Βασίλης Χριστόπουλος: «Είναι λίγο βαρύγδουπο να λέμε ότι αναμετριόμαστε με την Ιστορία»

Βασίλης Χριστόπουλος: «Είναι λίγο βαρύγδουπο να λέμε ότι αναμετριόμαστε με την Ιστορία» Facebook Twitter
Από την Ελλάδα δε μου λείπει καθόλου η έλλειψη κοινωνικής συνείδησης που παρατηρούμε συχνά. Φωτ.: Πάρις Ταβιτιάν/LIFO
0

Η σκηνή είναι λουσμένη στο μπλε του ουρανού και του πελάγους. Οι ήχοι της φύσης και το υψηλής αισθητικής σκηνικό μάς μεταφέρουν στο τοπίο της Σκιάθου. Τα χορωδιακά μέρη και οι παιδικές φωνές σαν Ερινύες προετοιμάζουν για το κακό, ενώ το πολυφωνικό συγκρότημα και οι οργανοπαίκτες υπογραμμίζουν την ελληνικότητα και γρατζουνούν μέσα μας το συναίσθημα, χωρίς τίποτα να μοιάζει φολκλόρ ή πομπώδες.

Κι έπειτα ξεπροβάλλει εκείνη. Μια γυναίκα αγανακτισμένη από τη μοίρα, που μονολογεί στη θέα των παιδιών: «Έτσι του ’ρχεται τ’ ανθρώπου, την ώρα που γεννιώνται, να τα καρυδοπνίγη!».

Μέσα σε αυτό το απόκοσμο, ψυχρό περιβάλλον, η πρώτη σίριαλ κίλερ της ελληνικής λογοτεχνίας ξεκινά την αιματοβαμμένη της πορεία. Η Φόνισσα του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη και ηρωίδα του Γιώργου Κουμεντάκη επιστρέφει στην Εθνική Λυρική Σκηνή, επτά χρόνια μετά την παγκόσμια πρεμιέρα της. Στον ρόλο της Φραγκογιαννούς θα ακούσουμε τη Μαίρη-Έλεν Νέζη, ενώ την υψηλής πρόκλησης παρτιτούρα θα φέρει εις πέρας ο μαέστρος Βασίλης Χριστόπουλος, που αναμετρήθηκε με την όπερα στο πρώτο της ανέβασμα.

Υπάρχει μόνο το «εγώ» και όχι το «εμείς». Ακόμα και εκεί που συναντάς το «εμείς» είναι διχαστικό. Είναι σαν να μην μπορούμε να συμπεριλάβουμε στο «εμείς» ολόκληρη την κοινωνία. Σαν να πρέπει να είμαστε πάντα εμείς απέναντι στους άλλους.

Σε ένα διάλειμμα από τις πρόβες, ο Έλληνας μαέστρος, που πλέον περνά περισσότερο χρόνο στις σκηνές του κόσμου, μας μίλησε για την πρεμιέρα της Φόνισσας αλλά και για το αποτύπωμα που έχει αφήσει μέσα του το τόσο φιλόδοξο αλλά και σύντομο πέρασμά του από τη διεύθυνση της Κρατικής Ορχήστρας Αθηνών. Μην ξεχνάμε πως την περίοδο 2011-14, ο Βασίλης Χριστόπουλος βρέθηκε στα τριάντα έξι του χρόνια στο τιμόνι της πρώτης ορχήστρας της χώρας να παλεύει με την παθογένεια, τη γραφειοκρατία και την αδιαφορία που συχνά ταλανίζει τους πολιτιστικούς μας οργανισμούς.

Κι όμως, παρά τους σκοπέλους, άλλαξε μέσα σε μία μόλις θητεία την εικόνα της ορχήστρας, ανανέωσε το ρεπερτόριο και ανέπτυξε εξαιρετικές κοινωνικές και εκπαιδευτικές δράσεις, επένδυσε στην εξωστρέφεια και στην καλλιτεχνική της άνοδο. Και για επιβράβευση εισέπραξε την αδιαφορία και την άκομψη, τουλάχιστον, αντιμετώπιση του υπουργού Πολιτισμού.

