«Τα έργα μου δεν είναι φωτογραφίες, ούτε καρτ ποστάλ»

Ximena Maldonado Sánchez: «cardón, carmín y ola» Facebook Twitter
Εννοείται ότι συνδέομαι συναισθηματικά με τα έργα μου. Φωτ.: Πάρις Ταβιτιάν/LIFO
0

Γίνεται κανείς να ζωγραφίζει τοπία που δεν έχει δει ποτέ αλλά να είναι σίγουρος πως είναι πραγματικά; Η 26χρονη Μεξικανή ζωγράφος Ximena Maldonado Sánchez δεν έχει δει ποτέ κάκτους στην πατρίδα της, το Μεξικό, παρ’ όλα αυτά το έργο της είναι γεμάτο κάκτους και άνυδρες ερήμους και είναι βέβαιη πως όποια γραμμή και να τραβήξει και όποιο τοπίο και να φανταστεί, το αποτέλεσμα θα είναι πέρα για πέρα αληθινό.

Η Ximena Maldonado Sánchez πριν από δέκα χρόνια άφησε πίσω της το Μεξικό. Σήμερα ζει και εργάζεται στις Βρυξέλλες, αλλά οι εικόνες του Μεξικού μοιάζουν να μην την έχουν εγκαταλείψει ποτέ. Το έργο της παρουσιάζεται σε μία νέα έκθεση, με τον τίτλο «cardón, carmín y ola», που εγκαινιάζεται στις 8 Μαΐου, στην γκαλερί Bernier/Eliades στην Αθήνα. Ο τίτλος της έκθεσης αντλεί έμπνευση από τον διαρκή διάλογο ανάμεσα στη στεριά και τη θάλασσα, ο οποίος διατρέχει το έργο της. Η λέξη cardón αναφέρεται σε έναν κάκτο που ευδοκιμεί σε άνυδρα τοπία, κυρίως στη Λατινική Αμερική. Carmín είναι το βαθύ κόκκινο χρώμα, φορτισμένο με ένταση και συναίσθημα, ενώ η λέξη ola παραπέμπει στα κύματα της θάλασσας. Κάκτοι, βουνά, θάμνοι, λίμνες και υπόγεια νερά, άνυδρες έρημοι αναμειγνύονται και αποτελούν τη δική της, πολύ προσωπική τοπιογραφία, που φέρνει μνήμες από αγαπημένα τοπία. 

Η ζωγραφική μου έχει να κάνει με την αγάπη και την έγνοια που έχω για αυτές τις τοποθεσίες και τα στοιχεία που τράβηξαν την προσοχή μου. Κρατάω σημειώσεις όταν βρίσκομαι στη φύση, όχι μόνο για αυτά που βλέπω, αλλά για μυρωδιές, υφές, συναισθήματα.

«Ξεκίνησα να κάνω μαθήματα ζωγραφικής στο σχολείο αλλά παρόλο που στο Μεξικό έχουμε καταπληκτικά καλλιτεχνικά λύκεια, μόνο όταν έφτασα στο Βέλγιο έκανα σπουδές πάνω στο αντικείμενό μου. Οι Βρυξέλλες αποτελούν το ιδανικό περιβάλλον για να διαγράψεις μια καλλιτεχνική πορεία. Μου άνοιξαν τα μάτια από πολύ νωρίς. Καταρχάς μού έδειξαν τον δρόμο για μια επαγγελματική καριέρα στη ζωγραφική. Οι καθηγητές μου στη σχολή εικαστικών τεχνών La Cambre με ενθάρρυναν να πειραματιστώ και εκτός της ζωγραφικής, αλλά μετά το πτυχίο αποδείχτηκε ότι η ζωγραφική για εμένα είναι η πρωταρχική μου γλώσσα. 

