Ακούγονται παντού όμως λίγοι καταλαβαίνουν τι πραγματικά είναι. Δεν είμαι ένας από αυτούς, όμως ας προσπαθήσουμε. Tα Non-Fungible Tokens (Μη ανταλλάξιμα νομίσματα) μοιάζουν να αποτελούν ένα από τα πιο hot topics της εποχής μας. Πρόκειται για ένα είδος ψηφιακού περιουσιακού στοιχείου, ένα πιστοποιητικό κατοχής ενός ψηφιακού έργου τέχνης, όπως μια εικόνα, ένα βίντεο, ένα άλμπουμ ή κάποιο άλλο αγαθό σε επίπεδο πολυμέσων και όχι μόνο.
Ποιο το νόημα, θα πει κάποιος, αν μπορώ να αποθηκεύσω στον υπολογιστή μου το εκάστοτε δημιούργημα τζάμπα; Ναι, φυσικά μπορείς να αντιγράψεις μια εικόνα, όπως ακριβώς μπορείς να αντιγράψεις έναν πίνακα, όμως εκείνος που έχει τον αυθεντικό κατέχει σίγουρα διαφορετικό πρεστίζ και φυσικά την αδιαμφισβήτητη απόδειξη ιδιοκτησίας.
Πώς, τώρα, εξακριβώνεται η ιδιοκτησία αυτή; Η καταγραφή της απόκτησης ενός ψηφιακού αντικειμένου γίνεται στο blockchain (φανταστείτε ένα ψηφιακό λογιστικό βιβλίο) που είναι ορατό στο κοινό και δεν μπορεί να αναπαραχθεί παράνομα από κανέναν.
«Μπορούν τα NFTs να αλλάξουν την παγκόσμια μουσική βιομηχανία;» αναρωτιόταν το «Time» τον Δεκέμβριο. Το ερώτημα έγκειται στο γεγονός πως τη στιγμή που πολλοί καλλιτέχνες δεν πληρώνονται αυτά που οι ίδιοι θεωρούν ότι τους αξίζουν μέσα από τις streaming πλατφόρμες ή τα διάφορα lebels, οι δημιουργικές τους ελευθερίες περιορίζονται και τότε μπορεί να αναζητήσουν νέες μεθόδους πώλησης της δουλειάς τους.
Τα NFTs και η τέχνη
Μέχρι σήμερα μέσα από διάφορες αγορές και μέσα από σχετικές δημοπρασίες έχουν πωληθεί έργα αξίας εκατομμυρίων. Από τον Beeble, το έργο του οποίου πωλήθηκε για 69,3 εκατομμύρια δολάρια, μέχρι μια ιπτάμενη animated γάτα που πωλήθηκε για σχεδόν 600.000 δολάρια, την Grimes που έχει πουλήσει ψηφιακά κομμάτια τέχνης αξίας εκατομμυρίων, καθώς και όπως είδαμε πρόσφατα, έναν πίθηκο που μοιάζει στον Eminem και τον οποίο, όπως φαίνεται, αγόρασε ο ίδιος για περίπου 123,45 ethereum, δηλαδή 450.000 δολάρια.
Όλο αυτό μπορεί να φτάσει παντού, πέρα από την τέχνη, ακόμη και σε πράγματα που ο ανθρώπινος νους δυσκολεύεται να κατανοήσει – το είδαμε όταν ο CEO του Twitter, Jack Dorsey, πούλησε το πρώτο του tweet ως NFT για πάνω από 2,9 εκατομμύρια δολάρια. Ακόμη και το NBA καλεί συλλέκτες να αποκτήσουν το πρώτο τους NBA NFT με τίτλους ιδιοκτησίας από στιγμιότυπα και highlights. Όμως ας μείνουμε στην τέχνη.
