Νίνα Χάμνετ, η βασίλισσα των μποέμ, η άγνωστη ζωγράφος της ομάδας Μπλούμσμπερι

Νίνα Χάμνετ, η βασίλισσα των μποέμ, η άγνωστη ζωγράφος της ομάδας Μπλούμσμπερι Facebook Twitter
Πορτρέτο της Νίνα Χάμνετ από τον Adrian Flowers, Ιούλιος 1955. Φωτο: Adrian Flowers Archive of Photography
0

Το 1914 στο Καφέ Λα Ροτόντ ο Αμεντέο Μοντιλιάνι, ο οποίος συνήθιζε να αυτοπαρουσιάζεται στους θαμώνες ως «Μοντιλιάνι, ζωγράφος και Εβραίος» ζητώντας να φιλοτεχνήσει το πορτρέτο τους, γνωρίζει την Αγγλίδα ζωγράφο Νίνα Χάμνετ και έτσι ξεκινά μια στενή σχέση που απαθανατίστηκε και με τον πίνακα που την απεικονίζει με κοντά φλογάτα κόκκινα κομμένα μαλλιά.

Στο Τσάρλεστον, στο Σάσεξ, μια έκθεση έργων της Νίνα Χάμνετ έρχεται να αποκαλύψει  τη δημιουργική και λιγότερο γνωστή πλευρά μιας γυναίκας που ταξίδεψε για πρώτη φορά στο Παρίσι το 1912 και πέρασε πολλά χρόνια από τις επόμενες δύο δεκαετίες ανάμεσα στη γαλλική πρωτεύουσα και το Λονδίνο, δουλεύοντας τόσο ως καλλιτέχνης όσο και ως μοντέλο, συναντώντας λίγο πολύ ολόκληρη την καλλιτεχνική πρωτοπορία και των δύο πόλεων.

Τα ειλικρινή και οικεία πορτρέτα της Χάμνετ αντιπροσωπεύουν το σπουδαιότερο έργο της και δείχνουν τη σημαντική συμβολή της στο κίνημα της σύγχρονης τέχνης. Η δική της εμπειρία ως μοντέλο καλλιτέχνη της επέτρεψε αναμφίβολα να καταγράψει τον χαρακτήρα και την προσωπικότητα των μοντέλων απέναντί της. Η έκθεση Nina Hamnett στο Charleston Trust, στο Firle του Σάσεξ (19 Μαΐου - 30 Αυγούστου) περιλαμβάνει πάνω από 50 έργα με πολλά πορτρέτα φίλων και γνωστών της, που ήταν επίσης μερικοί από τους πιο γνωστούς καλλιτέχνες και συγγραφείς της εποχής, συμπεριλαμβανομένων των Henri Gaudier-Brzeska, Ossip Zadkine και Horace Brodzky.

Οι πίνακες της Χάμνετ μας δίνουν μια εικόνα από τη ζωή της στις πρωτοποριακές κοινότητες του Παρισιού και του Λονδίνου και στις σχέσεις που σφυρηλάτησε. Τα συναρπαστικά πορτρέτα και οι επιδέξιες συνθέσεις της, όπως οι παρισινές σκηνές των καφέ, αποκαλύπτουν ότι η Χάμνετ ήταν μια από τους πιο ταλαντούχους και συναρπαστικούς καλλιτέχνες της εποχής της με το έργο της να μένει παραγνωρισμένο και άγνωστο μέχρι σήμερα.

Τα συναρπαστικά πορτρέτα και οι επιδέξιες συνθέσεις της αποκαλύπτουν ότι η Χάμνετ ήταν μια από τους πιο ταλαντούχους και συναρπαστικούς καλλιτέχνες της εποχής της με το έργο της να μένει παραγνωρισμένο και άγνωστο μέχρι σήμερα.

Η Νίνα Χάμνετ γεννήθηκε το 1890 στη μικρή παραθαλάσσια πόλη Tenby, στην Ουαλία. Ο πατέρας της έχασε την περιουσία του και οι σπουδές της χρηματοδοτήθηκαν από τις θείες της. Από το 1906 έως το 1907 σπούδασε στο Pelham Art School και στη συνέχεια στο London School of Art μέχρι το 1910. Το 1914 πήγε στο Montparnasse του Παρισιού για να σπουδάσει στην Ακαδημία της Marie Vassilieff.

