Μια οπτικοακουστική εγκατάσταση που θα παρουσιαστεί σε λίγες μέρες στο πλαίσιο του φεστιβάλ SKG Bridges Festival 2019 στη Θεσσαλονίκη έχει κάτι που μοιάζει βγαλμένο από υπνοβασία.
Η εγκατάσταση "Thessaloniki through fragments" αποτελείται από ένα 3d spatial βίντεο (βίντεο περιπάτου) που λειτουργεί ως καμβάς πάνω στον οποίο προβάλλονται χαρακτήρες, από έργα Ελλήνων ζωγράφων του 19ου αιώνα, που θα μπορούσαν να έχουν ζήσει στην πόλη σε διαφορετικές ιστορικές περιόδους.
Οι χαρακτήρες αυτοί, «ζωντανεύουν» μπροστά στο βλέμμα του θεατή και κάνοντας μικρές κινήσεις, τον προσκαλούν να τις ακούσει να του μιλούν. Του αφηγούνται ιστορίες, από διαφορετικές εποχές που σχετίζονται με την πόλη της Θεσσαλονίκης, μέσα από κόκκινες χοάνες που έχουν προσαρμοστεί στο στόμα τους.
Σημείο εκκίνησης της εγκατάστασης "Thessaloniki through fragments" είναι η αγορά Καπάνι. Η συγκεκριμένη αγορά φέρει ίχνη πολλών εποχών και εμπειριών της πόλης, των οποίων η ανάδειξη, είναι ο στόχος της συγκεκριμένης εικαστικής παρέμβασης.
Μέσω «εργαλείων» όπως η ανασύνθεση εικόνων, τα ολογράμματα, η σύγκλιση ήχων, αναμνήσεων και ψηφιακών δεδομένων γίνεται μια απόπειρα, η Θεσσαλονίκη του σήμερα να συνδεθεί με εικαστικές αναπαραστάσεις και μέσω αυτών με την βιωματική της ιστορία.
Πιο συγκεκριμένα το ιστορικό "αστικό τοπίο" της αγοράς Καπάνι αποσυντίθεται και επανασυντίθεται με τη μορφή εικονοκυττάρων (pixel) που αντιστοιχούν σε συντεταγμένες. Αυτά τα σημεία σε συνδυασμό με τα ηχητικά αποσπάσματα που το συνοδεύουν, δημιουργούν ένα οπτικοακουστικό χάρτη της στοάς, τοποθετώντας την εμπειρία της περιήγησης της πόλης σε μια εικονική τρισδιάστατη απεικόνιση.
Το οικείο περιβάλλον της στοάς μετατρέπεται σε ανοίκειο ώστε ο επισκέπτης να το δει με φρέσκια ματιά και να ανανεώσει το ενδιαφέρον του γι αυτό. Να ανακαλύψει τις ποιότητες και την πολυμορφία που κρύβονται στα επικαλυπτόμενα layers της ιστορίας.
"Η Αγορά Βλάλη, ή αλλιώς το Καπάνι, είναι η παλαιότερη λαϊκή αγορά της Θεσσαλονίκης. Πήρε το όνομά της στα χρόνια της τουρκοκρατίας, γιατί εκεί πωλούνταν άλευρα (η τουρκική φράση ουν-καπάν σημαίνει αγορά αλεύρων). Η σημερινή μορφή της αγοράς διαμορφώθηκε το 1923, μετά την πυρκαγιά του 1917. Την επιλέξαμε γιατί αποτελεί ένα σταυροδρόμι των πιο παλιών δρόμων της Θεσσαλονίκης και αντικατοπτρίζει την ιστορία και τον παλμό της πόλης μέσα στο πέρασμα των αιώνων" εξηγεί η κ. Μαριλένα Κουβίδη, η αρχιτέκτονας μηχανικός και συντονίστρια της καλλιτεχνικής ομάδας «3+2» που έχει δημιουργήσει το έργο.
Ειδικά σχεδιασμένες μεταλλικές κατασκευές εκπέμπουν μέσω αισθητήρων, τεχνολογία Arduino, και όταν ο θεατής πλησιάζει κοντά ξεκινά η διήγηση μιας ιστορίας. Οι αισθητήρες που βρίσκονται πάνω σε κάθε ηχείο μετατρέπουν τον επισκέπτη σε ένα ψηφιακό ποτενσιόμετρο. Κάθε ηχείο επικοινωνεί μέσω ενός microcontroller Arduino με τον υπολογιστή αλλάζοντας την ψηφιακή στάθμη του ήχου ανάλογα με την φυσική θέση του επισκέπτη.
Η οπτικοακουστική εγκατάσταση είναι τοποθετημένη στα λουτρά Μπέη Χαμάμ (Λουτρά Παράδεισος) στη Θεσσαλονίκη, έναν ιδιαίτερο χώρο με πανέμορφη αρχιτεκτονική. Χτίστηκε το 1444, 14 χρόνια μετά την κατάληψη της Θεσσαλονίκης από τον Μουράτ Β΄, πάνω σε απομεινάρια βυζαντινών εκκλησιών, λειτούργησε ως χαμάμ μέχρι τη δεκαετία του 1960 και αναστηλώθηκε τη δεκαετία του 80.
