LIVE!

Γιγάντιοι φαλλοί, το σεξ ως ζωτική δύναμη: Τα «ερωτικά» του Takis αναστατώνουν ακόμα Facebook Twitter
Ερωτικό γλυπτό, 1979. Μπρούντζος, ξύλο, μαγνήτες, μεταλλικά στοιχεία. Συλλογή Σταύρου Μιχαλαριά

Γιγάντιοι φαλλοί, το σεξ ως ζωτική δύναμη: Τα «ερωτικά» του Takis αναστατώνουν ακόμα

0

Στο υπόγειο της παλιάς πτέρυγας του Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης που μόλις ξανάνοιξε, μετά από χρόνια αναδιαμόρφωσης, δίπλα στο σημείο όπου εκτίθενται τα «Σινιάλα», υπάρχει ένα μικρό σκίτσο του 1978 με τον τίτλο «Σύνθεση» και μια σύντομη αφιέρωση γραμμένη κάπως τσαπατσούλικα: «Αξέχαστη Άνδρος και οι φίλοι μας. Takis».

Οι φίλοι δεν ήταν άλλοι από το ζεύγος Βασίλη και Ελίζα Γουλανδρή που έναν χρόνο αργότερα θα εγκαινίαζαν το μουσείο με γλυπτά του Ανδριώτη Μιχάλη Τόμπρου και κάποια του Takis. Μισόν αιώνα και κάτι αργότερα, φέτος το καλοκαίρι ο Takis επέστρεψε στην Άνδρο και στο σημαντικό αυτό μουσείο των φίλων του, με μια μεγάλη αναδρομική για την επέτειο των 100 χρόνων από τη γέννησή του. Αυτήν τη φορά έργα του καλύπτουν όλους τους χώρους της παλιάς και της νέας πτέρυγας, όπως συμβαίνει και στο αντίστοιχο μουσείο που φέρει το όνομα των συλλεκτών του στην Αθήνα.

Το να βρεθούμε στην Άνδρο με αφορμή μια έκθεση διεθνούς εμβέλειας είναι κάτι στο οποίο το Ίδρυμα Γουλανδρή μάς έχει συνηθίσει. Και φυσικά οι καλλιτέχνες των οποίων τη δουλειά έχει φιλοξενήσει έχουν όλοι τους ιδιαίτερη ταυτότητα και σημαντικό αποτύπωμα.

Για να χυτεύσει τα ερωτικά του έργα χρησιμοποίησε πραγματικά μοντέλα, τα «καλούπια» δηλαδή ήταν απολύτως κοπιαρισμένα μέρη ανθρώπινων σωμάτων, έτσι ώστε να εστιάσει στον βασικό του στόχο, που ήταν να αποδείξει ότι η ζωή, όπως και το σύμπαν, διέπεται από τους νόμους της έλξης.

Με έναν διεθνή Έλληνα όμως, όπως είναι ο Takis, που οι αναφορές του μέχρι το τέλος της ζωής του δεν έπαψαν να αφορούν τις ελληνικές του ρίζες ταυτόχρονα με τις οικουμενικές του αξίες, και κυρίως τα πανανθρώπινα ερωτήματα σχετικά με τις άγνωστες διαστάσεις του σύμπαντος και τις μεταφυσικές δυνάμεις της γης, η έκθεση αναπόφευκτα έχει μια άλλη βαρύτητα. Το μινιμαλιστικό περιβάλλον του αιγαιοπελαγίτικου σκηνικού, με τις καθαρές και φωτεινές γραμμές του, μοιάζει ιδανικό για να εντάξει τις μηχανικές και μαγνητικές γλυπτικές φόρμες του ιδιοφυούς δημιουργού.

Γιγάντιοι φαλλοί, το σεξ ως ζωτική δύναμη: Τα «ερωτικά» του Takis αναστατώνουν ακόμα Facebook Twitter
O περίφημος Σεβαστιανός (1974), ένα από τα πιο γνωστά έργα του Takis, το οποίο οι επιμελητές απέρριψαν ως κραυγαλέο. Τι θα έλεγε, αν ζούσε ακόμα, ο καλλιτέχνης για αυτή την απόφαση; © Takis Foundation - Research Center for the Art and the Sciences
Γιγάντιοι φαλλοί, το σεξ ως ζωτική δύναμη: Τα «ερωτικά» του Takis αναστατώνουν ακόμα Facebook Twitter
«Ο αιώνας του Κάφκα». Το έρργο που δημιούργησε ο Takis για την ομώνυμη έκθεση που διοργάνωσε το Κέντρο Πομπιντού στο Παρίσι το 1984.

