Οι θησαυροί από τα φανταστικά ναυάγια του Ντάμιεν Χιρστ στη βίλα Μποργκέζε

Οι θησαυροί από τα φανταστικά ναυάγια του Ντάμιεν Χιρστ στη βίλα Μποργκέζε Facebook Twitter
Gian Lorenzo Bernini, Ratto di Proserpina (1621–22) and Damien Hirst, Grecian Nude (2013). Φωτο: A. Novelli ©Galleria Borghese Ministero della Cultura © Damien Hirst and Science Ltd.
0

Το 2017 ο Ντάμιεν Χιρστ είχε παρουσιάσει παράλληλα με την Μπιενάλε της Βενετίας μια έκθεση που είχε κυριολεκτικά ξεσηκώσει θύελλα για τα 58 εκατομμύρια που κόστισε και για το τελικό αποτέλεσμα για το οποίο είχαν δουλέψει εκατοντάδες άνθρωποι, επιστήμονες, καλλιτέχνες, τεχνίτες, συντηρητές, δύτες, και πολλές ακόμη ειδικότητες για δέκα ολόκληρα χρόνια σε πλήρη μυστικότητα.

Η περίφημη έκθεση «Από το ναυάγιο του απίστευτου» στη Βενετία καταλάμβανε τότε δύο μουσεία, το Punta della Dogana και το Palazzo Grassi του επιχειρηματία και συλλέκτη Φρανσουά Πινό.

Η ιδέα του Χιρστ ήταν να παρουσιάσει τα ευρήματα από ένα επινοημένο ναυάγιο στο οποίο υπήρχε ο θησαυρός που έφερε το όνομα «Cif Amotan II» και είναι αναγραμματισμός της φράσης «I am a fiction», που σημαίνει ότι πρόκειται για μυθοπλασία ενός από τους πιο ευφυείς ανθρώπους της σύγχρονης τέχνης. Το εφεύρημά του έγινε δεκτό με ενθουσιασμό αλλά και με μεγάλο σκεπτικισμό για το αποτέλεσμα και η έκθεση, ως η πιο αμφιλεγόμενη εκείνης της χρονιάς, δεν άφησε κανέναν ασυγκίνητο.

Τη σημασία αυτής της έκθεσης επισήμανε και ο υπουργός Πολιτισμού Ντάριο Φραντσεσκίνι, που τη βλέπει σαν μοχλό «μιας νέας αναγέννησης για την Ιταλία», η οποία προσπαθεί να ανακάμψει από την πανδημία και καταγράφει ακόμα περιορισμένο αριθμό τουριστών.

Τα εκθέματα ήταν εκατοντάδες αντικείμενα, αγάλματα, κοσμήματα, μάσκες, όπλα, πανοπλίες, σκεύη, νομίσματα και ό,τι άλλο μπορεί να φανταστεί κανείς, φτιαγμένα από χρυσό, ασήμι, μπρούντζο και ημιπολύτιμους λίθους, όπως αχάτη και νεφρίτη, αλλά και ένα κολοσσιαίο έργο, περίπου 20 μέτρων, ο «Δαίμονας με το κύπελλο», κατασκευασμένος από ρητίνη με πατίνα, μια τέλεια απομίμηση του χαλκού. Τα έργα είχαν εμβαπτιστεί στο νερό, επάνω τους είχαν επικολληθεί οργανισμοί της θάλασσας, κοράλλια και σφουγγάρια, πεταλίδες και μικροοργανισμοί που είχαν δημιουργήσει φυσικούς σχηματισμούς, πριν η ομάδα του Χιρστ τα ανελκύσει και τα παρουσιάσει ως ευρήματα ναυαγίου.

Η αγάπη για την αρχαιολογία, για την ανακάλυψη αλλά και η δημιουργική τρέλα του Χιρστ αποτελούν για ακόμα μια φορά σε ένα εκρηκτικό μείγμα σε μια διαφορετική αυτήν τη φορά κλίμακα με την έκθεση των αντικειμένων, στην ιστορική βίλα Μποργκέζε στη Ρώμη, μέχρι τις 7 Νοεμβρίου, δίπλα στα αριστουργήματα του Μπερνίνι, του Τιτσιάνο και του Κανόβα. Ο τίτλος της έκθεσης που έχει στηθεί μέσα στην αριστουργηματική μπαρόκ θερινή κατοικία των Μποργκέζε, των πιο ευγενών τέκνων της Ιταλίας από τις αρχές του 1600, «Ντάμιεν Χιρστ, Αρχαιολογία Τώρα», παραπέμπει στην πρακτική που ακολούθησε ο Χιρστ για να πατινάρει τα έργα τέχνης του που συνομιλούν με αριστουργήματα προηγούμενων αιώνων δίπλα-δίπλα.

