Συμφωνείτε ότι αυτοί είναι οι 10 καλύτεροι Βερμέερ; Facebook Twitter

Συμφωνείτε ότι αυτοί είναι οι 10 καλύτεροι Βερμέερ;

6

Ο Γιόχαν Βερμέερ, ένας από τους σπουδαιότερους Φλαμανδούς ζωγράφους του 17ου αιώνα, μπορεί να ήταν ένας καλλιτέχνης με εξαιρετικά περιορισμένο όγκο έργου αλλά ως γνωστόν, ουκ εν τω πολλώ το ευ. Ωστόσο από τους μόλις 35 πίνακες που του αποδίδονται (υπάρχει κι ένας 36ος σε ιδιωτική συλλογή του οποίου η πατρότητα δεν έχει επιβεβαιωθεί απόλυτα) είναι πολύ δύσκολο να ιεραρχήσει κανείς τους σπουδαιότερους αλλά το artnet το προσπάθησε και η λίστα έχει ως εξής:

10.

Η δαντελού (1669–70)

Συμφωνείτε ότι αυτοί είναι οι 10 καλύτεροι Βερμέερ; Facebook Twitter

Απεικονίζοντας μία γυναίκα απολύτως συγκεντρωμένη στην χειροτεχνία της, με τις καρφίτσες και τα καρούλια της, Η δαντελού είναι ένα ιδιαίτερο έργο του Βερμέερ. Πρόκειται για τον μικρότερο σε διαστάσεις πίνακα, μόλις 24.5 × 21 εκ. και το ένα από τα δύο έργα που φιλοτέχνησε χρησιμοποιώντας ξύλινο πλαίσιο (το άλλο είναι «Το κορίτσι με το κόκκινο καπέλο»).

Πρόκειται προφανώς για ένα υπέροχο έργο αλλά τοποθετείται στην χαμηλότερη θέση λόγω του παράξενου φωτισμού, κάτι ασυνήθιστο από έναν ζωγράφο γνωστό για την δεξιοτεχνία με την οποία χειρίζεται την φωτεινότητα. 

«Στη Δαντελού το φως δομείται με αντιθετικούς τρόπους, τόσο στο επίπεδο της απόδοσης του με τα χρώματα καθώς και στο επίπεδο της αντίληψης» σύμφωνα με την ιστορικό τέχνης Κάθριν Τούμα. «Παρότι στην οπτική πραγματικότητα της καθημερινής ζωής κάτι τέτοιο δεν θα αποτελούσε πρόβλημα επειδή η όραση μας δεν δυσκολεύεται να διαχειριστεί πολλαπλές πηγές φωτός, σε έναν ζωγραφικό πίνακα αυτού του είδους οι αμφισημίες παίζουν με την ικανότητα μας να αναγνωρίσουμε μια πειστική απομίμηση ενός ψευδαισθητικού χώρου».

9.

Η Μαστροπός (1656)

Συμφωνείτε ότι αυτοί είναι οι 10 καλύτεροι Βερμέερ; Facebook Twitter

Η απεικόνιση μιας σκηνής «αγοραίου έρωτα» καθιστά αυτόν τον πίνακα ίσως το τολμηρότερο έργο του Βερμέερ. Στην πραγματικότητα μία σκηνή πορνείας βρίσκεται τόσο εκτός του πλαισίου αναφορών του καλλιτέχνη ώστε πολλοί να έχουν εκφράσει επιφυλάξεις για το κατά πόσον πρόκειται όντως για έργο του παρότι οι ειδήμονες έχουν διατυπώσει την θεωρία πως η μορφή του μουσικού στην αριστερή πλευρά στην ουσία είναι αυτοπροσωπογραφία του. 

Επίσης φέρει την υπογραφή του. Εκείνο που απουσιάζει όμως είναι η χαρακτηριστική εκλέπτυνση του φωτός. Τρεις από τις τέσσερις φιγούρες καλύπτονται από σκότος, ενώ η εταίρα λούζεται από ένα σκληρό, λαμπρό φως που τονίζει τα υπερβολικά μακιγιαρισμένα μάγουλα της.  

Ωστόσο θα μπορούσε κάποιος να υποστηρίξει πως αυτός ο ασυνήθιστος φωτισμός επιλέχθηκε εκούσια προκειμένου να εξυπηρετήσει κάποιον σκοπό. Τουλάχιστον αυτό πιστεύει ο ιστορικός Έντουαρντ Σνόου. Στο βιβλίο του A Study of Vermeer, ο Σνόου αναφερόμενος στον ημιφωτισμένο άνδρα λέει πως «λειτουργεί ως μεταβατική φιγούρα: μεσολαβεί μεταξύ του άνδρα με τον μανδύα και της γυναίκας, γεφυρώνοντας τις περιοχές του σκότους και του φωτός, διασχίζοντας την απόσταση από τον κόσμο των συντρόφων του, όπου το πρόσωπο του παραμένει σκιασμένο, προκειμένου να απολαύσει την λαμπερή παρουσία της,δεν πρόκειται για εισβολέα αλλά για προστατευτικό φραγμό έναντι των σκοτεινών σκοπών». Όπως κι αν έχει, ο πίνακας αυτός είναι ο λιγότερο χαρακτηριστικός Βερμέερ που γνωρίζουμε.