Η Βασίλιεφ, Ρωσίδα ζωγράφος, το 1908 ίδρυσε τη Ρωσική Ακαδημία ή Ακαδημία Βασίλιεφ, η οποία συγκέντρωνε όλο τον κόσμο της παρισινής πρωτοπορίας για ζυμώσεις και συζητήσεις, στους οποίους παρείχε στέγη, όπως οι Erik Satie, Henri Matisse, Amedeo Modigliani, Ossip Zadkine, Olga Sacharoff, Juan Gris και Chaim Soutine. Η ακαδημία της ήταν και ένα από τα πιο γνωστά στούντιο του Παρισιού.  

Οπαδός της μποέμικης ζωής και φίλη των Pablo Picasso, Serge Diaghilev και Jean Cocteau, έμεινε για λίγο στο La Ruche, όπου ζούσαν εκείνη την εποχή πολλά από τα κορυφαία μέλη της πρωτοπορίας. Οι γυμνές της εμφανίσεις χορεύοντας στα τραπέζια των καφέ του Μονπαρνάς έμειναν θρυλικές. Εντυπωσιακά αντισυμβατική και ανοιχτά αμφιφυλόφιλη, ζούσε μια ζωή ελεύθερη με πολλούς εραστές, ξέφρενη για την εποχή της, και πολύ γρήγορα έγινε μια γνωστή μποέμ προσωπικότητα σε όλο το Παρίσι και ήταν μοντέλο για πολλούς καλλιτέχνες.

Η φήμη της έφτασε σύντομα στο Λονδίνο, όπου βρέθηκε όταν έφυγε από το Παρίσι για να δουλέψει στα περίφημα Omega Workshops, ένα στούντιο στο οποίο δημιουργούσαν υφάσματα ρούχα, τοιχογραφίες, έπιπλα και χαλιά οι Roger Fry, Vanessa Bell και Duncan Grant, μέλη του κύκλου του Μπλούμσμπερι. Σε ένα πίνακα του Φράι, η Χάμνετ ποζάρει με ένα φόρεμα που έχει σχεδιάσει η Βανέσα Μπελ, αδερφή της Βιρτζίνια Γουλφ και έχει κατασκευαστεί στα στούντιο των υφασμάτων τους.

Νίνα Χάμνετ, η βασίλισσα των μποέμ, η άγνωστη ζωγράφος της ομάδας Μπλούμσμπερι Facebook Twitter
Nina Hamnett, Rupert Doone, Dancer 1922–1923. Heritage Doncaster

Οι καλλιτεχνικές της δημιουργίες εκτέθηκαν ευρέως κατά τον Α 'Παγκόσμιο Πόλεμο, συμπεριλαμβανομένης της Βασιλικής Ακαδημίας στο Λονδίνο, καθώς και στο Salon d'Automne στο Παρίσι. Όταν επέστρεψε στην Αγγλία, δίδαξε και στο Τεχνικό Ινστιτούτο του Γουέστμινστερ από το 1917 έως το 1918. Στέκι της στο Λονδίνο ήταν η περιοχή της Fitzrovia, κέντρο της μποέμικης και καλλιτεχνικής ζωής από τα μέσα της δεκαετίας του 1920 έως το τέλος του Β 'Παγκοσμίου Πολέμου.

«Η φιλοδοξία μου είναι να ζωγραφίσω ψυχολογικά πορτρέτα που θα αντιπροσωπεύουν με ακρίβεια το πνεύμα της εποχής», είχε δηλώσει η Χάμνετ σε μια συνέντευξη το 1924.

Η Χάμνετ είναι από τις λίγες γυναίκες που έγραψαν την αυτοβιογραφία τους. Οι δύο τόμοι, Laughing Torso (1932) και η συνέχεια του, Is She a Lady? (1955), την έκαναν πολύ γνωστή και τα βιβλία της έγιναν μπεστ σέλερ αλλά αναγνωρίστηκε περισσότερο για τον μποέμ κόσμο που περιέγραψε και όχι για την τέχνη της.

