Είναι ο Λάκης Χαλκιάς ο κορυφαίος εν ζωή Έλληνας τραγουδιστής;

Είναι ο Λάκης Χαλκιάς ο κορυφαίος εν ζωή Έλληνας τραγουδιστής; Facebook Twitter
3
Είναι ο Λάκης Χαλκιάς ο κορυφαίος εν ζωή Έλληνας τραγουδιστής; Facebook Twitter
Ο Λάκης Χαλκιάς δεν τραγούδησε το πολύ (σε ποσότητα) «έντεχνο» ρεπερτόριο, ώστε να περάσει «με το έτσι θέλω» και σε άλλες σφαίρες. Ούτε σπρώχτηκε ποτέ από κάποιαν εταιρεία ή από κάποιο μιντιακό μηχανισμό.

Χθες αναγκάστηκα ν' ακούσω ξανά τους θρυλικούς «Μετανάστες» [ΕΜΙ/ Columbia] του Γιάννη Μαρκόπουλου σε στίχους Γιώργου Σκούρτη, επειδή στην «αρχική σελίδα» μου στο facebook είδα κάποιον πολύξερο να υποτιμά την πρώτη εκτέλεση τού Λάκη Χαλκιά, ποστάροντας εκείνη τη «δεύτερη» και πολύ μεταγενέστερη τού Μητροπάνου και μαζεύοντας λάικ με τη σέσουλα. Τα πήρα. Ήθελα να του απαντήσω, αλλά ο τύπος δε δεχόταν σχόλια από «μη φίλους», επειδή, προφανώς, θέλει μόνο να τον χαϊδεύουν.

Τι εστί, λοιπόν, Λάκης Χαλκιάς; Ας τα πάρουμε τα πράγματα κάπως από την αρχή – από τους «Μετανάστες» εννοώ.

Το ιστορικό αυτό άλμπουμ ηχογραφήθηκε στα στούντιο της Columbia στο διάστημα Μάιος-Ιούνιος 1974 (πριν την πτώση της χούντας δηλαδή) με ερμηνευτές τη Βίκυ Μοσχολιού και το Λάκη Χαλκιά και οργανοπαίκτες τους Κώστα Παπαδόπουλο μπουζούκι, Αριστείδη Μόσχο σαντούρι, Μάριο Κώστογλου κιθάρα, Χάρη Καλέα πιάνο, Νίκο Κεχαγιά μπάσο και Σπύρο Λιβιεράτο κρουστά.

Οι «Μετανάστες» ακούστηκαν πολύ τους πρώτους μήνες (και τα πρώτα χρόνια) της Μεταπολίτευσης, βγάζοντας τραγουδάρες, αφού δύο τουλάχιστον απ' αυτά τα κομμάτια συγκαταλέγονται μεταξύ των ωραιότερων ελληνικών πέραν από εποχές και είδη. Το συγκλονιστικό (για πόσα τραγούδια μπορείς να πεις αυτή τη λέξη και να έχει 100% νόημα;) «Μιλώ για τα παιδιά μου» με τη Βίκυ Μοσχολιού και το απίστευτο ζεϊμπέκικο «Η φάμπρικα» με τον Λάκη Χαλκιά.

Άκουσε φίλε εμιγκρέ
ο χρόνος είναι χρήμα
με τους εργάτες μη μιλάς
την ώρα σου να την κρατάς
το γιο σου μην το λησμονάς
πεινάει κι είναι κρίμα.

Κι εκεί στο πόστο μου σκυφτός
ξεχνάω τη μιλιά μου
είμαι το νούμερο οχτώ
με ξέρουν όλοι με αυτό
κι εγώ κρατάω μυστικό
ποιο είναι τ' όνομά μου

Μου κάνει εντύπωση το γεγονός πώς αυτός ο μοναδικός τραγουδιστής, ο Λάκης Χαλκιάς, δεν αναγνωρίστηκε όσο και όπως θα έπρεπε όλα τα επόμενα χρόνια. Πώς και γιατί δεν θεωρείται ισάξιος δηλαδή ενός Ξυλούρη, ενός seventies Νταλάρα, μιας παντοτινής Μοσχολιού, ή έστω μιας Αλεξίου, μιας Γαλάνη κι ενός Μητροπάνου. Αυτό εννοώ (και δεν αναφέρομαι στους ερμηνευτές της προηγούμενης γενιάς, στον Καζαντζίδη, τον Μπιθικώτση κ.λπ.). Αντιλαμβάνομαι –όπως και άλλοι εξάλλου– και αυτά που φαίνονται και, κυρίως, εκείνα που είναι κάπως κρυμμένα και δεν φαίνονται...