8.

Το Κορίτσι με το Μαργαριταρένιο Σκουλαρίκι  (1665)

Συμφωνείτε ότι αυτοί είναι οι 10 καλύτεροι Βερμέερ; Facebook Twitter

Το Κορίτσι με το Μαργαριταρένιο Σκουλαρίκι είναι αδιαμφισβήτητα ο πλέον γνωστός και αναγνωρίσιμος πίνακας του Βερμέερ και ένα από τα πιο διάσημα ζωγραφικά έργα στον κόσμο.

Προφανώς και πρόκειται για έναν εξαιρετικό πίνακα. Ωστόσο δεν είναι ο καλύτερος πίνακας του Βερμέερ.

Στην πραγματικότητα, όταν κανείς αφαιρέσει τον μύθο που περιβάλλει τον πίνακα, η χάρη του Κοριτσιού οφείλεται κυρίως στην απλότητα του και την απουσία αφηγηματικού συμβολισμού, θυμίζοντας την σύγχρονη φωτογραφική αισθητική. Παρότι έχει στηθεί ένα ολόκληρο ρομάντζο σχετικά με το μυστηριώδες κορίτσι που απαθανατίζεται στον πίνακα, το Κορίτσι με το Μαργαριταρένιο Σκουλαρίκι ανήκε στο ξεχασμένο πια αλλά διαδεδομένο την Χρυσή Εποχή της Φλαμανδικής ζωγραφικής είδος που αποκαλούνταν «τρόνι». Στα φλαμανδικά του 16ου και 17ου αιώνα η λέξη αυτή σήμαινε «πρόσωπο» και τα τρόνι ήταν εικόνες που δεν ζωγραφίζονταν ως πορτρέτα αλλά ως απεικονίσεις συγκεκριμένων στερεοτυπικών χαρακτήρων. 

Το χαλαρό, πάνω από τον ώμο βλέμμα του μοντέλου που στη συγκεκριμένη περίπτωση προσδίδει έναν ξεχωριστό χαρακτήρα στο έργο αυτό, ήταν μία χαρακτηριστική πόζα που χρησιμοποιούσαν οι Φλαμανδοί ζωγράφοι για να αποδώσουν το τρισδιάστατο βάθος. Το εξεζητημένο κάλυμμα της κεφαλής που αποπνέει ρομαντισμό έχει επιλεγεί εσκεμμένα και το μαργαριταρένιο σκουλαρίκι στ' αλήθεια δεν είναι παρά ένα κόσμημα για να συμπληρωθεί το κοστούμι. 

Το έντονο μαύρο φόντο που απηχεί την αισθητική των σύγχρονων φωτογραφικών στούντιο ήταν μία επιλογή που ο Βερμέερ συνήθως απέφευγε. Γιατί; Επειδή ο εμμονικός με το φως ζωγράφος ήταν γνωστός για την επιλογή του να περιγράφει τις μορφές σε λευκό φόντο, κάτι που του επέτρεπε να απολαμβάνει την απόδοση των σκιάσεων, ένα χαρακτηριστικό για το οποίο έχει υμνηθεί. 

7.

Γυναίκα στα Μπλε που Διαβάζει Γράμμα (1662–65)

Συμφωνείτε ότι αυτοί είναι οι 10 καλύτεροι Βερμέερ; Facebook Twitter

Η Γυναίκα στα Μπλε που Διαβάζει Γράμμα πλημμυρίζει πάθος χάρη στον ατμοσφαιρικό φωτισμό της. Περιβαλλόμενη από μια γαλαζωπή αχλύ που θυμίζει το μπλε μετάξι από το πανωφόρι της, μία γυναίκα διαβάζει ένα γράμμα με μισάνοιχτα χείλη, σαν να έχει εκπλαγεί από όσα έμαθε. Πολλοί θεωρούν πως ο χάρτης που κρέμεται στον τοίχο πίσω της υποδεικνύουν την ύπαρξη κάποιου μακρινού εραστή τον οποίο αναμένει - ή θρηνεί. Πρόκειται για έναν υπέροχα υπαινικτικό τρόπο να διευρύνει τους ορίζοντες μιας στατικής εικόνας σε μία πιο ευρεία αφήγηση.

Προσέξτε πως ο φωτισμός του πίνακα επίσης αφηγείται μια ιστορία. Το φως προέρχεται από δύο πηγές, δημιουργώντας τόσο πρωτογενείς όσο και δευτερογενείς σκιές που διαχέονται αμυδρά στον τοίχο δίπλα στην καρέκλα πίσω από το τραπέζι. Η εμβριθής αντίληψη των οπτικών ιδιοτήτων του φωτός επιτρέπει στον Βερμέερ να χειρίζεται αυθαίρετα τη ροή του φωτός για να εξυπηρετήσει τους σκοπούς της σύνθεσης του.

