Γιατί τα βιβλία Ιστορίας πουλάνε περισσότερο από ποτέ;

Γιατί τα βιβλία Ιστορίας πουλάνε περισσότερο από ποτέ; Facebook Twitter
Είναι δεδομένο ότι ερχόμαστε αντιμέτωποι ξανά με έννοιες όπως η ταυτότητα, το έθνος και η πατρίδα, οι οποίες τίθενται εκ νέου και δημιουργούν προβληματισμούς. Επομένως, μήπως η σύγκριση με τις ρίζες μας λειτουργεί αποκαλυπτικά για το μέλλον;
4

Κατά τη διάρκεια της κρίσης η παραγωγή ιστορικών βιβλίων γνώρισε πρωτοφανή άνθηση. Ήδη, λίγο πριν ολοκληρωθεί το έτος, έχουν προστεθεί κι άλλα στον μακρύ κατάλογο των εκδόσεων, αποτυπώνοντας κατ' αυτό τον τρόπο την ανανέωση του ενδιαφέροντος για την Ιστορία.


Αναμφίβολα, μαρτυρίες, γεγονότα και πρόσωπα του χθες αγγίζουν πλέον ένα ευρύτερο κοινό, το οποίο δείχνει να διψά για Ιστορία. Τι μας ελκύει, λοιπόν, στις σελίδες του παρελθόντος; Είναι η βαθύτερη ανάγκη μας για προβληματισμό, κατανόηση της εποχής που ζούμε ή η χαρτογράφηση του «ελληνικού προβλήματος» και της εθνικής αυτοσυνειδησίας μας; Δίνουν κάποια εξήγηση σχετικά με την ψυχοσύνθεση του σύγχρονου Έλληνα; Σε τι μας βοηθούν οι απαντήσεις;


Είναι δεδομένο ότι ερχόμαστε αντιμέτωποι ξανά με έννοιες όπως η ταυτότητα, το έθνος και η πατρίδα, οι οποίες τίθενται εκ νέου και δημιουργούν προβληματισμούς. Επομένως, μήπως η σύγκριση με τις ρίζες μας λειτουργεί αποκαλυπτικά για το μέλλον; Πάντως, όσα έργα γράφτηκαν την περίοδο της κρίσης επεξηγούν και συμβάλλουν στη διαμόρφωση μιας νέας προσέγγισης της ιστορικής γνώσης. Ερμηνείες, διαπιστώσεις και επαναξιολογήσεις που κατά πολλούς συνθέτουν ένα νέο αφήγημα.

Πέρα από ανακρίβειες κάθε λογής, υπάρχουν δυστυχώς ιστορικά βιβλία που άμεσα ή έμμεσα ευνοούν τη διαιώνιση και αναπαραγωγή οικείων και ανθεκτικών, αλλά στείρων μύθων που συσκοτίζουν τα πράγματα. Ένας από αυτούς είναι η στασιμότητα: «πάντα έτσι ήμασταν».


Όμως δημιουργούνται κάποιες δευτερογενείς απορίες. Για παράδειγμα, γιατί στην εποχή μας το ενδιαφέρον για την Ιστορία είναι τόσο μεγάλο, ώστε τα σχετικά βιβλία να συμπεριλαμβάνονται στα ευπώλητα; Πώς πρέπει να διαβάζουμε την Ιστορία; Αλλά από τη στιγμή που έχουν εκδοθεί τόσο πολλά βιβλία, τι κρατά τελικά ο αναγνώστης απ' αυτά, σε τι εμβαθύνει και πού τον βοηθούν;


Έθεσα τα παραπάνω ερωτήματα σε τρεις κορυφαίους καθηγητές πανεπιστημίου, τον Γιώργο Μαυρογορδάτο, τον Κώστα Κωστή και τον Στάθη Καλύβα, των οποίων τα βιβλία, γραμμένα την περίοδο της κρίσης, βρίσκονται συνεχώς στις λίστες των ευπώλητων.

Γιώργος Θ. Μαυρογορδάτος

τέως καθηγητής του Πανεπιστημίου Αθηνών

Τόσο στην ατομική όσο και στη συλλογική μας ζωή, μια αναπάντεχη αποτυχία, μια τραυματική ανατροπή των προσδοκιών μας, μας υποχρεώνει να αναζητήσουμε τα αίτια στο παρελθόν. Κάπως έτσι εξηγώ το αυξημένο σήμερα ενδιαφέρον για βιβλία νεοελληνικής ιστορίας.

