| Κάθε του προσδοκία βγήκε λανθασμένη! Φαντάζονταν έργα να κάμει ξακουστά, να παύσει την ταπείνωσι που απ’ τον καιρό της μάχης της Μαγνησίας την πατρίδα του πιέζει. Να γίνει πάλι κράτος δυνατό η Συρία, με τους στρατούς της, με τους στόλους της, με τα μεγάλα κάστρα, με τα πλούτη. Υπέφερε, πικραίνονταν στην Pώμη σαν ένοιωθε στες ομιλίες των φίλων του, της νεολαίας των μεγάλων οίκων, μες σ’ όλην την λεπτότητα και την ευγένεια που έδειχναν σ’ αυτόν, του βασιλέως Σελεύκου Φιλοπάτορος τον υιό— σαν ένοιωθε που όμως πάντα υπήρχε μια κρυφή ολιγωρία για τες δυναστείες τες ελληνίζουσες· που ξέπεσαν, που για τα σοβαρά έργα δεν είναι, για των λαών την αρχηγία πολύ ακατάλληλες. Τραβιούνταν μόνος του, κι αγανακτούσε, κι όμνυε που όπως τα θαρρούν διόλου δεν θάναι· ιδού που έχει θέλησιν αυτός· θ’ αγωνισθεί, θα κάμει, θ’ ανυψώσει. Aρκεί να βρει έναν τρόπο στην Aνατολή να φθάσει, να κατορθώσει να ξεφύγει από την Ιταλία— κι όλην αυτήν την δύναμι που έχει μες στην ψυχή του, όλην την ορμήν αυτή θα μεταδώσει στον λαό. Ά στην Συρία μονάχα να βρεθεί! Έτσι μικρός απ’ την πατρίδα έφυγε που αμυδρώς θυμούνταν την μορφή της. Μα μες στην σκέψι του την μελετούσε πάντα σαν κάτι ιερό που προσκυνώντας τό πλησιάζεις, σαν οπτασία τόπου ωραίου, σαν όραμα ελληνικών πόλεων και λιμένων.— Και τώρα; Τώρα απελπισία και καϋμός. Είχανε δίκιο τα παιδιά στην Pώμη. Δεν είναι δυνατόν να βασταχθούν η δυναστείες που έβγαλε η Κατάκτησις των Μακεδόνων. Aδιάφορον: επάσχισεν αυτός, όσο μπορούσεν αγωνίσθηκε. Και μες στην μαύρη απογοήτευσί του, ένα μονάχα λογαριάζει πια με υπερηφάνειαν· που, κι εν τη αποτυχία του, την ίδιαν ακατάβλητην ανδρεία στον κόσμο δείχνει. Τ’ άλλα— ήσαν όνειρα και ματαιοπονίες. Aυτή η Συρία— σχεδόν δεν μοιάζει σαν πατρίς του, αυτή είν’ η χώρα του Ηρακλείδη και του Βάλα. |
 |
K.Π. Καβάφη: Δημητρίου Σωτήρος (162-150 π.X.) Από τα Ποιήματα 1897-1933, Ίκαρος 1984) |
σχόλια