Σχεδόν επτά χρόνια μετά, στη ζωή του έχει μπει η διδασκαλία (το 2016 εξελέγη καθηγητής διεύθυνσης ορχήστρας στη Μουσική Ακαδημία Φρανκφούρτης και έκτοτε διδάσκει εκεί), ενώ με κάθε ευκαιρία επιστρέφει στη Λυρική για να διευθύνει παραγωγές όπως η Ηλέκτρα, η Λαίδη Μάκβεθ του Μτσενσκ, ο Βότσεκ και σύντομα ξανά Η Φόνισσα.  

Βασίλης Χριστόπουλος: «Είναι λίγο βαρύγδουπο να λέμε ότι αναμετριόμαστε με την Ιστορία» Facebook Twitter
Φωτ.: Ανδρέας Σιμόπουλος

— Γιατί λέμε ότι αυτή είναι μια παράσταση-σταθμός για την Εθνική Λυρική Σκηνή;

Διότι πρόκειται για μια ελληνική δημιουργία σε ένα είδος στο οποίο δεν έχουμε πολύ μεγάλη παράδοση. Προφανώς υπάρχουν κι άλλες ελληνικές αξιόλογες όπερες, αλλά εδώ συνυπάρχουν ένα σημαντικό λογοτεχνικό κείμενο, ένα εμβληματικό πρόσωπο των ελληνικών γραμμάτων και μια συνθετική γραφή που αντλεί απευθείας από την παράδοση και διατηρεί ένα πολύ χαρακτηριστικό ελληνικό μουσικό χρώμα. Όλα αυτά τα στοιχεία συντελούν στο να έχουμε ένα έργο τρομερά οικείο και προσβάσιμο στον Έλληνα, που όμως εύκολα στέκεται και στον διεθνή χώρο.

— Τι είναι αυτό που καθιστά την παρτιτούρα της «Φόνισσας» τόσο μεγάλης πρόκλησης;

Θα σταθώ σε δύο σημεία. Το πρώτο είναι πώς θα καταφέρω από ένα σύνολο ετερόκλητων συστατικών να δημιουργήσω ένα ισορροπημένο ακρόαμα, ακόμα και σε πολύ απλά πράγματα όπως οι ηχητικές στάθμες.

Διότι όταν έχω να διαχειριστώ ταυτόχρονα ένα κοριτσάκι, που τραγουδάει, αλλά θα πρέπει να ενισχύσουμε τη φωνή του, ένα σύνολο πολυφωνικής παραδοσιακής μουσικής, το οποίο επίσης θα πρέπει να ενισχυθεί, διότι δεν έχει την ίδια τεχνική με τους τραγουδιστές της όπερας, όταν η μεικτή χορωδία βρίσκεται πίσω από τη σκηνή και δεν τους βλέπω, παρά μετά βίας τους ακούω, και συγχρόνως επί σκηνής συμμετέχουν στη δράση δεξιοτέχνες μουσικοί και μια παιδική χορωδία, καταλαβαίνετε ότι δεν είναι εύκολη δουλειά. Είναι τρομακτική δυσκολία να ενωθούν όλα αυτά μαζί με την ορχήστρα και να ακούγονται ανάγλυφα.

Η δεύτερη μεγάλη πρόκληση του έργου έχει να κάνει με τη μουσική γραφή του Κουμεντάκη, η οποία μοιάζει με ένα υφαντό, γεμάτο πολύ μικρές βελονιές και κλωστούλες οι οποίες πλέκονται η μία με την άλλη. Εδώ το ζητούμενο, λοιπόν, είναι να μη σταθεί ο ακροατής σε καθεμία από αυτές τις μικροσυνδέσεις, διότι κινδυνεύει να χαθεί η μεγάλη γραμμή της μουσικής, δηλαδή ολόκληρο το κέντημα.

— Είναι προτιμότερο για έναν μαέστρο να διευθύνει ένα έργο για πρώτη φορά από το να αναμετριέται με την Ιστορία, δηλαδή με όλα εκείνα τα μεγάλα έργα που στο παρελθόν διεύθυναν κορυφαίοι αρχιμουσικοί;

Είναι λίγο βαρύγδουπο να λέμε ότι αναμετριόμαστε με την Ιστορία. Όχι γιατί δεν αναγνωρίζω το έργο εμβληματικών μαέστρων, αλλά γιατί οι σπουδαίες δημιουργίες ίσως τελικά και να μη μας έχουν ανάγκη. Αν διευθύνω άσχημα τον Οθέλλο του Βέρντι ή την 9η του Μπετόβεν, πιστέψτε με, δεν θα πάθουν τίποτα. Ο Κουμεντάκης, από την άλλη, ίσως με έχει περισσότερη ανάγκη, γιατί αν δεν τιμήσω και δεν αναδείξω το έργο του όπως πρέπει, ενδεχομένως η πρώτη εκτέλεση να οδηγηθεί σε αποτυχία, γεγονός που ίσως το πλήξει ανεπανόρθωτα.

