Αναζητώντας την αρχαία πόλη του Αντίνοου σε ένα ταξίδι εκτός της τουριστικής Αιγύπτου

Αναζητώντας την αρχαία πόλη του Αντίνοου σε ένα ταξίδι εκτός της τουριστικής Αιγύπτου Facebook Twitter
Εκεί που κάποτε βρισκόταν ο πρώτος ρωμαϊκός ναός προς τιμήν του Αντίνοου βλέπεις πια μόνο τα αρχαία θεμέλια που ήταν 15×20 μέτρα, κάποιους πεσμένους κίονες-σκουπίδια και τα σπίτια του χωριού σε απόσταση αναπνοής από ένα κυκλικό κτίσμα που παραπέμπει σε πηγάδι.
4

Ο Αντίνοος Έλληνας, νέος εξαιρετικής ομορφιάς με καταγωγή από τη Βιθυνία, υπήρξε ευνοούμενος και εραστής του Ρωμαίου αυτοκράτορα Αδριανού. Το 130 μ.Χ., σε ηλικία μόλις 19 χρονών, πνίγηκε στα νερά του Νείλου με την πεποίθηση ότι η πράξη του αυτή θα βοηθούσε να παραταθεί η ζωή του προστάτη του.


Συντετριμμένος από τον θάνατο του Αντίνοου, ο Αδριανός, μέγας θαυμαστής και γνώστης της κλασικής ελληνικής αρχαιότητας, διέταξε να στηθούν αγάλματά του σε όλα τα ιερά και τις πόλεις, σε κάθε γωνιά της αυτοκρατορίας του. Παράλληλα, έχτισε μια πόλη στο σημείο όπου πνίγηκε, στις όχθες του Νείλου, και την ονόμασε Αντινούπολη.


Ο ποιητής Μύρωνας μ. Παβένος ταξίδεψε μέχρι την Αίγυπτο σε αναζήτηση της αρχαίας πόλης ‒ πρόκειται για ένα ερειπιώνα που κανένας δεν επισκέπτεται, ούτε καν οι αρχαιολόγοι, δεν αποτελεί ανεπτυγμένο τουριστικό προορισμό και η πρόσβαση σε αυτόν είναι σχεδόν αδύνατη. Μας εξηγεί και μας ξεναγεί σε αυτό τον ιδιαίτερο και σχεδόν άγνωστο τόπο στην επαρχία Ελ Μίνια της Άνω Αιγύπτου, 240 χιλιόμετρα νότια του Καΐρου.

Η διαδρομή και όσα είδαμε κατά τη διάρκειά της μιλούν από μόνα τους. Τοπία όμορφα, πράσινα και ήσυχα, χωράφια σπαρμένα ζαχαροκάλαμο και καλαμπόκι, οι φοίνικες με τους χουρμάδες τους και όλα αυτά να τα αναζωογονεί ο Νείλος. Το μεγαλύτερο ποτάμι του κόσμου θολό, σαν τον κόσμο μας, μια ήρεμη δύναμη που δημιουργεί αέναα σχέδια και δίνες, μια αδιάκοπη κίνηση να σου θυμίζει τα ξεχασμένα ιερογλυφικά. 

— Πόσο παλιά ήταν η επιθυμία σου να επισκεφθείς την αρχαία πόλη του Αντίνοου; Τι ήταν εκείνο που σε ερέθιζε περισσότερο σε σχέση με μια επίσκεψη-φόρο μνήμης;

Η επιθυμία μου γεννήθηκε όταν αντιλήφθηκα πως για μένα ο Αντίνοος αντιπροσωπεύει τους πέντε πυλώνες της ποίησης: τον έρωτα, τη ζωή, τον θάνατο, την ελευθερία και τη δικαιοσύνη. Έζησε, ερωτεύτηκε, πέθανε, απελευθερώθηκε και, όπως πάντα, στο τέλος ακολούθησε η σκληρή δικαιοσύνη.