«Μπορούν τα NFTs να αλλάξουν την παγκόσμια μουσική βιομηχανία;» αναρωτιόταν το «Time» τον Δεκέμβριο. Το ερώτημα έγκειται στο γεγονός πως τη στιγμή που πολλοί καλλιτέχνες δεν πληρώνονται αυτά που οι ίδιοι θεωρούν ότι τους αξίζουν μέσα από τις streaming πλατφόρμες ή τα διάφορα lebels, οι δημιουργικές τους ελευθερίες περιορίζονται και τότε μπορεί να αναζητήσουν νέες μεθόδους πώλησης της δουλειάς τους.
Σύμφωνα με το άρθρο, όσον αφορά τα NFTs, «140 καλλιτέχνες έχουν πουλήσει πάνω από 350 δίσκους για πάνω από ένα εκατομμύριο συνολικά», μεταξύ των οποίων ο ράπερ Ibn Inglor που μάζεψε 92.000 δολάρια προσφέροντας στους πιστούς συγκεκριμένα προνόμια, μεταξύ των οποίων και μετοχές για τα δικαιώματα του επερχόμενου άλμπουμ του. Οι Kings of Leon μάζεψαν πάνω από 2 εκατομμύρια μέσα από τα NFTs με αγοραστές του άλμπουμ τους «When you see yourself». O Mike Shinoda των Linkin Park μέσα στον Δεκέμβριο πούλησε το πρώτο mixtape (ZIGGURATS) για 5.000 NFTs, και, ok, μπορείτε να το βρείτε την ίδια στιγμή στο Spotify εδώ, όμως δεν σας ανήκει, σωστά;
Η πρώτη NFT μουσική συλλογή στην Ελλάδα
Στην Ελλάδα υπάρχει ένα #metaverse hub για δημιουργούς, με τον τίτλο «NFT ART Greece», και πριν από κάποιες μέρες η Minor Music ανακοίνωσε ότι είχε μόλις λανσάρει το πρώτο NFT άλμπουμ ελληνικής παραγωγής, το «The Grand Hastle», σε παραγωγή DJBenz, με συμμετοχές καλλιτεχνών όπως ο GAB, o Taki Tsan κ.ά. Ζητήσαμε λοιπόν από τον Μάριο Ζδράγκα, CEO της Minor Music, να μας μιλήσει σχετικά, ξεκινώντας από τα βασικά: τι είναι τα NFTs.
«Δεν θα σε πάω σε blockchains και τι σημαίνει ο όρος Non-Fungible Token (NFT). Σκέψου πως αν αγοράσεις έναν αυθεντικό πίνακα ζωγραφικής ενός επώνυμου ζωγράφου παίρνεις κάποιο πιστοποιητικό αυθεντικότητας, σωστά; Ε, αυτό ήρθαν να λύσουν ως πρόβλημα στον κόσμο της τεχνολογίας τα NFTs. Ουσιαστικά είναι ένα ψηφιακό πιστοποιητικό πνευματικής ιδιοκτησίας, που ο ιδιοκτήτης του NFT κατέχει τα δικαιώματα για ένα περιουσιακό στοιχείο και την απόδειξη κυριότητάς του. Με λίγα λόγια ένας σύγχρονος τρόπος καταχώρισης της ψηφιακής τέχνης» λέει ο Μάριος.
— Τι σηματοδοτεί για την ψηφιακή τέχνη η εμφάνιση των NFTs; Πολλοί μιλούν για μια νέα εποχή.
Πρόκειται για μια επανάσταση στον κόσμο της τέχνης και τον ψηφιακό κόσμο. Το φαινόμενο των NFTs θα φέρει σίγουρα τα πάνω κάτω στον ψηφιακό καλλιτεχνικό κλάδο και σε αρκετούς τομείς που σχετίζονται με αυτόν. Ο ψηφιακός κόσμος έχει αρχίσει να τα προσαρμόζει και να τα χρησιμοποιεί και σε άλλες μορφές πέρα από την κατοχύρωση μιας «JPEG» εικόνας. Βλέπουμε συναυλίες να πουλάνε τα εισιτήρια τους με NFTs. Ακόμα και μουσικούς να πουλάνε τη μουσική τους μέσα από αυτά!