— Το κοινό στις μέρες μας συγχωρεί δυσκολότερα;

Βρισκόμαστε σε μια εποχή που όλα συμβαίνουν πάρα πολύ γρήγορα, οπότε πολύ δύσκολα θα υπάρξει ένα δεύτερο ανέβασμα, αν το πρώτο αποτύχει. Είναι τέτοιοι οι ρυθμοί και τόσος ο καταιγισμός πληροφοριών, που όλοι πια μαθαίνουν τα πάντα εύκολα και άμεσα.

Από την άλλη, συμβαίνει και το ακριβώς αντίθετο: είναι τόσο σβέλτος ο κύκλος των ειδήσεων που αναπαράγονται καθημερινά, που ακόμα και το μεγαλύτερο σκάνδαλο σε μερικές μέρες θα έχει ατονήσει. Από τη μία, λοιπόν, δεν συγχωρούμε, από την άλλη τίποτα δεν έχει πια την επίδραση που θα έπρεπε. Όλα παρέρχονται γρήγορα.

Βασίλης Χριστόπουλος: «Είναι λίγο βαρύγδουπο να λέμε ότι αναμετριόμαστε με την Ιστορία» Facebook Twitter
Είναι λίγο βαρύγδουπο να λέμε ότι αναμετριόμαστε με την Ιστορία. Όχι γιατί δεν αναγνωρίζω το έργο εμβληματικών μαέστρων, αλλά γιατί οι σπουδαίες δημιουργίες ίσως τελικά και να μη μας έχουν ανάγκη. Φωτ.: Πάρις Ταβιτιάν/LIFO

— Ζώντας στο εξωτερικό, τι δεν σας λείπει καθόλου από τη χώρα;

Η έλλειψη κοινωνικής συνείδησης που παρατηρούμε συχνά, διότι ο καθένας προσπαθεί για τον εαυτούλη του και κάνει αυτό που τον εξυπηρετεί, βλάπτοντας τελικά το κοινωνικό σύνολο και τον ίδιο. Από το ότι θα κλείσουν κάποιοι τη διασταύρωση για να μην καθυστερήσουν μέχρι ότι θα παρκάρουν στη ράμπα αναπήρων ή δεν θα δώσουν τον καλύτερό τους εαυτό στην πρόβα, προκειμένου να μην εκχωρήσουν ένα πάγιο συνδικαλιστικό τους δικαίωμα.

— Μα τι μπορεί να προσφέρει σε κάποιον το να είναι κακός στη δουλειά του;

Ίσως ένα βόλεμα, ή μία αίσθηση εξουσίας, ή λιγότερο κόπο, ή την ικανοποίηση ότι δεν θα χάσει κάτι που θεωρεί κεκτημένο δικαίωμα… Ίσως αυτό να οφείλεται σε μια γενικότερη ταλαιπωρία που υφιστάμεθα εδώ και πολλά χρόνια ή στην έλλειψη δομών, οπότε προσπαθούμε να καταφέρουμε όσο το δυνατόν περισσότερα με τον λιγότερο δυνατό κόπο. Αυτό έχει αντίκρισμα παντού: στην καθημερινότητα, στην κοινωνία, στο εκπαιδευτικό σύστημα, στη συναλλαγή με το Δημόσιο, στη συμπεριφορά μας.

Μπορεί στο εξωτερικό να υπάρχει λιγότερος αυθορμητισμός και η συμπεριφορά να είναι περισσότερο τυποποιημένη σε κάποια πράγματα, αλλά η αποδοχή των κανόνων είναι δεδομένη. Εδώ, αντιθέτως, πρώτα αμφισβητούμε τον κανόνα κι έπειτα ψάχνουμε παραθυράκια για να ξεφύγουμε, κοροϊδεύοντας τον εαυτό μας και τους άλλους.

