«Ανθρωποι και Ποντίκια»: μια ελεγεία για το πικρό περιθώριο

«Ανθρωποι και Ποντίκια»: μια ελεγεία για το πικρό περιθώριο Facebook Twitter
Σκηνή από το «Άνθρωποι και ποντίκια»
0

Βγαίνεις από το θέατρο Cartel, μετά την παράσταση και νομίζεις ότι είσαι σε μια τεράστια σκηνή. Κάποιες παρέες κάθονται με ναργιλέδες δίπλα στην σχεδόν έρημη τη νύχτα οδό Αγίας Άννης, παραπέρα κοντά στο πεζοδρόμιο «εκτίθενται» παλιά σαλόνια, σα σκηνικό από ταινία του Θ. Αγγελόπουλου. Πιο εκεί ένα φορτηγάκι ενός πλανόδιου ρομά, με την πραμάτεια του. Μα και η παράσταση «Ανθρωποι και Ποντίκια» ξεκινάει με ένα διάλογο που γίνεται στο πλάι του δρόμου (οδός Μικέλη) απόπου περνάνε πού και πού νταλίκες και χαιρετάνε τους δύο ηθοποιούς. Το Cartel είναι κάπου μεταξύ Βοτανικού και Ελαιώνα, ανάμεσα σε μάντρες ανακύκλωσης, μεταφορικές εταιρείες, εγκαταλειμένα κτήρια και τυφλούς χωματόδρομους.  

Το «Άνθρωποι και Ποντίκια» αναφέρθηκε σε κάποιες λίστες  ως η πιο δημοφιλής παράσταση της χρονιάς. Παίχτηκε σε μια σκηνή που φτιάχτηκε με φροντίδα σε μια παλιά αποθήκη και ένα μηχανουργείο.

 

Η ομάδα του Cartel είναι η φωτεινή πλευρά μιας θεατρικής Αθήνας που την τελευταία σεζόν έζησε τον αριθμό-ρεκόρ των 1.500 παραστάσεων (περισσότερα εδώ).  Οι πιο πολλές παιδιά της ανάγκης, με έλλειμμα μέσων. Μα μέσα σε αυτή την έκρηξη ξεχώρισαν περί τις 6-7 που δεν τις δημιουργησαν σταρ της τηλεόρασης ή ισχυροί επιχειρηματίες, μα ομάδες που είχαν μια λάμψη δημιουργικότητας. Έγιναν γνωστές, όχι τόσο από τα μίντια, όσο από τους θεατές που το διάδωσαν από στόμα σε στόμα, με αποτέλεσμα να είναι sold out. 

 

Η ομάδα του Cartel είναι η φωτεινή πλευρά μιας θεατρικής Αθήνας που την τελευταία σεζόν έζησε τον αριθμό-ρεκόρ των 1.500 παραστάσεων. Οι πιο πολλές παιδιά της ανάγκης, με έλλειμμα μέσων. Μα μέσα σε αυτή την έκρηξη ξεχώρισαν 6-7 που δεν τις δημιουργησαν σταρ της τηλεόρασης ή ισχυροί επιχειρηματίες, μα ομάδες που είχαν μια λάμψη δημιουργικότητας.

 

«Φθάσαμε εδώ μετά από διαδρομή έξι ολόκληρων χρόνων» λέει ο Βασίλης Μπισμπίκης, σκηνοθέτης και πρωταγωνιστής της παράστασης, που ξεκίνησε το εγχείρημα με άλλους δύο συνεργάτες. «Ψάχναμε χώρο έξω από την Αθήνα και καταλήξαμε σε μια φθηνή αποθήκη γιατί δεν είχαμε φράγκο. Τα περισσότερα στοιχεία του χώρου είναι χειροποίητα ή αντικείμενα που βρήκαμε σε ανακυκλώσεις και ρακοσυλλέκτες στη γύρω περιοχή. Τα κοστούμια είναι από εργάτες ανακύκλωσης. Είμαστε από την αρχή κολλεκτίβα, το ξεκινήσαμε τρεις και έχουμε γίνει 13». 

