Στο Δρομοκαΐτειο μια έκθεση εξερευνά την έννοια του εγκλεισμού Facebook Twitter
Poka-Yio, Κότα

Στο Δρομοκαΐτειο μια έκθεση εξερευνά την έννοια του εγκλεισμού

0

Η ιδέα γεννήθηκε στον δημοσιογράφο και μουσειολόγο Δημήτρη Τρίκα όταν επισκέφθηκε το μουσείου του Δρομοκαΐτειου, ένα εξαιρετικά ενδιαφέρον μουσείο που ανοίγει μόνο κατόπιν συνεννοήσεως με τη διοίκηση του νοσοκομείου.

Όχι ότι δεν του είχε περάσει από το μυαλό ότι ήταν ο ιδανικός χώρος για μια έκθεση όπως τη φανταζόταν. Αλλά μόνο όταν είδε και τους υπόλοιπους χώρους, οι περισσότεροι παροπλισμένοι εδώ και δεκαετίες, βεβαιώθηκε ότι είχε βρει κυριολεκτικά το ιδανικότερο περιβάλλον. Τα εγκαταλελειμμένα κτίρια, κάποια από τα οποία συχνά χρησιμοποιούνται ως φυσικά ντεκόρ για κινηματογραφικές ταινίες και τηλεοπτικές σειρές, είναι συγκλονιστικά ως προς την ενέργεια και τη γεωμετρία του χώρου.

Οι τρεις χώροι που επιλέχτηκαν ως κατάλληλοι για τη φιλοξενία και διεξαγωγή του project και παραχωρήθηκαν για τον σκοπό αυτό με απόφαση του Δ.Σ. του ιδρύματος είναι ο Άγιος Ισίδωρος, το παλιό Τυπογραφείο και το Δάφτσειο.

Πρόκειται για κτίρια ιστορικής και συμβολικής σημασίας, εκ των οποίων τα δύο έχουν εγκαταλειφθεί εδώ και πάρα πολλά χρόνια και ανοίγουν τώρα για τους «Εγκλεισμούς» ενώ το παλιό τυπογραφείο είναι το μόνο που έχει ανακαινιστεί και χρησιμοποιείται ως μουσείο, με τα μηχανήματα της παλιάς τυπογραφίας και τα ψηφία που υπάρχουν στο χώρο του.

Το σίγουρο είναι ότι η σημερινή τέχνη συμμετέχει ενεργά στο δημόσιο debate για όλα τα συγκρουσιακά ζητήματα της εποχής: τις πολιτικές των φύλων, τις πολιτικές της μνήμης, τις πολιτικές των ταυτοτήτων, τις πολιτικές των ανθρώπινων ροών και τις πολιτικές επιτήρησης, ελέγχου και καταστολής τους.

Η πτέρυγα του Αγίου Ισίδωρου είναι ένα μακρύ παραλληλόγραμμο κτίσμα δύο ορόφων, του 1892, όπου καθηλώνονταν κάποτε και σε εποχές που η επιστημονική γνώση ήταν ελλιπής για τη θεραπεία των ασθενών, οι «ανήσυχοι» και μάλλον πένητες ασθενείς.

Το κτίριο περιέχει μικρά κελιά, με φεγγίτες και κάγκελα, ένθεν κακείθεν ενός στενόμακρου διαδρόμου. Υπήρχε στο ισόγειο και ένας χώρος εστιατορίου όπου έτρωγαν όσοι από τους ασθενείς κρίνονταν ικανοί και λειτουργικοί και ο οποίος επικοινωνεί με μια μικρή, στενή, σχεδόν ασφυκτική, περιφραγμένη με ψηλό τοίχο αυλή.

Το Δάφτσειο, κτίριο εκλεκτικιστικού ρυθμού του 1932, μεγάλο και ψηλοτάβανο, με ευρύχωρα δωμάτια και παράθυρα με κάγκελα συρόμενα και ανοιγόμενα κατά περίπτωση, διαθέτει τη δική του αυλή, που όμως έφτανε μέχρι τον εξωτερικό τοίχο-περίφραξη του νοσοκομείου. Εκεί νοσηλεύονταν οι πιο εύποροι ασθενείς, οι οικογένειες των οποίων μπορούσαν να πληρώσουν τα υψηλά νοσήλια που απαιτούνταν για την πτέρυγα αυτή.