Σύμφωνα με την ιστορία, το 1959 ο Γάλλος συγγραφέας Alain Jouffroy συνάντησε τον Έλληνα καλλιτέχνη στον δρόμο ενθουσιασμένο από την ανακάλυψή του: «“Αυτό είναι”, μου είπε, “το βρήκα”. Ακούστηκε ακριβώς σαν το εύρηκα του Αρχιμήδη… και μου έδειξε το πρώτο τηλεμαγνητικό γλυπτό (εγώ ήμουν που επινόησα τον όρο την επομένη), όπου μεταλλικά στοιχεία αιωρούνταν με τη δύναμη ενός μαγνήτη. Έτσι, για πρώτη φορά, η μαγνητική ενέργεια εισήχθη στη σύνθεση ενός γλυπτού. Ενσωματώθηκε σε αυτό όπως ο αέρας βρίσκεται ενσωματωμένος στη γλυπτική του μπαρόκ. Η χαρά και ο ενθουσιασμός του Takis δεν περιγράφονταν».

Αυτή του την ανακάλυψη, δηλαδή τον μαγνητισμό ως υλικό δημιουργίας καλλιτεχνικού έργου, που ο ίδιος ο γλύπτης θεωρούσε ότι του πρόσφερε μια μορφή ελευθερίας, θα τη χρησιμοποιούσε σε μια μεγάλη γκάμα έργων. Κι ενώ για πάρα πολλά χρόνια είχε εγκαταλείψει την ανθρωποκεντρική τέχνη, καθώς τα έργα του αποτελούσαν γλυπτικές φόρμες που παρέπεμπαν σε μηχανές και στις μεταφυσικές ανησυχίες του, το 1974 ξαφνικά επέστρεψε στο ανθρώπινο σώμα μέσω της ερωτικής έλξης, που βέβαια την παρομοίαζε με τη μαγνητική. Σε συνέντευξή του το 1990 το είχε δηλώσει ξεκάθαρα: «Ο μαγνήτης και η ερωτική έλξη είναι ένα και το αυτό».

Η αναδρομική έκθεση της Άνδρου, συμπεριλαμβάνει μια ολόκληρη ενότητα με τα «Ερωτικά» της δεκαετίας του 1980 που σπάνια παρουσιάζονται και μέχρι πρόσφατα θεωρούνταν σχετικά άγνωστα. Συνδυασμοί χυτών και μπρούντζινων ανδρικών και γυναικείων μερών του σώματος με μαγνητικά στοιχεία, ακέφαλες φιγούρες όπως ο διάσημος «Σεβαστιανός» του 1974, που ο επιμελητής Toby Kamps (υπεύθυνος Συλλογής Μοντέρνας Τέχνης της Hamburger Kunsthalle) δεν θέλησε να εντάξει στο τμήμα «Σεξ και επιστήμη», αποτέλεσαν ένα ολόκληρο κεφάλαιο της δημιουργικής έκρηξης του καλλιτέχνη.

Ο «Σεβαστιανός» είναι ομοίωμα ενός άντρα που κάθεται πάνω σε μια σφαίρα με μια υπερμεγέθη στύση, ενώ σιδερένιες βελόνες αιωρούνται από πάνω του χάρη σε μαγνήτες κρυμμένους στο στήθος του. Ο επιμελητής μού έκανε σαφές σε κουβέντα μας κατά τα εγκαίνια της έκθεσης ότι χρειάστηκε να συζητήσουν εκτενώς με τη συνεπιμελήτρια Μαρία Κουτσομάλλη-Moreau για το αν θα έπρεπε να παρουσιαστεί ο «Σεβαστιανός» στην Άνδρο και τελικά απέρριψαν την ιδέα.

Το ερωτικό-μαγνητικό σύμπαν του Takis Facebook Twitter
Θηλυκός Σεβαστιανός, 1982. Μπρούντζος. Φωτ.: Χριστόφορος Δουλγέρης.