Για παράδειγμα παρότι η καρέκλα και ο χάρτης σκιάζουν, η γυναίκα που φαινομενικά στέκεται εγγύτερα στον τοίχο δεν ρίχνει σκιά. Με τον τρόπο αυτόν ο Βερμέερ τη διαχωρίζει από το χρονικό πλαίσιο του δωματίου και ενισχύει την αίσθηση της μονιμότητας που διαποτίζει την σκηνή. Η ισχύς του έργου κρύβεται στην ωμή συναισθηματική βαρύτητα. Απουσιάζει όμως ο τολμηρός συμβολισμός που χαρακτηρίζει άλλες εσωτερικές σκηνές του Βερμέερ και γι' αυτό δεν τοποθετείται υψηλότερα στη λίστα μας. 

6.

Ο Μικρός Δρόμος (1657–61)

Συμφωνείτε ότι αυτοί είναι οι 10 καλύτεροι Βερμέερ; Facebook Twitter

Η απεικόνιση όσων συμβαίνουν σε ένα δρομάκι του Ντελφτ εκ πρώτης όψεως φαίνεται τετριμμένη επιλογή, και δεν διαθέτει την ένταση του ανθρώπινου δράματος που συναντάμε στη Μαστροπό ή τη Γυναίκα στα Μπλε που Διαβάζει Γράμμα. Αν θέλουμε να είμαστε απόλυτα ειλικρινείς το θέμα του πίνακα είναι τελείως αντιρομαντικό: αφορά τις οικιακές εργασίες.

Πρέπει κανείς να κοιτάξει προσεκτικά για να αντιληφθεί τον λόγο που χαίρει τέτοιας εκτίμησης, κι αυτός είναι η εξαιρετική απόδοση κάθε λεπτομέρειας. Η ζωηρή σκιαγράφηση των αρχιτεκτονικών λεπτομερειών είναι τέτοια που έχει αμφισβητηθεί το αν το συγκεκριμένο σοκάκι είναι πραγματικό τοπόσημο ή αν είναι φανταστικό. 

Δεν χωρεί αμφιβολία πως το γεγονός ότι δύο από τις φιγούρες είναι τέλεια πλαισιωμένες από πόρτες δεν μπορεί να είναι σύμπτωση. Σαν να βρίσκονται μέσα σε αληθινές κορνίζες, ανυψώνουν καλλιτεχνικά αυτό το τόσο καθημερινό θέμα.

Όπως έχει διατυπώσει στο βιβλίο του για τον Βερμέερ ο Άντονι Μπέιλι, η εικόνα των γυναικών που ασχολούνται με τις καθημερινές, χειρωνακτικές οικιακές εργασίες που συντηρούν τον κόσμο τους συνδυασμένη με την αρχιτεκτονική λεπτομέρεια συντελούν στην άρθρωση ενός σημαντικότερου μηνύματος: «Ο χρόνος, παγωμένος την στιγμή εκείνη και για την αιωνιότητα, είναι στην πραγματικότητα το αληθινό θέμα του πίνακα. Το πέρασμά του φανερώνεται στα τούβλα και το κονίαμα, στην ύλη που υπογραμμίζει αδρά την ισχνή και προσωρινή μας αντίληψη της πραγματικότητας που συνοδεύεται από τα άπειρα αναπάντητα ερωτήματα όπως "Τι κάνουμε εδώ;"». 

Αν θέλουμε να είμαστε δίκαιοι η ανάγνωση αυτή απαιτεί χρόνο για να γίνει αντιληπτή κι έτσι ούτε ετούτος ο πίνακας τοποθετείται στους πέντε κορυφαίους. Κι έτσι περνάμε στην...

5.

Η Γαλατού (1654–58)

Συμφωνείτε ότι αυτοί είναι οι 10 καλύτεροι Βερμέερ; Facebook Twitter

Η Γαλατού βρίσκεται ακριβώς στην μέση της λίστας μας, κι αν αναλογιστεί κανείς πως θεωρείται κομβικό σημείο μεταξύ του πρώιμου και του ύστερου έργου του Βερμέερ, η σύμπτωση αυτή είναι ιδιαίτερα ταιριαστή.

Η σκηνή είναι σχεδόν φωτογραφική και πολλοί ειδικοί συμπεραίνουν πως εκείνη την περίοδο ήταν που ο Βερμέερ άρχισε να ενσωματώνει απεικονιστικές τεχνολογίες προκειμένου να κατανοήσει καλύτερα τα εφέ του φωτός, θέση που υιοθετεί η Χ. Πέρι Τσάπμαν στο δοκίμιό της Οι Γυναίκες στο Σπίτι του Βερμέερ: Μίμηση και Ιδεασμός. Συγκεκριμένα γράφει πως «ο τρόπος που χειρίζεται τις μπογιές του στη Γαλατού, ιδίως το στιλπνό φως στο ξεροψημένο φως και τα κορεσμένα χρώματα, θεωρούνται αποδείξεις της σχεδόν επιστημονικής μελέτης της όρασης και των εφέ της». 

Το αποτέλεσμα είναι συγκλονιστικό. Σε μία κουζίνα με ήπιο φωτισμό μία γυναίκα ρίχνει γάλα σε ένα λεκανάκι. Ο πάγκος είναι γεμάτος με ψωμί του οποίου η κρούστα και το μέτωπο της που γυαλίζει τονίζεται από το φως του ήλιου. Ο Βερμέερ δεν χρησιμοποιεί πια το σκληρό κιαροσκούρο για να δημιουργήσει αυτή την διαβαθμισμένη φωταύγεια. Αντιθέτως, η δεξιοτεχνική ενορχήστρωση φωτός και χρώματος επιτυγχάνεται με την χρήση βασικών χρωμάτων και την δημιουργία ζωνών φωτός και σκιάς που εναλλάσσονται. 