Τα τελευταία πέντε χρόνια προσπαθώ να συγγράψω έναν μονόλογο, χαοτικά σολομονικά σχεδιαγράμματα σχετικά με τον Αντίνοο. Ο επικρατέστερος τίτλος του προσχέδιου είναι «Αδριανός ΙΙ». Τον Νοέμβριο του 2017 επισκέφτηκα το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο, κυρίως λόγω της έκθεσης που διοργάνωσε για να τιμήσει τον αυτοκράτορα Αδριανό. Εκεί είδα την προτομή του Αντίνοου σε μια γωνιά. Άλλωστε, στις γωνιές αφήνουμε όλοι τους «ευνοούμενούς» μας. Ο Αντίνοος ξεχώριζε από την αυλή του αυτοκράτορα και εκεί ένιωσα τη μοναξιά του, που πρέπει να ήταν απίστευτη!

Αυτό ήταν, ξεκίνησα να οργανώνω το ταξίδι, καθώς είχε έρθει πια καιρός να επισκεφθώ το μέρος. Αφού ήρθα σε επαφή με διάφορα ταξιδιωτικά γραφεία, αποφάσισα να πάω μόνος μου για να διαβάσω εκεί, μέσα στην ερημιά, στον Αντίνοο, ένα απόσπασμα από το βιβλίο που ετοιμάζω.

Αναζητώντας την αρχαία πόλη του Αντίνοου σε ένα ταξίδι εκτός της τουριστικής Αιγύπτου Facebook Twitter
Φωτο: Μύρωνας μ. Παβένος

— Όταν κατάφερες να την εντοπίσεις, δεν σε απέτρεψε η πληροφορία ότι είναι μια τοποθεσία σχεδόν άγνωστη ακόμα και για τους αρχαιολόγους; Τι περίμενες να βρεις;

Αρχικά, το μόνο που γνώριζα ήταν ότι ο Αντίνοος πνίγηκε κάπου στον Νείλο. Γι' αυτό μελέτησα ό,τι σχετιζόταν με αυτή την ιστορία, από συγγραφείς και περιηγητές του τότε και του σήμερα. Ήταν η τεχνολογία που με βοήθησε να έρθω κοντά σε έναν τόπο χιλιόμετρα μακριά από μένα.

Συγκεκριμένα, μπόρεσα να δω τις πρώτες εικόνες ενός χωριού, κάπου μέσα στην έρημο, μακριά τον Νείλο. Εκεί κάποτε δροσιζόταν η Αντινόου πόλις ή Αντινούπολη, το σημερινό El-Shaikh Ebada. Οι άνθρωποι με τους οποίους επικοινώνησα, εκ των οποίων οι περισσότεροι αρχαιολόγοι και ιστορικοί με ειδικότητα στον Αδριανό, γνώριζαν την ύπαρξη της πόλης, παρ' όλα αυτά δεν την είχαν επισκεφθεί.

Εκτός αυτού, οι ανασκαφές έχουν σταματήσει χρόνια τώρα και η περιοχή δεν είναι εύκολα προσβάσιμη για τους ξένους. Οι κάτοικοι του χωριού είναι και οι φύλακες του χώρου, καθώς η Αίγυπτος είναι μια πηγή αρχαιοτήτων. Γι' αυτό, ακόμα και σήμερα, πολλοί έρχονται για να τον συλήσουν.

Αυτή η απειλή του ξένου, μαζί με τις εσωτερικές τους διαμάχες, κυρίως θρησκευτικές και πολιτικές, κάνουν τον χώρο απρόσιτο. Προφανώς και γνώριζα τι θα συναντούσα: φτώχεια, κακοτράχαλους δρόμους, σπασμένους κίονες, έρημο στην έρημο.

Αναζητώντας την αρχαία πόλη του Αντίνοου σε ένα ταξίδι εκτός της τουριστικής Αιγύπτου Facebook Twitter
Φωτο: Μύρωνας μ. Παβένος

— Πληροφορήθηκες εγκαίρως, απ' όσο γνωρίζω, ότι πρόκειται για μια ιδιαίτερα επικίνδυνη περιοχή και ότι πρέπει να πάρεις άδεια από την αστυνομία της Ελ Μίνια, την κοντινότερη πόλη στον ερειπιώνα. Πώς οργανώθηκες;

Το κακό θέλει αντίκακο, όπως λένε στα μέρη μου. Η πρώτη μου κίνηση ήταν να συναναστραφώ με Αιγυπτίους, ώστε να μάθω τι γίνεται σήμερα στην πατρίδα τους αλλά και πώς ζουν οι άνθρωποι στα μέρη τους. Σε αυτή την απόπειρα με βοήθησε πολύ που είμαι κάτοικος του κέντρου των Αθηνών.