Μέσα σε ένα τόσο μικρό χρονικό διάστημα βλέπουμε το 2021 να έχουν πραγματοποιηθεί συναλλαγές ύψους 22 δισεκατομμυρίων έναντι 100 εκατομμυρίων που έγιναν το 2020, σύμφωνα με τον Guardian.
— Πώς έχει συνδεθεί η μουσική βιομηχανία με τα NFTs και πώς επηρεάζεται;
Το 2021 τα NFTs εντάχθηκαν στη μουσική βιομηχανία κατά κάποιον τρόπο, θέλοντας και μη. Οι εταιρείες και οι καλλιτέχνες έψαχαν να βρουν εναλλακτικές πηγές εσόδων με την πανδημία να τους στερεί τις βασικές πηγές εισοδημάτων, όπως τις ζωντανές εμφανίσεις. Αποτέλεσμα ήταν πολλοί εδραιωμένοι καλλιτέχνες, αλλά και ανερχόμενοι, να συνειδητοποιούν ότι μέσα από τα NFTs μπορούν να πουλήσουν απευθείας τη μουσική τους με οποία μορφή θέλουν (single η album) στους θαυμαστές τους. Στην Ελλάδα βέβαια είμαστε ακόμα σε πολύ baby steps, αφού ο κύκλος της βιομηχανίας είναι γενικά πολύ μικρός.
— Πώς προέκυψε και πώς χτίστηκε η ιδέα για την καινοτομία αυτή; Είχατε δει κάτι αντίστοιχο προηγουμένως στην Ελλάδα;
Θα σε πάω πίσω στο 2018. Κάπου εκεί ανέλαβα το στήσιμο και το μάρκετινγκ του πρώτου 3D & Motion Design Conference στην Ελλάδα. Εκεί είχα την τιμή να γνωρίσω προσωπικά τον Beeple. Είναι αυτός που πούλησε μια εικόνα «JPEG» για 69 εκατομμύρια δολάρια! Με λίγα λόγια παρακολουθώντας την πορεία του Mike Winkleman aka Beeple, του ανθρώπου που έκανε τον όρο «NFT» εμπορικό και γνώριμο στα αυτιά μας, μάθαμε εγώ και οι συνεργάτες μου για τα NFTs. Στην Ελλάδα δεν είχα δει κάτι αντίστοιχο. Πιστεύω ότι μπορούμε να χτίσουμε ένα δυνατό community καθώς η Ελλάδα ανέκαθεν ήταν, είναι και θα είναι μια χώρα γεμάτη ιστορία και τέχνη.
— Ποιοι καλλιτέχνες συμμετέχουν στο άλμπουμ; Πόσα κομμάτια υπάρχουν και πόσο σημαντικό ήταν το art κομμάτι με τις δημιουργίες του French Μonkey;
Τη μουσική του άλμπουμ επιμελήθηκε ο DJBenz. Το άλμπουμ αποτελείται από 13 κομμάτια και συμμετέχουν περισσότεροι από 23 καλλιτέχνες, με ονόματα από new comers όπως οι Lis, Agli, Roi, KISE, Big Fof, HUGO INM κ.ά, με κάποια ονόματα που έχουν κάνει αισθητή την παρουσία τους όπως οι Dirty Harry, Wild, GAB, Musah & Daree, Khan Be, Sele κ.ά μέχρι τους Mpelafon και Taki Tsan. Το γεγονός ότι το πρώτο ραπ κομμάτι που άκουσα (καθώς σε πιο μικρή ηλικία άκουγα άλλο στυλ μουσικής) ήταν από Taki Tsan και τόσα χρόνια μετά έρχεται η ώρα να φιλοξενήσω κομμάτι του στο label μου, για εμένα είναι θρυλική στιγμή.