Η επιμελήτρια της έκθεσης Άννα Κολίβα μιλώντας για την αξία των έργων του Χιρστ τόνισε τα πολύτιμα υλικά, μάρμαρο Καράρα και λίθους όπως νεφρίτης και μαλαχίτης, από τα οποία είναι φτιαγμένα τα γλυπτά του Χιρστ και εξήρε την εκλεπτυσμένη τεχνική και απόλυτη ακρίβεια, την τεχνική και εκτελεστική ικανότητα που απαιτήθηκε για την ολοκλήρωσή τους.

Η συλλογή έργων τέχνης της Γκαλέρια Μποργκέζε, που ξεκίνησε από τον Cardinal Scipione Borghese τον 17ο αιώνα και φημίζεται για τις πλούσια διακοσμημένες μαρμάρινες αίθουσες μοιάζει με ένα περίτεχνο σκηνικό για τους «Θησαυρούς» του Χιρστ, με τα έργα του μερικές φορές να ενσωματώνονται και άλλες να έρχονται σε αντίθεση σαν μωσαϊκό έργων τέχνης.

Οι θησαυροί από τα φανταστικά ναυάγια του Ντάμιεν Χιρστ στη βίλα Μποργκέζε Facebook Twitter
Damien Hirst, Tadukheba (2010). Φωτο: A. Novelli ©Galleria Borghese Ministero della Cultura © Damien Hirst and Science Ltd.

Τη σημασία αυτής της έκθεσης επισήμανε και ο υπουργός Πολιτισμού Ντάριο Φραντσεσκίνι, που τη βλέπει σαν μοχλό «μιας νέας αναγέννησης για την Ιταλία», η οποία προσπαθεί να ανακάμψει από την πανδημία και καταγράφει ακόμα περιορισμένο αριθμό τουριστών, ενώ το μουσείο σε δήλωσή του αναφέρει ότι η ποικιλία που δημιουργούν τα έργα του Χιρστ μέσα στις αίθουσες ανταποκρίνεται στην επιθυμία του ιδρυτή του μουσείου, Καρδινάλιου Σκιπιόνε Μποργκέζε, που συγκέντρωσε θησαυρούς για να αναδείξει την υφολογική απόκλιση αλλά και τη μαεστρία των μεγάλων της εποχής του.  

«Αυτό που προσπαθούμε να δημιουργήσουμε σε αυτές τις αίθουσες μπορεί να χαρακτηριστεί ως ο ίλιγγος του μπαρόκ» σημειώνει η διευθύντρια της γκαλερί, Φρανσέσκα Καπελέτι.

Την έκθεση συμπληρώνουν μια σειρά έργων από τα πιο διάσημα του Χιρστ, τα «Colour Space» που δεν έχουν ποτέ πριν εκτεθεί στην Ιταλία. Μπορεί κάποιος να τα χαρακτηρίσει σαν συνέχεια των γνωστών έργων του με τις βούλες «Spot Paintings», μόνο που αυτά είναι πιο ελεύθερα, πιο χαλαρά, με κύκλους διαφορετικών μεγεθών και σχημάτων που αλληλοεπικαλύπτονται, προδίδοντας την παρουσία του χεριού του καλλιτέχνη.