Ζώντας εκεί, μπορώ να παρατηρώ των μικρόκοσμο των δικών μας ξένων, που είναι κοινός με αυτών που συνάντησα εκεί κάτω. Η πληροφορία είναι δύναμη. Όπως εδώ, έτσι και κει η επαρχία της Ελ Μίνια έχει τις δικές τις συνήθειες. Όταν δείχνει κάποιος αδύναμος φέρεται σαν ξένος και τότε είναι που γίνεται ευάλωτος. Οπότε αντιμετώπιζα τον έλεγχο ως κατάσταση ρουτίνας.

Αναζητώντας την αρχαία πόλη του Αντίνοου σε ένα ταξίδι εκτός της τουριστικής Αιγύπτου Facebook Twitter
Φωτο: Μύρωνας μ. Παβένος

— Πόσο μακριά βρίσκεται ο τόπος από το Κάιρο;

Το τρένο έφευγε από το Κάιρο στις 4:30 π.μ. και έκανε τέσσερις ώρες να φτάσει στον προορισμό του. Όπου κι αν ρωτούσα, κανείς δεν ήξερε αγγλικά και η μόνη βοήθεια που είχα ήταν το Ίντερνετ για να ελέγχω το στίγμα της τοποθεσίας μου ανά πάσα ώρα και στιγμή, αλλά κυρίως για να ελέγχω σε ποια στάση θα κατέβω.

Επίσης, είχα επιλέξει να ενημερώνω τακτικά τρεις φίλους στην Ελλάδα για τις μετακινήσεις μου. Η πρώτη μου κίνηση όταν έφτασα στην Ελ Μίνια ήταν να βρω έναν γνωστό μου από το Κάιρο. Αυτός, τελευταία στιγμή, μου είπε πως πρέπει να πάμε στην αστυνομία, χωρίς να ξέρω ακόμα το γιατί. Έμελλε να μάθω μια μέρα αργότερα: 11 νεκροί από τρομοκρατικό χτύπημα και οποιοσδήποτε θα μπορούσε να ήταν ύποπτος.

Εκεί ήταν που έπεσαν τα τηλέφωνα βροχή και, καθώς μιλούσε σε μια άγνωστη σε μένα γλώσσα, δεν μπορώ να πω τι ακριβώς έλεγε. Στη συνέχεια, τους έδειξα τα χαρτιά μου κι εκείνοι έλεγξαν τα πράγματά μου σχολαστικά. Έπειτα από μία ώρα ολοκληρώθηκε ο έλεγχος κι εγώ ήμουν ελεύθερος να συνεχίσω, με την ιδιότητα του φοιτητή Αρχαιολογίας πλέον.

Βγαίνοντας από το τμήμα, με ακολουθούσε μια αίσθηση ανησυχίας γιατί ήδη από την προηγούμενη επικρατούσε στο Κάιρο μια ασυνήθιστη αναταραχή. Με όλα αυτά στο πίσω μέρος του μυαλού μου μπήκαμε στο ταξί για να κατευθυνθούμε προς το Εl Rawda, ένα μικρό λιμάνι απ' όπου θα φτάναμε στην Αντινούπολη, διασχίζοντας τον Νείλο.

Αναζητώντας την αρχαία πόλη του Αντίνοου σε ένα ταξίδι εκτός της τουριστικής Αιγύπτου Facebook Twitter
Ο Νείλος. Το μεγαλύτερο ποτάμι του κόσμου θολό, σαν τον κόσμο μας

Η διαδρομή και όσα είδαμε κατά τη διάρκειά της μιλούν από μόνα τους. Τοπία όμορφα, πράσινα και ήσυχα, χωράφια σπαρμένα ζαχαροκάλαμο και καλαμπόκι, οι φοίνικες με τους χουρμάδες τους και όλα αυτά να τα αναζωογονεί ο Νείλος. Το μεγαλύτερο ποτάμι του κόσμου θολό, σαν τον κόσμο μας, μια ήρεμη δύναμη που δημιουργεί αέναα σχέδια και δίνες, μια αδιάκοπη κίνηση να σου θυμίζει τα ξεχασμένα ιερογλυφικά.