Στους ασθενείς του Δάφτσειου λέγεται, μάλιστα, ότι εφαρμόζονταν οι πιο εξελιγμένες μέθοδοι θεραπείας, με τη χρήση της ψυχανάλυσης, της μουσικής (υπήρχε και πιάνο στο χώρο), αλλά και της τέχνης.

Τα τρία κτίρια σχηματίζουν μεταξύ τους ένα αμβλύ τρίγωνο με το Τυπογραφείο στην κορυφή και τα δύο κτίρια στις δύο γωνίες της βάσης, διευκολύνοντας μια διαδρομή από το Δάφτσειο προς το Τυπογραφείο και τέλος στον Άγιο Ισίδωρο.

«Εγκλεισμοί»: 48 Καλλιτέχνες στο Δρομοκαϊτειο και 5 ημερίδες επιστημονικού ενδιαφέροντος Facebook Twitter
Χλόη Ακριθάκη

Σημείο εκκίνησης αλλά και αναφοράς για την ιδέα και την υλοποίηση του project «Εγκλεισμοί» αποτέλεσε το πλούσιο και εξαιρετικής σημασίας ηχητικό αρχείο που προέκυψε από τις συνεντεύξεις και τις προφορικές μαρτυρίες που συνέλεξε η Μαρία Φαφαλιού από τρόφιμους και ασθενείς του Δρομοκαϊτείου, γιατρούς του νοσοκομείου, νοσηλευτικό προσωπικό, συγγενείς ασθενών και άλλους εμπλεκόμενους, στα πλαίσια ερευνητικής της εργασίας. Το αρχείο αυτό αποτέλεσε το υλικό για το βιβλίο της «Ιερά οδός 343. Μαρτυρίες από το Δρομοκαΐτειο», (εκδόσεις Αλεξάνδρεια).

Το μεγάλο ενδιαφέρον αφορά το αρχείο των μαρτυριών αλλά και την ανάδειξη της ιστορίας και της σημασίας του Ψ.Ν.Α. «Δρομοκαϊτειο» ως του πρώτου ψυχιατρείου στην Ελλάδα, χτισμένου απ’ αρχής για τον σκοπό αυτό και πάνω στα γαλλικά πρότυπα που τότε θεωρούνταν ό,τι πιο καινούργιο στον χώρο (ο γαλλικός διαφωτισμός, εκτός των άλλων καλών, ήταν και ο πατέρας των ασύλων).

Σημασία και ενδιαφέρον έχει και η μελέτη και καταγραφή του προβληματισμού της σύγχρονης τέχνης πάνω στα ζητήματα των ποικίλων εγκλεισμών, πραγματικών και συμβολικών, που διαπερνούν έντονα τον εξατομικευμένο βίο αλλά και την κοινωνική πραγματικότητα της εποχής μας.

Τέλος, υπάρχει η διερεύνηση εννοιών που λειτουργούν ως αντιθετικά δίπολα όπως ασθένεια/υγεία, πραγματικότητες/φαντασιακά τοπία, αλήθεια/ ψέμα, μέσα/έξω, εγκλεισμός/ελευθερία.

«Εγκλεισμοί»: 48 Καλλιτέχνες στο Δρομοκαϊτειο και 5 ημερίδες επιστημονικού ενδιαφέροντος Facebook Twitter
Kalliopi Lemos, Hen on Crutches
«Εγκλεισμοί»: 48 Καλλιτέχνες στο Δρομοκαϊτειο και 5 ημερίδες επιστημονικού ενδιαφέροντος Facebook Twitter
Μπάμπης Βενετόπουλος

Ο Δημήτρης Τρίκας εξηγεί: «Καθώς είναι ένα θέμα που πρέπει να το διερευνήσουμε και πέρα από το εικαστικό πεδίο, μέσα από τις διάφορες επιστημονικές προσεγγίσεις, απευθύνθηκα σε πανεπιστημιακούς και ερευνητές, συγγραφείς και λογοτέχνες. Έτσι έφτασα σε ένα σημείο στο οποίο μπόρεσα να συγκροτήσω 5 μεγάλες ημερίδες από διαφορετικά πεδία με τη συμμετοχή δεκατεσσάρων θεωρητικών σε κάθε μία από αυτές. Τελικά, όλοι μαζί συγκροτούν ένα σώμα περί των εβδομήντα ομιλητών.

