Μία και μόνο φωτογραφία του Τσέσκι Κρούμλοβ ήταν αρκετή για να ενταχθεί η Νότια Βοημία σε ένα ταξίδι με αυτοκίνητο στην Κεντρική Ευρώπη – και λέω η Νότια Βοημία, γιατί, βέβαια, δεν περιοριστήκαμε μόνο σε αυτό. Με βάση τη μεσαιωνική πόλη του 13ου αιώνα εξερευνήσαμε την περιοχή, που βρίσκεται κοντά στα σύνορα με την Αυστρία, κι αποζημιωθήκαμε και με το παραπάνω για τα άπειρα χιλιόμετρα οδήγησης.
Τσέσκι Κρούμλοβ
Το Τσέσκι Κρούμλοβ είναι από τα ωραιότερα μέρη που έχω επισκεφθεί στην Ευρώπη. Πρωτοαντικρίζοντάς το σκέφτηκα ότι μοιάζει περισσότερο με σκηνικό παραμυθιού. Την εξαιρετική του ομορφιά δεν την οφείλει μόνο στα αυθεντικά και καλοδιατηρημένα κτίρια γοτθικής, κυρίως, αρχιτεκτονικής και στο εντυπωσιακό κάστρο – γι' αυτούς τους λόγους το 1992 ανακηρύχθηκε από την UNESCO Μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς. Το φυσικό τοπίο είναι αυτό που το κάνει να ξεχωρίζει. Η πόλη, που υπήρξε σημαντικό εμπορικό κέντρο, χτίστηκε τον 13ο αιώνα στις όχθες του ποταμού Μολδάβα και για την ακρίβεια σε έναν ελιγμό του, με αποτέλεσμα να κυκλώνεται από το ποτάμι. Στο κέντρο της υψώνονται απόκρημνα βράχια, πάνω στα οποία είναι γαντζωμένο το κάστρο, που συνδέεται με γέφυρες με την πόλη. Η κατασκευή του δεν ήταν καθόλου απλή. Η πανίσχυρη οικογένεια Ρόζμπερκ, στην οποία ανήκε μέχρι το 1602, όταν την ξεκίνησε το 1302 είχε να αντιμετωπίσει το ακανόνιστο σχήμα των βράχων και τις δυσκολίες που αυτό επέφερε. Αυτές οι δυσκολίες αντιμετωπίστηκαν με μια σειρά από κλίμακες και γέφυρες, εντυπωσιακές για τις δυνατότητες της εποχής. Το 1717 το κάστρο περιήλθε στην κυριότητα των Σβάρτσενμπεργκ, οι οποίοι το επέκτειναν, με αποτέλεσμα σήμερα να είναι το δεύτερο μεγαλύτερο της Τσεχίας, μετά από αυτό της Πράγας. Αφού εξαντλήσετε κάθε πιθανή γωνία λήψης φωτογραφιών, αξίζει να δείτε το εσωτερικό του. Γοτθικά, μπαρόκ και αναγεννησιακά στοιχεία χαρακτηρίζουν τις αίθουσες που είναι επισκέψιμες, αυτό που κλέβει όμως την παράσταση είναι το μπαρόκ θέατρο του κάστρου. Χτιζόταν από το 1680 μέχρι το 1682 και είναι από τα παλαιότερα θέατρα της Ευρώπης. Σήμερα σώζονται αρκετά αυθεντικά σκηνικά και κουστούμια καθώς και ο μηχανισμός της σκηνής. Προσωπικά, δεν ανήκω στους «αναρριχητές» πύργων και καμπαναριών, τα 162 σκαλοπάτια του πύργου του κάστρου, όμως, σας εγγυώμαι ότι αξίζει να τα ανεβείτε. Η θέα κόβει την ανάσα και μόνο έτσι μπορεί να έχει κανείς πλήρη εικόνα του οικισμού, τον οποίο διασχίζει ο Μολδάβας, δημιουργώντας μαιάνδρους. Το κάστρο διαθέτει και τεράστιους κήπους, αλλά δεν μπορώ να πω ότι με εντυπωσίασαν. Καθώς φεύγαμε, αντιληφθήκαμε ότι όλοι κοιτούσαν κάτω από τη γέφυρα της κεντρικής εισόδου. Σκύβοντας, αντικρίσαμε μια αρκούδα! Από το 1707 μέχρι σήμερα η παρουσία τους είναι αδιάλειπτη, μια και είναι σύμβολο του κάστρου. Ο χώρος στον οποίο κυκλοφορούν είναι μεγάλος και καταπράσινος, ωστόσο τις λυπήθηκα. Δεν ξέρω αν αυτό τις παρηγορεί, πάντως τις ημέρες των Χριστουγέννων γίνεται μια γιορτή και όλοι τους προσφέρουν γλυκά, πάρα πολλά γλυκά.