Όπως ο ίδιος ομολογεί, δεν είναι από τις αγαπημένες του δουλειές του Takis, το γλυπτό παραείναι προφανές και κραυγαλέο. Από την άλλη, παραδέχεται πως το γεγονός ότι ενέταξε τον «Θηλυκό Σεβαστιανό» του 1982 στην έκθεση, μια γυναίκα γονατιστή με τα γεννητικά της όργανα σε πλήρη θέα, είναι κάπως υποκριτικό: «Το ότι φέραμε την αντίστοιχη γυναικεία εκδοχή ίσως είναι άδικο». Παρόλο που στη μακρόχρονη και στενή συνεργασία του με τον εκλιπόντα καλλιτέχνη δεν μίλησαν ποτέ για τα ερωτικά του έργα, ο Toby Kamps ήθελε να αναδείξει την προσέγγισή του σχετικά με «τη δύναμη του έρωτα, όπως αυτός συνδέεται με τη δύναμη της ζωής στον μαγνητισμό, τον ηλεκτρισμό και οποιαδήποτε άλλη αόρατη ενέργεια».  

Ο Takis δεν είχε ενδοιασμούς να μιλάει στις συνεντεύξεις του για ό,τι αφορούσε την ερωτική έλξη, τον αισθησιασμό, τη λατρεία του για τις γυναίκες και το σεξ ως ζωτική δύναμη. Είχε αναπτύξει άλλωστε τις θεωρίες του σχετικά με τα ηλεκτρικά ενεργειακά φορτία που αποθηκεύονται στα γεννητικά όργανα και αναπαριστούν τη «μαγνητική έλξη» μεταξύ εραστών. Ως εκ τούτου, τα κοινά σημεία ανάμεσα στις ελκτικές δυνάμεις του μαγνητισμού και το μυστήριο του ερωτικού πόθου ήταν για εκείνον πολλά.

Η ανάλυση του  Γαλλομαροκινού θεωρητικού της τέχνης Pierre Restany είναι διαφωτιστική: «Πρέπει να δούμε τα καινούργια κομμάτια του υπό την οπτική γωνία της σύνθεσης Erotakis = l’amant + l’aimant [ΕρωTakis = εραστής + μαγνήτης]. Αυτά τα έργα αποπνέουν μια άμεση, τεράστια δύναμη αισθησιακής έλξης που αναστατώνει το βλέμμα. Το φύλο γίνεται αισθητό στη στοιχειώδη, πρωταρχική, απτή του δύναμη, στο επίπεδο των βασικών κινήτρων του ανθρώπου βεβαίως, αλλά μέσα στην πλήρη ένταξή τους στην κοσμική ενέργεια».

Για να χυτεύσει τα ερωτικά του έργα χρησιμοποίησε πραγματικά μοντέλα, τα «καλούπια» δηλαδή ήταν απολύτως κοπιαρισμένα μέρη ανθρώπινων σωμάτων, έτσι ώστε να εστιάσει στον βασικό του στόχο, που ήταν να αποδείξει ότι η ζωή, όπως και το σύμπαν, διέπεται από τους νόμους της έλξης. Τα έργα του, όσο τολμηρά (στα όρια της πορνογραφίας) και αν θεωρήθηκαν, αποθεώνουν την ικανότητα του έρωτα να μας αποσπά από την ιδέα του θανάτου. Περιφρονώντας την ιουδαιοχριστιανική ηθική που ενοχοποιεί τη σεξουαλικότητα, ο Takis επιδιώκει να αναπαραστήσει μέσα από τα γλυπτά του την ερωτική απόλαυση των νεανικών σωμάτων, παρουσιάζοντάς τα άλλοτε μόνα τους, σε αποκαλυπτικές στάσεις, κι άλλοτε σε εγγύτητα με άλλα, όπως επίσης και σε συσχετισμό με όλα εκείνα τα στοιχεία που χρησιμοποιεί ως αλληγορίες του σύμπαντος −κώνους, σφαίρες, καρφιά−, υπηρετώντας αδιαλείπτως την αναζήτηση του αόρατου.

Αξίζει να αναφερθούμε στην περίφημη εγκατάσταση που δημιούργησε με αποκλειστικά ερωτικά γλυπτά το 1984 για την έκθεση «Ο αιώνας του Κάφκα» που διοργάνωσε το Κέντρο Πομπιντού στο Παρίσι, προσκαλώντας κορυφαίους διεθνείς καλλιτέχνες να συμμετάσχουν, αλλά και στην παράσταση που ανέβασε το 1986 στο δημαρχείο του Βιλερμπάν σε συνεργασία με τη σημαντική κοντραμπασίστα Joëlle Léandre και τη χορεύτρια Μάρθα Ζιώγα, με τίτλο «Ligne parallèle érotique» («Παράλληλη ερωτική γραμμή»).