Οι ημερίδες αυτές θα διεξαχθούν στο αμφιθέατρο του Δρομοκαϊτείου, το οποίο βρίσκεται δίπλα στο μουσείο και θα παραμείνει ανοιχτό κατά τη διάρκεια της έκθεσης μαζί με τα τρία κτίρια, παρόλο που το νοσοκομείο λειτουργεί κανονικά.

Σκοπός μας είναι, μιλώντας για την ιστορία του ιδρύματος, να μιλήσουμε γενικότερα για τους «εγκλεισμούς», συμβολικούς και πραγματικούς, που μπορεί να είναι η φυλακή, το στρατόπεδο προσφύγων, ακόμα και οι εγκλεισμοί που βιώσαμε όλοι μας στη διάρκεια της μεγάλης καραντίνας, αλλά και οι ψηφιακοί εγκλεισμοί όσων μπαίνουν σε αυτό το πεδίο και βγαίνουν δύσκολα από αυτό».

«Μπορεί να πει κανείς ότι πρόκειται για οικειοθελείς εγκλεισμούς όσων ενέταξαν το εαυτό τους σε αυτούς, όπως και επιβεβλημένους. Μας ενδιαφέρουν όλοι, γιατί θεωρούμε ότι και οι οικειοθελείς στην πραγματικότητα είναι επιβεβλημένοι. Μία από τις πέντε ημερίδες έχει να κάνει με τη σύγχρονη τέχνη στην περίοδο του ψηφιακού εγκλεισμού όπως την όρισε ο συντονιστής Κωστής Σταφυλάκης.

Οι ημερίδες είναι ανοιχτές στο κοινό. Οι καλλιτέχνες που συμμετέχουν ανέρχονται στους 48, και πέρα από την εκτίμηση που τρέφω γι’αυτούς θεωρώ ότι είναι εικαστικοί που μπορούν  να κινηθούν σε αυτό το θέμα με έργα που αποδίδουν την άποψη τους και την έρευνα τους πάνω στα ζητήματα των εγκλεισμών.

Η συντριπτική πλειοψηφία των έργων είναι καινούργια έργα που φτιάχτηκαν ειδικά για το χώρο, αφού πρώτα οι δημιουργοί τον επισκέφτηκαν πολλές φορές. Υπάρχουν και κάποια παλιότερα έργα τα οποία θεωρούμε ότι ταιριάζουν πολύ και ανανοηματοδοτούνται μέσα στον χώρο αυτό. Αλλά το βασικό κριτήριο ήταν η έρευνα και η δυνατότητα των καλλιτεχνών πάνω στο συγκεκριμένο θέμα. Και το ενδιαφέρον που οι ίδιοι απέδειξαν γι’ αυτό».

«Εγκλεισμοί»: 48 Καλλιτέχνες στο Δρομοκαϊτειο και 5 ημερίδες επιστημονικού ενδιαφέροντος Facebook Twitter
Θωμάς Διώτης

Στο θεωρητικό κείμενο που συνοδεύει την οργάνωση της σημαντικής αυτής έκθεσης διαβάζουμε: «Η εξουσία στη νεωτερικότητα σταδιακά αλλά σταθερά μετακυλά την επικυριαρχία της από την καταστολή στον καθολικό προληπτικό έλεγχο. Ο Φουκώ είχε δίκιο! Το παιχνίδι της πολιτικής διεξάγεται πάνω στα σώματά μας. Η πολιτική γίνεται βιοπολιτική.

Η κάθε μορφή εξουσίας "επιθυμεί" ένα κομμάτι μας, επιδιώκει να ορίσει τις συνήθειές μας, να ελέγξει τις στάσεις και τις μετακινήσεις μας, πώς οφείλει να λειτουργεί το σώμα μας ως επιθυμητικός μηχανισμός και ποια πρέπει να είναι η σεξουαλική μας ταυτότητα, τι κάνουμε με την αναπαραγωγή μας, με τα έμβρυά μας, με τα παιδιά μας, πότε και πώς πεθαίνουμε, πώς και μέχρι ποίου σημείου "επιτρέπεται" να πενθούμε για τις απώλειες μας, πώς να χρησιμοποιούμε τα φάρμακα για τη διαχείριση του θυμικού μας και πώς να διαχειριστούμε την ψυχική ευεξία ή δυσανεξία μας. Ακόμα και η σχέση του ανθρώπου με τα μικρόβια, πέρα από το τυπικά ιατρικό μέρος που δεν αμφισβητείται, μετατρέπεται στην πραγματικότητα σε βιοπολιτική.