4.

Γυναίκα που κρατάει ζυγαριά (1662–65)

Συμφωνείτε ότι αυτοί είναι οι 10 καλύτεροι Βερμέερ; Facebook Twitter

Πρόκειται για ένα έργο που εντάσσεται σαφώς στην ώριμη περίοδο του καλλιτέχνη. Η σύνθεση και το φως του βρίσκονται σε απόλυτη ισορροπία. Μια γυναίκα ντυμένη με ένα γαλάζιο πανωφόρι με γούνινες λεπτομέρειες στέκεται δίπλα σε ένα τραπέζι σε μια γωνιά ενός σκοτεινού δωματίου. Μια απαλή αχτίδα ηλιακού φωτός μπαίνει από το παράθυρο και διχοτομεί τον πίνακα, φωτίζοντας τα χέρια της που κρατούν μια ζυγαριά όσο εκείνη είναι απασχολημένη με το να ζυγίζει τα κοσμήματα που είναι σκορπισμένα στο τραπέζι. 

Η ισορροπία μεταξύ φωτεινών και σκοτεινών περιοχών στον πίνακα αυτόν δεν στόχευε αποκλειστικά στην οπτική τέρψη αλλά είχε και μια άλλη σημασία, και για τον λόγο αυτό το έργο τοποθετείται σαφώς στα κορυφαία του Φλαμανδού βιρτουόζου. Ο Βερμέερ μέσω της αντίθεσης αυτής αφηγείται την ιστορία της αρετής και της ματαιοδοξίας, των κοσμικών απολαύσεων και της θείας ηθικής.

Στο βιβλίο του A Study of Vermeer, ο Έντουαρντ Σνόου αναλύει τον συμβολισμό ως εξής: «Ένας μεγάλος μπαρόκ πίνακας που απεικονίζει την Ώρα της Κρίσεως κοσμεί εμφανώς τον πίσω τοίχο του δωματίου, τοποθετώντας την γυναίκα εντός ενός πλαισίου αναφοράς με αποκαλυπτική διάσταση που λειτουργεί ως αντίστιξη στην ασχολία της. Το φως που μπαίνει στο δωμάτιο από το παράθυρο πέφτει πάνω στον πίνακα και την περιβάλλει με μια δυσοίωνη σκοτεινιά. Σε αντίθεση με την μπαρόκ ένταση που αναπαριστάται στον πίνακα πίσω της, η γυναίκα επιδεικνύει μια γαλήνια αταραξία, ενσαρκώνοντας την πεμπτουσία της οπτικής του Βερμέερ». Αυτή κι αν είναι μια καλοζυγισμένη τοποθέτηση!

3.

Το Κορίτσι με το Κόκκινο Καπέλο  (1665–66)

Συμφωνείτε ότι αυτοί είναι οι 10 καλύτεροι Βερμέερ; Facebook Twitter

Πρόκειται για άλλον ένα πίνακα «τρόνι», όπως και το Κορίτσι με το Μαργαριταρένιο Σκουλαρίκι, καθώς επίσης ένα από τα μικρότερα σε διαστάσεις έργα του Βερμέερ. Ανήκει την συλλογή της Εθνικής Πινακοθήκης στην Ουάσιγκτον και έχει πολλά κοινά χαρακτηριστικά με τη διάσημη «εξαδέλφη» της, τόσο το λοξό βλέμμα πάνω από τον ώμο όσο και την υπερβολική αμφίεση. Γιατί τότε βρίσκεται τόσο ψηλά στη λίστα μας;

Καταρχάς όλες οι λεπτομέρειες, από το έντονο φως στο πρόσωπό της μέχρι το πώς συνταιριάζει όλες τις υφές μεταξύ τους, δένουν με υπέροχο τρόπο. Εδώ βλέπουμε τον Βερμέερ να αριστεύει σε αυτό που ξέρει να κάνει.

Ας αφήσουμε όμως τον Βάλτερ Λίντκε να επιχειρηματολογήσει υπέρ του μεγαλείου της συγκεκριμένης σύνθεσης του Βερμέερ στο έργο του Vermeer: The Complete Paintings: «Για έναν ζωγράφο που αριστεύει στην παρατήρηση του φωτός και δεν θα μπορούσε να υπάρξει ιδανικότερο θέμα από αυτό, οι συγκρίσεις μεταξύ του δέρματος, του μεταξιού, των μαργαριταριών, των υγρών χειλιών (των οποίων το χρώμα αναδεικνύεται από το κόκκινο του καπέλου), τα μαλακά και λεία υφάσματα, τις γυαλιστερές επιφάνειες που αντιπαρατίθενται στους πιο μουντούς τόνους και την τραχιά υφή της ταπετσαρίας, η οποία επιπλέον των συμπληρωματικών χρωμάτων της συνεισφέρει και τις καμπύλες γραμμές που κατεβαίνουν από το πρόσωπο στο χέρι, η ψευδαίσθηση της κουρτίνας στην άνω αριστερή γωνία και η μπορντούρα της που πλαισιώνει την δεξιά πλευρά της εικόνας. Παρομοίως, τα διακοσμητικά με την κεφαλή λέοντος που υπογραμμίζουν το ταλέντο του καλλιτέχνη να περιγράφει τα εφέ του φωτός, έχουν τοποθετηθεί έτσι ώστε να τονίζεται η φιγούρα της κοπέλας παρέχοντας μία ζώνη σταθερότητας και χώρο που δεν θα είχε αλλιώς».