Το θεωρώ φυσιολογικό και προσωπικά αισθάνομαι μεγάλη ικανοποίηση και ενθάρρυνση ως συγγραφέας, αλλά και ως δάσκαλος. Ωστόσο, υπάρχουν και οι αρνητικές πλευρές.


Πρώτα-πρώτα, αρκετοί συγγραφείς και εκδότες σπεύδουν να εκμεταλλευτούν την αυξημένη ζήτηση, παράγοντας βιαστικά βιβλία που χαρακτηρίζονται από ασυγχώρητη προχειρότητα.

Αρκούμαι σε ένα μόνο παράδειγμα, το τελευταίο που με σόκαρε. Μία από τις αξέχαστες φράσεις της ελληνικής ιστορίας είναι η κατάληξη του πρώτου πολεμικού ανακοινωθέντος στις 28 Οκτωβρίου 1940: «Αι ημέτεραι δυνάμεις αμύνονται του πατρίου εδάφους». Σε τεύχος που κυκλοφόρησε πρόσφατα παραμορφώνεται ως εξής: «Ο ελληνικός στρατός αμύνεται του πατρώου εδάφους»!


Πέρα από ανακρίβειες κάθε λογής, υπάρχουν δυστυχώς ιστορικά βιβλία που άμεσα ή έμμεσα ευνοούν τη διαιώνιση και αναπαραγωγή οικείων και ανθεκτικών, αλλά στείρων μύθων που συσκοτίζουν τα πράγματα. Ένας από αυτούς είναι η στασιμότητα: «πάντα έτσι ήμασταν». Παραλλαγή της στασιμότητας είναι η κυκλικότητα: πρώτα ανεβαίνουμε, ύστερα κατεβαίνουμε και «φτου κι απ' την αρχή»!


Εντελώς αντίθετα, προσπαθώ να δείξω ότι δεν ήσαν «πάντα έτσι» οι Νεοέλληνες και το κράτος τους. Υπήρξαν στιγμές και εκτός πολέμων που στάθηκαν ικανοί για μεγάλα έργα, που αξιοποίησαν στο έπακρο εξωτερικά δάνεια και ξένη βοήθεια, ακόμη και από ανθρωπιστικές οργανώσεις (τις λεγόμενες σήμερα ΜΚΟ).

Ούτε ισχύει η εντύπωση της «κυκλικότητας». Για να περιοριστώ μόνο στις πτωχεύσεις του νεοελληνικού κράτους, η σημερινή ακήρυκτη πτώχευση δεν μοιάζει καθόλου με τις προηγούμενες.

Αυτή προήλθε από την ανεύθυνη κατασπατάληση εξωτερικού δανεισμού για απλή και τυφλή (υπερ)κατανάλωση. Του Βενιζέλου το 1932 και του Τρικούπη νωρίτερα, το 1893, προήλθαν αντίθετα από εξωτερικό δανεισμό για (υπερ)επένδυση σε υποδομές και παραγωγικά έργα που χρειάζονταν, που δεν πρόλαβαν να αποδώσουν, αλλά που αργότερα απέδωσαν.

 
Γενικότερα, θέλω να δείξω ότι ο Εθνικός Διχασμός υπήρξε μοναδικός, ως κρίση που προκλήθηκε από το εξίσου μοναδικό ζήτημα της εθνικής ολοκλήρωσης. Γράφεται, λοιπόν, με κεφαλαία, γιατί δεν πρόκειται για έναν από πολλούς διχασμούς που τάχα μαστίζουν τους Έλληνες «από αρχαιοτάτων χρόνων». Είχε αρχή και τέλος. Δεν συνεχίζεται μέχρι σήμερα.


Τόσο στην ατομική όσο και στη συλλογική μας ζωή, η αναδρομή στο παρελθόν δεν χρειάζεται μόνο για να κατανοήσουμε το παρόν. Χρειάζεται επίσης για να εκτιμήσουμε τα ακριβοπληρωμένα κεκτημένα που αξίζει να διατηρήσουμε και στο μέλλον.