Οι θησαυροί από τα φανταστικά ναυάγια του Ντάμιεν Χιρστ στη βίλα Μποργκέζε Facebook Twitter
Damien Hirst, Fern Court (2016) and The Skull Beneath the Skin (2014). Φωτο: A. Novelli, ©Galleria Borghese, Ministero della Cultura © Damien Hirst and Science Ltd.
Οι θησαυροί από τα φανταστικά ναυάγια του Ντάμιεν Χιρστ στη βίλα Μποργκέζε Facebook Twitter
Damien Hirst, Economy Mince, 2016. Ιδιωτική Συλλογή. Φωτο: Prudence Cuming Associates Ltd © Damien Hirst and Science Ltd.
Οι θησαυροί από τα φανταστικά ναυάγια του Ντάμιεν Χιρστ στη βίλα Μποργκέζε Facebook Twitter
Damien Hirst, Neptune (2011). Φωτο: by A. Novelli ©Galleria Borghese Ministero della Cultura © Damien Hirst and Science Ltd.
Οι θησαυροί από τα φανταστικά ναυάγια του Ντάμιεν Χιρστ στη βίλα Μποργκέζε Facebook Twitter
Damien Hirst, Neptune, 2011. Ιδιωτική Συλλογή. Φωτο: Prudence Cuming Associates Ltd © Damien Hirst and Science Ltd.
Οι θησαυροί από τα φανταστικά ναυάγια του Ντάμιεν Χιρστ στη βίλα Μποργκέζε Facebook Twitter
Damien Hirst, Cerberus (Temple Ornament) (2009).Φωτο: A. Novelli © Galleria Borghese Ministero della Cultura © Damien Hirst and Science Ltd.
Οι θησαυροί από τα φανταστικά ναυάγια του Ντάμιεν Χιρστ στη βίλα Μποργκέζε Facebook Twitter
Damien Hirst, Reclining Woman (2012). Φωτο: A. Novelli ©Galleria Borghese Ministero della Cultura © Damien Hirst and Science Ltd.
Οι θησαυροί από τα φανταστικά ναυάγια του Ντάμιεν Χιρστ στη βίλα Μποργκέζε Facebook Twitter
Damien Hirst, Female Archer (2013). Φωτο: A. Novelli ©Galleria Borghese Ministero della Cultura © Damien Hirst and Science Ltd.
Οι θησαυροί από τα φανταστικά ναυάγια του Ντάμιεν Χιρστ στη βίλα Μποργκέζε Facebook Twitter
Damien Hirst, Lion Women of Asit Mayor, 2012. Collezione Prada, Milano Φωτο: Prudence Cuming Associates Ltd © Damien Hirst and Science Ltd.
Οι θησαυροί από τα φανταστικά ναυάγια του Ντάμιεν Χιρστ στη βίλα Μποργκέζε Facebook Twitter
Damien Hirst, The Severed Head of Medusa, 2015. Ιδιωτική Συλλογή. Φωτο: Prudence Cuming Associates Ltd © Damien Hirst and Science Ltd.
Οι θησαυροί από τα φανταστικά ναυάγια του Ντάμιεν Χιρστ στη βίλα Μποργκέζε Facebook Twitter
Damien Hirst, Hydra and Kali (2015). Φωτο: by A. Novelli © Galleria Borghese Ministero della Cultura © Damien Hirst and Science Ltd.
Εικαστικά
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

"Η κούνια" του Φραγκονάρ: Στο φως τα ζουμερά μυστικά και η ίντριγκα του πιο αυθάδικου έργου του ροκοκό

Εικαστικά / «Η Κούνια» του Φραγκονάρ: Τα μυστικά και η ίντριγκα του πιο αυθάδικου έργου του ροκοκό

Η περίφημη «Κούνια» με τη σκηνοθεσία της συνεύρεσης των σωμάτων και των ψυχών με τρόπο ακόλαστο, πονηρό ή ανοιχτό σε μια νέα ηθική, έργο – σταρ της περίφημης συλλογής Wallace στο Λονδίνο, αποκαταστάθηκε φέρνοντας στο φως άτακτες λεπτομέρειες που ενισχύουν την αυθάδεια του έργου.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Ειρήνη Παναγοπούλου

Εικαστικά / Ειρήνη Παναγοπούλου: Η μεγάλη Ελληνίδα συλλέκτρια Τέχνης μιλά στη LIFO

Η γνωστή συλλέκτρια μιλά στη LiFO για το ταξίδι της στην τέχνη μέσα από τη συγκρότηση της μεγάλης και σπάνιας συλλογής της, μέρος της οποίας θα δούμε με αφορμή την έκθεση «Fernweh ή νοσταλγία για άγνωστους τόπους».
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Μυρτώ Ξανθοπούλου: «Έχω ψίχουλα, έχω τα περισσεύματα; Με αυτά θα δουλέψω»

Εικαστικά / Μυρτώ Ξανθοπούλου: «Έχω ψίχουλα, έχω τα περισσεύματα; Με αυτά θα δουλέψω»

Η γεννημένη στο Ελσίνκι καλλιτέχνιδα που κέρδισε το βραβείο Young Artist της φετινής Art Athina μιλάει για το έργο της που βασίζεται στην αίσθηση του κατεπείγοντος, στη χειρωνακτική εργασία και στη σχέση της με τη γλώσσα. 
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Ένας μνημειώδης φτερωτός ταύρος στο Μουσείο Ακρόπολης