Η δυστοπική εμπειρία της παγκόσμιας καραντίνας ελέω Covid-19 ήρθε να επιβεβαιώσει την είσοδο στην μετα-ανθρώπινη εποχή αρχικά του εγκλωβισμού και του απόλυτου ελέγχου (όπου βρισκόμαστε ήδη) και, σε δεύτερη φάση, της "αναγκαιότητας" της ενσωμάτωσης στον κόσμο του διαδικτύου και της τεχνητής νοημοσύνης.

«Εγκλεισμοί»: 48 Καλλιτέχνες στο Δρομοκαϊτειο και 5 ημερίδες επιστημονικού ενδιαφέροντος Facebook Twitter
Κώστας Χριστόπουλος, Ο οικισμός

Με την έννοια αυτή, οι εγκλεισμοί στην εποχή μας είναι πολλαπλοί και εκτυλίσσονται ποικιλοτρόπως, άλλοτε μεν εμφανώς, άλλοτε δε ανεπαισθήτως. Δομές, μηχανισμοί και τόποι αναψυχής, εκπαίδευσης, πειθάρχησης, προσαρμογής, υποδοχής, ίασης, αποτροπής, τιμωρίας και αποκλεισμού συγκροτούν το εκάστοτε κοινωνικό παλίμψηστο με σχολεία, στρατώνες , στρατόπεδα συγκέντρωσης, άσυλα, φυλακές, νοσοκομεία, χώρους εργασίας, άθλησης και διασκέδασης. Συγκροτούν, δηλαδή, πόλεις και ορίζουν συμπεριφορές.

Αν η λειτουργία του σχήματος πρόληψη-επιτήρηση-τιμωρία υπηρετείται στη νεωτερικότητα από το Πανοπτικόν, το εμφανές κτίσμα επιτήρησης του εγκλεισμού, στην μετα-νεωτερικότητα που πλέον ζούμε, αρκούν οι δορυφόροι και οι μηχανές αναζήτησης για να μετατρέψουν τη Γη ολόκληρη σε τόπο πρόληψης-επιτήρησης-τιμωρίας.

Η (σύγχρονη) τέχνη κρίνει, αντιπαρατίθεται, ασκεί μέχρι και πολεμική στην αφηρημένη εξουσία και στους συγκεκριμένους μηχανισμούς της, σε θεσμούς κυρίαρχους, σε οικονομικά συστήματα, σε ιδεολογικά στεγανά και κυρίως στα κυρίαρχα στερεότυπα- και το κάνει συστηματικά. Προκαλεί τριβές και ρήγματα στο δημόσιο λόγο για τον δημόσιο χώρο, την αυτοτέλειά του από την αγορά ή έστω το διακριτό της φύσης του, για το ιδιωτικό και την δυνατότητα περιχαράκωσής του πίσω από το πέπλο των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.

Το σίγουρο είναι ότι η σημερινή τέχνη συμμετέχει ενεργά στο δημόσιο debate για όλα τα συγκρουσιακά ζητήματα της εποχής: τις πολιτικές των φύλων, τις πολιτικές της μνήμης, τις πολιτικές των ταυτοτήτων, τις πολιτικές των ανθρώπινων ροών και τις πολιτικές επιτήρησης, ελέγχου και καταστολής τους».

Οι καλλιτέχνες συμμετέχουν με έργα που διαλέγονται, συγκρούονται και, σε κάθε περίπτωση, ανταποκρίνονται στον χώρο και στον νοηματικό άξονα της έκθεσης, έργα από όλο το φάσμα του οπτικού και όχι μόνον λεξιλογίου της σύγχρονης τέχνης: γλυπτά και εγκαταστάσεις, βίντεο, ηχητικές κατασκευές, ζωγραφική, φωτογραφία και επιτελεστικές δράσεις.