Το ερωτικό-μαγνητικό σύμπαν του Takis Facebook Twitter
Ερωτικό Takis, 1991. Σίδηρος, μαγνήτης, καρφιά, 32 × 43 εκ. Συλλογή Ιδρύματος Takis © Takis Foundation - Research Center for the Art and the Sciences / ADAGP, Paris / ΟΣΔΕΕΤΕ, Αθήνα 2025. Φωτ.: Χριστόφορος Δουλγέρης.

Σε ένα άλλο έργο του 1979, το «Erotic Sculpture», παρουσιάζει θραύσματα χυτών μπρούντζινων ανδρικών και γυναικείων σωμάτων σε μια κάθετη ξύλινη δοκό πάνω από μια φαλλική προεξοχή που θυμίζει τις αρχαιοελληνικές Ερμές, θέλοντας να υπογραμμίσει την αίσθηση του πόνου. Μαγνητικά βέλη εκτοξεύονται προς το μέρος τους από λυγισμένα μεταλλικά στηρίγματα και οι μορφές του έργου μοιάζουν να βασανίζονται από τη σεξουαλική πράξη. Ωστόσο, το ερωτικό και το αισθησιακό στοιχείο μπορεί κανείς να τα εντοπίσει και σε μη ανθρωπομορφικά έργα του, όπως διέκρινε ήδη από το 1966 ο Γάλλος κριτικός Jean Clay, παρατηρώντας ότι στις «Ηλεκτρομαγνητικές Σφαίρες» η αιωρούμενη σφαίρα και ο επιδαπέδιος ηλεκτρομαγνήτης επιδίδονταν σε έναν χορό που προσομοίαζε σε παρωδία του ερωτικού παιχνιδιού.

Αλλά και στους «Τηλεπίνακες» τα παλλόμενα και αιωρούμενα από απαλά ρεύματα αέρος μεταλλικά αντικείμενα, στην προσπάθειά τους να αγγίξουν τους μαγνήτες που προεξέχουν πίσω από τον καμβά, θυμίζουν πτυχές της ανολοκλήρωτης επιθυμίας. Κόκκινα φώτα (σαν εκείνα του «Καντράν» του 1974 που μοιάζουν με βαμμένα χείλη), προεξέχοντες ελικοειδείς στήμονες, λουλούδια από σίδηρο και μπρούντζο, όλο το μαγνητικό σύμπαν του Takis αναδίδει αισθησιασμό και γονιμότητα.

Εικαστικά
0

LIVE!

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Ο ευά παπαδάκης φέρνει την ποίηση στα Ζαγοροχώρια

Εικαστικά / Ο ευά παπαδάκης φέρνει την ποίηση στα Ζαγοροχώρια

Το πρώτο διεθνές πολυθεματικό φεστιβάλ ποίησης «Σολοικισμός», έρχεται το Σάββατο 25 και την Κυριακή 26 Οκτωβρίου 2025 στον Ελαφότοπο, στα Ζαγοροχώρια. Ο εμπνευστής και καλλιτεχνικός διευθυντής του μίλησε στη LifO.
M. HULOT
Δυο νέες εκθέσεις στο φθινοπωρινό πρόγραμμα του ΕΜΣΤ

Εικαστικά / Δυο νέες εκθέσεις στο φθινοπωρινό πρόγραμμα του ΕΜΣΤ

Η καλλιτεχνική πρωτοπορία εκτός συνόρων και έργα που ενσωματώνουν και συνάμα απεικονίζουν φυσικά τοπία και τις απροσδιόριστες ανθρώπινες παρεμβάσεις που αυτά προδίδουν, στο νέο πρόγραμμα του μουσείου.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
ΕΠΕΞ Μαρίνα Ξενοφώντος: «Η μνήμη δεν είναι κάτι που απλώς κουβαλάμε – ενεργεί, αντιδρά και μεταβάλλεται συνεχώς»

Εικαστικά / Μαρίνα Ξενοφώντος: «Η μνήμη δεν είναι κάτι που απλώς κουβαλάμε»

Η εικαστικός μιλάει για την εγκατάσταση με την οποία θα εκπροσωπήσει στην Μπιενάλε της Βενετίας το 2026 την Κύπρο, για την επιρροή της χώρας στο έργο της και για τη θέση του καλλιτέχνη στη σύγχρονη κοινωνία.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Το μαγευτικό, υπερβατικό σύμπαν της Yayoi Kusama προσγειώνεται στην Ευρώπη