Ximena Maldonado Sánchez: «cardón, carmín y ola» Facebook Twitter
Ximena Maldonado Sánchez, Eresus Kollari, 2024, Acrylic and pastel on canvas, 70 x 60 cm. Credits: We Document Art

Η οικογένειά μου δεν έχει καμία σχέση με την τέχνη, αλλά όταν συζητώ μαζί τους αναγνωρίζουν το συναίσθημα που κρύβουν τα έργα μου. Ο παππούς μου με ρωτάει γιατί έχουν αυτά τα χρώματα τα βουνά μου. 

Δεν συνδέω τη ζωγραφική με συγκεκριμένους τόπους, τα έργα μου δεν είναι φωτογραφίες ή καρτ ποστάλ. Είναι ένα μείγμα διαφορετικών στοιχείων από διαφορετικές τοποθεσίες. Όταν ξεκινάω να ζωγραφίζω, έχω στο μυαλό μου μια ιδέα για το πώς θα είναι η σύνθεση, ίσως και τα χρώματα που συνδέονται με την εμπειρία μου από μια επίσκεψη στη φύση, αλλά δεν θέλω να επαναφέρω αυτό που είδα. Το βρίσκω βαρετό. Θέλω, όταν ολοκληρώσω ένα έργο, να αντικρίσω έναν τόπο που δεν έχω ξαναδεί. Χαίρομαι όταν μου λένε διάφοροι φίλοι ότι ένα έργο μου τούς θυμίζει κάτι, μέρη όπου δεν έχω πάει ποτέ. Ένας φίλος πρόσφατα μού είπε για ένα τοπίο μου ότι του θύμιζε το Νέο Μεξικό, όλα όσα έβλεπε από το παράθυρο του, το σχήμα των θάμνων, όλα όσα αποτελούσαν τις αναμνήσεις του. Εγώ πάντως δεν έχω πάει ποτέ στο Νέο Μεξικό.

Ximena Maldonado Sánchez: «cardón, carmín y ola» Facebook Twitter
Αν ξέρω από την αρχή ποιο θα είναι το αποτέλεσμα, πλήττω και δεν προχωράω σε ένα έργο. Θέλω να συνομιλώ με τον καμβά. Φωτ.: Πάρις Ταβιτιάν/LIFO

Η ζωγραφική μου έχει να κάνει με την αγάπη και την έγνοια που έχω για αυτές τις τοποθεσίες και τα στοιχεία που τράβηξαν την προσοχή μου. Κρατάω σημειώσεις όταν βρίσκομαι στη φύση, όχι μόνο για αυτά που βλέπω, αλλά για μυρωδιές, υφές, συναισθήματα. Οπότε, όταν επιστρέφω στο ατελιέ μου, φέρνω μαζί μου τα συναισθήματα που μου αποτυπώθηκαν. Εν τέλει περνάω περισσότερο χρόνο με όλα αυτά και έχω αναπτύξει άλλους τρόπους να προσεγγίζω τα τοπία που ζωγραφίζω. Άλλωστε το τελικό αποτέλεσμα δεν απεικονίζει συγκεκριμένες τοποθεσίες· μπορεί οι θάμνοι να είναι αναφορά σε ένα μέρος, τα χρώματα σε άλλο, τα βουνά από εντελώς αλλού.

Όλα αναμειγνύονται και το τελικό αποτέλεσμα υπάρχει μόνο στον καμβά. Μου αρέσει που τα όρια μεταξύ του αναπαραστατικού και του αφηρημένου δεν είναι διακριτά. Όπως και ότι σε κάποια έργα παίζω με τη διαφάνεια. Για μένα είναι σημαντικό να απολαμβάνω τη διαδικασία, και όταν επικεντρώνομαι σε αυτό η σχέση μου με το τοπίο ξεδιπλώνεται πιο ελεύθερα.  

Τα χρώματα συνεχώς μεταλλάσσονται στη δουλειά μου. Στην προηγούμενη έκθεσή μου στις Βρυξέλλες τα χρώματα ήταν πολύ πιο φωτεινά. Σε αυτή της Αθήνας επέλεξα μια διαφορετική παλέτα, με πιο προσωπικά χρώματα, που συνδέονται με τα μέταλλα. Υπάρχουν αναφορές σε βράχους και βουνά και στους υπόγειους χρωματισμούς· ανέκαθεν αυτές ήταν οι αναφορές μου. 