Στο τέλος περιμένουν οι ντόπιοι να πιάσουν τα σχοινιά για να δέσουν το καράβι που μας μετέφερε, μαζί με κάποια αυτοκίνητα ‒ συνολικά η διαδρομή από την Ελ Μίνια στην Αντινούπολη ήταν περίπου 35 χιλιόμετρα.

Επιτέλους, έφτασα στο El-Shaikh Ebada, δηλαδή εκεί όπου βρισκόταν η Αντινούπολη παλιά. Τα συναισθήματα ήταν ανάμεικτα, έκρυψα τη συγκίνησή μου τη στιγμή που έμπαινα στο χωριό. Οι κάτοικοί του, περίπου 200 άτομα, ζουν από την κτηνοτροφία και τη γεωργία, τα σπίτια τους είναι ορθάνοιχτα, χρωματιστά, ενώ ο ζεστός αέρας της ερήμου τα διαπερνά. Τα παιδιά να παίζουν είτε μεταξύ τούς είτε τσουλώντας μια ρόδα αυτοκίνητου, όλα τα κατοικίδια γύρω τους ελεύθερα.

Σκουπίδια παντού, ωστόσο οι άνθρωποι κοσμούν τη ζωή τους με ρούχα καθαρά και βλέμμα αξιοπρέπειας. Με αυτήν τη λιτότητα με υποδέχτηκαν στην «είσοδο» του αρχαιολογικού χώρου, μια αφύλακτη περιοχή με όριά της τα θραύσματα.

Παρόλο που δεν είχαν ενημερωθεί για την άφιξή μου, οι απλοί άνθρωποι με τις παραδοσιακές κελεμπίες ήταν φιλικοί. Αντίθετα, οι αρμόδιοι επανέλαβαν τον έλεγχο. Όλοι μαζί με ρωτούσαν από πού έρχομαι, τους έλεγα απ' την Ελλάδα, αλλά, λόγω της εξωτερικής μου εμφάνισης, απαντούσαν «είσαι σίγουρος;».

Αναζητώντας την αρχαία πόλη του Αντίνοου σε ένα ταξίδι εκτός της τουριστικής Αιγύπτου Facebook Twitter
Παιδιά στο El-Shaikh Ebada. Φωτο: Μύρωνας μ. Παβένος

— Τι έχει απομείνει από την αρχαία πόλη; Βρήκες αυτό που ήθελες ή απογοητεύτηκες;

Ο αρχαιολογικός χώρος είναι μια τεράστια έκταση, του οποίου η επιφάνεια απαρτίζεται από τέσσερα τμήματα, ένα φαραωνικό και τρία ρωμαϊκά. Κοινό στοιχείο και των τεσσάρων είναι η έρημος και η μεταξύ τους απόσταση. Στο επίκεντρο όλων αυτών, ο μεγάλος ναός του Αντίνοου.

Τον είδα από μακριά, δεν άφηναν κανένα να πλησιάσει, ούτε ντόπιο ούτε ξένο. Απογοητεύτηκα, γιατί εκεί σκόπευα να διαβάσω το απόσπασμα από το βιβλίο μου. Δυστυχώς, ήταν αδιαπραγμάτευτο το να πλησιάσω έστω από κοντά. Μπήκαμε σε ένα αυτοκίνητο δικό τους, ώστε να είναι σίγουροι για την ασφάλειά μου αλλά και ότι φεύγοντας δεν θα έπαιρνα ούτε μία πέτρα από εκείνες που οι ίδιοι χρησιμοποιούν για το χτίσιμο των σπιτιών τους.