Εικαστικά / Tα πλοκάμια και οι κολοκύθες της Yayoi Kusama προσγειώνονται στην Ευρώπη

Από τη Βασιλεία ξεκίνησε η ευρωπαϊκή περιοδεία της μεγάλης αναδρομικής έκθεσης της πιο διάσημης και πιο επιτυχημένης εν ζωή εικαστικού στον κόσμο, με περισσότερα από 300 έργα που καλύπτουν επτά δεκαετίες.
THE LIFO TEAM
Τι μυστήριο κρύβει η ιστορία της αυτοπροσωπογραφίας του Κουρμπέ;

Εικαστικά / «Ο απελπισμένος»: Ο περίφημος πίνακας του Κουρμπέ εκτίθεται ξανά μετά από 20 χρόνια

Ίσως το πιο γνωστό έργο του μεγάλου Γάλλου ζωγράφου, «Ο απελπισμένος» θα εκτεθεί στο Μουσείο Ορσέ αρχικά και έπειτα στο Μουσείο Art Mill στη Ντόχα. Ποια είναι η ιστορία του; Σε ποιον ανήκει τώρα ο πίνακας;
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Μια νέα έκθεση αναδεικνύει τη συμβολή των γυναικών στην τέχνη της γεωμετρικής αφαίρεσης

Εικαστικά / Έξι γυναίκες. Έξι πρωτοποριακές καλλιτέχνιδες της γεωμετρικής αφαίρεσης

Έργα των Όπυ Ζούνη, Etel Adnan, Samia Halaby, Saloua Raouda Choucair, Ebtisam Abdulaziz και Lubna Chowdhary, αποτελούν το υλικό της έκθεσης του Ιδρύματος Εικαστικών Τεχνών και Μουσικής Β. & Μ. Θεοχαράκη που ξεκίνησε μόλις.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Όταν ο Αντώνης Μπενάκης απέδειξε ότι οι Ελληνικές ενδυμασίες είναι Υψηλή Ραπτική

Εικαστικά / Όταν ο Αντώνης Μπενάκης απέδειξε ότι οι Ελληνικές ενδυμασίες είναι Υψηλή Ραπτική

Αμέτρητες είναι οι ιστορίες που κρύβονται πίσω από την έκδοση «Ελληνικαί Εθνικαί Ενδυμασίαι», φέρνοντας στο φως την επίδραση που άσκησε η ενδυμασία στη διαμόρφωση της εθνικής συνείδησης και στην κυρίαρχη μόδα του Μεσοπολέμου.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
«Και λοιπόν τι;»: Μία έκθεση στον Ταύρο «φωτίζει» το θρυλικό άλμπουμ των Εν Πλω

Εικαστικά / «Οι Εν πλω άφησαν πίσω τραγούδια που συνδέουν όσους ονειρεύονται με παρόμοιο τρόπο»

Έγιναν θρύλοι της εγχώριας μουσικής σκηνής με την κυκλοφορία ενός μόνο άλμπουμ. Μετά, εξαφανίστηκαν. Ο Κωνσταντίνος Χατζηνικολάου, ο Απόστολος Βασιλόπουλος και η Μαρία-Θάλεια Καρρά επιμελήθηκαν, μετά από δεκαετή έρευνα, μια έκθεση για ένα από τα μεγαλύτερα μυστήρια της ελληνικής δισκογραφίας. Mίλησαν στη LifO.
M. HULOT
Με Chryssa και Iannis Xenakis η μεγάλη έκθεση για τον μινιμαλισμό στο Παρίσι

Εικαστικά / Με Chryssa και Ιάννη Ξενάκη η μεγάλη έκθεση για τον μινιμαλισμό στο Παρίσι

Μέσα από 100 έργα και 40 καλλιτέχνες επιχειρείται η διερεύνηση της διεθνούς εξέλιξης του κινήματος το οποίο από τις αρχές της δεκαετίας του 1960 επαναπροσδιόρισε ριζικά την έννοια του καλλιτεχνικού έργου.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Πολλές, πάρα πολλές εκθέσεις τον Οκτώβριο στην Αθήνα. Και καλές μάλιστα

Εικαστικά / Πολλές, πάρα πολλές εκθέσεις τον Οκτώβριο στην Αθήνα. Και καλές μάλιστα