Το κάστρο μπορεί να είναι το σημαντικότερο αξιοθέατο, τίποτα όμως δεν συγκρίνεται με το περπάτημα στα λιθόστρωτα καλντερίμια και στα γεφυράκια της πόλης. Τα τελευταία χρόνια, μάλιστα, την περπατά πολύς κόσμος. Μέχρι το απόγευμα, που έφυγαν τα γκρουπ που είχαν έλθει μονοήμερη εκδρομή από την Πράγα, η οποία απέχει 170 χιλιόμετρα, το Τσέσκι Κρούμλοβ ήταν πλημμυρισμένο από τουρίστες. Ακόμα κι έτσι, όμως, μπορούσε κανείς να αποφύγει την κίνηση, μια και η πόλη είναι γεμάτη καλόγουστα café κι εστιατόρια που φτάνουν για όλους. Εμείς τιμήσαμε επανειλημμένως και τα μαγαζάκια που πουλούσαν trdelnik, το γνωστό και στην Ελλάδα, πλέον, γλυκό, που μοιάζει με τσουρέκι στη σούβλα – το γεμίζαμε και με διάφορα λιμπιστικά, να μην είναι άδειο! Γεμάτο ήταν και το ποτάμι κανό και βάρκες που έκαναν τον γύρο του μεσαιωνικού κέντρου, καθώς και με κολυμβητές που πλατσούριζαν. Εμείς προτιμήσαμε τη στεριά και ξεκινήσαμε από την κεντρική πλατεία, τη vάμιεστι Σβόρνοστι. Στην πλατεία, που είναι πολύχρωμη και κουκλίστικη, θα δείτε το οκτάγωνο σιντριβάνι με το άγαλμα της Παναγίας στην κορυφή και γλυπτά αγίων στη βάση του. Πρόκειται για μνημείο του 1714 που υπενθυμίζει την επιδημία πανώλης που έπληξε την πόλη το 1680. Εδώ βρίσκεται και το δημαρχείο με τις έξοχες στοές γοτθικού ρυθμού και πίσω από την πλατεία υψώνεται ο ναός του Αγίου Βίτου που χτίστηκε τον 15ο αιώνα. Ενδιαφέρον έχει το Μουσείο Μαριονέτας, αυτό όμως που δεν πρέπει να χάσετε είναι το Μουσείο Egon Schiele. Ο Αυστριακός εξπρεσιονιστής ζωγράφος και προστατευόμενος του Γκούσταβ Κλιμτ έφτασε το 1911 στο Τσέσκι Κρούμλοβ, στο οποίο είχε ρίζες η μητέρα του, και προκάλεσε σοκ στους συντοπίτες του, εξαιτίας των περίφημων γυμνών του. Μπορεί τότε η πόλη να μην τον «σήκωνε», σήμερα όμως του έχει αφιερώσει ένα γοητευτικό μουσείο που στεγάζεται σε ένα μεσαιωνικό ζυθοποιείο και περιλαμβάνει και έργα του ζωγράφου με μοντέλο την ίδια την... πόλη. Έπειτα από αιώνες ακμής, το τέλος του Β' Παγκόσμιου Πολέμου βρήκε το Τσέσκι Κρούμλοβ ταλαιπωρημένο και φτωχό. Η ομορφιά του, όμως, ήταν αρκετή για να το σώσει.