Μέσα από τον Εθνικό Διχασμό διαμορφώθηκε το κράτος που έχουμε σήμερα. Μέχρι να εμφανιστεί πειστική εναλλακτική πρόταση, αυτό το κράτος αξίζει να προστατέψουμε και να βελτιώσουμε, αντί να το απαξιώνουμε σαν παιδάκια που παίζουν με τα σπίρτα.

Από τις εκδόσεις Πατάκη κυκλοφορούν τα δύο βιβλία του «Μετά το 1922 - Η παράταση του Διχασμού» και «1915 - Ο Εθνικός Διχασμός»

Κώστας Κωστής

Καθηγητής Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών

Για όσο χρόνο τα πράγματα έδειχναν να πηγαίνουν καλά στην Ελλάδα, αλλά και διεθνώς, δεν είχε κανείς λόγο να ψάξει να δει τι συμβαίνει γύρω του. Η κρίση όμως έθεσε σε αμφισβήτηση τα πάντα, επομένως κι εμάς τους ίδιους, το πώς σκεφτόμαστε και το τι κάναμε.

Δεν είναι τυχαία η άποψη ότι η Μεταπολίτευση υπήρξε μια αποτυχία: άρα όλοι εμείς συμμετείχαμε στη διαμόρφωση των συνθηκών που οδήγησαν τη χώρα στην αποτυχία.


Επομένως, μια μεγάλη μερίδα συμπατριωτών μας αισθάνθηκε την ανάγκη να θέσει καινούργια ερωτήματα, να αμφισβητήσει στερεότυπα και να αναζητήσει καινούργιες απαντήσεις.

Σε αυτή την προσπάθεια να ξεπεραστεί ο διανοητικός κομφορμισμός που είχε διαμορφωθεί τα χρόνια πριν από το 2008 η Ιστορία παίζει κεντρικό ρόλο, καθώς σε αυτήν συνοψίζονται οι πολιτικές αντιπαραθέσεις και αντιπαλότητες των χρόνων που ζούμε.


Διότι δεν πρέπει να μας διαφεύγει ότι δεν υπάρχει ευρύτερο ενδιαφέρον για βιβλία Ιστορίας αλλά κυρίως για βιβλία Ιστορίας του 20ού αιώνα ή για συνθέσεις. Κάτι τέτοιο είναι μάλλον φυσιολογικό, καθώς ο 20ός αιώνας αλλά και οι συνθετικές προσεγγίσεις δίνουν πολιτικά θέματα που επιτρέπουν, με τη σειρά τους, στους ιστορικούς να δηλώνουν την πολιτική-κομματική θέση τους.


Πέρα από αυτό, όμως, μια μεγάλη μερίδα του αναγνωστικού κοινού ψάχνει στα βιβλία της Ιστορίας απαντήσεις στα σημερινά προβλήματα. Τη στιγμή που το περιβάλλον του και όσα θεωρούσε δεδομένα άλλαζε με τρόπο δραματικό, αναζητούσε και εξακολουθεί να αναζητά κάποιες σταθερές που πιστεύει ότι μπορεί να του δώσει η Ιστορία.

Το αναγνωστικό κοινό βρίσκει στη θεματική τους ή, ακόμα, και στο περιεχόμενό τους κάτι που κινεί το ενδιαφέρον του γιατί του θυμίζει την πραγματικότητα που ζει, π.χ. ο Εμφύλιος ή ο Εθνικός Διχασμός και το ενδιαφέρον που προκαλούν δεν είναι άσχετα με την πολιτική πόλωση που καλλιεργήθηκε τα χρόνια της κρίσης.


Ακόμη, πολλοί πιστεύουν ότι στην ιστορία της χώρας μας κρύβονται, με κάποιο μεταφυσικό τρόπο, οι απαντήσεις στα προβλήματα του σήμερα, ότι η Ελλάδα έχει ξαναζήσει τις ίδιες καταστάσεις, επομένως και οι λύσεις των προβλημάτων θα βρίσκονται κάπου στο παρελθόν. Δυστυχώς ή ευτυχώς, όμως, η Ιστορία δεν κάνει κύκλους.