Ximena Maldonado Sánchez: «cardón, carmín y ola» Facebook Twitter
Ximena Maldonado Sánchez, terracotta, 2025, Oil and acrylic on canvas, 180 x 130 cm. Ευγενική παραχώρηση του καλλιτέχνη

Με ενδιαφέρει πολύ η σχέση μεταξύ ανθρώπων και τοπίου και με όλα όσα βρίσκονται στον ενδιάμεσο χώρο. Στην παρούσα έκθεση λειτούργησε πολύ το ένστικτό μου, με την έννοια ότι ξεκίνησε με δύο κάκτους/κοράλλια, σαν να ήθελα να τοποθετήσω στο τοπίο δύο “φύλακες”. Συχνά βλέπουμε δύο θεόρατα δέντρα να περιβάλλουν ζωγραφικά τοπία και σου υποβάλλουν μια ηρεμία και ένα αίσθημα ασφάλειας. Από αυτό εμπνεύστηκα. Ακολούθησε η προσωπική μου σχέση με το υπόγειο υγρό στοιχείο και τα ερημικά τοπία. Οι κάκτοι κρατούν το νερό μέσα τους. Ως Μεξικανή, όλοι περιμένουν από μένα να ζωγραφίζω κάκτους, ως χαρακτηριστικό στοιχείο της πατρίδας μου, αν και δεν έχω δει κάκτους στο Μεξικό –μεγάλωσα στην πόλη– αλλά σε βοτανικούς κήπους στην Ευρώπη. Είναι αναφορά και στο αποικιοκρατικό μας παρελθόν και στην πολιτική.

Η πρώτη λέξη στον τίτλο της έκθεσης, “cardón”, αναφέρεται στα κακτοειδή φυτά, η λέξη “carmín” στο κόκκινο χρώμα που υποδηλώνει ένταση και το “ola” στα κύματα της θάλασσας. Μέσα από τις παραλλαγές του κόκκινου μπορώ να φανταστώ ξανά και να επαναφέρω στη μνήμη μου τα τοπία. Το “ola”, που σημαίνει το φούσκωμα της θάλασσας, έχει να κάνει με το νερό και την κίνησή του, το πώς τροφοδοτεί υπογείως τους κάκτους και πώς διαμορφώνει τα βουνά. 

Ximena Maldonado Sánchez: «cardón, carmín y ola» Facebook Twitter
Ximena Maldonado Sánchez, Selva, 2022, Oil and acrylic on canvas, 180 x 130 cm. Ευγενική παραχώρηση του καλλιτέχνη.

Αν ξέρω από την αρχή ποιο θα είναι το αποτέλεσμα, πλήττω και  παρατάω το έργο. Θέλω να συνομιλώ με τον καμβά. Ακόμα και όταν δεν έχεις χρόνο και πρέπει να παραδώσεις για μια έκθεση, έχει ενδιαφέρον να βρίσκεις λίγες στιγμές συνομιλίας με το έργο σου. Μπορεί τα έργα μου να έχουν ιδιαίτερη αισθητική και να είναι ευχάριστα στο μάτι χάρη στα χρώματά τους, ωστόσο μπορείς να δεις και άλλες πλευρές μέσα σε αυτά. Ένα πολύ όμορφο τοπίο μπορεί να μιλάει και για συγκρούσεις. Αν δεν γνωρίζεις πώς να το διαβάσεις αυτό, θα δεις μόνο ένα τοπίο. Συχνά σκέφτομαι ότι, όποια γραμμή και να τραβήξω, αυτό που θα προκύψει όλο και κάπου θα υπάρχει».

