς σε σχέση με τον Νεοπτόλεμο είναι αρνητική. Οι δυο τους, Φιλοκτήτης και Οδυσσέας, στέκονται απέναντί του. Τροφοδοτούν τη νέα γενιά έτσι ώστε να υιοθετήσει τον δικό τους λόγο. Ελπίζουν πως θα υιοθετήσει τον τρόπο της δικής τους σκέψης. Βλέπουν το μέλλον της νέας γενιάς καθαρά συμφεροντολογικά.
— Η εποχή μας, η γενιά σου ιδιαίτερα, έχει πάψει να σκέφτεται συλλογικά, προέχει το συμφέρον, δεν νομίζεις;
Θεωρώ ότι η γενιά μου είναι αμείλικτη. Δεν έχει όραμα, νιώθει ότι τα πάντα είναι μάταια, οπότε στρέφεται στο προσωπικό συμφέρον και κίνητρο. Σε αυτό έχει συμβάλει πολύ η παλιότερη γενιά. Η αποφυσικοποίηση στην οποία αναφέρθηκα πριν είναι η μεγαλύτερή μας ύβρη. Ο Όλυμπος γέννησε τον Όμηρο και ο Ψηλορείτης την κρητική λύρα. Δεν μπορείς σήμερα να τοποθετείς ανεμογεννήτριες και να τον καταστρέφεις. Γιατί, όταν ένας άνθρωπος βλέπει μια βουνοκορυφή που τον εμπνέει και ταυτόχρονα βλέπει την παρεμβολή του ανθρώπινου στοιχείου, αποσυντονίζεται. Σήμερα οφείλουμε να μειώσουμε τις περιττές ανάγκες και όχι να δημιουργούμε καινούργιες. Όποιος δεν διεκδικεί και δεν ονειρεύεται ουτοπίες είναι καταδικασμένος να ζήσει δυστοπικά. Αυτό είναι κάτι που δεν το έχουμε. Προσωπικά, προτιμώ τον δρόμο του μέτρου, που μπορεί να ισορροπήσει. Είναι δύσκολο, αλλά αυτό είναι το σημαντικό. Ως άνθρωπος είμαι αισιόδοξος. Η ουτοπία εμπνέει.
Βρείτε περισσότερες πληροφορίες για την παράσταση «Φιλοκτήτης» εδώ.