— Έγινε χειρότερη η κατάσταση εν μέσω πανδημίας;

Έχω ταξιδέψει αρκετά το τελευταίο διάστημα τόσο στην Ευρώπη όσο και στην Ασία για συναυλίες. Πουθενά αλλού δεν συνάντησα τόσους καραγκιόζηδες οι οποίοι φορούν μεν μάσκα, αλλά την έχουν κάτω από τη μύτη ή στο πιγούνι, παίζοντας δηλαδή με τον κανόνα. Να, λοιπόν, ξανά η τάση να κοροϊδέψουμε το σύστημα.

Κατανοώ ότι ίσως προέρχεται από μια ανάγκη επιβίωσης του ατόμου που δυσφορεί και έχει τραβήξει πολλά εξαιτίας της ανικανότητας των θεσμών και άρα χρησιμοποιεί την κρίση του για να ξεφύγει. Αυτό, όμως, κατάντησε πια παθολογικό σύμπτωμα της κοινωνίας, που μεταφράζεται σε τρομερό ατομισμό. Υπάρχει μόνο το «εγώ» και όχι το «εμείς».

Ακόμα και εκεί που συναντάς το «εμείς» είναι διχαστικό. Είναι σαν να μην μπορούμε να συμπεριλάβουμε στο «εμείς» ολόκληρη την κοινωνία. Σαν να πρέπει να είμαστε πάντα εμείς απέναντι στους άλλους. Αυτός βέβαια ο διχασμός, για να είμαστε δίκαιοι, είναι παγκόσμιος. Και ναι, δυστυχώς, η πανδημία ανέδειξε τέτοιες παθογένειες και δεν βοήθησε τις αποκλίνουσες απόψεις να συγκλίνουν. Αντιθέτως, περιχαρακωθήκαμε όλοι στα πιστεύω μας.

Βασίλης Χριστόπουλος: «Είναι λίγο βαρύγδουπο να λέμε ότι αναμετριόμαστε με την Ιστορία» Facebook Twitter
Φωτ.: Ανδρέας Σιμόπουλος

— Υποθέτω, ωστόσο, πως είναι μεγάλη παρηγοριά η ενασχόληση με τη διδασκαλία.

Είναι από τα σημαντικότερα πράγματα που έχω κάνει στη ζωή μου. Διδάσκοντας τους νέους και τις νέες γίνεσαι κι εσύ καλύτερος στη δουλειά σου και καλύτερος άνθρωπος. Επανεξέτασα και ξεσκόνισα την τεχνική μου, ανέλυσα τα πράγματα που μέχρι τώρα έκανα διαισθητικά και βλέποντας τις αδυναμίες αλλά και τα προτερήματα των άλλων νομίζω ότι καταφέρνω να δείχνω μεγαλύτερη κατανόηση στις δυναμικές και την ψυχολογία που δημιουργείται σε ένα πολυπληθές σύνολο, όπως είναι μια ορχήστρα.

— Μαλακώνετε λοιπόν με τα χρόνια;

Ναι, αν υποθέσουμε ότι πιο νέος υπήρξα πιο αδιάλλακτος.

708
To νέο τεύχος της LiFO δωρεάν στην πόρτα σας με ένα κλικ.

— Έχετε σκεφτεί γιατί συνέβη αυτό;

Πέρα από τα χαρακτηριστικά που αποκτά κάνεις ήδη από την κυοφορία, νομίζω επειδή βρέθηκα από νεαρή ηλικία σε θέσεις ευθύνης. Πολλές φορές κληρονόμησα καταστάσεις στις οποίες έπρεπε να ληφθούν δραστικά μέτρα και η ευσυνειδησία μου δεν μου επέτρεπε να κρίνω τι πρέπει και τι μπορεί πραγματικά να αλλάξει.

Αυτό δηλαδή που επίσης μαθαίνω, προϊόντος του χρόνου, είναι να ιεραρχώ καλύτερα τις καταστάσεις. Δεν είναι θέμα εκπτώσεων αλλά διαχείρισης της ενέργειας. Όταν μία ορχήστρα αντιμετωπίζει 100 προβλήματα και προσπαθήσεις να τα αλλάξεις όλα, στο τέλος δεν θα αλλάξεις τίποτα. Οπότε πρέπει να ξεκινήσεις με τα 2-3 σημαντικά που μπορούν να αλλάξουν.