 

Μια κολεχτίβα που δεν χρησιμοποιεί ως άλλοθι την ένδεια μέσων για να ξεπετάξει κάποιο μέρος του έργου ή τη συνολική εμπειρία. «Κάνουμε 4-5 μήνες πρόβες, είναι για εμάς αδιανόητο να ανεβάσουμε θεατρικό μόνο με ένα μήνα προετοιμασία» λέει ο Β. Μπισμπίκης. «Σεβόμαστε τον συγγραφέα του κάθε έργου, αλλά το ξαναγράφουμε». Αυτό το βλέπεις στο «Άνθρωποι και Ποντίκια» όπου έχει γίνει προσαρμογή του κλασσικού έργου του Στάινμπεκ ώστε να έχει επαφή με τη σημερινή, δική μας πραγματικότητα.  

 

Πώς αποφεύγουν το χάος της συλλογικής δουλειάς; «Μέσα στην κρίση γεννήθηκε η ανάγκη για έκφραση. Σε μια εποχή που δεν υπήρχε ευρώ καταφύγαμε στις ιδέες. Μας οδήγησε και το ανυπόφορο της ζωής, που λέει ο Δ. Δημητριάδης.  Τη δεκαετία του ’90 οι ηθοποιοί έφθασαν τους 20.000, τώρα έχει δουλειά μόνο το 3%. Υπάρχουν και άλλες ομάδες που ξεκίνησαν έτσι, στη συνέχεια ήλθαν αποτελέσματα. Μας οδήγησε η ανάγκη, μετά βρήκαμε τη δύναμη να κάνουμε κάτι παραπάνω από το να παλεύουμε για τα στοιχειώδη. Η δυσκολία, το πάθος, το κάψιμο κάτι γεννάει». 

 

«Η πρώτη αναγνώριση της δουλειάς μας σε ένα ευρύτερο κοινό ήλθε πέρυσι με την παράσταση "Αρης" (Βελουχιώτης). Φέτος η καλή πορεία συνεχίστηκε με το "Ανθρωποι και Ποντίκια".  Το ελληνικό θέατρο έχει ορισμένες πλευρές που μπορείς να πεις ότι είναι σε καλή φάση.  Δεν πήγε χαμένη η παρακαταθήκη του Λευτέρη Βογιατζή, ούτε τα εγχειρήματα από ομάδες όπως του Αμόρε, του Εμπρός. Η κατάσταση που βιώνουμε επιτρέπει και πειράματα, είναι χρήσιμο το μπέρδεμα, θα βγάλει και στοιχεία δημιουργίας». 

 

Πέρα από την ιστορία του ίδιου του Cartel, η παράσταση «Άνθρωποι και Ποντίκια» αφήνει το δικό της ξεχωριστό, αποτύπωμα. Το έργο του Στάινμπεκ έχει μεταφερθεί στη σημερινή Αθήνα: ένα λούμπεν περιβάλλον, άτομα καμένα, αλλά και ικανά για το καλύτερο.  Η αντίφαση της ανθρώπινης φύσης, όχι στη σκηνή μια κάποιας ελληνικής-βαλκάνιας ελίτ (όπως στο εξαιρετικό «Στέλλα Κοιμήσου» του Οικονομίδη), αλλά με υλικό τα απομεινάρια του σκληρού περιθωρίου. Δεν είναι υπόκοσμος ή εγκληματίες, ζουν από σκληρή δουλειά, όταν την βρουν.

 

Άτομα που δεν τα πιάνουν τα ραντάρ των μίντια, της ακαδημαϊκής έρευνας, των στατιστικών, των Αρχών παρά μόνον αν διαταράξουν την πλαστή πραγματικότητα με κάποια χοντρή παρανομία ή εμποδίσουν ένα πλάνο πολεοδομικού φτιασιδώματος.

 

 Άφραγκες, χρεοκοπημένες ή «επικίνδυνες» υπάρξεις από αυτές που εμείς οι υπόλοιποι τα ξέρουμε μόνο ως χυλό μέσα από κοινωνιολογικές αναλύσεις,  μα δεν τα συναντάμε ποτέ κι ας μένουν 10’ μακριά μας. Η κρίση πύκνωσε τις τάξεις τους μα κρύβονται ακόμα καλά κάτω από την άλλη πλευρά της Αθήνας, της λάμψης, των βραχυχρόνιων μισθώσεων, της προεκλογικών εξαγγελιών και των επιδομάτων φιλανθρωπίας. 