Τα περισσότερα από τα έργα της Ιστορίας που γνωρίζουν εκδοτική επιτυχία τα τελευταία χρόνια δεν μεταφέρουν απαραιτήτως καινούργιες αντιλήψεις, αντιθέτως πρόκειται για απόψεις που είχαν διατυπωθεί στο παρελθόν, χωρίς να τους δοθεί η σημασία που τους άξιζε και που στο σημερινό περιβάλλον έρχονται δυναμικά στην επιφάνεια.

Το αναγνωστικό κοινό βρίσκει στη θεματική τους ή, ακόμα, και στο περιεχόμενό τους κάτι που κινεί το ενδιαφέρον του γιατί του θυμίζει την πραγματικότητα που ζει, π.χ. ο Εμφύλιος ή ο Εθνικός Διχασμός και το ενδιαφέρον που προκαλούν δεν είναι άσχετα με την πολιτική πόλωση που καλλιεργήθηκε τα χρόνια της κρίσης.

 
Επιπλέον, μια νέα γενιά ιστορικών προσπαθεί να κάνει αισθητή την παρουσία της, επωφελούμενη από το περιβάλλον που έχει διαμορφωθεί και προτείνοντας πιο σύγχρονες θεματικές και προσεγγίσεις.


Όσον αφορά το ερώτημα τι κρατά κανείς από τα τόσα βιβλία που κυκλοφορούν, σε τι εμβαθύνει και πού τον βοηθούν, φοβούμαι ότι δεν μπορώ να δώσω μια απάντηση. Ένα βιβλίο Ιστορίας στην καλύτερη περίπτωση μπορεί να μάθει σε κάποιον ότι ο κόσμος στον οποίο ζούμε δεν είναι τόσο απλός όσο συνήθως νομίζουμε και ότι τα μανιχαϊστικά σχήματα που συχνά αντιμετωπίζουμε στην καθημερινότητά μας είναι παραπλανητικά. Και σίγουρα θα πρέπει να έχει κατά νου ότι ποτέ κανείς δεν διδάχτηκε κάτι από την Ιστορία.

Από τις εκδόσεις Πατάκη κυκλοφορεί το βιβλίο του «Τα κακομαθημένα παιδιά της Ιστορίας»

Στάθης Καλύβας

Kαθηγητής στο Πανεπιστήμιο Yale των ΗΠΑ

Η αίσθηση που έχω από τις εκδοτικές αγορές που παρακολουθώ (ΗΠΑ, Μεγάλη Βρετανία και Γαλλία πρωταρχικά) είναι πως η αύξηση του ενδιαφέροντος για την Ιστορία δεν αποτελεί διεθνή τάση αλλά κυρίως ελληνικό φαινόμενο. Στον βαθμό που ισχύει, η παρατήρηση αυτή σημαίνει πως το ενδιαφέρον του κοινού για την Ιστορία συνδέεται αναπόφευκτα με την κρίση.


Ένα συγκεκριμένο κοινό, φαντάζομαι κυρίως μεσαίων και μεγαλύτερων ηλικιών (γιατί οι έρευνες δείχνουν πως οι νεότερες ηλικίες δεν είναι τόσο φιλικές προς τον τυπωμένο γραπτό λόγο), στρέφεται προς το παρελθόν για να κατανοήσει το παρόν και να ανιχνεύσει το μέλλον.


Η ανάγκη αυτή από την πλευρά της «ζήτησης» ευτύχησε να συμπέσει με μια σημαντική εξέλιξη από την πλευρά της «προσφοράς», καθώς σημαντικοί κορυφαίοι Έλληνες ιστορικοί (Κώστας Κωστής, Γιώργος Δερτιλής κ.ά.) και πολιτικοί επιστήμονες (Γιώργος Μαυρογορδάτος, Νίκος Μαραντζίδης κ.ά.), χτίζοντας πάνω σε δεκαετίες εξειδικευμένων ακαδημαϊκών μελετών, πραγματοποίησαν μια αποφασιστική στροφή προς τη δημόσια ιστορία.

Γράφοντας με απλό και κατανοητό τρόπο, έφεραν το αναγνωστικό κοινό σε γόνιμη επαφή με το απόσταγμα της επιστημονικής μελέτης της Ιστορίας. Η στροφή αυτή υπήρξε αποφασιστική γιατί ως τότε στο πεδίο της δημόσιας ιστορίας κυριαρχούσαν δημοσιογράφοι και δημοσιολογούντες που συνέβαλλαν στη διάδοση και εμπέδωση προβληματικών αντιλήψεων, συνήθως στην εθνολαϊκίστικη γραμμή του «αδικημένου και πάντα προδομένου περιούσιου λαού».