— Αυτή η διάθεση αυτοκριτικής συμπεριλαμβάνει και την ΚΟΑ;

Ασφαλώς. Μα η αυτοκριτική, ο αναστοχασμός, η αυτοεξέταση είναι συνεχείς και προϋπόθεση για την εξέλιξη.

— Τι γεύση σάς έχει αφήσει η θητεία σας εκεί;

Μια γλυκιά νοσταλγία.

— Καταλάβατε τι κάνατε λάθος;

Εκτός από την οικονομική κρίση, ήταν πολλές οι αντίξοες συνθήκες: είχα να αντιμετωπίσω μια απολύτως εχθρική στάση του Μεγάρου Μουσικής απέναντι στην ορχήστρα, είχα ένα διοικητικό συμβούλιο το οποίο δεν με υποστήριζε και συγχρόνως είχα μια εντελώς αδιάφορη και απαξιωτική πολιτική ηγεσία του υπουργείου Πολιτισμού. Οπότε στήριξη έβρισκα μόνο από τους μουσικούς της ορχήστρας, οι οποίοι στην αρχή εκτίμησαν τη δουλειά μου.

Βασίλης Χριστόπουλος: «Είναι λίγο βαρύγδουπο να λέμε ότι αναμετριόμαστε με την Ιστορία» Facebook Twitter
Φωτ.: Ανδρέας Σιμόπουλος

— Σήμερα θα αλλάζατε κάτι στη διαχείριση;

Εκ των υστέρων συνειδητοποίησα ότι μερικές φορές –ενδεχομένως λόγω υπερβολικού άγχους να κάνω το καλύτερο δυνατό– υπήρξα αδιάλλακτος απέναντι στους μουσικούς, οι οποίοι ήταν σύμμαχοί μου στον αγώνα μας για καλύτερη ποιότητα και καλλιτεχνική άνοδο της ορχήστρας. Αυτό σίγουρα θα το διαχειριζόμουν διαφορετικά σήμερα, διότι έμαθα πως οποιοδήποτε αντικειμενικό δίκιο κι αν έχεις, αν δεν το κοινοποιήσεις με σαφήνεια, κατανόηση και γλύκα, δεν μπορείς να το επιβάλεις.

— Η δυσάρεστη εκείνη εμπειρία θα σας απέτρεπε μελλοντικά από μία ανάλογη θέση ευθύνης;

Στη δική μας χώρα; Σίγουρα θα φρόντιζα να διασφαλίσω περισσότερα θεσμικά εχέγγυα πριν ξανασκεφτώ να αναλάβω τέτοια θέση.

— Αν κρυφακούγατε τους μουσικούς μιας ορχήστρας που διευθύνετε, τι θα θέλατε να λένε για σας;

Δεν θα διανοούμουν να κρυφακούσω ούτε και να διαβάσω το ημερολόγιό τους (γέλια). Θα με ενδιέφερε, ωστόσο, να μην είναι διχασμένοι μεταξύ τους, γιατί αυτό είναι το χειρότερο που μπορεί να συμβεί σε μια ορχήστρα. Θα προτιμούσα να τους είχα όλους απέναντί μου παρά να είναι μοιρασμένοι. Οι μουσικοί ανήκουν σε ένα σύνολο που πρέπει να λειτουργήσει αρμονικά, ενώ ο μαέστρος είναι κατά κάποιον τρόπο μόνος του. Ιδανικά, βέβαια, πρέπει να εμπνέει και να συμπαρασύρει τους μουσικούς, όχι να παλεύει με την αντίστασή τους διότι, εάν οι μουσικοί δεν παίξουν, ο μαέστρος είναι άχρηστος!

«Η Φόνισσα» 

Όπερα του Γιώργου Κουμεντάκη 

Ποιητικό κείμενο: Γιάννης Σβώλος, βασισμένο στο ομώνυμο «κοινωνικόν μυθιστόρημα» του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη 

Μουσική διεύθυνση: Βασίλης Χριστόπουλος 

Σκηνοθεσία: Αλέξανδρος Ευκλείδης  

Στον ρόλο της Φραγκογιαννούς η Μαίρη-Έλεν Νέζη

Αίθουσα Σταύρος Νιάρχος Εθνικής Λυρικής Σκηνής – ΚΠΙΣΝ

3, 5, 28, 30 Δεκεμβρίου 2021

Ώρα έναρξης: 19:30 (Κυριακή 18:30) 

To άρθρο δημοσιεύθηκε στην έντυπη LiFO.

