Όταν τα «φρικιά» αποτυπώνουν με ειλικρίνεια τη γυναικεία εμπειρία

Όταν τα «φρικιά» αποτυπώνουν με ειλικρίνεια τη γυναικεία εμπειρία Facebook Twitter
«Ξέραμε ότι ήμασταν κάτι νέο»: Η Viv Albertine στη σκηνή με τους Slits, Alexandra Palace, 1980.
0



ΤΑ ’70s ΔΕΝ ΗΤΑΝ ΚΑΛΗ ΠΕΡΙΟΔΟΣ
 για τις γυναίκες στις τέχνες. Καμία περίοδος δεν είναι, αλλά τότε το πράγμα ήταν επικίνδυνο, ειδικά αν ήσουν γυναίκα σε πανκ συγκρότημα. Μια κοπέλα ντυμένη αλλοπρόσαλλα τραβούσε τα βλέμματα. Και σύμφωνα με την αυτοβιογραφία της μουσικού Viv Albertine, έπρεπε να είσαι έτοιμη να μαχαιρωθείς, ή να τρέξεις, ή απλώς να εξηγήσεις ότι τα μαλλιά σου μπορεί να θέλεις να πετάνε, όχι δεν έπαθες ηλεκτροσόκ. Η Viv Albertine έκανε πριν από χρόνια αυτό που τώρα κάνουν πολλοί. Αμφισβητούσε τις κυρίαρχες αντιλήψεις για το ποια εμφάνιση είναι όντως αποδεκτή, είχε τη δική της γνώμη για το τι «πρέπει» να φοράει μια κοπέλα, βαριόταν τους κανονικούς και άλλο δεν ήθελε απ’ το να παίζει μουσική σε συγκρότημα ντυμένη στο στυλ της. Φυσικά, τα συγκροτήματα γύρω της ήταν ομάδες αγοριών (τα οποία τουλάχιστον είχαν τη φρονιμάδα να ντύνονται ανδρόγυνα ή κάπως διαφορετικά από τον μέσο Βρετανό υπάλληλο τράπεζας).

Οι ιστορίες τους είναι γεμάτες αλήθειες που για πολλά χρόνια δεν θεωρούνταν άξιες να ειπωθούν. Τώρα, οι γυναίκες που επέζησαν από πολλούς κινδύνους και προχώρησαν στη ζωή με τους δικούς τους όρους είναι παντού ως συγγραφείς κουλ, περιζήτητων μπεστ-σέλερ. Κάτι αλλάζει.

Η αυτοβιογραφία της Viv Albertine, clothes clothes clothes, music music music, boys boys boys είναι ό,τι πιο ωραίο διάβασα πρόσφατα (διευκρίνιση: δεν ακούω αυτήν τη μουσική, την απόλαυσα για τον απλό λόγο ότι η Albertine ξέρει να λέει ιστορίες). Όπως θα περίμενε κανείς από μια συγγραφέα που δεν φοβάται να διαλέξει τόσο μεγάλο τίτλο για το βιβλίο της, το έργο είναι ειλικρινές. Η Albertine μιλάει για το υπερβολικά αδύνατο σώμα της, την κακή υγεία της, τα ναρκωτικά και την απόρριψη. Περιγράφει πώς είναι όταν ρίχνεσαι με τα μούτρα στην κιθάρα / στους στίχους / στο αερόμπικ / στο τρέξιμο ή στις χειροτεχνίες, προκειμένου να βρεις τι θες να εκφράσεις. Αλλά κυρίως φωτίζει όψεις της ζωής των γυναικών που συχνά μένουν στη σκιά ή κάποιος πιο φοβιτσιάρης άνθρωπος δεν θα τις θεωρούσε υλικό για μπεστ-σέλερ. Την αφήγηση των χρόνων της ξέφρενης νεότητας σε αδιανόητες συναυλίες στο Λονδίνο και στη Νέα Υόρκη ακολουθεί η αφήγηση μιας έκτρωσης, πολλών γυναικολογικών παρεμβάσεων, προκειμένου να αποκτήσει παιδί, ενός δύσκολου καρκίνου και διάφορων περιστατικών κακοποίησης. Όλα αυτά χωρίς μελοδραματισμούς και χωρίς μισόλογα: ένιωθε συχνά τόσο αποσυνδεδεμένη απ’ το ταλαιπωρημένο σώμα της, που το έβλεπε από ψηλά, σαν κάτι ξένο που αιμορραγεί. Ένιωσε ευάλωτη, ανεπαρκής και λίγη μετά από τόσα αγγίγματα γιατρών και περιστασιακών εραστών, ενώ αμφέβαλλε διαρκώς για τον εαυτό της και την ικανότητά της να γράψει μουσική ή κάτι αξιόλογο μετά τη διάλυση του συγκροτήματος Slits, όπου συμμετείχε ως ιδρυτικό μέλος. Τα καταφέρνει πάντα μια χαρά και επιβιώνει, για να αφηγηθεί. 