Τα βιβλία αυτά συναντιούνται στην πρόθεσή τους να απομυθοποιήσουν την Ιστορία μας και να την αποδώσουν απαλλαγμένη από τις λυρικές κορόνες ενός διάχυτου ρομαντισμού που τη χαρακτηρίζει στη δημόσια εκδοχή της.

Οι αντιλήψεις αυτές είναι πλέον βαθιά ριζωμένες στο συλλογικό μας υποσυνείδητο. Μπορεί να ενδύονται ένα αριστερόστροφο λεξιλόγιο, αλλά συγγενεύουν με ακροδεξιού τύπου αυταρχικά αντανακλαστικά, τα οποία και τροφοδότησαν απλόχερα στη διάρκεια της κρίσης.


Βρισκόμαστε, με άλλα λόγια, μπροστά σε μια δυνητικά σημαντική στροφή στην ιστορική μας παιδεία. Το ζητούμενο είναι να παγιωθεί και κυρίως να περάσει στις νεότερες γενιές που προς το παρόν τροφοδοτούνται κυρίως από την κακής ποιότητας σχολική ιστορία και την αφιλτράριστη πρόσβαση στη συνωμοσιολογική και τερατολογική «σούπα» που κυριαρχεί στο Διαδίκτυο.


Η παρατήρηση αυτή με οδηγεί σε μια καίρια επισήμανση. Η σημασία των ιστορικών έργων που συνάντησαν την ενθουσιώδη ανταπόκριση του κοινού τα τελευταία χρόνια δεν έγκειται, θεωρώ, τόσο στο περιεχόμενό τους, που, άλλωστε, καλύπτει μια πολύ μεγάλη γκάμα θεμάτων, όπως ο Εμφύλιος Πόλεμος ή ο Εθνικός Διχασμός.

Τα βιβλία αυτά συναντιούνται στην πρόθεσή τους να απομυθοποιήσουν την Ιστορία μας και να την αποδώσουν απαλλαγμένη από τις λυρικές κορόνες ενός διάχυτου ρομαντισμού που τη χαρακτηρίζει στη δημόσια εκδοχή της.


Η απομυθοποιητική αυτή διάστασή τους είναι το χαρακτηριστικό στοιχείο που κατά τη γνώμη μου δεσπόζει και καθορίζει τη βαθύτερη σημασία τους και μ' αυτό εννοώ την ποιότητα που προβάλλει μέσα από αυτά. Τα βιβλία αυτά χαρακτηρίζονται από στιβαρή λογική και τεκμηρίωση και στέρεη επιχειρηματολογία.


Από την άποψη αυτή, επομένως, ο παιδευτικός τους ρόλος είναι κομβικός, καθώς το σχολείο, το πανεπιστήμιο, ο δημόσιος λόγος, η καλλιτεχνική παραγωγή και τα περισσότερα ΜΜΕ καλλιεργούν συστηματικά την ένδεια της σκέψης, υπονομεύοντας τη δυνατότητα των ανθρώπων να συλλογίζονται με σαφήνεια και λογική.


Σε μια εποχή κοσμογονικών τεχνολογικών αλλαγών, όπου η κριτική ικανότητα είναι απαραίτητη για το φιλτράρισμα και την ερμηνεία μιας πληροφόρησης που μας παρέχεται απλόχερα, η συμβολή αυτή είναι καίρια όχι μόνο για την κατανόηση του παρελθόντος αλλά και για τη διαχείριση του παρόντος και τις προοπτικές του μέλλοντος, αφού η παγίωση και εμβάθυνση της δημοκρατίας εξαρτώνται από την κριτική ικανότητα των πολιτών.