To νέο τεύχος της LiFO δωρεάν στην πόρτα σας με ένα κλικ.

Θέατρο
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Γιώργος Κουμεντάκης

Οι Αθηναίοι / Γιώργος Κουμεντάκης: «Έχω μεγάλη ανεκτικότητα και στο ωραίο και στο άσχημο»

Ο καλλιτεχνικός διευθυντής της Εθνικής Λυρικής Σκηνής στη συνέντευξη της ζωής του, μιλά για τα παιδικά του χρόνια στην Κρήτη, τους Ολυμπιακούς Αγώνες της Αθήνας, τη νέα εποχή της Λυρικής και όλα όσα τον απασχολούν σήμερα.
M. HULOT
ευγένιος τριβιζάς

Οι Αθηναίοι / Ευγένιος Τριβιζάς: «Tα θέματα που απασχολούν την εγκληματολογία προσφέρουν υλικό στα βιβλία μου»

Εγκληματολόγος και συγγραφέας, γεννήθηκε σε αυτό το σύμπαν και ζει σε πόλεις που έχει εφεύρει σε όλο τον κόσμο και στο Διάστημα: Ο Ευγένιος Τριβιζάς αφηγείται τη ζωή του στη LiFO.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Ερωτευμένος με τον Κρέοντα

Θέατρο / Ο Rasche αγάπησε τον Κρέοντα περισσότερο από την Αντιγόνη

«Η εκφορά του λόγου παραδίδεται αμαχητί σε μια άκρατη δραματικότητα, σε ένα υπερπαίξιμο, σε μια βεβιασμένη εμφατικότητα, σε έναν στόμφο παλιακό που θα νόμιζε κανείς πως έχει εξαλειφθεί πλέον. Η σοβαροφάνεια σε όλο το (γοερό) μεγαλείο της». Έτσι ξεκίνησε φέτος η Επίδαυρος.
ΛΟΥΙΖΑ ΑΡΚΟΥΜΑΝΕΑ
Πολεμικοί Ανταποκριτές: Ψάχνοντας την αλήθεια μέσα στο ζόφο του πολέμου

Θέατρο / Πολεμικοί Ανταποκριτές: Ψάχνοντας την αλήθεια μέσα στον ζόφο του πολέμου

Σε μια περίοδο που ο πόλεμος αποτελεί βασικό συστατικό της καθημερινότητάς μας, μια παράσταση εξετάζει όσα μεσολαβούν μεταξύ γεγονότος και πληροφορίας και πώς διαμορφώνουν την τελική καταγραφή και την ιστορική μνήμη.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Η τραγική ιστορία και η άγρια δολοφονία μιας θαρραλέας περφόρμερ

Θέατρο / Η τραγική ιστορία και η άγρια δολοφονία μιας θαρραλέας περφόρμερ

Όταν η Πίπα Μπάκα ξεκίνησε να κάνει oτοστόπ από την Ιταλία για να φτάσει στην Ιερουσαλήμ δεν φαντάστηκε ότι αυτό το ταξίδι-μήνυμα ειρήνης θα κατέληγε στον βιασμό και τη δολοφονία της. Mια παράσταση που θα δούμε στο Φεστιβάλ Αθηνών αναφέρεται στην ιστορία της.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Ο Σίμος Κακάλας ξορκίζει τα χάλια μας με μια κωμωδία γέλιου και αίματος

Θέατρο / Ο Σίμος Κακάλας ξορκίζει τα χάλια μας με μια κωμωδία γέλιου και αίματος

Τα «Κακά σκηνικά» είναι «μια κωμική κόλαση» αφιερωμένη στη ζοφερή ελληνική πραγματικότητα, μια απόδραση από τα χάλια της χώρας, του θεάτρου, του παγκόσμιου γεωπολιτικού γίγνεσθαι, ένα ξόρκι στην κατάθλιψη.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Χρήστος Παπαδόπουλος: «Κάθε μορφή τέχνης χρειάζεται το εσωτερικό βάθος»