Η γραφή της είναι απλή και διασκεδαστική και αποκαλύπτει με ποιο τρόπο προσπάθησε να ξεφορτωθεί τους περιορισμούς μιας εδουαρδιανής γυναίκας και να ανακαλύψει τον εαυτό της ως καλλιτέχνη. Περιγράφει την αντίδραση της οικογένειάς της όταν κατάργησε τους κορσέδες: «Η γιαγιά μου και ένας ηλικιωμένος ξάδελφος είπαν ότι ήταν άσεμνο και επαίσχυντο και οι πλάτες των γυναικών δεν ήταν αρκετά ισχυρές για να μπορούν να στηριχθούν. Είμαι πλέον σαράντα ένα και η ραχοκοκαλιά μου δεν έχει καταστραφεί ακόμα». 

Η ίδια πόζαρε γυμνή στον καθρέφτη της, έβγαλε τα ρούχα της και άρχισε να σχεδιάζει αυτό που έβλεπε. Τα γυμνά σχέδια της που σώζονται είναι όμορφα, όχι λόγω της εξιδανίκευσης του σώματος ή της σεξουαλικής γοητείας του, αλλά λόγω της αμεσότητάς τους.

Νίνα Χάμνετ, η βασίλισσα των μποέμ, η άγνωστη ζωγράφος της ομάδας Μπλούμσμπερι Facebook Twitter
Nina Hamnett, The Landlady (1918). © Bridgeman Images

Όταν εξέδωσε τα απομνημονεύματά της ο αποκρυφιστής Άλιστερ Κρόουλι μήνυσε τόσο εκείνη όσο και τον εκδότη της για τους ισχυρισμούς της στο βιβλίο ότι έκανε μαύρη μαγεία. Αν και κέρδισε στα δικαστήρια, η κατάσταση την επηρέασε βαθιά για το υπόλοιπο της ζωής της. Ο αλκοολισμός σύντομα θα κατέστρεφε τα πολλά ταλέντα της και η τραγική «Queen of the Fitzroy» πέρασε τα τελευταία χρόνια της ζωής της μέσα στη φτώχεια και λέγοντας ιστορίες και ανέκδοτα από τη σχέση της με τους διάσημους καλλιτεχνικούς κύκλους με τους οποίους σχετίστηκε στους θαμώνες με αντάλλαγμα μερικά ποτά.

Η Χάμνετ πέθανε με τραγικό τρόπο, πέφτοντας από το παράθυρο του σπιτιού της. Υπήρξε μια μεγάλη συζήτηση για τον αν αυτοκτόνησε ή ήταν ένα δυστύχημα που προκάλεσε το μεθύσι. Τα τελευταία της λόγια ήταν «Γιατί δεν με αφήνουν να πεθάνω;».

Η Χάμνετ ξεχάστηκε και εξαφανίστηκε από τον κόσμο της τέχνης, με τους περισσότερους πίνακές της να είναι μακριά από τα μάτια του κοινού στα σπίτια των απογόνων των συλλεκτών που τους αγόρασαν. Σήμερα επανεξετάζεται τόσο η σχέση της με όλους τους καλλιτεχνικούς κύκλους, η θέση της ως γυναίκας στην τέχνη και εκτός από τη συναρπαστική ζωή της έρχεται στο επίκεντρο και το μεγάλο και παραγνωρισμένο ταλέντο της.

Νίνα Χάμνετ, η βασίλισσα των μποέμ, η άγνωστη ζωγράφος της ομάδας Μπλούμσμπερι Facebook Twitter
Nina Hamnett, Still Life 1918. Blackburn Museum and Art Gallery
Νίνα Χάμνετ, η βασίλισσα των μποέμ, η άγνωστη ζωγράφος της ομάδας Μπλούμσμπερι Facebook Twitter
Nina Hamnett, Portrait of Torahiko Khori. Private Collection. Φωτο: © Stephen White
Νίνα Χάμνετ, η βασίλισσα των μποέμ, η άγνωστη ζωγράφος της ομάδας Μπλούμσμπερι Facebook Twitter
Nina Hamnett, The Student 1917. Ferens Art Gallery
Νίνα Χάμνετ, η βασίλισσα των μποέμ, η άγνωστη ζωγράφος της ομάδας Μπλούμσμπερι Facebook Twitter
Nina Hamnett 1917. Πορτρέτο της Χάμνετ από τον Roger Eliot Fry (1866–1934). The Stanley & Audrey Burton Gallery, University of Leeds
Νίνα Χάμνετ, η βασίλισσα των μποέμ, η άγνωστη ζωγράφος της ομάδας Μπλούμσμπερι Facebook Twitter
Standing Nude 1920, pencil drawing by Nina Hamnett (1890–1956)
Νίνα Χάμνετ, η βασίλισσα των μποέμ, η άγνωστη ζωγράφος της ομάδας Μπλούμσμπερι Facebook Twitter
Τα βιβλία «Laughing Torso: Reminiscences of Nina Hamnett» και «Is She a Lady?: A Problem in Autobiography» του 1932 και 1955 αντίστοιχα, ακδόθηκαν από τους Time Warner Books UK και Allan Wingate.
Νίνα Χάμνετ, η βασίλισσα των μποέμ, η άγνωστη ζωγράφος της ομάδας Μπλούμσμπερι Facebook Twitter
Daniel Farson (British, 1927-1997), Nina Hamnett, 1952. © Michael Parkin / National Portrait Gallery, London
Εικαστικά
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Το σπίτι της τελευταίας των σουρεαλιστών γίνεται μουσείο. Η απίθανη και θαυμαστή ιστορία της Λεονόρα Κάρινγκτον