Από τις εκδόσεις Μεταίχμιο κυκλοφορεί το βιβλίο του «Πού είμαστε και πού πάμε» και από τις εκδόσεις Παπαδόπουλος το «Καταστροφές και Θρίαμβοι»

Βιβλίο
4

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Ιωάννα Τσιβάκου: «Δεν έχει χρόνο ο σημερινός άνθρωπος να γνωρίσει τον άλλον κι εδώ βρίσκεται η δυστυχία του»

Βιβλίο / Ιωάννα Τσιβάκου: «Δεν έχει χρόνο ο σημερινός άνθρωπος να γνωρίσει τον άλλον κι εδώ βρίσκεται η δυστυχία του»

Η συγγραφέας και ομότιμη καθηγήτρια Κοινωνιολογίας του Παντείου Πανεπιστημίου μιλά για την εποχή μας, τον χώρο της εκπαίδευσης και την ταυτότητα του νεοέλληνα.   
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
«Η άνοδος της δεξιάς συνδέεται με τις αποτυχίες της αριστεράς»

Βιβλίο / «Η άνοδος της δεξιάς συνδέεται με τις αποτυχίες της αριστεράς»

Ο Ντόναλντ Σασούν, ομότιμος καθηγητής Συγκριτικής Ευρωπαϊκής Ιστορίας στο Πανεπιστήμιο Queen Mary του Λονδίνου και άλλοτε στενός φίλος, συνεργάτης και επιμελητής των βιβλίων του Έρικ Χoμπσμπάουμ, μιλά στη LiFO.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Η Κάλλας δεν ήταν τραγική φιγούρα και δεν εγκατέλειψε την καριέρα της για τον Ωνάση

Βιβλίο / Η Κάλλας δεν ήταν τραγική φιγούρα και δεν εγκατέλειψε την καριέρα της για τον Ωνάση

Η συγγραφέας του βιβλίου “Diva”, Ντέζι Γκούντγουιν, τονίζει με άρθρο της στον Guardian ότι το να χαρακτηρίζει κανείς τη ζωή της κορυφαίας τραγουδίστριας τραγική, σημαίνει ότι την αδικεί κατάφωρα.
THE LIFO TEAM
Η Θήβα που δεν ξέρουμε

Βιβλίο / Η Θήβα που δεν ξέρουμε

Ο Βρετανός ιστορικός Πολ Κάρτλετζ αποκαθιστά την ιστορική πόλη της αρχαιότητας που αντιμετώπιζαν υπεροπτικά οι Αθηναίοι. Δείχνει πώς τα θηβαϊκά θέματα επιβιώνουν στη σύγχρονη τέχνη, γράφει για τον Επαμεινώνδα που είχε έναν μόνο τραχύ μανδύα, παρουσιάζει την κοινωνία που δημιουργεί τον Ιερό Λόχο, ένα στρατιωτικό σώμα που αποτελείται αποκλειστικά από εραστές και ερώμενους.
ΝΙΚΟΣ ΜΠΑΚΟΥΝΑΚΗΣ
Συζητώντας για ένα θέμα ταμπού της ελληνικής κοινωνίας, τους δωσίλογους της Κατοχής

Βιβλίο / Oι δωσίλογοι, ένα θέμα ταμπού της ελληνικής κοινωνίας

Μέσα από την έρευνά του σε αρχεία που μέχρι σήμερα παραμένουν κλειστά ο ιστορικός Μενέλαος Χαραλαμπίδης εξετάζει τα γεγονότα και τα πρόσωπα που συνεργάστηκαν με τους Γερμανούς κατακτητές σε μια πολύπαθη και αιματηρή για την Αθήνα περίοδο.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Το πρώτο μυθιστόρημα της Καλλιρρόης Παρούση μπήκε στα ευπώλητα από στόμα σε στόμα

Βιβλίο / Το πρώτο μυθιστόρημα της Καλλιρρόης Παρούση μπήκε στα ευπώλητα από στόμα σε στόμα

Το Λίγα Λόγια για μένα της Καλλιρρόης Παρούση είναι ένα μυθιστόρημα με ποιητικό λόγο που το νεανικό κοινό το ανακάλυψε μέσω word of mouth. Και όπως λέει και ένας φίλος της «ένα καλό βιβλίο είναι σαν μία νάρκη, δεν ξέρεις σε ποιανού την ψυχή θα σκάσει».
M. HULOT
Γκαζμέντ Καπλάνι «Με λένε Ευρώπη»

Το πίσω ράφι / «Με λένε Ευρώπη»: Το βιβλίο ενός Αλβανού μετανάστη για τις περιπέτειές του στην Ελλάδα