Βρείτε περισσότερες πληροφορίες για την έκθεση «cardón, carmín y ola» εδώ

Εικαστικά
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Ένας Μάιος γεμάτος τέχνη: Όλες οι εκθέσεις που δεν πρέπει να χάσεις

Εικαστικά / Ένας Μάιος γεμάτος τέχνη: 24 εκθέσεις που αξίζει να δείτε

Οικολογία, αποικιοκρατία, εξουσία, η σχέση μας με τα ζώα, μετανάστευση, ρατσισμός: Η εικαστική κίνηση της Αθήνας σήμερα αναδεικνύει τα φλέγοντα και επίκαιρα θέματα που απασχολούν τους σύγχρονους εικαστικούς.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Μπάμπης Ρετζεπόπουλος: Ένας ανένταχτος, εκλεκτικός και ασυμβίβαστος καλλιτέχνης

Εικαστικά / Η αθώα, ανόθευτη, παιδική ματιά στο έργο του Μπάμπη Ρετζεπόπουλου

Η Πινακοθήκη του Δήμου Αθηναίων τιμά με μία αναδρομική έκθεση τον, γνωστό και ως Babis R., ζωγράφο και χαράκτη, έναν ανένταχτο καλλιτέχνη που, πέρα από το πολύτιμο εικαστικό του έργο, μάς άφησε παρακαταθήκη την ακεραιότητά του και την απροκατάληπτη στάση του απέναντι στην τέχνη.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Δυο νέες εκθέσεις στο φθινοπωρινό πρόγραμμα του ΕΜΣΤ

Εικαστικά / Δυο νέες εκθέσεις στο φθινοπωρινό πρόγραμμα του ΕΜΣΤ

Η καλλιτεχνική πρωτοπορία εκτός συνόρων και έργα που ενσωματώνουν και συνάμα απεικονίζουν φυσικά τοπία και τις απροσδιόριστες ανθρώπινες παρεμβάσεις που αυτά προδίδουν, στο νέο πρόγραμμα του μουσείου.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
ΕΠΕΞ Μαρίνα Ξενοφώντος: «Η μνήμη δεν είναι κάτι που απλώς κουβαλάμε – ενεργεί, αντιδρά και μεταβάλλεται συνεχώς»

Εικαστικά / Μαρίνα Ξενοφώντος: «Η μνήμη δεν είναι κάτι που απλώς κουβαλάμε»

Η εικαστικός μιλάει για την εγκατάσταση με την οποία θα εκπροσωπήσει στην Μπιενάλε της Βενετίας το 2026 την Κύπρο, για την επιρροή της χώρας στο έργο της και για τη θέση του καλλιτέχνη στη σύγχρονη κοινωνία.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Το μαγευτικό, υπερβατικό σύμπαν της Yayoi Kusama προσγειώνεται στην Ευρώπη

Εικαστικά / Tα πλοκάμια και οι κολοκύθες της Yayoi Kusama προσγειώνονται στην Ευρώπη

Από τη Βασιλεία ξεκίνησε η ευρωπαϊκή περιοδεία της μεγάλης αναδρομικής έκθεσης της πιο διάσημης και πιο επιτυχημένης εν ζωή εικαστικού στον κόσμο, με περισσότερα από 300 έργα που καλύπτουν επτά δεκαετίες.
THE LIFO TEAM
Τι μυστήριο κρύβει η ιστορία της αυτοπροσωπογραφίας του Κουρμπέ;

Εικαστικά / «Ο απελπισμένος»: Ο περίφημος πίνακας του Κουρμπέ εκτίθεται ξανά μετά από 20 χρόνια

Ίσως το πιο γνωστό έργο του μεγάλου Γάλλου ζωγράφου, «Ο απελπισμένος» θα εκτεθεί στο Μουσείο Ορσέ αρχικά και έπειτα στο Μουσείο Art Mill στη Ντόχα. Ποια είναι η ιστορία του; Σε ποιον ανήκει τώρα ο πίνακας;
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Μια νέα έκθεση αναδεικνύει τη συμβολή των γυναικών στην τέχνη της γεωμετρικής αφαίρεσης

Εικαστικά / Έξι γυναίκες. Έξι πρωτοποριακές καλλιτέχνιδες της γεωμετρικής αφαίρεσης