Είναι ο Λάκης Χαλκιάς ο κορυφαίος εν ζωή Έλληνας τραγουδιστής; Facebook Twitter
Γιώργος Σκούρτης, Βίκυ Μοσχολιού, Γιάννης Μαρκόπουλος και Λάκης Χαλκιάς

Ο Λάκης Χαλκιάς δεν τραγούδησε το πολύ (σε ποσότητα) «έντεχνο» ρεπερτόριο, ώστε να περάσει «με το έτσι θέλω» και σε άλλες σφαίρες. Ούτε σπρώχτηκε ποτέ από κάποιαν εταιρεία ή από κάποιο μιντιακό μηχανισμό. Δεν υπήρξαν έντυπα, τηλεοράσεις, ραδιόφωνα, παραγωγοί, μολυβοσπρώχτες, που σε συνεννόηση, σε κοινή γραμμή και σε συμφωνία φάσης (για αιώνες) να μας τον κάνουν κατάπλασμα (είτε το άξιζε, είτε όχι). Ούτε επίσης τον έκανε «θέμα» ο Πανούσης, για να πιάσουμε και την άλλη πλευρά. Δεν επιβλήθηκε υποχρεωτικώς και δια νόμου. Υπήρξε, και είναι, βασικά, ένας τραγουδιστής της παράδοσης, που έτυχε να πει (στη δεκαετία του '70 κυρίως) και μερικά σπουδαία τραγούδια συνθετών (βασικά του Μαρκόπουλου).

Επίσης, και αυτό είναι το σημαντικότερο όλων, λόγω χαρακτήρα και αντιλήψεων προφανώς, ο Χαλκιάς δεν φαίνεται να ήταν-είναι από τους ανθρώπους που θα ελίσσονταν διαρκώς σε συστήματα και καταστάσεις –νουδούδες, πασόκια, συγκυβερνήσεις... και ό,τι άλλο μεσολάβησε– ώστε να επωφελείται διαρκώς και ν' ανεβαίνει, όντας «μέσα στα πράγματα».

Περαιτέρω, ο Χαλκιάς είναι κομμουνιστής (είχε κατεβεί, ανάμεσα σε άλλα, με το ψηφοδέλτιο του ΚΚΕ στη Β' Αθήνας, το 2007). Δεν ξέρω τι σημαίνει για τον καθένα η λέξη «κομμουνιστής», ούτε θα το συζητήσουμε τώρα, εκείνο που λέω είναι πως αν έχει παίξει έναν (αρνητικό) ρόλο η πολιτική τοποθέτηση του καλλιτέχνη στην (μη) υπέρτατη καταξίωσή του, τότε μιλάμε για «έγκλημα». Δεν μπορεί να «βήχει» ο κάθε... καρακαηδόνης και να εμφανίζεται ως μεγάλος τραγουδιστής, και ο Χαλκιάς, με τους τόνους φωνής, να είναι δεύτερος – ούτε καν δεύτερος δηλαδή. Δεν το δέχομαι. Για να μην πω δεν το ανέχομαι.

Είναι ο Λάκης Χαλκιάς ο κορυφαίος εν ζωή Έλληνας τραγουδιστής; Facebook Twitter
Ο Λάκης Χαλκιάς, ο ποιητής Γιάννης Ρίτσος και ο Στέλιος Καζαντζίδης.

Και τούτο το υποστηρίζω, γιατί στη φωνή του Λάκη Χαλκιά συνωθούνται όλα τα τεχνικά και συναισθηματικά φορτία στον υψηλότερο βαθμό. Φωνή καθαρή, λαμπερή, στεντόρεια, με απόλυτη άρθρωση (δεν φεύγει σύμφωνο και τα φωνήεντα στρογγυλά, σαν συμπαντικές σφαίρες) και βεβαίως πάθος, λεβεντιά και δωρική έκφραση ταυτόχρονα.

Ακούω τη «Φάμπρικα», συνεχώς, τις τελευταίες ώρες και συγκινούμαι. Τι μεγάλο τραγούδι! Τι μέγιστο τραγούδι! Και τι δύσκολο! Τι ακατόρθωτο! Δοκιμάστε να τραγουδήσετε μόνον τις πρώτες λέξεις... «η φάμπρικα, η φάμπρικα δεν σταματά...» για να δείτε τι εννοώ. Είναι απίστευτα τα «τσακίσματα» της φωνής του Χαλκιά, προκειμένου να βγει αυτό που βγαίνει. Είναι ανεπανάληπτη η ερμηνεία του, είναι μοναδικός ο τρόπος που χειρίζεται το μελωδικό βάρος του άσματος και, βεβαίως, τους εκπληκτικούς στίχους. Δεν υπάρχει δεύτερος. Δεν μπορεί να υπάρξει δεύτερος.

Κι ενώ άκουγα και ξανάκουγα τους «Μετανάστες», είπα κάποια στιγμή να πάω και στο YouTube για να δω «τι παίζει». Δεν το περίμενα. Είδα τη «Φάμπρικα» ανεβασμένη πάνω από 50 φορές με περισσότερα από 1.200.000 χτυπήματα! Πολύ το ευχαριστήθηκα!