Με άλλα λόγια το Κορίτσι με το Κόκκινο Καπέλο έχει όλα όσα αγαπάτε στο Μαργαριταρένιο Σκουλαρίκι, αυτή την απροσδιόριστη αίσθηση μυστηρίου, τα μαγευτικά υφάσματα, την ακαθόριστα φωτογραφική ποιότητα, αλλά έχει κι άλλα προτερήματα. Αυτό είναι που την καθιστά δικαίως ένα από τα σπουδαιότερα αριστουργήματα του Βερμέερ.

2.

Η Τέχνη της Ζωγραφικής  (1666)

Συμφωνείτε ότι αυτοί είναι οι 10 καλύτεροι Βερμέερ; Facebook Twitter

Λέγεται Η Τέχνη της Ζωγραφικής και πράγματι τοποθετείται στην κορυφή οποιασδήποτε λίστας που υμνεί την τέχνη της ζωγραφικής.

Το συγκεκριμένο έργο τυγχάνει να είναι ένα από τα μεγαλύτερα έργα του (100 × 120 cm) καθώς και το πιο φιλόδοξο. Πρόκειται για τον πίνακα στον οποίο ο Βερμέερ αποκαλύπτει όλη την διάνοια που κρύβεται πίσω από την δημιουργία όλων των άλλων έργων του. Η σκηνή που απεικονίζεται είναι αυτό που σήμερα θα αποκαλούσαμε «meta»: Μία γυναίκα ενσαρκώνει την Κλειώ, τη Μούσα της Ιστορίας, και ποζάρει για έναν καλλιτέχνη που βρίσκεται μπροστά στο καβαλέτο του και μόλις έχει αρχίσει να τη ζωγραφίζει. 

Όπως λέει και ο Έρικ Γιαν Σλούιτερ, η Τέχνη της Ζωγραφικής του Βερμέερ έχει ως σκοπό να διατυμπανίσει την ανωτερότητα του μέσου της επί των άλλων μορφών τέχνης: «Ο Βερμέερ φαίνεται να υποδεικνύει πως όλες οι άλλες απεικονιστικές τέχνες είναι ανεπαρκείς σε ό,τι αφορά τη μίμηση της φύσης, τα έργα αυτά πάντα δεν θα είναι τίποτε παραπάνω από μια σκαλισμένη πέτρα ή έναν διαμορφωμένο πηλό, ένα κομμάτι χαρτί με γραμμές ή ένα υφαντό, ενώ η ζωγραφική μπορεί να μιμηθεί ακόμα κι αυτές τις μορφές τέχνης ενώ το αντίθετο είναι αδύνατον να συμβεί. Μόνο η ζωγραφική μπορεί να δημιουργήσει την ψευδαίσθηση ενός απόλυτα πειστικού χώρου γεμάτου με φως, με όλα αυτά τα διαφορετικά είδη υλικών, υφών, υφασμάτων, και να αναπαραστήσει την ανθρώπινη φιγούρα στην πιο όμορφη και εφήμερη μορφή της, εκείνη μιας νεαρής γυναίκας».

Η Τέχνη της Ζωγραφικής τα αποκαλύπτει όλα. Κυριολεκτικά σηκώνει την αυλαία και μας επιτρέπει να περιηγηθούμε στο στούντιο του καλλιτέχνη. Πρόκειται για ένα από τα σημαντικότερα καλλιτεχνικά επιτεύγματα όλων των εποχών, συνδυάζει στην εντέλεια το τεχνητό με τον νατουραλισμό.

Συμφωνείτε ότι αυτοί είναι οι 10 καλύτεροι Βερμέερ; Facebook Twitter

1.

Άποψη του Ντέλφτ  (1660–63)

Μπορεί Η Τέχνη της Ζωγραφικής να αφορά την ανωτερότητα της ζωγραφικής και εκεί όλα τα επί μέρους κομμάτια της τέχνης του Βερμέερ να συγκεντρώνονται σε μία ισχυρότατη αλληγορία, αλλά η Άποψη του Ντέλφτ είναι το έργο όπου ο καλλιτέχνης πολύ απλά επικυρώνει και διατρανώνει τη δική του ανωτερότητα, απογυμνώνοντας την τέχνη του από όλα τα φτιασίδια και εκθέτοντας τις θεμελιώδεις αρχές της.

