Δεν έχει νόημα πλέον να αποκαλούμε τις ταινίες «φιλμ»

 Δεν έχει νόημα πλέον να αποκαλούμε τις ταινίες «φιλμ» Facebook Twitter
O Zαν Λικ Γκοντάρ... Εικονογράφηση: Dreyk the Pirate / LIFO
0

Πριν από δύο μήνες, ο Βρετανός σκηνοθέτης Σερ Τζον Μπούρμαν (δημιουργός ταινιών όπως το «Όταν ξέσπασε η βία», το «Ζάρντοζ», το «Εξκάλιμπερ», το «Ελπίδα και δόξα» και «Ο Στρατηγός») έκλεισε τα 90 του χρόνια, παραμένει όμως αειθαλής και δημιουργικός, και μ’ αυτό το άρθρο γνώμης που δημοσιεύτηκε χθες στον Guardian, σημειώνει με κάποια θλίψη ότι η εποχή του «φιλμ» έχει τελειώσει οριστικά.

Για περισσότερα από 100 χρόνια, οι ταινίες φτιάχνονταν από φιλμ. Τώρα, αντί να φορτώνεται το ρολό στην κασέτα της κάμερας, τοποθετείται απλά μια κάρτα που καταγράφει ηλεκτρονικά ό,τι βλέπει η μηχανή.

Σήμερα, τα περισσότερα «φιλμ» γυρίζονται ηλεκτρονικά. Για την παραγωγή τους δεν χρησιμοποιείται φιλμ –  ούτε για τη λήψη, το μοντάζ ή την προβολή. Επομένως, δεν μπορούν –  ή δεν θα έπρεπε –  να ονομάζονται φιλμ.

Υπάρχουν ακόμα κάποιοι κινηματογραφικοί δημιουργοί, όπως ο Στίβεν Σπίλμπεργκ, οι οποίοι εξακολουθούν να επιμένουν στη χρήση σελιλόιντ, κι αυτοί όμως δυσκολεύονται όλο και περισσότερο να βρουν στοκ. Τα περισσότερα από τα εργαστήρια που εκτύπωναν φιλμ έχουν κλείσει. Επίσης, το φιλμ είναι ένα ακριβό κομμάτι του προϋπολογισμού – με την  «ηλεκτρονική» εναλλακτική λύση, μπορεί να συνεχίζει κανείς το γύρισμα σχεδόν χωρίς κανένα επιπλέον κόστος.

 Δεν έχει νόημα πλέον να αποκαλούμε τις ταινίες «φιλμ» Facebook Twitter
Το The Fabelmans του Στίβεν Σπίλμπεργκ ήταν η μοναδική από τις φετινές υποψήφιες για το Όσκαρ καλύτερης ταινίας που γυρίστηκε σε σελιλόιντ.

Όσοι από εμάς έχουμε χρησιμοποιήσει φιλμ σε όλη μας τη ζωή είμαστε σε θέση να διακρίνουμε αν μια ταινία έχει γυριστεί σε φιλμ ή όχι, το ζήτημα όμως ποσώς φαίνεται να απασχολεί το ευρύ κοινό.

Ενδεχομένως κάποιοι να με χαρακτηρίσουν σχολαστικό, θεωρώντας ότι διυλίζω τον κώνωπα. Εξάλλου, μπορεί να αντιτείνει κάποιος, η μη χρήση φιλμ έχει και άλλα πλεονεκτήματα εκτός από το κόστος: δεν υπάρχει πια εκείνος ο κίνδυνος να μπει μια τρίχα στην «πύλη» (το ορθογώνιο άνοιγμα στο μπροστινό μέρος της κάμερας) και να αποτυπωθεί για πάντα στο πλάνο. Το ίδιο ισχύει και για το πρόβλημα της βρωμιάς και της σκόνης που μπορούσε να συγκεντρωθεί στο φιλμ. Εμείς οι παλιοί που επιμένουμε στο φιλμ πεθαίνουμε σιγά-σιγά – σύντομα, οι νεότεροι κινηματογραφιστές δεν θα χρειαστεί να δουν ποτέ στην ζωή τις οδοντωτές οπές του φωτογραφικού φιλμ.  