Άκουσα, δε, όλες τις νεότερες εκτελέσεις επιβεβαιώνοντας εκείνο που γνώριζα. Πως ο Χαλκιάς τραγουδά και σήμερα όπως τότε, για να μην πω καλύτερα από τότε. Είναι απίστευτο! Όταν οι τραγουδιστές εκείνης της εποχής έχουν χάσει το 70, το 80% της φωνής τους, ο Χαλκιάς στέκεται εκεί, ψηλά, λες και σταμάτησε ο χρόνος.

Γι' αυτό υποστηρίζω πως πρόκειται για τον μεγαλύτερο εν ζωή λαϊκό τραγουδιστή. Γιατί η φωνή του παραμένει μεγάλη, δυνατή και εκφραστική. Μία φωνή απαιτήσεων.

Απολαύστε τον εδώ, δύο φορές, με την ένταση στο maximum. Στην πρώτη ανεπανάληπτη εκτέλεση και σε μια σχετικώς πρόσφατη από τη «ζωντανή» εκπομπή του Σπύρου Παπαδόπουλου με τον αποσβολωμένο Βασίλη Λέκκα και τον αληθινά συγκινημένο Γιάννη Δημαρά προς το τέλος...

Μουσική
3

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

PinkPantheress: H απόλυτη ποπ σταρ της Gen Z

Μουσική / PinkPantheress: Από το παιδικό της δωμάτιο στo παγκόσμιo Billboard

Η καριέρα της γεννήθηκε μέσα από τα social media, αλλά είναι κάτι παραπάνω από αυτό. Το μόνο σίγουρο είναι ότι η μουσική της, μια lo-fi μείξη bedroom pop, drum ‘n’ bass και UK garage, δεν μπαίνει σε κανένα κουτάκι, είτε ηχητικό είτε αισθητικό.
ΜΑΡΙΑ ΠΑΠΠΑ
Παύλος Παυλίδης: «Δεν ξέρω αν τελικά θα σώσει τον κόσμο η ομορφιά, θέλω όμως να την εμπιστευτώ»

Μουσική / Παύλος Παυλίδης: «Δεν ξέρω αν τελικά θα σώσει τον κόσμο η ομορφιά, θέλω όμως να την εμπιστευτώ»

Με αφορμή την εμφάνισή του στο φετινό Release Athens, ο δημοφιλής τραγουδοποιός μιλά στη LiFΟ για το νέο του άλμπουμ «Μπρανκαλεόνε», για την ποίηση, την τραπ και τον ΛΕΞ, τις ευκαιρίες που δίνει στους ανθρώπους, καθώς και για την ωμή, απρόκλητη βία που τον οδήγησε να γράψει το τραγούδι «Ένα αλλιώτικο παιδάκι» για τον Ζακ Κωστόπουλο.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
13 λόγοι για να πάμε φέτος στο Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου

Θέατρο / 13 λόγοι για να πάμε φέτος στο Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου

Τέχνη με φαντασία, αστείρευτη δημιουργία, πρωτοποριακές προσεγγίσεις: ένα επετειακό, εορταστικό, πολυσυλλεκτικό πρόγραμμα για τα 70 χρόνια του Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου μέσα από 83 επιλογές από το θέατρο, τη μουσική και τον χορό.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Απλώνοντας ρούχα με τη Δανάη στο κέντρο του κόσμου

Μουσική / Απλώνοντας ρούχα με τη Δανάη στο κέντρο του κόσμου

Η Δανάη Δέδε γιορτάζει τα 20 της στην Αθήνα με μια κιθάρα στο χέρι και πολλά λουλούδια γύρω της. Της αρέσει η θάλασσα της πόλης, αλλά προτιμά αυτήν της Ρόδου, όπου και μεγάλωσε. Το κομμάτι της «Αύριο» την έκανε γνωστή, αλλά σίγουρα δεν την τρομάζει ‒ μάλλον την ενθουσιάζει. Η μαμά της πιστεύει πως θα ήταν πολύ καλή ως ψυχολόγος.
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΣΑΡΑΝΤΗΣ
Όταν ο Τσαϊκόφσκι περιέγραφε τη μοίρα του με μια Συμφωνία

Συμφωνική Μουσική - Ιστορίες / Όταν ο Τσαϊκόφσκι περιέγραφε τη μοίρα του με μια Συμφωνία

Την Παρασκευή 30 Μαΐου, ο αρχιμουσικός Διονύσης Γραμμένος και η Κρατική Ορχήστρα Αθηνών φέρνουν στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών το δράμα της Πέμπτης Συμφωνίας του Τσαϊκόφσκι, ενός έργου που περιγράφει την ένταση ανάμεσα στις προσταγές της μοίρας και την προσωπική ελευθερία τού συνθέτη.
ΜΑΤΟΥΛΑ ΚΟΥΣΤΕΝΗ
AEON: Η «ντίβα από την Κρήτη» που παντρεύει τη ραπ με τη λύρα