Θέατρο / Χρήστος Παπαδόπουλος: «Mε αφορά πολύ το "μαζί"»

Το «τρομερό παιδί» από τη Νεμέα που συμπληρώνει φέτος δέκα χρόνια στη χορογραφία ανοίγει το φετινό 31ο Διεθνές Φεστιβάλ Χορού Καλαμάτας με τους Dance On Ensemble και το «Mellowing», μια παράσταση για τη χάρη και το σθένος της ωριμότητας.  
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Κάνεις χορό γιατί αυτή είναι η μεγάλη σου ανάγκη

Χορός / «Κάνουμε χορό γιατί αυτή είναι η μεγάλη μας ανάγκη»

Με αφορμή την παράσταση EPILOGUE, ο διευθυντής σπουδών της σχολής της Λυρικής Σκηνής Γιώργος Μάτσκαρης και έξι χορευτές/χορεύτριες μιλούν για το δύσκολο στοίχημα τού να ασχολείται κανείς με τον χορό στην Ελλάδα σήμερα.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Μαρία Κωνσταντάρου: «Ερωτεύτηκα αληθινά στα 58»

Οι Αθηναίοι / Μαρία Κωνσταντάρου: «Δεν παίζω πια γιατί δεν υπάρχουν ρόλοι για την ηλικία μου»

Μεγάλωσε χωρίς τη μάνα της, φώναζε «μαμά» μια θεία της, θυμάται ακόμα τις παιδικές της βόλτες στον βασιλικό κήπο. Όταν είπε πως θέλει να γίνει ηθοποιός, ο πατέρας της είπε «θα σε σφάξω». Η αγαπημένη ηθοποιός που έπαιξε σε μερικές από τις σημαντικότερες θεατρικές παραστάσεις αλλά και ταινίες της εποχής της είναι η Αθηναία της εβδομάδας.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Ο Γιάννος Περλέγκας ανεβάζει τον «Κατσούρμπο» του Χορτάτση

Θέατρο / Γιάννος Περλέγκας: «Ο Κατσούρμπος μας είναι μια απόπειρα να γίνουμε πιο αθώοι»

Ο Γιάννος Περλέγκας σκηνοθετεί το έργο του Χορτάτση στο πλαίσιο του στο πλαίσιο του Κύκλου Ρίζες του Φεστιβάλ Αθηνών. Τον συναντήσαμε στις πρόβες όπου μας μίλησε για την αξία του Κρητικού συγγραφέα και του έργου του και την ανάγκη για περισσότερη λαϊκότητα στο θέατρο. Κάτι που φιλοδοξεί να μας δώσει με αυτό το ανέβασμα.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Βασίλης Παπαβασιλείου

Απώλειες / Βασίλης Παπαβασιλείου (1949-2025): Ένας σπουδαίος διανοητής του ελληνικού θεάτρου

«Αυτό, λοιπόν, το οφείλω στο θέατρο: τη σωτηρία από την κακομοιριά μου»: Ο σκηνοθέτης, μεταφραστής, ηθοποιός και δάσκαλος Βασίλης Παπαβασιλείου πέθανε σε ηλικία 76 ετών.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
ΕΠΕΞ ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΓΚΟΤΣΟΠΟΥΛΟΣ

Θέατρο / Δημήτρης Γκοτσόπουλος: «Ήμουν ένα αγρίμι που είχε κατέβει από τα βουνά»

Ο ταλαντούχος ηθοποιός φέτος ερμηνεύει τον Νεοπτόλεμο στον «Φιλοκτήτη» του Σοφοκλή. Πώς κατάφερε από ένα αγροτικό περιβάλλον να πρωταγωνιστήσει σε μεγάλες τηλεοπτικές επιτυχίες και γιατί πέρασε ένα ολόκληρο καλοκαίρι στην Πολύαιγο, διαβάζοντας «Βάκχες»;
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Γιάννης Χουβαρδάς: «Το κοινό που έρχεται να σε δει είναι ο καθρέφτης σου»

Θέατρο / Γιάννης Χουβαρδάς: «Το κοινό που έρχεται να σε δει είναι ο καθρέφτης σου»