Η εικόνα αυτή διαθέτει μια σχεδόν ανεπιτήδευτη ποιότητα. Πολλά έχουν ειπωθεί σχετικά με την αδιαμφισβήτητη χρήση του αγαπημένου οπτικού βοηθήματος του Βερμέερ, της camera obscura, προκειμένου να αποδώσει με ακρίβεια τον ορίζοντα της πόλης του. Εκείνο όμως που εντυπωσιάζει πιο πολύ στην άποψη αυτή είναι οι ιδιοτροπίες της. Ο καλλιτέχνης φαίνεται πως έχει μετακινήσει κατά τι τα κτίρια, ιδίως στην επιμήκη περιοχή της Πύλης του Ρότερνταμ, προκειμένου να κάνει την πόλη να μοιάζει λιγότερο στριμωγμένη και πιο φιλόξενη. 

Σε αμιγώς ζωγραφικό επίπεδο, σε ένα σύνολο έργου που διακρίνεται για τα έντονα παιχνίδια του φωτός σε σκηνές εσωτερικών χώρων, ο πίνακας αυτός σαφώς ξεχωρίζει. Στην Αναζήτηση του Χαμένου Χρόνου του Μαρσέλ Προυστ, ο αφηγητής περιγράφει τον πίνακα ως «τον πιο ξεχωριστό, πιο διαφορετικό από οτιδήποτε άλλο γνώριζε». Το αποτέλεσμα είναι το πιο αξιομνημόνευτο τοπίο της ευρωπαϊκής ζωγραφικής και, κατά την ταπεινή μας άποψη, ο καλύτερος πίνακας του Βερμέερ. 

Πηγή: news.artnet.com

Εικαστικά
6

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

O Χρήστος Οικονόμου και ο Ζώης Γέρος ξέρουν περισσότερα απ’ όσα περίμενα για την Τζένη Χειλουδάκη

Εικαστικά / O Χρήστος Οικονόμου και ο Ζώης Γέρος ξέρουν περισσότερα απ’ όσα περίμενα για την Τζένη Χειλουδάκη

O Χρήστος Οικονόμου και ο Ζώης Γέρος είναι δυο νεαροί ζωγράφοι και δυο πολύ καλοί φίλοι. Τους έφερε κοντά η αγάπη για τη μυθολογία, την τέχνη και μια ανεξήγητη εμμονή με την Τζένη Χειλουδάκη. Τα έργα τους πραγματεύονται το τραύμα με τρόπο ωμό και βαθύ. Παρά τα όσα θα πίστευαν πολλοί, διαψεύδουν τις φήμες που τους θέλουν ζευγάρι…
ΙΩΝΑΣ ΚΑΛΛΙΜΑΝΗΣ
Μυστήρια του σύμπαντος και σύγχρονα έργα τέχνης σε μια έκθεση στο Αστεροσκοπείο Αθηνών

Εικαστικά / Μυστήρια του σύμπαντος και σύγχρονα έργα τέχνης σε μια έκθεση στο Αστεροσκοπείο Αθηνών

Η έκθεση με τίτλο «Κοσμική Σκόνη/Άγνωστες Γαίες» αντλεί έμπνευση από την προσωπικότητα και το έργο του Γερμανού αστρονόμου Ιούλιου Σμιτ, διευθυντή του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών κατά τον 19ο αι., και μας προσκαλεί να περιηγηθούμε ανάμεσα σε μακρινούς πλανήτες και σε γήινα, απτά υλικά.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Καραβάτζιο: Κανείς δεν είχε ζωγραφίσει έτσι πριν από αυτόν

Guest Editors / Καραβάτζιο: Κανείς δεν είχε ζωγραφίσει έτσι πριν από αυτόν

Η έκθεση «Caravaggio 2025» αποτελεί μια σπάνια ευκαιρία για τους λάτρεις της τέχνης να έρθουν σε επαφή με τον ρεαλισμό και τη συναισθηματική δύναμη του ανυπέρβλητου καλλιτέχνη του μπαρόκ, ο οποίος επαναπροσδιόρισε την εικαστική αφήγηση και έθεσε τα θεμέλια της σύγχρονης ζωγραφικής.
ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΑΝΤΩΝΙΟΥ
Ο Άγγελος Παπαδημητρίου ανάγει το κοινό γούστο σε καλλιτεχνική χειρονομία μεγάλης δυναμικής 

Εικαστικά / Το νέο έργο του Άγγελου Παπαδημητρίου είναι ένα εικονοστάσι για τα όνειρά μας

Ο αγαπημένος καλλιτέχνης επιστρέφει με ένα νέο έργο-εγκατάσταση στην Πινακοθήκη του Μουσείου Βορρέ, έναν χαιρετισμό στην Ελλάδα της Κάλλας και του Καβάφη, του Αττίκ και της Στέλλας Γκρέκα· μιας εποχής μεγάλης ευαισθησίας που έχει πια χαθεί.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Γιατί να κοιτάμε τα ζώα; Δικαιοσύνη για τη μη ανθρώπινη ζωή

Εικαστικά / Η πρώτη μεγάλη έκθεση για τα δικαιώματα των ζώων στο ΕΜΣΤ

Πρόκειται για τη μεγαλύτερη έκθεση που έχει διοργανώσει το ΕΜΣΤ και για την πρώτη μεγάλη έκθεση με θέμα την ευημερία των ζώων διεθνώς, στην οποία συμμετέχουν περισσότεροι από 60 καλλιτέχνες από 25 χώρες (από Ευρώπη, Ασία, Αφρική και Αμερική) – πάνω από 200 έργα καταλαμβάνουν όλους τους ορόφους του μουσείου.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Romaine Brooks: Συμφωνία σε γκρι από μια ξεχασμένη κυρία της ζωγραφικής