Μετά από όλα αυτά, ο μεταφραστής μού είπε να πάμε στο σημείο όπου υποτίθεται πως πνίγηκε ο Αντίνοος, γνωρίζοντας τον ουσιαστικό λόγο της επίσκεψής μου. Αυτό ήταν που ήθελα πραγματικά. Απ' όσα είχα διαβάσει, κανένας δεν το αναφέρει, δηλαδή ότι ο πρώτος ρωμαϊκός ναός προς τιμήν του Αντίνοου, πριν φτιαχτεί ο μεγάλος, ήταν σε αυτήν τη χαμένη όχθη του Νείλου, που πια δεν φτάνει μέχρι εκεί.

Η όλη εικόνα ολοκληρώνεται με τα αρχαία θεμέλια που ήταν 15×20 μ., κάποιους πεσμένους κίονες-σκουπίδια, τα σπίτια του χωριού σε απόσταση αναπνοής από ένα κυκλικό κτίσμα που παραπέμπει σε πηγάδι. Ήταν σε αυτόν ακριβώς τον χώρο που μου επετράπη να περπατήσω κάτω από τα βλέμματα της αστυνομίας και των ανθρώπων που πρόβαλαν από τα παράθυρά τους.

Αφού στάθηκα μπροστά στο κυκλικό κτίσμα και διάβασα ολομόναχος το έργο μου, με πλησίασε στο τέλος ένα παιδί ξυπόλυτο και μου απευθύνθηκε στα αγγλικά. Του αποκρίθηκα ότι έρχομαι από την Ελλάδα και εκείνο μου απάντησε με τρεις λέξεις: «Αρίστο, Πλάτο, Σωκρά».

Τρόμαξα όταν σε ένα ξεχασμένο από τη μοίρα και τον χάρτη χωριό άκουσα τα τρία αυτά ονόματα από κάποιον που σπουδάζει Φιλοσοφία. Είναι μόλις 15 χρονών και ταξιδεύει καθημερινά τόσα χιλιόμετρα για τις σπουδές του.

Τότε ήρθε στον νου μου η ετυμολογία του ονόματος του Αντίνοου, αντί και νους (γεν. νοός), που σημαίνει αυτόν που έχει διαφορετικό χαρακτήρα, που αντιτίθεται σε κάποιον. Αυτό το παιδί έχει έναν διαφορετικό χαρακτήρα και του αξίζει αυτή η μνεία. Κατάλαβες για ποιον λόγο δεν εκμεταλλεύονται το μέρος τουριστικά οι Αιγύπτιοι;

Αναζητώντας την αρχαία πόλη του Αντίνοου σε ένα ταξίδι εκτός της τουριστικής Αιγύπτου Facebook Twitter
Φωτο: Μύρωνας μ. Παβένος

— Εν τέλει, θα το χαρακτήριζες επικίνδυνο ταξίδι;

Ειλικρινά δεν καταλαβαίνω γιατί δεν έχει αξιοποιηθεί τουριστικά από το αιγυπτιακό κράτος. Αυτό που ξέρω όμως είναι ότι οι άνθρωποι της επαρχίας θεωρούν πως ο Προφήτης του Κορανίου παντρεύτηκε σε αυτό το σημείο που στέκουν οι σπασμένες πέτρες, εξού και για εκείνους ο τόπος είναι ιερός.


Οτιδήποτε διαταράσσει την ησυχία ενός μέρους λειτουργεί ως δράση που ζητά την αντίδραση. Συνεπώς, με προσωπική ευθύνη γίνεσαι μέρος του κινδύνου που δημιουργείς. Σαφώς και ήταν ένα επικίνδυνο ταξίδι, αλλά η προσπάθειά μου να μην τους αναστατώσω με βοήθησε να γυρίσω πίσω ‒ δεν τους εξέταζα με τα μάτια της θρασύτατης περιέργειας ενός Δυτικού.

Χαρακτηριστικό παράδειγμα όσων αναφέρω είναι το εξής περιστατικό: όταν έφτασε η ώρα να επιστρέψω από την Αντινούπολη στην Ελ Μίνια, προς έκπληξή μου με περίμενε ο ίδιος αστυνομικός που είχα συναντήσει το πρωί, όταν ξεκινούσα για τον κύριο προορισμό του ταξιδιού μου. Αυτός, λοιπόν, σχεδόν με πήρε από το χέρι μέχρι να φτάσω στο σωστό τρένο.