Εικαστικά / Λεονόρα Κάρινγκτον: Το σπίτι της τελευταίας των σουρεαλιστών γίνεται μουσείο

Δέκα χρόνια μετά το θάνατό της, το σπίτι και ατελιέ της, το μέρος στο οποίο δημιούργησε μερικά από τα ωραιότερα έργα της, έζησε για 65 χρόνια και είχε μετατραπεί με επίκεντρο την ίδια σε κέντρο για τον κύκλο των καλλιτεχνών στο Μεξικό, ανοίγει στους επισκέπτες που είναι πρόθυμοι να μάθουν περισσότερα για το έργο και την κληρονομιά της.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Άλις Νιλ: ανακαλύπτοντας μια μεγάλη ζωγράφο του 20ου αιώνα

Εικαστικά / Άλις Νιλ: Ανακαλύπτοντας μια μεγάλη ζωγράφο του 20ού αιώνα

Η Άλις Νιλ επανεξέτασε την έννοια της ταυτότητας και της προσωπικής ιστορίας, ζωγραφίζοντας έγχρωμους, φτωχούς, ηλικιωμένους, παιδιά, μετανάστες, γκέι και τρανς, εργαζόμενους, καλλιτέχνες και πολιτικούς ακτιβιστές.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Ξεκινάει το Back to Athens 2025

Εικαστικά / Back to Athens: Ο ετήσιος εικαστικός θεσμός επιστρέφει στο Μέγαρο Ησαΐα

Με κεντρική θεματική «Η διαίρεση της ζωής», το Back to Athens 2025 παρουσιάζει 30 εκθέσεις, εγκαταστάσεις, performance και προβολές από καλλιτέχνες και επιμελητές από την Ελλάδα και το εξωτερικό.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Takis: Αρχαϊκός καλλιτέχνης, προφήτης, μάντης, μάγος. Σίγουρα μοναδικός

Εικαστικά / Takis: Αρχαϊκός καλλιτέχνης, προφήτης, μάντης, μάγος. Σίγουρα μοναδικός

Με μια μεγάλη έκθεση σε δύο μέρη, στην Αθήνα και στην Άνδρο, το Ίδρυμα Βασίλη και Ελίζας Γουλανδρή γιορτάζει τα εκατό χρόνια του Takis, μίας από τις σημαντικότερες σημαντικότερες προσωπικότητες της ελληνικής αλλά και της παγκόσμιας εικαστικής σκηνής.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Μια νέα τοιχογραφία με τη ζωή των σεξεργατριών σε έναν δρόμο του Μεταξουργείου

Εικαστικά / Μια νέα τοιχογραφία για την αόρατη ζωή των σεξεργατριών στην οδό Ιάσωνος

Η διεθνής εικαστικός Paulina Olowska δημιουργεί μια τοιχογραφία στον πεζόδρομο του Μεταξουργείου για τις γυναίκες και γειτόνισσές της με τις οποίες καλημερίζεται και πίνει καφέ.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Ο ζωοπλάστης γλύπτης Ευριπίδης Βαβούρης (1911-1987) 