«Εγκλεισμοί»: 48 Καλλιτέχνες στο Δρομοκαϊτειο και 5 ημερίδες επιστημονικού ενδιαφέροντος Facebook Twitter
Άρτεμις Ποταμιάνου, Which side are you on
«Εγκλεισμοί»: 48 Καλλιτέχνες στο Δρομοκαϊτειο και 5 ημερίδες επιστημονικού ενδιαφέροντος Facebook Twitter
Φίλιππος Τσιτσόπουλος
«Εγκλεισμοί»: 48 Καλλιτέχνες στο Δρομοκαϊτειο και 5 ημερίδες επιστημονικού ενδιαφέροντος Facebook Twitter
Χριστοφιλογιάννης Διονύσης
«Εγκλεισμοί»: 48 Καλλιτέχνες στο Δρομοκαϊτειο και 5 ημερίδες επιστημονικού ενδιαφέροντος Facebook Twitter
Γιώργος Τσεριώνης
«Εγκλεισμοί»: 48 Καλλιτέχνες στο Δρομοκαϊτειο και 5 ημερίδες επιστημονικού ενδιαφέροντος Facebook Twitter
Δημήτριος Αστωνίτσης, Stunned
«Εγκλεισμοί»: 48 Καλλιτέχνες στο Δρομοκαϊτειο και 5 ημερίδες επιστημονικού ενδιαφέροντος Facebook Twitter
Kostisvelonis, Vanishing Portrait
«Εγκλεισμοί»: 48 Καλλιτέχνες στο Δρομοκαϊτειο και 5 ημερίδες επιστημονικού ενδιαφέροντος Facebook Twitter
Λοιζίδου Μαρία.
«Εγκλεισμοί»: 48 Καλλιτέχνες στο Δρομοκαϊτειο και 5 ημερίδες επιστημονικού ενδιαφέροντος Facebook Twitter
Ελένη Τζιρτζιλάκη, από κάτω.
«Εγκλεισμοί»: 48 Καλλιτέχνες στο Δρομοκαϊτειο και 5 ημερίδες επιστημονικού ενδιαφέροντος Facebook Twitter
Νικομάχη Καρακωνστάνογλου
«Εγκλεισμοί»: 48 Καλλιτέχνες στο Δρομοκαϊτειο και 5 ημερίδες επιστημονικού ενδιαφέροντος Facebook Twitter
Πάνος Προφήτης
«Εγκλεισμοί»: 48 Καλλιτέχνες στο Δρομοκαϊτειο και 5 ημερίδες επιστημονικού ενδιαφέροντος Facebook Twitter
Άννα Παπαετή.
«Εγκλεισμοί»: 48 Καλλιτέχνες στο Δρομοκαϊτειο και 5 ημερίδες επιστημονικού ενδιαφέροντος Facebook Twitter

ΟΙ ΕΙΚΑΣΤΙΚΟΙ:

Δημήτρης Αντωνίτσης, Χλόη Ακριθάκη, Δημήτρης Αληθεινός, Κατερίνα Αποστολίδου,  Ιλεάνα Αρναούτου, Κωστής Βελώνης, Μπάμπης Βενετόπουλος, Αντώνης Βολανάκης,  Πόκα Γιο + εργαστήριο Lab 12, Βαγγέλης Γκόκας, Θωμάς Διώτης, Μάρκος Ευλογημένος, Μαίρη Ζυγούρη, Κάπτεν, Νικομάχη Καρακωστάνογλου, Χάρης Κοντοσφύρης, Νίκος Κολιόπουλος,  Καλλιόπη Λεμού, Μαρία Λοϊζίδου, Μαρία Λουίζου,  Ναταλία Μαντά, Μάρω Μιχαλακάκου, Βασίλης Μπακάλης, Μάνια Μπενίση, Βάλλυ Νομίδου,  Άγγελος Παπαδημητρίου, Άννα Παπαέτη, Ηλίας Παπαηλιάκης, Νίνα Παπακωνσταντίνου, Άρτεμις Ποταμιάνου, Πάνος Προφήτης, Πηνελόπη Πετσίνη, Ρεντούμης Δημήτρης, Μάριος Σπηλιόπουλος, Γιώργος Τσεριώνης,  Ελένη Τζιρτζιλάκη, Κώστας Τσώλης, Σωκράτης Φατούρος, Αλέξης Φιδετζής, Δημήτρης Χαλάτσης,  Δέσποινα Χαριτωνίδη,  Κώστας Χριστόπουλος, Διονύσης Χριστοφιλογιάννης.