Ο κορυφαίος Έλληνας σκηνοθέτης διασκευάζει φέτος τις τραγωδίες του Οιδίποδα σε ένα ενιαίο έργο και μιλά στη LiFO, για το πώς η μοίρα είναι μια παρεξηγημένη έννοια, ενώ σχολιάζει το αφήγημα περί «καθαρότητας» της Επιδαύρου, καθώς και τις ακραίες αντιδράσεις που έχει δεχθεί από το κοινό.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
ΓΙΑ 28 ΜΑΙΟΥ Elena Souliotis: Η Ελληνίδα που θα γινόταν η επόμενη Κάλλας 

Θέατρο / Elena Souliotis: Η Ελληνίδα που θα γινόταν η επόμενη Κάλλας 

Σαν σήμερα, το 1943, γεννήθηκε η Ελληνίδα σοπράνο που διέπρεψε για μια ολόκληρη δεκαετία στην Ευρώπη και την Αμερική, αλλά κάηκε εξαιτίας μιας σειράς ιδιαίτερα απαιτητικών ρόλων, τους οποίους ερμήνευσε πολύ νωρίς. Ο κόντρα τενόρος Άρης Χριστοφέλλης, ένας από τους λίγους στην Ελλάδα που γνωρίζουν σε βάθος την πορεία της, περιγράφει την άνοδο και την πτώση της.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Δημήτρης Καπουράνης: «Το αόρατο νήμα που ενώνει τα παιδιά μεταναστών είναι το πένθος»

Θέατρο / Δημήτρης Καπουράνης: «Το αόρατο νήμα που ενώνει τα παιδιά μεταναστών είναι το πένθος»

Από τους Αγίους Σαράντα της Αλβανίας μέχρι τη σκηνή του Εθνικού Θεάτρου, η ζωή του βραβευμένου ηθοποιού, τραγουδιστή και σεναριογράφου είναι μια διαρκής προσπάθεια συμφιλίωσης με την απώλεια. Η παράσταση «Μια άλλη Θήβα» τον καθόρισε, ενώ ο ρόλος του στο «Brokeback Mountain» τού έσβησε κάθε ομοφοβικό κατάλοιπο. Δηλώνει πως αυτό που τον ενοχλεί βαθιά είναι η αδράνεια απέναντι σε όσα συμβαίνουν γύρω μας.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Μιχαήλ Μαρμαρινός: Το έπος μάς έμαθε να αναπνέουμε ΟΙ ΥΠΟΛΟΙΠΟΙ ΑΡΚΕΤΟΙ ΤΙΤΛΟΙ ΣΤΟ ΤΕΛΟΣ

Θέατρο / Μιχαήλ Μαρμαρινός: «Από μια κοινωνία της αιδούς, γίναμε μια κοινωνία της ξεδιαντροπιάς»

Με τη νέα του παράσταση, ο Μιχαήλ Μαρμαρινός επιστρέφει στην Οδύσσεια και στον Όμηρο και διερευνά την έννοια της φιλοξενίας. Αναλογίζεται το «απύθμενο θράσος» της εποχής μας, εξηγεί τη στενή σχέση του έπους με το βίωμα και το θαύμα που χάσαμε και παραμένει σχεδόν σιωπηλός για τη νέα του θέση ως καλλιτεχνικός διευθυντής του Φεστιβάλ Αθηνών.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
13 λόγοι για να πάμε φέτος στο Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου

Θέατρο / 13 λόγοι για να πάμε φέτος στο Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου

Τέχνη με φαντασία, αστείρευτη δημιουργία, πρωτοποριακές προσεγγίσεις: ένα επετειακό, εορταστικό, πολυσυλλεκτικό πρόγραμμα για τα 70 χρόνια του Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου μέσα από 83 επιλογές από το θέατρο, τη μουσική και τον χορό.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Κυνηγώντας τον χαμένο χρόνο σε ένα έργο για την εξουσία

Θέατρο / «Δελφίνοι ή Καζιμίρ και Φιλιντόρ»: Ένα έργο για τη μόνιμη ήττα μας από τον χρόνο

Ο Θωμάς Μοσχόπουλος σκηνοθετεί και γράφει ένα έργο-παιχνίδι, εξετάζοντας τις σχέσεις εξουσίας, τον δημιουργικό αντίλογο και τη μάταιη προσπάθεια να ασκήσουμε έλεγχο στη ζωή.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