Εικαστικά / Romaine Brooks: Η ζωγράφος με το ανδρόγυνο στυλ που έσπασε όλα τα ταμπού της εποχής της

Μια πρωτοπόρος καλλιτέχνιδα που έζησε μια συναρπαστική και αντισυμβατική ζωή, μέσα στη δίνη των «Roaring Twenties», δημιουργώντας τέχνη πέρα από τα κυρίαρχα ρεύματα του καιρού της.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
«Allspice» στο Μουσείο Ακρόπολης: Mια έκθεση για τις αρπαγές, τις λεηλασίες, τις διώξεις των πολιτισμών

Εικαστικά / «Allspice» στο Μουσείο Ακρόπολης: Mια έκθεση για τις αρπαγές, τις λεηλασίες, τις διώξεις των πολιτισμών

Ο Michael Rakowitz, χρησιμοποιώντας αντισυμβατικές προσεγγίσεις, ανοίγει έναν διάλογο με έργα συγκινητικά, φανερά πολιτικά, υπενθυμίζοντάς μας την επανάληψη οδυνηρών γεγονότων της Ιστορίας.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Κατερίνα Βαγενά: «Δεν καταλαβαίνω γιατί φερόμαστε λες και το να μεγαλώνεις είναι αρρώστια»

Οι Αθηναίοι / «Δεν έκανα την Κιμωλία για τα λεφτά αλλά για να δείξω αυτό που είμαι»

Eίναι η ιδιοκτήτρια της Κιμωλίας, του art café που έγινε σημείο αναφοράς στην Πλάκα. Δηλώνει αυτοδίδακτη στα πάντα και πιστεύει στη δύναμη των ανθρώπων να ξαναγεννιούνται. Η Κατερίνα Βαγενά είναι η Αθηναία της εβδομάδας.
ΛΑΣΚΑΡΙΝΑ ΛΙΑΚΑΚΟΥ
CHECK ANTISOCIAL

Εικαστικά / Antisocial: Η Φρόσω Πίνη έφερε την τέχνη σε ένα θρυλικό αθηναϊκό αφτεράδικο

Στη στοά της Λεωκορίου, στου Ψυρρή, η Φρόσω με αφοσίωση δίνει ζωή σε έναν χώρο τέχνης που κάνει τους Αθηναίους να φτάνουν στην Cantina Social πιο νωρίς απ’ ό,τι είχαν συνηθίσει — και έτσι, τουλάχιστον, έχουν μαζί τους τα γυαλιά ηλίου· just in case.
ΖΩΗ ΠΑΡΑΣΙΔΗ
Ximena Maldonado Sánchez: «cardón, carmín y ola»

Εικαστικά / «Τα έργα μου δεν είναι φωτογραφίες, ούτε καρτ ποστάλ»

Η 26χρονη Μεξικανή ζωγράφος Ximena Maldonado Sánchez παρουσιάζει σε μία νέα έκθεση στην γκαλερί Bernier/Eliades στην Αθήνα μια τοπιογραφία με κάκτους, υπόγεια νερά και το κόκκινο του πάθους, που θυμίζει έντονα την πατρίδα της.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Ένας Μάιος γεμάτος τέχνη: Όλες οι εκθέσεις που δεν πρέπει να χάσεις

Εικαστικά / Ένας Μάιος γεμάτος τέχνη: 24 εκθέσεις που αξίζει να δείτε

Οικολογία, αποικιοκρατία, εξουσία, η σχέση μας με τα ζώα, μετανάστευση, ρατσισμός: Η εικαστική κίνηση της Αθήνας σήμερα αναδεικνύει τα φλέγοντα και επίκαιρα θέματα που απασχολούν τους σύγχρονους εικαστικούς.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Μπάμπης Ρετζεπόπουλος: Ένας ανένταχτος, εκλεκτικός και ασυμβίβαστος καλλιτέχνης

Εικαστικά / Η αθώα, ανόθευτη, παιδική ματιά στο έργο του Μπάμπη Ρετζεπόπουλου

Η Πινακοθήκη του Δήμου Αθηναίων τιμά με μία αναδρομική έκθεση τον, γνωστό και ως Babis R., ζωγράφο και χαράκτη, έναν ανένταχτο καλλιτέχνη που, πέρα από το πολύτιμο εικαστικό του έργο, μάς άφησε παρακαταθήκη την ακεραιότητά του και την απροκατάληπτη στάση του απέναντι στην τέχνη.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
H εκρηκτική συνάντηση του Francis Bacon με τον Peter Beard

Σαν σήμερα / Φράνσις Μπέικον: «Σιχαίνομαι εννιά στις δέκα ζωγραφιές που βλέπω, ανάμεσά τους και τις δικές μου»