ΠΕΡΦΟΡΜΕΡΣ

Φίλιππος Βασιλείου, Στάθης Γράψας/ Αλέξανδρος Βουτσινάς, Γιάννης Μήτρου,  Σάββας Στρούμπος/ Έλλη Ιγγλίζ/ Άννα Μαρκά-Μπονισέλ, Φίλιππος Τσιτσόπουλος.

ΘΕΩΡΗΤΙΚΟΙ
Αμφιθέατρο/ Δρομοκαϊτειο
15.00-20.00

Ημερίδα 1η- 13/11/22
Εγκλεισμοί και Ιστορία
Συντονιστής: Γιώργος Κόκκινος
(Καθηγητής διδακτικής της Ιστορίας, Παν/μιο Αιγαίου)

Ημερίδα 2η – 20/11/22
Φιλοσοφία και εγκλεισμοί
Συντονιστής Γ. Αραμπατζής ( καθηγητής Φιλοσοφίας ΕΚΠΑ)

Ημερίδα 3η – 27/11/22
Πολιτική Θεωρία/Ψυχανάλυση
Συντονιστής Γιάννης Σταυρακάκης (καθ. πολιτικής θεωρίας ΑΠΘ)

Ημερίδα 4η 04/12/22
Συντονιστής δρ. Κωστής Σταφυλάκης
Εγκλεισμός και καλλιτεχνική ζωή στην Ελλάδα:
Από τη ψηφιακή στη μεταψηφιακή εποχή.

Ημερίδα 5η- 11/12/22
Λογοτεχνία και εγκλεισμοί:
Συντονιστής Φ. Βλαστός (Συγγραφέας)

Εικαστική Έκθεση, Performances, Δημόσιο Πρόγραμμα
Επιμέλεια: Δημήτρης Τρίκας
Χώρος διεξαγωγής: Δρομοκαϊτειο Ψ.Ν.Α./
Κτήρια: Δάφτσειο, Τυπογραφείο, Άγιος Ισίδωρος.
Διεύθυνση: Ιερά Οδός 343/ Χαϊδάρι.
Διοργάνωση: ΑΜΚΕ Ρίζες Πολιτισμού
Εγκαίνια: 11/11/2022 (16.00- 21.00/ Χαιρετισμοί 19.00)
Διάρκεια: 11/11/22 μέχρι 18/12/22
Ημέρες λειτουργίας: Πέμπτη, Παρασκευή, Σάββατο, Κυριακή
Ώρες λειτουργίας 15.00- 20.00

Εικαστικά
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Η Silvina Der Meguerditchian και ο κόσμος της ανθεκτικής μνήμης

Εικαστικά / Τα «χαλιά μνήμης» της Silvina Der Meguerditchian στην γκαλερί Kalfayan

«Εστιάζω σε μέρη με ταραχώδη ιστορία. Με τα χρόνια, η δουλειά μου με τη μνήμη με έκανε να δίνω μεγάλη προσοχή σε μικρές λεπτομέρειες που συχνά η επίσημη ιστορία παραβλέπει»: Στα έργα της νέας της έκθεσης η διεθνούς φήμης καλλιτέχνις ενσωματώνει φωτογραφίες που έχει τραβήξει η ίδια από πόλεις όπως το Χαλέπι και η Βηρυτός.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Ονειρεύονται τα ηλεκτρικά πρόβατα;

Εικαστικά / Τα ερωτήματα του Homo sapiens σε μια έκθεση για την τεχνητή νοημοσύνη

Σε τέσσερα ιστορικά αθηναϊκά κτίρια εικαστικοί και ακαδημαϊκοί επιχειρούν να απαντήσουν στα μεγάλα ερωτήματα της ψηφιακής εποχής για τη δημοκρατία, τα ανθρώπινα δικαιώματα και το μέλλον του σύγχρονου ανθρώπου.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Μια έκθεση με πρωτότυπα έργα του σημαντικού Γερμανού καλλιτέχνη Thomas Schütte στην Αθήνα 

Εικαστικά / Τραχύτητα και χιούμορ: Μια έκθεση με πρωτότυπα έργα του Thomas Schütte στην Αθήνα 