Για τα έργα του French Monkey και το ποσό σημαντικό ρόλο έπαιξαν σε όλο αυτό νομίζω πως η δουλειά μιλάει από μόνη της. Γενικά είμαι της άποψης ότι όλα μπορούμε να τα κάνουμε μόνοι μας, αλλά χωρίς συνεργάτες δεν μπορούμε να κάνουμε τίποτα. Οπότε χωρίς τις δημιουργίες του δεν θα γινόταν τίποτα.
— Ήταν πρόκληση η δημιουργία του άλμπουμ για εσάς;
Πέρα από την εργασία που χρειάστηκε για το κάθε visual ξεχωριστά, η διαδικασία δεν άλλαξε κατά πολύ, γιατί δεν κάναμε κάτι πιο εξειδικευμένο με τα NFTs. Αν θες να στήσεις κάτι πιο περίπλοκο και να χρησιμοποιήσεις τα NFTs ως μέσο, σίγουρα η διαδικασία δεν θα είναι τόσο απλή. Στην προκειμένη όμως εμείς βγάλαμε για τα 13 visuals που συνόδευαν τα κομμάτια (ένα αυθεντικό για το κάθε κομμάτι) από ένα αντίτυπο NFT και τα ανεβάσαμε προς πώληση.
Κάθε φορά που δοκιμάζεις να κανείς κάτι καινοτόμο και καινούργιο υπάρχει η αδρεναλίνη και η πρόκληση με τον εαυτό σου για το πώς θα πάει. Πώς θα το πάρει ο κόσμος και γενικά τι αντίκτυπο θα έχει; Αν με ρωτήσεις τώρα που έχει ανεβεί το πρότζεκτ και έχω προχωρήσει στο επόμενο, θα σου πω πως το πραγματικό challenge με τα NFTs είναι τα gas fees!
— Η διαδικασία αγοράς ποια είναι;
Ο τρόπος να αγοράσει κάποιος τα NFTs του άλμπουμ είναι παρά πολύ απλός, ουσιαστικά χρειάζεσαι ένα Digital Wallet. Το πιο γνωστό αυτή την στιγμή είναι το MetaMask αλλά υπάρχουν παρά πολλά όπως τα Coinbase Wallet, Farmatic, Kaikas κ.ά. που με αυτά ο χρήστης μπορεί να συνδεθεί στην εκάστοτε πλατφόρμα όπου θέλει να πραγματοποιήσει αγοραπωλησίες με NFTs. Υπάρχουν αρκετές πλατφόρμες όπως το Nifty Gateway, το Foundation, το SuperRare η το Rarible, όλες έχουν κάτι το ξεχωριστό, εμείς όμως χρησιμοποιήσαμε το OpenSea.io γιατί είναι το ευρύτερα γνωστό και user friendly, συγκριτικά με τα υπόλοιπα.
— Πού πιστεύετε ότι θα φτάσει το σύμπαν των NFTs; Θα γίνουν αντίστοιχες προσπάθειες στην Ελλάδα;
Για εμένα και για τη Minor Music, καθώς πέρα από επιχειρηματίας είμαι και καλλιτέχνης, η κίνηση αυτή έγινε με το σκεπτικό να χαράξουμε τον δρόμο και σε άλλους καλλιτέχνες να συμμετάσχουν ενεργά στο εγχείρημα των NFTs, καθώς πιστεύουμε ότι στο μέλλον δεν θα υπάρχει άλλος τρόπος συναλλαγής της ψηφιακής τέχνης. Έχω αρχίσει ήδη και στήνω το επόμενο πρότζεκτ το οποίο όχι μόνο έχει να κάνει με NFTs αλλά θα βοηθήσει και το ελληνικό community των NFTs να οργανωθεί.
Μπορείτε να βρείτε το «Grand Hustle» εδώ: https://opensea.io/collection/minormusicxgrandhustle