Μουσική / AEON: Η «ντίβα από την Κρήτη» που παντρεύει τη ραπ με τη λύρα

Ξεκίνησε από την παραδοσιακή μουσική, όμως, η ανάγκη της για κοινωνικοποίηση την οδήγησε στη ραπ. Με αφορμή το τελευταίο της άλμπουμ, «Χαϊμαλίνα», η 25χρονη AEON μιλά για τον σεξισμό που αντιμετώπισε στα πρώτα της βήματα και για το πώς συνδύασε την κρητική μπουκόλυρα με ραπ ρυθμούς.
M. HULOT
56’ με τον Degear0001

Μουσική / Το νέο διαστημικό άλμπουμ του Degear0001 έχει ήχους από παιδικά παιχνίδια

Ο νεαρός μουσικός, που πειραματίζεται με παιδικά πλήκτρα και «χακαρισμένα» αντικείμενα, μόλις κυκλοφόρησε ένα spacey άλμπουμ με weird pop, που σίγουρα θα ήθελες να χορέψεις σε ένα παραληρηματικό πάρτι με χαμόγελα και φλούο χρώματα.
M. HULOT
Νέγρος του Μοριά: «Mιλάω για τη σκοτεινή πλευρά της Ελλάδας»

Μουσική / Νέγρος του Μοριά: «Mιλάω για τη σκοτεινή πλευρά της Ελλάδας»

Ο ταλαντούχος μουσικός κυκλοφόρησε ένα από τα καλύτερα ραπ άλμπουμ της χρονιάς, στο οποίο εξερευνά την εμπειρία του να είσαι μαύρος στην Ελλάδα του 2025 και το οποίο αποθέωσε η Guardian. Μιλά αποκλειστικά στη LiFO, λίγο πριν τη συναυλία του στις 31 Μαΐου στο Universe Multivenue Open Air.
ΜΑΡΙΑ ΠΑΠΠΑ
Οι γονείς της Αγγελίνας κάποια στιγμή κουράστηκαν να παρακολουθούν τις παραστάσεις που οργάνωνε ως παιδί

Μουσική / Οι γονείς της Αγγελίνας κάποια στιγμή κουράστηκαν να παρακολουθούν τις παραστάσεις που οργάνωνε ως παιδί

Η Aγγελίνα είναι μια τραγουδοποιός 22 ετών που μεγάλωσε στην Αθήνα. Όταν ήταν μικρή ήθελε να γίνει ηθοποιός και συγγραφέας, αλλά ο δρόμος την πήγε στη μουσική κι έτσι έβγαλε το πρώτο της τραγούδι το 2023, που λέγεται «Sta Riha». Αγοράζει ακόμη μπουρμπουλήθρες από τα περίπτερα και της αρέσει να οδηγάει το σαράβαλό της. Κοιμάται καλά τα βράδια, αν δεν σκέφτεται πολύ. Όταν ανεβαίνει στην σκηνή, λέει μέσα της πως το άγχος της είναι ενθουσιασμός.
ΔΕΣΠΟΙΝΑ ΚΑΚΟΥΛΑΚΗ
«Ο Χελμός δεν είναι απλά ένα μουσικό φεστιβάλ και αυτό θα το βλέπετε κάθε χρόνο»

Μουσική / «Θα τρέχει ο κόσμος στο βουνό και στο κρύο για φεστιβάλ;» Κι όμως, έτρεξε

Ο καλλιτεχνικός διευθυντής του Helmos Mountain Festival, Αλέξης Άγριος, εξηγεί πώς γεννήθηκε η ιδέα για το φεστιβάλ, τι συνέβαλε στην επιτυχία του, ποια φιλόδοξα projects ετοιμάζονται για φέτος και πώς, πέρα από μουσικό γεγονός, έδωσε ώθηση στον τουρισμό της περιοχής.
ΣΩΤΗΡΗΣ ΒΑΛΑΡΗΣ
Καλά, πάλι για τη ραπ θα λέμε;

Guest Editors / «Γιατί απαιτούμε από τη ραπ να είναι κάτι άλλο από αυτό που όντως είναι;»

Το μεγαλύτερο κομμάτι του κοινού που ήρθε σε επαφή με τη ραπ τα τελευταία χρόνια ξαφνικά ανακάλυψε, ομολογουμένως με άσχημο τρόπο, τι ήταν αυτό που προηγουμένως εκθείαζε ως ποίηση του περιθωρίου.
ΚΩΣΤΑΣ ΣΑΒΒΟΠΟΥΛΟΣ