Μνημειακού τύπου γλυπτά, επιτοίχια κεραμικά, παραμορφωμένα πρόσωπα, λουλούδια και άγγελοι, μια έκρηξη χρωμάτων: Το μικροσύμπαν του σπουδαίου καλλιτέχνη στην γκαλερί Bernier/ Eliades.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Ο Νάκης Παναγιωτίδης μάς ζητά να νιώσουμε τα έργα του ακόμα και με κλειστά τα μάτια

Εικαστικά / Ο Νάκης Παναγιωτίδης μάς ζητά να νιώσουμε τα έργα του ακόμα και με κλειστά τα μάτια

Το Ίδρυμα Βασίλη & Ελίζας Γουλανδρή υποδέχεται την αναδρομική έκθεση ενός διεθνούς φήμης ανένταχτου Έλληνα καλλιτέχνη της διασποράς, γνωστού για το πολύπλευρο και στοχαστικό έργο του.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Ογκίστ Ροντέν: Αυτή είναι η ζωή του καλλιτέχνη που δημιούργησε το γλυπτό ο «Σκεπτόμενος»

Γεννήθηκε Σαν Σήμερα / Ογκίστ Ροντέν: Αυτή είναι η ζωή του καλλιτέχνη που δημιούργησε το γλυπτό ο «Σκεπτόμενος»

Τα ρεαλιστικά γλυπτά του, που εκφράζουν τα ανθρώπινα συναισθήματα αλλά και τις αδυναμίες, εξακολουθούν να είναι σήμερα ιδιαίτερα δημοφιλή και να συγκεντρώνουν πλήθη φιλότεχνων όπου και αν εκτίθενται.
ΚΟΡΙΝΑ ΦΑΡΜΑΚΟΡΗ
Λεονάρντο, Μικελάντζελο, Ραφαήλ: Αριστουργήματα και καλλιτεχνικές μονομαχίες 

Εικαστικά / Λεονάρντο, Μικελάντζελο, Ραφαήλ: Αριστουργήματα και καλλιτεχνικές μονομαχίες 

Μια έκθεση στη Royal Academy of Arts του Λονδίνου φέρνει στο προσκήνιο μετά από έξι αιώνες τη θρυλική καλλιτεχνική «μονομαχία» μεταξύ Ντα Βίντσι και Μικελάντζελο με δυο έργα που δεν ολοκληρώθηκαν ποτέ. 
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Ισπανία: Έκθεση αφιερωμένη στο έργο του Ίρβινγκ Πεν στο Ίδρυμα MOP στη Λα Κορούνια

Φωτογραφία / Ισπανία: Έκθεση αφιερωμένη στο έργο του Ίρβινγκ Πεν στο Ίδρυμα MOP στη Λα Κορούνια

Πορτρέτα διάσημων και σκηνές δρόμου περιλαμβάνονται στην έκθεση «Irving Penn: Centennial» που διοργανώνεται από το Μητροπολιτικό Μουσείο Τέχνης της Νέας Υόρκης και παρουσιάζεται στην Ισπανία
LIFO NEWSROOM
Tependris vs Tependris

Εικαστικά / Tependris vs Tependris

Μια αναδρομική έκθεση με πίνακες και γλυπτά, εικονογραφήσεις και ηχογραφήσεις, έργα του Κωνσταντίνου Κακανιά από το 1996 μέχρι σήμερα, με θεματικές που εκτείνονται από τα βαθιά παιδικά τραύματα μέχρι το χιούμορ που χαρακτηρίζει τον πολυδιάστατο καλλιτέχνη.
ΝΙΚΟΣ ΤΣΕΠΕΤΗΣ
Μέσα στη μεγαλειώδη έκθεση των πορτρέτων του Φράνσις Μπέικον

Εικαστικά / Μέσα στη μεγαλειώδη έκθεση των πορτρέτων του Φράνσις Μπέικον

Η National Portrait Gallery του Λονδίνου φιλοξενεί μια από τις κορυφαίες εικαστικές εκθέσεις της χρονιάς παγκοσμίως, μια ρετροσπεκτίβα στο έργο του Βρετανού καλλιτέχνη που άλλαξε την προσωπογραφία, δημιουργώντας μια ανεπανάληπτη ζωγραφική της φιγούρας με σπαραγμό, απελπισία και ευαισθησία.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