Εικαστικά / Ευριπίδης Βαβούρης: Πέρα από το «Λαγωνικό» της Φωκίωνος Νέγρη

Ο δημιουργός του γνωστού αγάλματος της Κυψέλης υπήρξε ένας στοχαστικός γλύπτης της Αθήνας με αξιόλογη πορεία, που απέδιδε πειστικά και με μεγάλη ευαισθησία τα κατοικίδια ζώα. Μια επίσκεψη στο ατελιέ του, που έχει διατηρηθεί σε άψογη κατάσταση, αποτέλεσε το ερέθισμα για να τον ανακαλύψουμε και να τον επανεκτιμήσουμε. 
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Ένας Ιούνιος γεμάτος τέχνη: 28 εκθέσεις που αξίζει να δείτε

Εικαστικά / Ένας Ιούνιος γεμάτος τέχνη: 28 εκθέσεις που αξίζει να δείτε

Μια σειρά από εκθέσεις σημαντικών καλλιτεχνών χαρακτηρίζουν την έναρξη του καλοκαιριού. Από τα Plásmata 3 της Στεγης έως την αναδρομική έκθεση του Takis κι από τη Marlene Dumas έως την Charline von Heyl.
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Μαρλέν

Εικαστικά / Marlene Dumas: «Η τέχνη είναι πάντοτε μια πράξη εναντίον της βίας»

Η κορυφαία Νοτιοαφρικανή ζωγράφος παρουσιάζει την πρώτη ατομική της έκθεση στην Ελλάδα, στην οποία τα έργα της διαλέγονται με αρχαιότητες από τις μόνιμες συλλογές του Μουσείου Κυκλαδικής Τέχνης.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Πρόδρομος Τσιαβός: «Στην παρουσία μας στον δημόσιο χώρο ο στόχος μας δεν είναι απλά να κάνουμε μια έκθεση αλλά να ακούσουμε, να συζητήσουμε, να αφήσουμε κάτι πίσω μας»

Plāsmata 3 / Πρόδρομος Τσιαβός: «Στόχος μας δεν είναι απλά να κάνουμε μια έκθεση, αλλά να αφήσουμε κάτι πίσω μας»

Ο επικεφαλής Ψηφιακής Ανάπτυξης και Καινοτομίας του Ιδρύματος Ωνάση μιλά με υπόκρουση τα ασταμάτητα τιτιβίσματα των πουλιών που έρχονται από τα σκιερά δέντρα του Πεδίου του Άρεως.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Η Ραλλού Μάνου, ο Γρηγόρης Σεμιτέκολο και η Ναυσικά Πάστρα σε μια συνάντηση με τη σύγχρονη τέχνη σε ένα εργοστάσιο στον Πειραιά

Εικαστικά / Η Ραλλού Μάνου, ο Γρηγόρης Σεμιτέκολο και η Ναυσικά Πάστρα «συνομιλούν» με τη σύγχρονη τέχνη

Οι τρεις Έλληνες πρωτοπόροι καλλιτέχνες που στιγμάτισαν την ελληνική δημιουργία, σε μια απρόσμενη διαγενεακή συνάντηση με τη Sagg Napoli και τον Mungo Thomson, σε ένα εργοστάσιο στον Πειραιά.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
PLASMATA 3 TOPIC

Plāsmata 3 / Plāsmata 3: «Ο πιο σύντομος δρόμος είναι πάντα ο λιγότερο ενδιαφέρων»

Η Αφροδίτη Παναγιωτάκου, καλλιτεχνική διευθύντρια του Ιδρύματος Ωνάση, επιμελείται μαζί με την ομάδα της Στέγης μια έντυπη «ξενάγηση» στην έκθεση «Plāsmata 3: We’ve met before, haven’t we?», που παρουσιάζεται στο Πεδίον του Άρεως.
THE LIFO TEAM
O Jean Tinguely σατίριζε την εξάρτησή μας από την τεχνολογία πολύ πριν το AI

Εικαστικά / O Jean Tinguely σατίριζε την εξάρτησή μας από την τεχνολογία πολύ πριν το AI

Τα παράξενα μηχανικά γλυπτά του πρωτοποριακού καλλιτέχνη –του οποίου φέτος γιορτάζονται τα 100 χρόνια από τη γέννησή του με εκθέσεις σε όλο τον κόσμο– αποτελούν ένα σαρδόνιο σχόλιο και για τη σύγχρονη κοινωνία.
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