Για το φινάλε της ταινίας μου Zardoz του 1974, ήθελα να γυρίσω μια σκηνή με τον Σον Κόνερι και την Σάρλοτ Ράμπλινγκ, στην οποία γερνούν και πεθαίνουν. Αυτό απαιτούσε γυρίσμα με σταθερή κάμερα, ώστε να μπορούμε να τους βγάλουμε έξω, να γεράσουμε τα πρόσωπά τους, να τους ξαναβάλουμε μέσα, να τους τραβήξουμε λίγο ακόμα, μετά να τους βγάλουμε έξω και να τους γεράσουμε κι άλλο, μέχρι που στο τέλος γίνονται σκελετοί και καταρρέουν πριν γίνουν σκόνη που την παίρνει ο άνεμος.

 Δεν έχει νόημα πλέον να αποκαλούμε τις ταινίες «φιλμ» Facebook Twitter
Ο Σον Κόνερι και η Σάρλοτ Ράμπλινγκ στο Zardoz (1974) του Τζον Μπούρμαν

Αυτή η διαδικασία διήρκεσε μια ολόκληρη ημέρα. Στη συνέχεια, ο βοηθός του οπερατέρ άδειασε την κάμερα και εξέθεσε κατά λάθος το φιλμ στο φως. Αυτό σήμαινε ότι έπρεπε να γίνει η διαδικασία από την αρχή και να ξοδέψουμε άλλη μέρα για το γύρισμα της σκηνής. Έπρεπε επίσης να συγκρατήσω τον Κόνερι που ήθελε να σκοτώσει τον βοηθό –  ο οποίος λίγο αργότερα άλλαξε το όνομά του και μετακόμισε στο Λος Άντζελες. Μετά από καιρό τον εντόπισα μια μέρα σε ένα καφέ του Λος Άντζελες. «Είναι κι ο Σον εδώ;», με ρώτησε με τρεμάμενη φωνή.

Το φιλμ είναι πιο απαλό και πιο ανθρώπινο, ενώ οι ταινίες που φτιάχνονται ηλεκτρονικά είναι πιο τραχιές στην υφή τους και μοιάζουν πιο μηχανικές. Τα πιο πρόσφατα iPhone  προσφέρουν εκτός από την επιλογή «βίντεο» στην κάμερα του κινητού, και μια «κινηματογραφική», η οποία, όπως ισχυρίζεται η Apple, προσφέρει την παλιομοδίτικη αίσθηση του φιλμ.

Όσο λυπηρή κι αν είναι, η αλλαγή είναι αναπόφευκτη. Δεν υπάρχει όμως κανένας λόγος να μείνει πίσω η γλώσσα. Αν μια ταινία δεν είναι φτιαγμένη από φιλμ, δεν θα πρέπει να αποκαλείται φιλμ. Θα πρέπει να ονομάζεται απλά ταινία.

Οθόνες
0

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Η Ιζαμπέλ Ιπέρ έπαιξε σε 120 ταινίες. Σε αυτές τις 10 ξεπέρασε τον εαυτό της

Οθόνες / Η Ιζαμπέλ Ιπέρ έπαιξε σε 120 ταινίες. Σε αυτές τις 10 ξεπέρασε τον εαυτό της

Με αφορμή το αφιέρωμα που ετοίμασε το Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης για μία από τις σπουδαιότερες ηθοποιούς της εποχής μας, επιλέγουμε 10 ταινίες της, στις οποίες έχει αποτυπωθεί η τεράστια υποκριτική της δυναμική και η ικανότητά της να μεταμορφώνεται εσωτερικά με κάθε ρόλο.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Βιμ Βέντερς: Τι θα δούμε στο μεγάλο αφιέρωμα που έρχεται στη Στέγη

Οθόνες / Βιμ Βέντερς: Τι θα δούμε στο μεγάλο αφιέρωμα που έρχεται στη Στέγη

Ένα μοναδικό μεγάλο αφιέρωμα στον σπουδαίο δημιουργό για ένα τριήμερο σε όλους τους χώρους της Στέγης, με προβολές των ταινιών του, ένα masterclass και μια συζήτησή του με την Αφροδίτη Παναγιωτάκου στην Κεντρική Σκηνή.
M. HULOT
Steve Blame: «Το σημαντικότερο πράγμα στη ζωή είναι να παραμένεις καλός άνθρωπος»