Έργα των Όπυ Ζούνη, Etel Adnan, Samia Halaby, Saloua Raouda Choucair, Ebtisam Abdulaziz και Lubna Chowdhary, αποτελούν το υλικό της έκθεσης του Ιδρύματος Εικαστικών Τεχνών και Μουσικής Β. & Μ. Θεοχαράκη που ξεκίνησε μόλις.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Όταν ο Αντώνης Μπενάκης απέδειξε ότι οι Ελληνικές ενδυμασίες είναι Υψηλή Ραπτική

Εικαστικά / Όταν ο Αντώνης Μπενάκης απέδειξε ότι οι Ελληνικές ενδυμασίες είναι Υψηλή Ραπτική

Αμέτρητες είναι οι ιστορίες που κρύβονται πίσω από την έκδοση «Ελληνικαί Εθνικαί Ενδυμασίαι», φέρνοντας στο φως την επίδραση που άσκησε η ενδυμασία στη διαμόρφωση της εθνικής συνείδησης και στην κυρίαρχη μόδα του Μεσοπολέμου.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
«Και λοιπόν τι;»: Μία έκθεση στον Ταύρο «φωτίζει» το θρυλικό άλμπουμ των Εν Πλω

Εικαστικά / «Οι Εν πλω άφησαν πίσω τραγούδια που συνδέουν όσους ονειρεύονται με παρόμοιο τρόπο»

Έγιναν θρύλοι της εγχώριας μουσικής σκηνής με την κυκλοφορία ενός μόνο άλμπουμ. Μετά, εξαφανίστηκαν. Ο Κωνσταντίνος Χατζηνικολάου, ο Απόστολος Βασιλόπουλος και η Μαρία-Θάλεια Καρρά επιμελήθηκαν, μετά από δεκαετή έρευνα, μια έκθεση για ένα από τα μεγαλύτερα μυστήρια της ελληνικής δισκογραφίας. Mίλησαν στη LifO.
M. HULOT
Με Chryssa και Iannis Xenakis η μεγάλη έκθεση για τον μινιμαλισμό στο Παρίσι

Εικαστικά / Με Chryssa και Ιάννη Ξενάκη η μεγάλη έκθεση για τον μινιμαλισμό στο Παρίσι

Μέσα από 100 έργα και 40 καλλιτέχνες επιχειρείται η διερεύνηση της διεθνούς εξέλιξης του κινήματος το οποίο από τις αρχές της δεκαετίας του 1960 επαναπροσδιόρισε ριζικά την έννοια του καλλιτεχνικού έργου.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Πολλές, πάρα πολλές εκθέσεις τον Οκτώβριο στην Αθήνα. Και καλές μάλιστα

Εικαστικά / Πολλές, πάρα πολλές εκθέσεις τον Οκτώβριο στην Αθήνα. Και καλές μάλιστα

Από την έκθεση του Juergen Teller στο ολοκαίνουργιο Onassis Ready, στην ποιητική αρχιτεκτονική του Πικιώνη και στις έξι πρωτοποριακές γυναικείες φωνές της γεωμετρικής αφαίρεσης. Αυτόν τον μήνα οι λέξεις «μουσείο» και «γκαλερί» θα ακούγονται πολύ συχνά.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Τζον Σίνγκερ Σάρτζεντ: Ο ζωγράφος των στυλάτων της εποχής του επιστρέφει

Εικαστικά / Τζον Σίνγκερ Σάρτζεντ: Ο ζωγράφος των στυλάτων της εποχής του επιστρέφει

H έκθεση στο Μουσείο Ορσέ συγκεντρώνει 90 έργα του Αμερικανού στυλίστα ζωγράφου, εστιάζοντας στην πιο καθοριστική περίοδο του έργου του. Aνάμεσά τους και η περίφημη «Madame X», το πιο διάσημο έργο του.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Φρα Αντζέλικο: «Ένας μεγάλος ζωγράφος, ένας άγιος άνθρωπος»