 

ΥΓ. Η υπόθεση των απόκληρων, των left behind, δεν είναι μόνο της εποχής του Στάινμπεκ ή της Αθήνας. Ένας πρώην χρηματιστής και νυν φωτογράφος-συγγραφέας έβγαλε πρόσφατα ένα βιβλίο, που δείχνει πόσο σκληρή είναι αυτή η πλευρά και σε προηγμένες χώρες όπως οι ΗΠΑ (και η ΕΕ). 

Θέατρο
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Μπομπ Γουίλσον

Απώλειες / Μπομπ Γουίλσον (1941-2025): Το προκλητικό του σύμπαν ήταν ένα και μοναδικό

Μεγάλωσε σε μια κοινότητα όπου το θέατρο θεωρούνταν ανήθικο. Κι όμως, με το ριζοσπαστικό του έργο σφράγισε τη σύγχρονη τέχνη του 20ού αιώνα, σε παγκόσμιο επίπεδο. Υποκλίθηκε πολλές φορές στο αθηναϊκό κοινό – και εκείνο, κάθε φορά, του ανταπέδιδε την τιμή.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
H ανάληψη του Οιδίποδα αναβάλλεται επ’ αόριστον

Θέατρο / H ανάληψη του Οιδίποδα αναβάλλεται επ’ αόριστον

Ο «Οιδίποδας» του Γιάννη Χουβαρδά συνενώνει τον «Τύραννο» και τον «Επί Κολωνώ» σε μια παράσταση, παίρνοντας τη μορφή μιας πυρετώδους ανασκαφής στο πεδίο του ασυνείδητου - Κριτική της Λουίζας Αρκουμανέα.
ΛΟΥΙΖΑ ΑΡΚΟΥΜΑΝΕΑ
Ζιλιέτ Μπινός: Η Ιουλιέτα των Πνευμάτων στην Επίδαυρο

Θέατρο / Ζιλιέτ Μπινός: Η Ιουλιέτα των Πνευμάτων στην Επίδαυρο

Η βραβευμένη με Όσκαρ ηθοποιός προσπαθεί να παραμείνει συγκεντρωμένη μέχρι την κάθοδό της στο αργολικό θέατρο. Παρ’ όλα αυτά, βρήκε τον χρόνο να μας μιλήσει για τους γυναικείους ρόλους που τη συνδέουν με την Ελλάδα και για τη σημασία της σιωπής.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ
Όλα όσα ζήσαμε στο 79ο Φεστιβάλ της Αβινιόν: από το «La Distance» του Ροντρίγκες έως τη μεγάλη επιτυχία του Μπανούσι

Θέατρο / Όλα όσα ζήσαμε στο 79ο Φεστιβάλ της Αβινιόν

Οι θερμές κριτικές της «Liberation» και της «Le Monde» για το «ΜΑΜΙ» του Μπανούσι σε παραγωγή της Στέγης του Ιδρύματος Ωνάση είναι απλώς μια λεπτομέρεια μέσα στις απανωτές εκπλήξεις που έκρυβε το πιο γνωστό θεατρικό φεστιβάλ στον κόσμο.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Κωνσταντίνος Ζωγράφος: Ο «Ορέστης» του Τερζόπουλου

Θέατρο / Κωνσταντίνος Ζωγράφος: «Ο Τερζόπουλος σου βγάζει τον καλύτερό σου εαυτό»

Ο νεαρός ηθοποιός που πέρυσι ενσάρκωσε τον Πυλάδη επιστρέφει φέτος ως Ορέστης. Με μια ήδη πλούσια διαδρομή στο θέατρο δίπλα σε σημαντικούς δημιουργούς, ετοιμάζει ένα νέο έργο εμπνευσμένο από το Νεκρομαντείο του Αχέροντα.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
«Μάλιστα κύριε Ζαμπέτα»: Αξίζει η παράσταση για τον «μάγκα» του ελληνικού πενταγράμμου;