Σαν σήμερα το 1992 πεθαίνει ο σπουδαίος αιρετικός Βρετανός ζωγράφος και ανατόμος της ανθρώπινης υπαρξιακής αγωνίας. Ο Βασίλης Κιμούλης είχε μεταφράσει αποκλειστικά για τη LIFO αποσπάσματα από τις εκρηκτικές συνομιλίες του Μπέικον με τον φωτογράφο Peter Beard.
ΒΑΣΙΛΗΣ ΚΙΜΟΥΛΗΣ
Η Κιμώνα τα μεσάνυχτα γίνεται γάτα

Εικαστικά / Όταν η Κιμώνα ήταν μικρή έκλεβε τους μαγνήτες του παππού της, του γλύπτη Takis

Η τοσοδούλα γκαλερί Red Carpet, με το τέλειο γκράφιτι στον τοίχο, ξεχωρίζει από μακριά στην οδό Σολωμού. Κόρη της εικαστικού Λυδίας Βενιέρη και εγγονή του γλύπτη Takis, η ιδιοκτήτριά της, η Κιμώνα, φιλοξενεί 7 καλλιτέχνες σε 15 τετραγωνικά. Όταν της μιλούν για τα Eξάρχεια τα μάτια της βγάζουν καρδούλες.
ΤΖΟΥΛΗ ΑΓΟΡΑΚΗ
Άγγελος Μεργές: Οff season παραθεριστές με χρώματα που εκπέμπουν ηλεκτρισμένη ενέργεια

Εικαστικά / Παραθεριστές ή πρόσφυγες; Οι αινιγματικές φιγούρες του Άγγελου Μεργέ

Ο 36χρονος Έλληνας ζωγράφος, με έδρα τη Ζυρίχη, εκθέτει στην γκαλερί Καλφαγιάν έργα του με διφορούμενες –έντονα χρωματισμένες και ηλεκτρισμένες– ανθρώπινες φιγούρες σε off season παραλίες, που θυμίζουν ήρωες του Αντονιόνι.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Leigh Bowery: ακόρεστη όρεξη για έρωτα και υψηλή τέχνη από την καλτ φιγούρα που σημάδεψε μια εποχή

Nothing Days / Leigh Bowery: Ακόρεστη όρεξη για έρωτα και υψηλή τέχνη από την καλτ φιγούρα που σημάδεψε μια εποχή

Ο εκκεντρικός καλλιτέχνης που ο Boy George είχε χαρακτηρίσει ως «μοντέρνα τέχνη με πόδια» έζησε μια περιπετειώδη ζωή με εκατοντάδες συνευρέσεις στις τουαλέτες του Λονδίνου, δημιουργώντας ταυτόχρονα τέχνη με τα μοναδικά καλτ κοστούμια του που σημάδεψαν μια γενιά σχεδιαστών και εξακολουθούν να εμπνέουν.
M. HULOT
Project Mycelium: Η διάβρωση, η αναγέννηση και τα μανιτάρια που φυτρώνουν σε μια φανταστική τουαλέτα της Κάλλας

Εικαστικά / Μια πρωτοποριακή συνάντηση τέχνης, επιστήμης, ιστορίας και οικολογίας

Στο Project Mycelium, τρία εντυπωσιακά κοστούμια, που θα μπορούσαν να φοράνε η Μαρία Κάλλας, η βασίλισσα Αμαλία και ο Ιωάννης Καποδίστριας, καταβροχθίζονται από ζωντανούς μύκητες.
ΝΤΙΝΑ ΚΑΡΑΤΖΙΟΥ

σχόλια

5 σχόλια
H "Τέχνη της Ζωγραφικής" είναι απίστευτη. Τεράστιο δείγμα δεξιοτεχνίας, ισάξιο των meninas του Velazques. Στη "Μαστρωπό" πάντα με άγχωνε το λευκο-μπλε κανάτι στα δεξιά, έτοιμο να πέσει από το τραπέζι με μια αδέξια ή απότομη κίνηση του χεριού της εταίρας. Περισσότερο αδύναμο έργο της λίστας το "Κορίτσι με το κόκκινο καπέλο". Ενώ οι υφές είναι σχεδόν ιμπρεσιονιστικές (κορυφαίο το καπέλο) το πρόσωπο μοιάζει με αδιαμόρφωτη μάσκα, χωρίς δήλωση του αναγλύφου του. Θα το έβγαζα από τη λίστα με αντικατάστασή του είτε από αυτό wikipedia.org/wiki/Woman_with_a_Water_Jug ή αυτό wikipedia.org/wiki/Mistress_and_Maid με την σχεδόν καραβατζίστικη προβολή των μορφών μέσα στο σκοτάδι.
Θα διαφωνισω μαζι σου. Ναι μεν τεραστιο δειγμα δεξιοτεχνιας αλλα θεωρω αστοχη την συγκριση με τον Βελασκεθ. Επισης ο καραβατζισμος δεν εχει αγγιξει πουθενα τον Βερμεερ καθως εχουν τελειως διαφορετικους χρωστηρες κ καμμια σχεση στην αποδοση φως σκιας. Να σημειωθει οτι " το κοκκινο καπελο" αν κ υπαρχει στους καταλογους του Βερμεερ υπαρχουν μεγαλες αμφιβολιες απο πολλους οτι ειναι οντως δικο του. Περισσοτεροι το αποδιδουν σε καποιον μεταγενεστερο μιμιτη