Εικαστικά / Φρα Αντζέλικο: «Ένας μεγάλος ζωγράφος, ένας άγιος άνθρωπος»

Η έκθεση «Beato Angelico», συγκεντρώνει στο Palazzo Strozzi και στο Mουσείο του Αγίου Μάρκου στη Φλωρεντία περισσότερα από 140 έργα με δάνεια από 70 συλλογές ιδιωτών και μουσείων και φιλοδοξεί να εδραιώσει τη φήμη του Φρα Αντζέλικο ως κορυφαίου δασκάλου της Αναγέννησης.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Γιατί η Νυχτερινή Περίπολος του Ρέμπραντ αποτελεί μέχρι σήμερα ένα μυστήριο της Τέχνης

Εικαστικά / Γιατί η Νυχτερινή Περίπολος του Ρέμπραντ αποτελεί μέχρι σήμερα ένα μυστήριο της Τέχνης

Πεθαίνει σαν σήμερα το 1669 ο φλαμανδός ζωγράφος Ρέμπραντ φαν Ράιν. Αυτός ο πίνακας υπήρξε η πραγματική αιτία της οικονομικής καταστροφής του καλλιτέχνη ή πρόκειται περί θεωρίας συνωμοσίας;
THE LIFO TEAM
«Πρωτόλεια»: Οι πρώτες πινελιές αλλάζουν μέσα στα χρόνια αλλά πάντα κάτι μένει

Εικαστικά / «Πρωτόλεια»: Οι πρώτες πινελιές αλλάζουν μέσα στα χρόνια αλλά πάντα κάτι μένει

Η νέα έκθεση του Μουσείου Μπενάκη, χαρτογραφεί την πορεία έντεκα Ελλήνων και Ελληνίδων εικαστικών και θέτει ένα πολύ ενδιαφέρον ερώτημα: «Σε μια πορεία πλούσια, γεμάτη ανατροπές αλλά και επαναλήψεις, ποιες ήταν οι πρωτόλειες αναζητήσεις τους, στις οποίες επέτρεψαν ακολούθως να εισχωρήσουν στις ώριμες αποφάσεις τους»
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Aμερικανικός σουρεαλισμός; Κι όμως υπάρχει. Απλώς δεν το γνώριζε κανείς

Εικαστικά / Aμερικανικός σουρεαλισμός; Κι όμως υπάρχει. Απλώς δεν το γνώριζε κανείς

Μια έκθεση στο Μουσείο Γουίτνεϊ ενώνει διαφορετικές φωνές και αποκαλύπτει την άγνωστη ως τώρα τάση Αμερικανών καλλιτεχνών που στράφηκαν στον σουρεαλισμό για να εκφράσουν την ταραχώδη δεκαετία του '60.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
"Η κούνια" του Φραγκονάρ: Στο φως τα ζουμερά μυστικά και η ίντριγκα του πιο αυθάδικου έργου του ροκοκό

Εικαστικά / «Η Κούνια» του Φραγκονάρ: Τα μυστικά και η ίντριγκα του πιο αυθάδικου έργου του ροκοκό

Η περίφημη «Κούνια» με τη σκηνοθεσία της συνεύρεσης των σωμάτων και των ψυχών με τρόπο ακόλαστο, πονηρό ή ανοιχτό σε μια νέα ηθική, έργο – σταρ της περίφημης συλλογής Wallace στο Λονδίνο, αποκαταστάθηκε φέρνοντας στο φως άτακτες λεπτομέρειες που ενισχύουν την αυθάδεια του έργου.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Ειρήνη Παναγοπούλου

Εικαστικά / Ειρήνη Παναγοπούλου: Η μεγάλη Ελληνίδα συλλέκτρια Τέχνης μιλά στη LIFO

Η γνωστή συλλέκτρια μιλά στη LiFO για το ταξίδι της στην τέχνη μέσα από τη συγκρότηση της μεγάλης και σπάνιας συλλογής της, μέρος της οποίας θα δούμε με αφορμή την έκθεση «Fernweh ή νοσταλγία για άγνωστους τόπους».
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