The Review / «Μάλιστα κύριε Ζαμπέτα»: Αξίζει η παράσταση για τον «μάγκα» του ελληνικού πενταγράμμου;

Με αφορμή την παράσταση γι’ αυτόν τον αυθεντικό δημιουργό που τις δεκαετίες του 1950 και του 1960 μεσουρανούσε, ο Χρήστος Παρίδης και η Βένα Γεωργακοπούλου σχολιάζουν τον αντίκτυπό του στο κοινό σήμερα.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
«Οιδίπους Τύραννος» και «Οιδίπους επί Κολωνώ» του Σοφοκλή: Η άνοδος, πτώση και η αποθέωση

Αρχαίο Δράμα Explained / «Οιδίπους Τύραννος» και «Οιδίπους επί Κολωνώ» του Σοφοκλή: Η άνοδος, η πτώση και η αποθέωση

Τι μας μαθαίνει η ιστορία του Οιδίποδα, ενός ανθρώπου που έχει τα πάντα και τα χάνει εν ριπή οφθαλμού; Η κριτικός θεάτρου Λουίζα Αρκουμανέα επιχειρεί μια θεωρητική ανάλυση του έργου του Σοφοκλή.
ΛΟΥΙΖΑ ΑΡΚΟΥΜΑΝΕΑ
Αλίκη Βουγιουκλάκη: Στη ζωή έσπαγε τα ταμπού, στο θέατρο τα ταμεία

Θέατρο / Αλίκη Βουγιουκλάκη: Πώς έσπαγε τα ταμεία στο θέατρο επί 35 χρόνια

Για δεκαετίες έχτισε, με το αλάνθαστο επιχειρηματικό της ένστικτο, μια σχέση με το θεατρικό κοινό που ακολουθούσε υπνωτισμένο τον μύθο της εθνικής σταρ. Η πορεία της ως θιασάρχισσας μέσα από παραστάσεις-σταθμούς και τις μαρτυρίες συνεργατών της.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Νίκος Καραθάνος: «Εμείς είμαστε οι χώρες, τα κείμενα, οι πόλεις, εμείς είμαστε οι μύθοι»

Θέατρο / Νίκος Καραθάνος: «Εμείς είμαστε οι χώρες, τα κείμενα, οι πόλεις, εμείς είμαστε οι μύθοι»

Στον πολυαναμενόμενο «Οιδίποδα» του Γιάννη Χουβαρδά, ο Νίκος Καραθάνος επιστρέφει, 23 χρόνια μετά, στον ομώνυμο ρόλο, ακολουθώντας την ιστορία από το τέλος προς την αρχή και φωτίζοντας το ανθρώπινο βάθος μιας τραγωδίας πιο οικείας απ’ όσο νομίζουμε.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Ένα δώρο που άργησε να φτάσει

Θέατρο / «Κοιτάξτε πώς φέρονταν οι αρχαίοι στους ξένους! Έτσι πρέπει να κάνουμε κι εμείς»

Ένα δώρο που έφτασε καθυστερημένα, μόλις είκοσι λεπτά πριν το τέλος της παράστασης - Κριτική της Λουίζας Αρκουμανέα για το «ζ-η-θ, ο Ξένος» σε σκηνοθεσία Μιχαήλ Μαρμαρινού.
ΛΟΥΙΖΑ ΑΡΚΟΥΜΑΝΕΑ
Η Κασσάνδρα της Έβελυν Ασουάντ σημάδεψε το φετινό καλοκαίρι

Θέατρο / Η Κασσάνδρα της Έβελυν Ασουάντ σημάδεψε την «Ορέστεια»

Η «Ορέστεια» του Θεόδωρου Τερζόπουλου συζητήθηκε όσο λίγες παραστάσεις: ενθουσίασε, προκάλεσε ποικίλα σχόλια και ανέδειξε ερμηνείες υψηλής έντασης και ακρίβειας. Ξεχώρισε εκείνη της Έβελυν Ασουάντ, η οποία, ως Κασσάνδρα, ερμήνευσε ένα αραβικό μοιρολόι που έκανε πολλούς να αναζητήσουν το όνομά της. Το φετινό καλοκαίρι, η παράσταση επιστρέφει στη Θεσσαλονίκη, στους Δελφούς και στο αρχαίο θέατρο Φιλίππων.
M. HULOT
Η Λίνα Νικολακοπούλου υπογράφει και σκηνοθετεί τη μουσικοθεατρική παράσταση «Χορικά Ύδατα»