Ο Γκαζμέντ Καπλάνι εναλλάσσει την εμπειρία του στην Ελλάδα με τις μικρές οδύσσειες ανθρώπων που άφησαν πίσω την πατρίδα τους, σε ένα βιβλίο που κινείται διαρκώς μεταξύ μυθοπλασίας και πραγματικότητας και καταπιάνεται με το ανεξάντλητο θέμα της μετανάστευσης και της ταυτότητας.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
Ο Larry Gus διάβασε τον «Οδυσσέα» του Τζόις περπατώντας τους δρόμους της Αθήνας

The Book Lovers / Ο Larry Gus διάβασε τον «Οδυσσέα» του Τζόις περπατώντας τους δρόμους της Αθήνας

O Νίκος Μπακουνάκης συζητά με τον μουσικό και συνθέτη Larry Gus, aka Παναγιώτη Μελίδη, για τα βιβλία που επηρέασαν τη μουσική του. Πρόκειται για έναν εντελώς ιδιοσυγκρασιακό αναγνώστη.
ΝΙΚΟΣ ΜΠΑΚΟΥΝΑΚΗΣ
«Μέχρι τον Αύγουστο»: Το ‘χαμένο’ μυθιστόρημα του Γκαμπριέλ Γκαρσία Μάρκες έπρεπε να παραμείνει χαμένο

Βιβλίο / «Μέχρι τον Αύγουστο»: Το «χαμένο» μυθιστόρημα του Γκαμπριέλ Γκαρσία Μάρκες έπρεπε να παραμείνει χαμένο

Το βιβλίο προσφέρει στιγμιαίες απολαύσεις, αλλά είναι ολοφάνερα ημιτελές και πολλά σημεία του μοιάζουν τόσο κακογραμμένα που καθιστούν απολύτως κατανοητή την επιθυμία του συγγραφέα να μην εκδοθεί ποτέ.
THE LIFO TEAM
Ο σουρεαλιστικός «συντε(λο)γοτεχνικός» κόσμος του Αχιλλέα ΙΙΙ

Βιβλίο / Ο σουρεαλιστικός «συντε(λο)γοτεχνικός» κόσμος του Αχιλλέα ΙΙΙ

Ο βραβευμένος συγγραφέας που μόλις κυκλοφόρησε τη συλλογή διηγημάτων του με τον διφορούμενο τίτλο «Τέλος Πάντων» εξηγεί, μεταξύ πολλών άλλων, γιατί τον απασχολούσε συνέχεια το τέλος του κόσμου, σε σημείο που του έγινε εμμονή.
M. HULOT
Πέρα από τις Ακυβέρνητες πολιτείες: O Τσίρκας, ο Σεφέρης, ο Κοτζιάς και η Χούντα του 1967

Lifo Mini – Series / Πέρα από τις Ακυβέρνητες Πολιτείες: O Τσίρκας, ο Σεφέρης, ο Κοτζιάς και η Χούντα του '67

H Κωνσταντίνα Βούλγαρη σκιαγραφεί την προσωπικότητα του Στρατή Τσίρκα, μιλά για τη φιλία του με τον Σεφέρη, την πολιτική του δράση μέσα στη Δικτατορία, αλλά και για το πώς έπεισε τον Παύλο Ζάννα να μεταφράσει Προυστ, μέσα στη φυλακή. Στο podcast ακούγονται για πρώτη φορά αποσπάσματα από διάλεξη που είχε δώσει ο Σ. Τσίρκας μαζί με τον Α. Kοτζιά.
THE LIFO TEAM
Σέρχιο Πιτόλ «Συζυγική ζωή»

Το Πίσω Ράφι / «Η συζυγική ζωή»: Η απολαυστική σάτιρα του Σέρχιο Πιτόλ για τις δηλητηριασμένες σχέσεις

Μέσα από τις απέλπιδες προσπάθειες μιας γυναίκας ν’ απαλλαγεί οριστικά από τον άπιστο σύζυγό της, με τη λοξή και ειρωνική ματιά του, ένας από τους κορυφαίους σύγχρονους Λατινοαμερικανούς συγγραφείς μεταμορφώνει σε φάρσα αυτό που άλλοι θα έβλεπαν ως τραγωδία.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
Paul Lynch

Βιβλίο / Paul Lynch: «Υπάρχουν συγγραφείς που παίζουν στο κέντρο του γηπέδου, εγώ παίζω στα άκρα»