Οθόνες / Steve Blame: «Το σημαντικότερο πράγμα στη ζωή είναι η καλοσύνη»

Υπήρξε από τις πιο αναγνωρίσιμες διεθνώς τηλεοπτικές περσόνες, όντας ο κεντρικός παρουσιαστής του MTV. Σήμερα ο 66χρονος τηλεοπτικός παραγωγός, συγγραφέας και σεναριογράφος ζει πλέον μόνιμα στην Αθήνα, όμως ο έρωτας με την Ελλάδα κρατάει από πολύ παλιά. Ο Steve Blame αφηγείται τη ζωή του στη LifO.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Oι 10 Καλύτερες Ελληνικές Ταινίες των ‘20s μέχρι τώρα

Η λίστα / Oι 10 καλύτερες ελληνικές ταινίες των '20s μέχρι τώρα

Ποιες ελληνικές ταινίες της τρέχουσας δεκαετίας έχουν ξεχωρίσει μέχρι στιγμής; Ρωτήσαμε 20 κριτικούς κινηματογράφου, ανθρώπους του ευρύτερου κινηματογραφικού χώρου και αθεράπευτους σινεφίλ και σας παρουσιάζουμε το top 10 που προέκυψε μέσα από το συναρπαστικό, σύνθετο μωσαϊκό του σύγχρονου ελληνικού σινεμά.
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ
«Η αλήθεια είναι πως δεν μπορώ να εξηγήσω απόλυτα γιατί επιστρέφω διαρκώς εκεί»

Γειτονιές της Ελλάδας / «Επιστρέφοντας, μπορεί να πιάσουμε πάλι το νήμα»

Ο σκηνοθέτης Δημήτρης Κουτσιαμπασάκος μας μιλά για το χωριό όπου γεννήθηκε, το Αρματολικό στη νότια Πίνδο, αλλά και για το νέο του ντοκιμαντέρ, «Τα τέρματα του Αυγούστου», που διαδραματίζεται εκεί.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΚΥΡΙΑΖΗΣ
Το Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης έχει τα πιο ψαγμένα αφιερώματα

Οθόνες / Το Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης έχει τα πιο ψαγμένα αφιερώματα

Από μια ρετροσπεκτίβα στην Ιζαμπέλ Ιπέρ μέχρι έναν πλήρη οδηγό του έργου του Γιώργου Τσεμπερόπουλου και από το spotlight στον Μαρσέλ Πανιόλ μέχρι μια ανατρεπτική ματιά στην έννοια του plot twist, οι θεματικές ενότητες του φεστιβάλ διατηρούν αμείωτο το ενδιαφέρον μας.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ
Γιούλη Τσαγκαράκη: «Κάθε σπίτι έχει τον δικό του Νετανιάχου, τον δικό του Τραμπ»

Οθόνες / Γιούλη Τσαγκαράκη: Η θεία Σταματίνα από τις «Σέρρες» του Γιώργου Καπουτζίδη μιλά στη LifO

Η ταλαντούχα ηθοποιός με τον ρόλο της ίντερσεξ θείας έσπασε ταμπού και άνοιξε ξανά μια σειρά συζητήσεων για το φύλο, την LGBTQI+ κοινότητα, τα ανθρώπινα δικαιώματα. Πώς ετοιμάστηκε για το ρόλο; Πώς βλέπει τις αντιδράσεις;
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Τι θα δούμε στο 66ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης

Σινεμά / Τι θα δούμε στο 66ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης

Η νέα ταινία της Ιζαμπέλ Ιπέρ, φιλμ που έρχονται από τις Κάννες, πρεμιέρες, οι μικρού μήκους του Γιώργου Τσεμπερόπουλου και οι ελληνικές συμμετοχές των διαγωνιστικών τμημάτων είναι μερικοί από τους λόγους που θα μας στείλουν και φέτος στις αίθουσες του αγαπημένου κινηματογραφικού θεσμού.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ
Το αμερικανικό σινεμά δίνει τη μία μάχη μετά την άλλη