Αμφιβάλλοντας για τις προθέσεις του, έδειξα το εισιτήριό μου της επιστροφής και πήγαμε στο σωστό βαγόνι. Δεν αρκέστηκε σε αυτό, θέλησε να βεβαιωθεί για την ακριβή θέση μου, γι' αυτό μπήκαμε μαζί μέσα. Μάλιστα, σήκωσε αυτόν που καθόταν εκεί, μου έδωσε το εισιτήριο, με χαιρέτησε και έφυγε.

Όταν γύρισα στην Ελλάδα, μετά από μία εβδομάδα, και ενώ νοσηλευόμουν λόγω ενός τροχαίου, πληροφορήθηκα πως στην Ελ Μίνια σκοτώθηκαν 8 άτομα και 20 νοσηλεύονται σοβαρά τραυματισμένοι.

— Θα επιστρέψεις;

Δεν έφυγα ποτέ από κει.

Αναζητώντας την αρχαία πόλη του Αντίνοου σε ένα ταξίδι εκτός της τουριστικής Αιγύπτου Facebook Twitter
Φωτο: Μύρωνας μ. Παβένος
Ταξίδια
4

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Η καθημερινή ρουτίνα ενός πλοίου της γραμμής τον χειμώνα

Ταξίδια / Η καθημερινή ρουτίνα ενός πλοίου της γραμμής τον χειμώνα

Πήραμε το πλοίο της γραμμής για να κάνουμε το δρομολόγιο που κάνουν οι ναυτικοί μετ’ επιστροφής, χωρίς να κατέβουμε σε κάποιο λιμάνι. Η διαδρομή μας ήταν Πειραιάς – Κύθνος – Σέριφος – Σίφνος – Κίμωλος – Μήλος και πίσω, ενώ άλλες μέρες προστίθενται κάποιοι ακόμα προορισμοί, με τερματικό λιμάνι εκείνο της Σαντορίνης. Στις περίπου 17 ώρες προσπαθήσαμε να δούμε και να καταγράψουμε τη ζωή τον χειμώνα μέσα σε ένα από τα πολλά πλοία που ταξιδεύουν αδιάκοπα στις ελληνικές θάλασσες.
ΜΙΧΑΛΗΣ ΓΕΛΑΣΑΚΗΣ
Adrère Amellal: Μια μέρα στο ξενοδοχείο που φωτίζεται με κεριά στην όαση της Σίβα

Ταξίδια / Adrère Amellal: Μια μέρα στο ξενοδοχείο που φωτίζεται με κεριά στην όαση της Σίβα

Σε έναν αλλόκοτο υπερμεγέθη όγκο που ορθώνεται στην έρημο θυμίζοντας σεληνιακό τοπίο λειτουργεί ένα οικολογικό και απόλυτα μίνιμαλ αισθητικής ξενοδοχείο χωρίς ίντερνετ, ούτε τηλέφωνο, ούτε καν ερ-κοντίσιον.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Ο τόπος μου, ο Κάμπος της Χίου

Γειτονιές της Ελλάδας / H ζωή μου στον Κάμπο της Χίου, εκεί που οι λαλάδες κοκκινίζουν τη γη

Η Μάρω Χατζελένη περιγράφει την καθημερινότητά της στον τόπο που μεγάλωσε και επέστρεψε, σε ένα μέρος όπου αρχοντικά, περιβόλια και στέρνες με πηγάδια συνυπάρχουν μαγικά.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΚΥΡΙΑΖΗΣ
Ο τόπος μου, η Καλοσκοπή

Γειτονιές της Ελλάδας / Mπορεί να ξαναζωντανέψει ένα χωριό είκοσι ατόμων στο βουνό της Γκιώνας;

Μια ομάδα κατοίκων φιλοδοξεί να αναζωογονήσει ένα ορεινό χωριό με άπλετο πράσινο, με άφθονα τρεχούμενα νερά και πηγές, την Καλοσκοπή Φωκίδας που βρίσκεται μόλις δυόμιση ώρες μακριά από την Αθήνα. Και δείχνει να τα καταφέρνει!
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΚΥΡΙΑΖΗΣ
Ο τόπος μου, οι Λειψοί

Γειτονιές της Ελλάδας / Η ζωή μου στους ακριτικούς Λειψούς, εκεί που σταματά ο χρόνος