Τσέσκε Μπουντεγιόβιτσε
Το Τσέσκε Μπουντεγιόβιτσε είναι η πρωτεύουσα της Νότιας Βοημίας. «Μπούντβαϊς» είναι το γερμανικό του όνομα κι αν κάτι σας θυμίζει, έχετε δίκιο. Εδώ παράγεται η διάσημη τσέχικη μπίρα «Budweiser» και βέβαια μπορείτε να την πιείτε παντού. Η πόλη είναι χτισμένη στο σημείο όπου ο ποταμός Μάλμε ενώνεται με τον Μολδάβα και είναι σχεδιασμένη σύμφωνα με τα μεσαιωνικά πρότυπα, με οριζόντιους και κάθετους δρόμους. Στο κέντρο του βρίσκεται η νάμιεστι Πρέμισλα Οτακάρα Β', η μεγαλύτερη πλατεία της Τσεχίας, που μαρτυρά τη μεγάλη άνθηση που γνώρισε η πόλη κατά το παρελθόν. Στην πλατεία καθίσαμε για τον πρώτο καφέ της ημέρας και για να την παρατηρήσουμε ξεκούραστα, πριν αρχίσουμε να την περπατάμε. Τα περισσότερα κτίριά της είναι του 18ου και 19ου αιώνα και το εντυπωσιακό της Σιντριβάνι του Σαμψών που κατασκευάστηκε το 1727, είναι έργο του Γιόζεφ Ντίτριχ. Το μεγαλοπρεπές δημαρχείο ήταν αναγεννησιακού ρυθμού και το 1730 ο Αντόνιο Μαρτινέλλι φρόντισε να του κάνει ένα μπαρόκ... λίφτινγκ, όπως συνέβη και με άλλα κτίρια της πόλης. Στην απέναντι πλευρά της πλατείας δεσπόζει ο Μαύρος Πύργος του 16ου αιώνα, με 72 μέτρα ύψος, εξαιρετική θέα και, όχι, αυτήν τη φορά δεν ανέβηκα. Αφού εξαντλήσαμε την πλατεία, πήραμε την οδό Piaristicka, η οποία μας οδήγησε στο μεσαιωνικό Μοναστήρι των Δομινικανών – εδώ, το λίφτινγκ που λέγαμε δεν πέτυχε. Δίπλα στην εκκλησία, όμως, στέκεται ένα καταπληκτικό κτίριο, το Σόλνιτσε. «Σόλνιτσε» σημαίνει «μαγαζί αλατιού» και πρόκειται για ένα σπάνιο δείγμα αποθήκης της Αναγέννησης που χτίστηκε το 1513 και έχει αετώματα και πολλά μικρά παράθυρα. Μπροστά στην αποθήκη εκτείνεται μια πλατεία με διαφορετική αύρα από αυτήν της λαμπερής Πρέμισλα Οτακάρα Β', πιο γήινη, οικεία και γαλήνια. Αυτή μας η ανακάλυψη γιορτάστηκε με μπίρες σε μια μπιραρία που θα μπορούσε να βρίσκεται και στα Εξάρχεια. Έχοντας αρκετή μπίρα στον οργανισμό μας, αποφασίσαμε να μην πάμε στη Ζυθοποιία Budvar – την Βudveiser άλλωστε την είχαμε τιμήσει. Για όποιον όμως ενδιαφέρεται, πραγματοποιούνται ωριαίες ξεναγήσεις, κατά τη διάρκεια των οποίων θα μάθετε όλες τις διαφορές που υπάρχουν ανάμεσα στην τσέχικη Budweiser και την αμερικανική. Οι Τσέχοι, βλέπετε, είναι ιδιαίτερα περήφανοι που αντιστέκονται στις επίμονες προσπάθειες του αμερικανικού κολοσσού να τους εξαγοράσει. Μάλλον αισθάνονται σαν το μικρό γαλατικό χωριό, αλλά αν σας κάνουν το κεφάλι καζάνι, πιείτε μια μπίρα στην μπιραρία τους και σίγουρα θα αισθανθείτε καλύτερα.