Θεωρήθηκε το ιδανικό σημείο για την συγκεκριμένη εγκατάσταση καθώς μπαίνοντας στο εσωτερικό του απομονώνονται όλοι οι ήχοι από την Εγνατία οδό αλλά και γιατί έχει διατηρηθεί ανέπαφο καθ' όλη την διάρκεια της ιστορίας της πόλης.
"Ο χώρος του χαμάμ υπήρξε πάντα ένας τόπος συνάντησης. Ένας χώρος διάδοσης των ειδήσεων της καθημερινότητας και προσωπικών εξομολογήσεων. Δανειζόμενοι αυτή τη συνθήκη, «βάλαμε» τις φιγούρες της προβολής να μιλούν στον θεατή χαμηλόφωνα στο αυτί μέσα από χοάνες που έχουν προσαρμοστεί στο στόμα τους. Η αφήγηση ξεκινά μόνο όταν ο επισκέπτης πλησιάσει το αυτί του στα χωνιά με στόχο η αφήγηση να έχει τη μορφή της αποκάλυψης μια βιωματικής εμπειρίας" λέει η κ. Κουβίδη και συνεχίζει:
"Θελήσαμε ο θεατής να έχει την αίσθηση ότι συνομιλεί με τις φιγούρες που απαρτίζουν μέρος της τελικής εικόνας video mapping. Ο διάλογος είναι προσωπικός καθώς οι φωνές που απαγγέλουν ιστορίες της Θεσσαλονίκης είναι ψιθυριστές. Περιπλανιέται έτσι στους δρόμους αλλά και στην ιστορία της πόλης. Αυτός ο διάλογος ευελπιστούμε ότι θα ενισχύεται από τη περιέργεια του θεατή να μάθει για τις προσωπικές ιστορίες και έτσι να γνωρίσει καλύτερα τα πρόσωπα που ζουν στους δρόμους της Θεσσαλονίκης αλλά και την ιστορία της ίδιας της πόλης".
Στην ουσία χρησιμοποιήθηκαν φιγούρες του 19ου αιώνα όπως παρουσιάζονται μέσα από ζωγραφικούς πίνακες όπως «Το φλερτ» του Θεόδωρου Ράλλη, το «Κοριτσάκι που παίζει» του Νικόλαου Γύζη, «Η αναμονή» του Νικηφόρου Λύτρα, και οι «Στιγμές ξεκούρασης» του Θεόδωρου Ράλλη ενώ τα κείμενα προέρχονται από παλιές εφημερίδες της Θεσσαλονίκης, καταγεγραμμένες προσωπικές μαρτυρίες και πεζά κείμενα συγγραφέων της πόλης.
Η παρουσίαση του video θα γίνεται με την εγγραφή του βίντεο περιπάτου εισάγοντάς το στο πρόγραμμα Agisoft Metashape, το οποίο επεξεργάζεται ψηφιακές εικόνες φωτογραμετρικά, αποδίδοντας τρισδιάστατα δεδομένα δηλαδή στοιχεία χώρου 3d spatial data.
Ειδικά σχεδιασμένες μεταλλικές κατασκευές εκπέμπουν μέσω αισθητήρων, τεχνολογία Arduino, και όταν ο θεατής πλησιάζει κοντά ξεκινά η διήγηση μιας ιστορίας. Οι αισθητήρες που βρίσκονται πάνω σε κάθε ηχείο μετατρέπουν τον επισκέπτη σε ένα ψηφιακό ποτενσιόμετρο. Κάθε ηχείο επικοινωνεί μέσω ενός microcontroller Arduino με τον υπολογιστή αλλάζοντας την ψηφιακή στάθμη του ήχου ανάλογα με την φυσική θέση του επισκέπτη.
Η συλλογή των έργων έγινε μέσα από εντατική έρευνα σε συνέργεια με τις δυνατότητες που δίνει η τεχνολογία. Σε συνδυασμό με τα νέα μέσα και την μεθοδολογία που ακολουθείται, προτείνεται ένας νέος τρόπος ανάγνωσης και διάδρασης με την ιστορία της πόλης και των διαφορετικών διαστρωματώσεων της.
Η καλλιτεχνική ομάδα «3+2» αποτελείται από ανθρώπους που δραστηριοποιούνται σε διάφορους τομείς όπως αρχιτεκτονική, sound design, design αντικειμένου, θέατρο και προγραμματισμό. O βασικός πυρήνας της ομάδας «3+2» είναι οι: Μαριλένα Κουβίδη, Νίκη Δημοπούλου και Μελίνα Αναλυτή.
Τα μελλοντικά σχέδια της ομάδας αφορούν δράσεις στον αστικό χώρο καθώς και τον σχεδιασμό και τη μεταφορά του έργου "Τhessaloniki Through Fragment" σε άλλες πόλεις όπως Αθήνα – Κρήτη κλπ.( Αthens Through Fragment κλπ).
Πέμπτη 09 Μαίου - Σάββατο 11 Μαίου από 10:00 - 20:00 στο Μπέη Χαμάμ (Λουτρά Παράδεισος) Θεσσαλονίκη.