albertine

H Albertine είναι και η πανκ 23χρονη που κοιμάται σε καταλήψεις, γράφει μουσική και επιτίθεται με τις λέξεις της σε ό,τι την εξοργίζει, αλλά και η σέξι μεσήλικη που μετακομίζει σε άνετο, μεσοαστικό σπίτι πλάι στη θάλασσα, κάνει παιδί, χημειοθεραπείες, ιατρικές εξετάσεις και μοιράζει τη μέρα της μεταξύ φρουτόκρεμας και συναντήσεων με άλλες μαμάδες που πίνουν αυστηρά μόνο τσάι. Μιλάει για τις ενοχές που νιώθει όταν αρρωσταίνει (θ’ αφήσει μόνη της την κόρη της;) και αποκαλύπτει πόσο δύσκολο είναι να παίζεις όρθια κιθάρα μπροστά στο πλήθος μετά από επαγγελματικές απογοητεύσεις και χρόνια αφιερωμένα στο παιδί σου και στις θεραπείες. Διαβάζοντας πώς ένιωθε με τα γυναικολογικά, τη μοναξιά, τις σχέσεις, τις αιμορραγίες της και την αγωνία να είναι πρότυπο για την κόρη της, συνειδητοποιούσα ότι δεν χόρταινα αυτού του είδους την ειλικρινή αποτύπωση της γυναικείας εμπειρίας.

Ένα άλλο πανκ είδωλο και επιδραστική συγγραφέας είναι η Patti Smith. Οι σκέψεις της εμπνέουν έναν τεράστιο αριθμό αναγνωστών παγκοσμίως και η γυναίκα που κάποτε έπρεπε να διεκδικήσει τη θέση της στη σκηνή εδώ και χρόνια λέει κάτι που πλέον δεν φαντάζει επαναστατικό αλλά απλώς όμορφο: οι γυναίκες μπορούν να κάνουν όποια τέχνη θέλουν και να είναι πραγματικά καλές. Δεν ξέρω τι κάνει τόσο πολλούς ανθρώπους να στρέφονται σ’ αυτές τις συγγραφείς-μουσικούς, σίγουρα, μεταξύ άλλων, και η παρηγοριά τού ότι διάφοροι επιτυχημένοι άνθρωποι υπήρξαν μπερδεμένοι στα 20κάτι ή και στα 40κάτι τους, αλλά γράφουν τέλεια. Μικρή σημασία έχει πάντως. Οι ιστορίες τους είναι γεμάτες αλήθειες που για πολλά χρόνια δεν θεωρούνταν άξιες να ειπωθούν. Τώρα, οι γυναίκες που επέζησαν από πολλούς κινδύνους και προχώρησαν στη ζωή με τους δικούς τους όρους είναι παντού ως συγγραφείς κουλ, περιζήτητων μπεστ-σέλερ. Κάτι αλλάζει.

Το άρθρο δημοσιεύθηκε στην έντυπη LiFO.

Το νέο τεύχος της LiFO δωρεάν στην πόρτα σας με ένα κλικ.

Οπτική Γωνία
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Δυο καράβια των παιδικών χρόνων

Οπτική Γωνία / Η αριστοκρατική Μαριλένα και η τραχιά Μυρτιδιώτισσα όργωσαν τις ελληνικές θάλασσες, αφήνοντας το στίγμα τους

Βίος και πολιτεία δυο καραβιών που έγραψαν τη δική τους ξεχωριστή ιστορία στα όχι άγνωστα αλλά και όχι πάντοτε ήρεμα νερά της Ελλάδας.
ΝΙΚΟΛΑΣ ΣΕΒΑΣΤΑΚΗΣ
«Η μόνη καλλιέργεια που σώθηκε είναι της καταναλωτικής πλάνης»

Ρεπορτάζ / «Η μόνη καλλιέργεια που σώθηκε είναι της καταναλωτικής πλάνης»

Ο συγγραφέας Γιάννης Μακριδάκης, που ζει στη Χίο και καλλιεργεί εκεί ο ίδιος τη δική του γη, περιγράφει στη LiFo την καθημερινότητα, που έχει αλλάξει ριζικά μετά τις φωτιές, και την προσπάθεια των κατοίκων να σταθούν ξανά στα πόδια τους.
ΝΤΙΝΑ ΚΑΡΑΤΖΙΟΥ
Θα λήξει τον πόλεμο στην Ουκρανία ο Τραμπ και με ποιους όρους;

Βασιλική Σιούτη / Θα λήξει τον πόλεμο στην Ουκρανία ο Τραμπ και με ποιους όρους;

Πώς θα τελειώσει ο πόλεμος στην Ουκρανία και πόσο κοντά βρισκόμαστε σε αυτό το τέλος; Τραμπ και Πούτιν μοιάζουν αποφασισμένοι, αλλά ο Ζελένσκι και οι Ευρωπαίοι ηγέτες δεν βιάζονται.
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ
Μαζωνάκης: Το χρονικό μιας (ακόμα) διαπόμπευσης