Ο Κωνσταντίνος Μπουράκης μας μιλά για τη ζωή στο νησί που κερδίζει την υπογεννητικότητα και αποτελεί έναν από τους πιο ποιοτικούς οικολογικούς προορισμούς της Ελλάδας.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΚΥΡΙΑΖΗΣ
Ο τόπος μου, η Βίνιανη

Γειτονιές της Ελλάδας / Βίνιανη: Πώς ένας καθηγητής προσπαθεί να ξαναδώσει ζωή σ' ένα χωριό στα Άγραφα

Μια συζήτηση με τον Νίκο Μπελαβίλα, καθηγητή Πολεοδομίας και Ιστορίας της Πόλης στο Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο, που προσπαθεί να κάνει ακριβώς αυτό για το ιστορικό χωριό Βίνιανη των Αγράφων.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΚΥΡΙΑΖΗΣ
Αναζητώντας τα ορεινά καταφύγια της Ηπείρου

Radio Lifo / Το οδοιπορικό μου στα ορεινά καταφύγια της Ηπείρου

Ο Χρήστος Τζούτης, εκδότης του ταξιδιωτικού περιοδικού «Lamda 3», περιγράφει στη Μερόπη Κοκκίνη το οδοιπορικό που έκανε στα ορεινά καταφύγια της Ηπείρου και δίνει χρήσιμες συμβουλές σε όσους θελήσουν να τα επισκεφθούν.
ΜΕΡΟΠΗ ΚΟΚΚΙΝΗ