Θέατρο / «Χορικά Ύδατα»: Ο έμμετρος κόσμος της Λίνας Νικολακοπούλου επιστρέφει στη σκηνή

Τραγούδια που αποσπάστηκαν από το θεατρικό τους περιβάλλον επιστρέφουν στην πηγή τους, σε μια σκηνική τελετουργία γεμάτη εκπλήξεις που φωτίζει την τεράστια καλλιτεχνική παρακαταθήκη της στιχουργού.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
«Το ημέρωμα της στρίγγλας»: Ήταν ο Σαίξπηρ μισογύνης;

The Review / «Το ημέρωμα της στρίγγλας»: Ήταν ο Σαίξπηρ μισογύνης;

Γιατί εξακολουθεί να κερδίζει το σύγχρονο κοινό η διάσημη κωμωδία του Άγγλου βάρδου κάθε φορά που ανεβαίνει στη σκηνή; Ο Χρήστος Παρίδης και η Βένα Γεωργακοπούλου συζητούν με αφορμή την παράσταση που σκηνοθετεί η Εύα Βλασσοπούλου.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
«Darkest White»: Ένα σύμπαν που εξερευνά την ανθεκτικότητα και τη δύναμη της γυναίκας 

Θέατρο / «Darkest White»: Ο εμφύλιος από την πλευρά των χαμένων

Το έργο της Δαφίν Αντωνιάδου που θα δούμε στο Φεστιβάλ Αθηνών, εξερευνά μέσω προσωπικών και ιστορικών αναμνήσεων και μέσα από την ανθεκτικότητα και τη δύναμη της γυναικείας παρουσίας, ιστορίες εκτοπισμού και επιβίωσης. 
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Beytna: Μια παράσταση χορού που είναι στην ουσια ένα τραπέζι με φίλους

Φεστιβάλ Χορού Καλαμάτας / Beytna: Μια παράσταση χορού που είναι στην ουσία ένα τραπέζι με φίλους

Ο σπουδαίος λιβανέζος χορευτής και χορογράφος Omar Rajeh, επιστρέφει με την «Beytna», μια ιδιαίτερη περφόρμανς με κοινωνικό όσο και γαστριμαργικό αποτύπωμα, που θα παρουσιαστεί στο πλαίσιο του φετινού 31ου Διεθνούς Φεστιβάλ Χορού Καλαμάτας.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Η νύφη και το «Καληνύχτα, Σταχτοπούτα»

Θέατρο / Η Καρολίνα Μπιάνκι παίρνει το ναρκωτικό του βιασμού επί σκηνής. Τι γίνεται μετά;

Μια παράσταση-περφόρμανς που μέσα από έναν εξαιρετικά πυκνό και γοητευτικό λόγο, ένα κολάζ από εικόνες, αναφορές, εξομολογήσεις, όνειρα και εφιάλτες μάς κάνει κοινωνούς μιας ακραίας εμπειρίας, χωρίς να σοκάρει.
ΛΟΥΙΖΑ ΑΡΚΟΥΜΑΝΕΑ
Ακούγεσαι Λυδία, Ακούγεσαι ίσαμε το στάδιο

Επίδαυρος / «Ακούγεσαι, Λυδία, ίσαμε το στάδιο ακούγεσαι»

Κορυφαίο πρόσωπο του αρχαίου δράματος, συνδεδεμένη με εμβληματικές παραστάσεις, ανατρέχει σε δεκαπέντε σταθμούς της καλλιτεχνικής της ζωής στην Επίδαυρο και αφηγείται προσωπικές ιστορίες, επιτυχίες και ματαιώσεις, εξαιρετικές συναντήσεις και συνεργασίες, σε μια πορεία που αγγίζει τις πέντε δεκαετίες.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