Pulp Fiction / Το αμερικανικό σινεμά δίνει τη μία μάχη μετά την άλλη

Προτροπή για αντίσταση ή παραίνεση για τρομοκρατία; Το αριστούργημα του Πολ Τόμας Άντερσον «Μια μάχη μετά την άλλη», οι εξαιρετικές πρόσφατες αλληγορίες «Weapons» και «Eddington», αλλά και οι αξέχαστες κινηματογραφικές αναφορές τους απασχολούν τον Θοδωρή Κουτσογιαννόπουλο και τον αρχισυντάκτη της LiFO Γιάννη Πανταζόπουλο.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ
Επιτρέπεται να θαυμάζουμε σήμερα τη Λένι Ρίφενσταλ;

Ιδέες / Επιτρέπεται να θαυμάζουμε σήμερα τη Λένι Ρίφενσταλ;

Με αφορμή το νέο ντοκιμαντέρ για μια από τις πιο αμφιλεγόμενες προσωπικότητες του 20ού αιώνα, ξαναθυμόμαστε τι είχαν απαντήσει στη LiFO οι Πέπη Ρηγοπούλου, Θωμάς Μοσχόπουλος, Δημήτρης Στεφανάκης, Θάνος Παπακωνσταντίνου, Πάνος Κούτρας και Θεόφιλος Τραμπούλης.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
«Boots»: Μια σειρά για το τι σημαίνει «να είσαι gay στον στρατό»

Οθόνες / «Boots»: Kάτι καλό θα κάνει αυτή η σειρά για να την αποκαλούν «woke σκουπίδι»

H τηλεοπτική σειρά οκτώ επεισοδίων του Netflix, που έχει προκαλέσει έντονες αντιδράσεις, προσεγγίζει με μοναδικό και συγκινητικό τρόπο το θέμα της ομοφοβίας στον στρατό. 
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Η Ειρήνη Παπά μέσα από 9 ταινίες και 1 ντοκιμαντέρ

Οθόνες / Ειρήνη Παπά: Οι σημαντικότερες ταινίες της για ένα πενθήμερο στην Ταινιοθήκη

Την αποκάλεσαν «Καρυάτιδα», συνέβαλε στο να φτάσει το αρχαίο δράμα στο Χόλιγουντ, υπήρξε μια αληθινή σταρ. Αυτή την εβδομάδα μπορούμε να δούμε ξανά την «Αντιγόνη», τις «Τρωάδες», το «Ζ» και άλλες ταινίες που η Ειρήνη Παπά σφράγισε με την ερμηνεία της.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Η αιώνια και οικουμενική θεία Μπεμπέκα

Daily / Η αιώνια και οικουμενική θεία Μπεμπέκα

Η αναγγελία του θανάτου της Άννας Κυριακού προκάλεσε βαθιά συγκίνηση και θλίψη καθώς πολλοί έμοιαζαν να πενθούν όχι τόσο την απώλεια της ίδιας της ηθοποιού όσο του χαρακτήρα της στις «Tρεις Χάριτες», κι ας έχουν περάσει τρεις δεκαετίες από τότε.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΙΤΑΚΗΣ
Ανδρέας Αποστολίδης, συγγραφέας, σκηνοθέτης

Οι Αθηναίοι / Ανδρέας Αποστολίδης: «Πλέον το αστυνομικό μυθιστόρημα ανθεί ως παραγωγή, αλλά δεν ανανεώνεται»

Επί δικτατορίας σχετιζόταν με παράνομες οργανώσεις και έφτασε να κατηγορηθεί ως ηθικός αυτουργός της κατάληψης του Πολυτεχνείου. To ταξίδι του με την αστυνομική λογοτεχνια ξεκίνησε με μια μετάφραση του Ρέιμοντ Τσάντλερ. Σειρά πήραν η Χάισμιθ, ο Ελρόι και άλλοι σπουδαίοι συγγραφείς. Μετά, έγραψε τα δικά του μυθιστορήματα, ασχολήθηκε με την αρχαιοκαπηλία και το ντοκιμαντέρ. O Ανδρέας Αποστολίδης αφηγείται τη ζωή του στη LiFO.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