Κάστρο Χλούμποκα ναντ Βλτάβοου
Επειδή ένα κάστρο δεν είναι ποτέ αρκετό, είπαμε, εκτός από αυτό του Τσέσκι Κρούμλοβ, να επισκεφθούμε στ' αλήθεια άλλο ένα κάστρο. Λέω «στ' αλήθεια», γιατί απ' έξω είδαμε άλλα τρία – η Νότια Βοημία, άλλωστε, είναι γεμάτη. Αποφασίσαμε, λοιπόν, να πάμε στο Χλούμποκα ναντ Βλτάβαου, ένα από τα αξιοθέατα με τη μεγαλύτερη επισκεψιμότητα στην Τσεχία, ώστε να αξίζει ο κόπος αλλά και το ελαφρώς τσουχτερό εισιτήριο. Αφού παρκάραμε το αυτοκίνητο στο δημοτικό πάρκινγκ, βρήκαμε το μονοπάτι και ξεκινήσαμε την ανάβαση, όχι του Κύρου αλλά του ταλαίπωρου. Μετά από ένα εικοσάλεπτο μέσα στο λιοπύρι, φτάσαμε κάθιδροι και σκονισμένοι στο κάστρο, στην είσοδο του οποίου υπήρχε –για φαντάσου!– ένα πάρκινγκ. Το ξέρω ότι αυτά συμβαίνουν και στις καλύτερες οικογένειες, αλλά εκείνη τη στιγμή μια πίκρα την πήρα. Όπως και να έχει, το κάστρο ήταν μπροστά μας, άρα «τέλος καλό, όλα καλά». Το Χλούμποκα ναντ Βλτάβοου στέκεται στην κορυφή ενός βράχου, πάνω από τον Μολδάβα. Αρχικά ήταν ένα μεσαιωνικό βασιλικό φρούριο, το 1662 όμως αγοράστηκε από την οικογένεια Σβάρτσενμπεργκ. Για δύο αιώνες ήταν ευχαριστημένοι, μετά όμως αποφάσισαν ότι θα έπρεπε να μεταφέρουν εκεί τη μόνιμη κατοικία τους στη Βοημία και, φυσικά, κάτι τέτοιο δεν ήταν απλή υπόθεση. Για να μετατρέψουν το φρούριο στο νεογοτθικό κάστρο που σήμερα όλοι σπεύδουν να θαυμάσουν, ξόδεψαν μια ολόκληρη περιουσία. Σχεδίασαν ένα πανέμορφο πάρκο και πρόσθεσαν φοβερά αμυντικά συστήματα για να προστατευτούν από τους εχθρούς τους – μόνο που δεν είχαν εχθρούς. Εκεί όμως που τα έδωσαν όλα ήταν στην εσωτερική διακόσμηση. Η ξενάγηση που πετύχαμε ήταν στα τσέχικα, μας έδωσαν όμως κατατοπιστικά έντυπα στα αγγλικά και ξεκινήσαμε την περιήγηση. Λίγα λεπτά μετά είχαμε απλώς χαζέψει. Η απίστευτη πολυτέλεια των δωματίων, τα έργα τέχνης, τα ξυλόγλυπτα έπιπλα, οι βαρύτιμοι τάπητες, οι εξαιρετικές πορσελάνες, δεν μας άφηναν να πάρουμε ανάσα. Σημαντική θεωρείται και η συλλογή όπλων, εγώ όμως εντυπωσιάστηκα από τη βιβλιοθήκη. Δεν ξέρω αν οι Σβάρτσενμπεργκ αγαπούσαν το διάβασμα, σίγουρα πάντως ήταν μερακλήδες. Το κάστρο δικαίωσε τη φήμη του και, τουλάχιστον, δεν πήγε τσάμπα το ανέβασμα. Γενικότερα, η Νότια Βοημία δεν μας απογοήτευσε στιγμή. Προορισμός με ιστορία, παραμυθένιος, οικονομικός και λίγο... μακρινός για να πάει κανείς οδικώς. Ε, δεν μπορούμε να τα έχουμε όλα δικά μας!
σχόλια