σχόλια

4 σχόλια
Μα αν τα πράγματα είναι τόσο ειδυλλιακά στον αρχαιολογικό χώρο , προς τι η αυστηρή απαγόρευση στον ναό ? (αν φοβούνται ατύχημα θα έπρεπε να το πουν ή να το αναγράφουν ) ,γιατί τόσες απαγορεύσεις δυσκολίες ,έλεγχοι κλπ ? Κάτι δεν πάει καλά ,δεν νομίζετε ?
Συμμερίζομαι τον ενθουσιασμό του κ. Παβένου για την Αντινοόπολη, την οποία κι εγώ επισκέφτηκα πριν τρία περίπου χρόνια. Να σημειώσω όμως ότι δεν πρόκειται σε καμία περίπτωση για ξεχασμένο αρχαιολογικό χώρο! Η Ιταλική Αρχαιολογική Αποστολή εδώ και δεκαετίες έχει δυο ανασκαφικές περιόδους κάθε χρόνο, οι οποίες φέρνουν στην επιφάνεια πολλά ενδιαφέροντα ευρήματα, τα οποία και δημοσιεύονται συστηματικά. Η προσπάθεια αυτή σαφώς γίνεται σε συνεργασία με τις Αιγυπτιακές αρχές, που επιβλέπουν τις εργασίες, με την απασχόληση Αιγυπτίων φοιτητών/-τριών, και με τη συμμετοχή, με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, της τοπικής κοινότητας. Η μη «τουριστική εκμετάλλευση» του χώρου έχει να κάνει με την αντίληψη ότι οι ρωμαϊκές αρχαιότητες είναι δευτερεύουσας σημασίας—η οποία επικρατεί άλλωστε και στην Ελλάδα—οπότε προτεραιότητα δίνεται σε αρχαιολογικούς χώρους της φαραωνικής περιόδου. Και αυτό είναι και ρεαλιστικό: Σε μια χώρα που μπορείς να δεις τις πυραμίδες και τεράστιους ναούς, λίγοι τουρίστες θα ενδιαφερθούν για μερικά ερείπια της ρωμαϊκής περιόδου και διάσπαρτα παλαιοχριστιανικά κατάλοιπα. Αλλά όσοι έχουν σχετικά ενδιαφέροντα και βρεθούν στην Αντινοόπολη, σίγουρα θα την απολαύσουν.
Η ιστορία του Αντίνοου είναι εκπληκτική. Η αγάπη που του είχε ο αυτοκράτορας ήταν ιδιαίτερη ακόμα και για τους ρωμαίους που συχνα συνευρίσκονταν και με αγόρια/άντρες. Ο Αδριανός τον είχε στο πλάι του ακόμα και σε επίσημες τελετές και ταξίδια. Σχεδόν σαν σύζυγο. Ήρθαν μαζί στην Αθήνα, την Ελευσίνα, την Κηφισιά, τους Δεφούς και φυσικά στην Αίγυπτο. Στην αψίδα του Κωνσταντίνου στη Ρώμη υπάρχουν γλυπτά που απεικονίζουν το ζευγάρι Αδριανού Αντίνοου μαζί. Εκτός απ αυτό έχουν βρεθεί αγάλματα του Αντινοου σε όλη την ρωμαϊκή αυτοκρατορία, δυτική κι ανατολική, αφού ο Αδριανός προσπάθησε να τον θεοποιήσει, και εν μέρει τα κατάφερε αφού μέχρι και τα τέλη του 4ου αιώνα, δηλ τη βίαιη επιβολή του χριστιανισμού, οι άνθρωποι εφτιαχναν φυλαχτα για το λαιμό με τη μορφή του, ή τα τοποθετούσαν στα φέρετρα ως βοήθεια για το πέρασμα στην άλλη ζωή. Όπως περιπου τον σταυρό αργότερα. Πολλοί αρχαίοι συγγραφεις όπως ο Λουκιανός, είχαν πάρει στο "ψιλό" τον έρωτα αυτόν, όχι βέβαια επειδή ήταν ομόφυλος, αλλα επειδή πίστευαν ότι δεν άξιζε ο Αντίνοος τη θεοποίηση. Βέβαια αυτα δεν ήταν αρκετά πχ για την ελληνίδα διευθύντρια που οργανωσε την εκθεση του Αδριανού, που απάντησε σε σχετική ερώτηση για τη σχέση, ότι δεν εχουμε καμια απόδειξη ότι είχαν σεξουαλική/ερωτική σχέση, οπότε ο Αντίνοος αναφέρεται ως απλός ακόλουθος. Επίσης ποτέ δεν αναφερεται κάτι στα ομοφοβικά ελληνικά σχολικα βιβλία, που η εκκλησία εγκρίνει πρώτα, για να διδαχθούν στα σχολεία. Μιλάμε για έναν απ τους μεγαλύτερους έρωτες της αρχαιότητας, τυπου Ρωμαίος και Ιουλιετα, κι όμως ελάχιστοι τον γνωρίζουν. Ίδίως οι ανίδεοι Έλληνες. Θα θελα πολύ να δω τις αντιδρασεις τους αν ήξεραν ότι μεγαλοι ευεργετες της Αθήνας, όπως ο Αδριανός και ο Ηρώδης ο Αττικός, είχαν ομόφυλες σχέσεις. Αλλά όπως είπε και η αρχαιολόγος, έχουμε απόδειξη; ήμασταν μπροστα; ΥΓ ευτυχώς άκουσα όταν ήμουν στο μουσείο Δελφών, μπροστά στο άγαλμα του Αντίνοου, μια ξεναγό να τον αποκαλεί στο γκρουπ της ως εραστή του αυτοκράτορα Αδριανού. Lover και όχι Favourite.
Συγχαρητήρια στον κο Παβένο για το θάρρος να εισχωρήσει σε μία μάλλον επικίνδυνη αρχαιολογική περιοχή... και δικαιολογημένες οι προσπάθειες των αιγυπτιακών αρχών να του κάνουν την ζωή δύσκολη διότι έχουν γίνει καταστροφές από τους κατοίκους που σκάβουν λαθραία φυσικά ,και κτίζουν ή ερημώνουν αρχαιολογικές περιοχές για αγροτική χρήση ... Υπάρχει ένα ελληνικό βιβλίο για την ιστορία του Αντίνοου της Σ.Ζαχαράτου , 'αξιοπρεπές' από την ιστορική σκοπιά .Το θέμα είναι τεράστιο , δύσκολο και η συγραφέας το κάλυψε ικανοποιητικά οι δε ερωτικές σελίδες είναι απο τις δυνατότερες που έχω διαβάσει σε ελληνικό λογοτεχνικό κείμενοΟ τίτλος είναι 'Τα νερά στα μάτια σου '