Ο πέμπτος Ιρλανδός συγγραφέας που παίρνει το Booker εξηγεί στη Βένα Γεωργακοπούλου γιατί στην Ιρλανδία βγαίνουν τόσο σημαντικά βιβλία, περιγράφει πως σε μια λαϊκή σχολίασαν το βραβευμένο βιβλίο του ως «πολύ μαύρο» και πως αν καθόταν να γράψει κάτι για να κερδίσει, αυτό δεν θα ήταν το «Τραγούδι του προφήτη».
ΒΕΝΑ ΓΕΩΡΓΑΚΟΠΟΥΛΟΥ
Nανά Δαρειώτη: «Ε. Ζολά, Κ. Μπλίξεν και Ε. Βουτσινά - Οι συγγραφείς που θα με συνδέουν πάντα με την κουλτούρα του φαγητού»

The Book Lovers / «Ο Ζολά, η Μπλίξεν και η Βουτσινά θα με συνδέουν πάντα με την κουλτούρα του φαγητού»

Ο Νίκος Μπακουνάκης συζητάει με την δημοσιογράφο γεύσης Νανά Δαρειώτη για όλα εκείνα τα βιβλία που την διαμόρφωσαν αλλά και για τα αστυνομικά μυθιστορήματα που την ξαναέβαλαν στον κόσμο της ανάγνωσης μετά από μια βασανιστική περίοδο long covid που πέρασε τελευταία.
ΝΙΚΟΣ ΜΠΑΚΟΥΝΑΚΗΣ

σχόλια

2 σχόλια
Εξαιρετικό ρεπορτάζ. Φυσικά πουλάνε γιατί μιλάνε με γλώσσα απλή για την Ιστορία. Εξηγούν. Είχαμε βαρεθεί στο δήθεν κλάμα με την παραλογοτεχνία των χαμένων πατρίδων, Σμύρνη, Πόλη, κλπ γραμμένα στο πόδι από κάθε άσχετο, χωρίς κανένα ιστορικό υπόβαθρο τεκμηριωμένο.
Όλοι έχουμε την απορία γιατί φτάσαμε εδώ και τις πταίει.Όλοι ψάχνουμε να βρούμε γιατί οι συμπολίτες μας και εμείς οι ίδιοι συνήθως είμαστε ανώριμοι κι έχουμε επιλεκτική μνήμη.Όλοι ψάχνουμε γιατί η Ελλάδα πτωχεύει σε τακτά χρονικά διαστήματα.Η απάντηση στα ανωτέρω βέβαια δεν μπορεί να είναι 'πιστευε και μη ερευνα' όπως διατείνεται μερίδα της αριστεράς (φταίνε οι Καλυβας-Μαρατζιδης για το ξαναγραψιμο του εμφυλίου) ούτε μια ακατάληπτη συνωμοσιολογία (βλ. υπόθεση Αριάδνη ή λιακοπουλισμός).Η αυτογνωσία μας, η οποία περνά μέσα από τη γνώση της ιστορίας μας, καλό κάνει. Αρκεί να μην γίνουμε ομφαλοσκόποι.
Σαφως η αυτογνωσία μας περνα απο την ιστορία αλλά για ποιο λογο φτάσαμε ως εδω , είναι θεμα οικονομιας και οχι ιστορίας.Και οταν η πατριδα είναι υπο κατοχη,αυτοι που πολεμανε τον εχθρο είναι πατριωτες,και αυτοι που πολεμανε στο πλαι του ,φορωντας τις στολες του, είναι προδοτες.ο ιστορικος που δικαιολογεί τους δευτερους δεν είναι αμεροληπτος.
Έχεις δίκιο. Η πατρίδα μας είναι υπό κατοχή από ανόητους λαϊκιστές, που επιθυμούν να χρησιμοποιούν το εμφυλιοπολεμικό κλίμα προκειμένου να μην φαίνεται η ιδεολογική τους ένδεια.Ή με τον λαϊκισμό ή με τη λογική. Ή με την εμφυλιολαγνεια ή με το μέλλον. Ή με την εμπάθεια ή με την επιστήμη.Τοχε πει κι ο χριστούλης: "δεν γίνεται να υπηρετείς δύο αφέντες".