Από την έκθεση του Juergen Teller στο ολοκαίνουργιο Onassis Ready, στην ποιητική αρχιτεκτονική του Πικιώνη και στις έξι πρωτοποριακές γυναικείες φωνές της γεωμετρικής αφαίρεσης. Αυτόν τον μήνα οι λέξεις «μουσείο» και «γκαλερί» θα ακούγονται πολύ συχνά.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Τζον Σίνγκερ Σάρτζεντ: Ο ζωγράφος των στυλάτων της εποχής του επιστρέφει

Εικαστικά / Τζον Σίνγκερ Σάρτζεντ: Ο ζωγράφος των στυλάτων της εποχής του επιστρέφει

H έκθεση στο Μουσείο Ορσέ συγκεντρώνει 90 έργα του Αμερικανού στυλίστα ζωγράφου, εστιάζοντας στην πιο καθοριστική περίοδο του έργου του. Aνάμεσά τους και η περίφημη «Madame X», το πιο διάσημο έργο του.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Φρα Αντζέλικο: «Ένας μεγάλος ζωγράφος, ένας άγιος άνθρωπος»

Εικαστικά / Φρα Αντζέλικο: «Ένας μεγάλος ζωγράφος, ένας άγιος άνθρωπος»

Η έκθεση «Beato Angelico», συγκεντρώνει στο Palazzo Strozzi και στο Mουσείο του Αγίου Μάρκου στη Φλωρεντία περισσότερα από 140 έργα με δάνεια από 70 συλλογές ιδιωτών και μουσείων και φιλοδοξεί να εδραιώσει τη φήμη του Φρα Αντζέλικο ως κορυφαίου δασκάλου της Αναγέννησης.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Γιατί η Νυχτερινή Περίπολος του Ρέμπραντ αποτελεί μέχρι σήμερα ένα μυστήριο της Τέχνης

Εικαστικά / Γιατί η Νυχτερινή Περίπολος του Ρέμπραντ αποτελεί μέχρι σήμερα ένα μυστήριο της Τέχνης

Πεθαίνει σαν σήμερα το 1669 ο φλαμανδός ζωγράφος Ρέμπραντ φαν Ράιν. Αυτός ο πίνακας υπήρξε η πραγματική αιτία της οικονομικής καταστροφής του καλλιτέχνη ή πρόκειται περί θεωρίας συνωμοσίας;
THE LIFO TEAM
«Πρωτόλεια»: Οι πρώτες πινελιές αλλάζουν μέσα στα χρόνια αλλά πάντα κάτι μένει

Εικαστικά / «Πρωτόλεια»: Οι πρώτες πινελιές αλλάζουν μέσα στα χρόνια αλλά πάντα κάτι μένει

Η νέα έκθεση του Μουσείου Μπενάκη, χαρτογραφεί την πορεία έντεκα Ελλήνων και Ελληνίδων εικαστικών και θέτει ένα πολύ ενδιαφέρον ερώτημα: «Σε μια πορεία πλούσια, γεμάτη ανατροπές αλλά και επαναλήψεις, ποιες ήταν οι πρωτόλειες αναζητήσεις τους, στις οποίες επέτρεψαν ακολούθως να εισχωρήσουν στις ώριμες αποφάσεις τους»
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Aμερικανικός σουρεαλισμός; Κι όμως υπάρχει. Απλώς δεν το γνώριζε κανείς

Εικαστικά / Aμερικανικός σουρεαλισμός; Κι όμως υπάρχει. Απλώς δεν το γνώριζε κανείς

Μια έκθεση στο Μουσείο Γουίτνεϊ ενώνει διαφορετικές φωνές και αποκαλύπτει την άγνωστη ως τώρα τάση Αμερικανών καλλιτεχνών που στράφηκαν στον σουρεαλισμό για να εκφράσουν την ταραχώδη δεκαετία του '60.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
"Η κούνια" του Φραγκονάρ: Στο φως τα ζουμερά μυστικά και η ίντριγκα του πιο αυθάδικου έργου του ροκοκό

Εικαστικά / «Η Κούνια» του Φραγκονάρ: Τα μυστικά και η ίντριγκα του πιο αυθάδικου έργου του ροκοκό

Η περίφημη «Κούνια» με τη σκηνοθεσία της συνεύρεσης των σωμάτων και των ψυχών με τρόπο ακόλαστο, πονηρό ή ανοιχτό σε μια νέα ηθική, έργο – σταρ της περίφημης συλλογής Wallace στο Λονδίνο, αποκαταστάθηκε φέρνοντας στο φως άτακτες λεπτομέρειες που ενισχύουν την αυθάδεια του έργου.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