Εικαστικά / Ένας μνημειώδης φτερωτός ταύρος στο Μουσείο Ακρόπολης

Με το έργο του στον εξωτερικό χώρο του μουσείου ο Michael Rakowitz συνομιλεί με τα έργα της κλασικής αρχαιότητας και υπενθυμίζει τα μάταια ταξίδια ανθρώπων και πολιτιστικών αγαθών που «ξεσπιτώνονται».
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Η Συλλογή Λέοναρντ Λόντερ θα δώσει το φιλί της ζωής στην αγορά της τέχνης;

Εικαστικά / Η Συλλογή Λέοναρντ Λόντερ θα δώσει το φιλί της ζωής στην αγορά της τέχνης;

Με πυρήνα της συλλογής του Λόντερ ένα από τα διασημότερα έργα του Κλιμτ, που εκτιμάται ότι η πώλησή του θα ξεπεράσει τα 150 εκατομμύρια δολάρια, η βραδιά της δημοπρασίας στον οίκο Sotheby’s φιλοδοξεί να προσελκύσει ξανά τους μεγάλους συλλέκτες. 
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Τζένη Μαρκέτου

Οι Αθηναίοι / Τζένη Μαρκέτου: «Οι καλλιτέχνες δεν έχουμε ανακαλύψει τον τροχό»

Στην Αμερική έμαθε πως η τέχνη είναι κοινωνική υπόθεση, πως ο κόσμος δεν εξαντλείται στις γκαλερί. Η πρώτη της παρέμβαση σε δημόσιο χώρο, που προκάλεσε αντιδράσεις, της δίδαξε ότι ένα έργο οφείλει να μοιάζει σαν να υπήρχε πάντα εκεί. Με τη νέα της εγκατάσταση στο Μέγαρο Μουσικής μάς υπενθυμίζει ότι δεν είμαστε οι πρωταγωνιστές της φύσης.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Ο Σεπτέμβρης της Art Athina 2025

Εικαστικά / Art Athina 2025: Το τώρα και το μετά της σύγχρονης τέχνης

Ζωγραφική, γλυπτική, φωτογραφία, ψηφιακή τέχνη: Το ανάγλυφο του παγκόσμιου εικαστικού χάρτη έτσι όπως διαμορφώνεται μέσα από την ελληνική και ξένη παραγωγή, και αναδεικνύεται στην ετήσια φουάρ που πραγματοποιείται ξανά στο Ζάππειο.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Ο Ανδρέας Αγγελιδάκης πέταξε τον Πλάτωνα σε ένα escape room για την Μπιενάλε

Εικαστικά / Ο Ανδρέας Αγγελιδάκης μετατρέπει το σπήλαιο του Πλάτωνα σε escape room

Με τo «Δωμάτιο Απόδρασης», μια εγκατάσταση ερευνητική και παιγνιώδη, βασισμένη στην ιδέα της φιλοσοφίας και την παραίσθηση του ψηφιακού κόσμου, θα μας εκπροσωπήσει στην 61η Μπιενάλε Βενετίας ο καταξιωμένος εικαστικός και αρχιτέκτονας.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Ο συναρπαστικός εξπρεσιονισμός του Ζορζ Ρουό 

Εικαστικά / Ζορζ Ρουό: Ο μεγάλος λησμονημένος του εξπρεσιονισμού

Ο Γάλλος ζωγράφος και χαράκτης συνδέθηκε με τα κινήματα της μοντέρνας τέχνης στις αρχές του 20ού αιώνα αλλά ξεχάστηκε μετά τον θάνατό του. Μια έκθεση με σημαντικά του έργα τον επαναφέρει στο προσκήνιο.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
«ΤΕΧΝΗ – ΔΙΑΓΩΝΙΟΣ»: Η διαρκής συμβολή των δύο ομάδων στην ανεπανάληπτη πολιτισμική κίνηση της Θεσσαλονίκης

Εικαστικά / «Διαγώνιος» και «Τέχνη»: Πρόσφεραν παιδεία στη Θεσσαλονίκη. Τώρα συναντιούνται ξανά σε μια έκθεση

Η «Διαγώνιος» του Ντίνου Χριστιανόπουλου και η Καλλιτεχνική Εταιρεία «Τέχνη» επιστρέφουν στο προσκήνιο μέσα από ένα αφιέρωμα στο Τελλόγλειο Ίδρυμα, που αναδεικνύει δύο ιστορικές ομάδες της πνευματικής ζωής της Θεσσαλονίκης.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