Οπτική Γωνία / Μαζωνάκης: Το χρονικό μιας (ακόμα) διαπόμπευσης

Αν έβγαζε κάποιος ένα συμπέρασμα από τον χειρισμό της υπόθεσης αυτής, θα έλεγε πως «όλα ήταν ένα λάθος». Ένα λάθος το οποίο πολλοί δεν το βλέπουν ως τέτοιο, καθώς θεωρούν αυτονόητο να μαθαίνουν πληροφορίες για τις ζωές των άλλων, ακόμα και αν αυτές έχουν δυσκολίες και απαιτούν σεβασμό.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΕΛΑΚΗΣ
Για τους «εμπρηστές της Πάτρας»: Ιδεολογικές καταχρήσεις μιας φωτογραφίας

Οπτική Γωνία / Για τους «εμπρηστές της Πάτρας»: Ιδεολογικές καταχρήσεις μιας φωτογραφίας

Από που προκύπτει το αναρχικό, πόσο μάλλον κάποιο «κομμουνιστικό» προφίλ των «εμπρηστών»; Από ένα σκουλαρίκι, την είδηση για το χασίς και τα τσίπουρα, τα ρούχα που είναι αυτά που συναντάς σε πλήθος εικοσάρηδων σε πλατείες και δρόμους της χώρας;
ΝΙΚΟΛΑΣ ΣΕΒΑΣΤΑΚΗΣ
Υπάρχει όντως λόγος να επιστρέψει ο Τσίπρας;

Οπτική Γωνία / Υπάρχει όντως λόγος να επιστρέψει ο Τσίπρας;

Υπάρχει ανάγκη στην πολιτική ζωή για ένα νέο κόμμα; Υπάρχει κρίσιμος ζωτικός χώρος που δεν έχει εκπροσώπηση; Μπορεί να ξεπεραστούν ή, έστω, να αμβλυνθούν οι έντονα αρνητικές μνήμες από τη διακυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ; Είναι ο Αλέξης Τσίπρας το ιδανικό πρόσωπο;
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΕΛΑΚΗΣ
Σουδάν: Ο ξεχασμένος πόλεμος και τα «παιδιά-πρόσφυγες» που κατηγορούνται ως διακινητές

Οπτική Γωνία / Σουδάν: Η μεγαλύτερη τραγωδία του αιώνα δεν γίνεται ποτέ πρωτοσέλιδο

Οι νεκροί από τις συγκρούσεις, την πείνα και τις επιδημίες υπολογίζεται συνολικά περί το 1 εκατ., και περισσότεροι από τους μισούς εξ αυτών είναι παιδιά. Μια εφιαλτική κατάσταση, που έχει όμως την «ατυχία» να περνά σε δεύτερη ή και τρίτη μοίρα, καθώς ούτε τα ΜΜΕ και τους διεθνείς οργανισμούς φαίνεται να συγκινεί ιδιαίτερα ούτε εντάσσεται εύκολα σε κάποιο πολιτικό αφήγημα ώστε να εμπνεύσει μαζικά κινήματα αλληλεγγύης.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Η Εύα Ιλούζ, η Γάζα και μια εκδοτική επιλογή

Οπτική Γωνία / Η Εύα Ιλούζ, η Γάζα και μια εκδοτική επιλογή

Σκέψεις πάνω στην απόφαση του Oposito, ενός μικρού εκδοτικού οίκου που έχει δώσει ενδιαφέροντα δείγματα ανήσυχης κοινωνικής και πολιτισμικής σκέψης, για την «αποδέσμευσή» του σε σχέση με το βιβλίο της κοινωνιολόγου Eύα Ιλούζ «Ψυχρή τρυφερότητα. Η άνοδος του συναισθηματικού καπιταλισμού».
ΝΙΚΟΛΑΣ ΣΕΒΑΣΤΑΚΗΣ
Ο διάβολος κρύβεται στις λεπτομέρειες

Ακροβατώντας / Ο διάβολος κρύβεται στις λεπτομέρειες

Ένα εντυπωσιακά μεγάλο κομμάτι της κοινωνίας είναι διατεθειμένο να δώσει «συγχωροχάρτι» για ένα μεγάλο οικονομικό σκάνδαλο, αρκεί οι εμπλεκόμενοι να τηρήσουν ακροδεξιά και ρατσιστική στάση στο μεταναστευτικό.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΕΛΑΚΗΣ
Πέντε ιδρύματα πρώην πρωθυπουργών και ένα ινστιτούτο. Ποιος είναι ο ρόλος τους και πώς χρηματοδοτούνται

Ρεπορτάζ / Τα ιδρύματα των πρώην πρωθυπουργών: Ποιος είναι ο ρόλος τους και πώς χρηματοδοτούνται

Τυπικά, σκοπός τους είναι η διατήρηση των αρχείων και η προβολή του έργου πρώην πρωθυπουργών. Στην πράξη, όμως, λειτουργούν και ως think tanks και πολιτικά εργαλεία επιρροής.
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