Όταν τα «φρικιά» αποτυπώνουν με ειλικρίνεια τη γυναικεία εμπειρία

Όταν τα «φρικιά» αποτυπώνουν με ειλικρίνεια τη γυναικεία εμπειρία Facebook Twitter
«Ξέραμε ότι ήμασταν κάτι νέο»: Η Viv Albertine στη σκηνή με τους Slits, Alexandra Palace, 1980.
0



ΤΑ ’70s ΔΕΝ ΗΤΑΝ ΚΑΛΗ ΠΕΡΙΟΔΟΣ
 για τις γυναίκες στις τέχνες. Καμία περίοδος δεν είναι, αλλά τότε το πράγμα ήταν επικίνδυνο, ειδικά αν ήσουν γυναίκα σε πανκ συγκρότημα. Μια κοπέλα ντυμένη αλλοπρόσαλλα τραβούσε τα βλέμματα. Και σύμφωνα με την αυτοβιογραφία της μουσικού Viv Albertine, έπρεπε να είσαι έτοιμη να μαχαιρωθείς, ή να τρέξεις, ή απλώς να εξηγήσεις ότι τα μαλλιά σου μπορεί να θέλεις να πετάνε, όχι δεν έπαθες ηλεκτροσόκ. Η Viv Albertine έκανε πριν από χρόνια αυτό που τώρα κάνουν πολλοί. Αμφισβητούσε τις κυρίαρχες αντιλήψεις για το ποια εμφάνιση είναι όντως αποδεκτή, είχε τη δική της γνώμη για το τι «πρέπει» να φοράει μια κοπέλα, βαριόταν τους κανονικούς και άλλο δεν ήθελε απ’ το να παίζει μουσική σε συγκρότημα ντυμένη στο στυλ της. Φυσικά, τα συγκροτήματα γύρω της ήταν ομάδες αγοριών (τα οποία τουλάχιστον είχαν τη φρονιμάδα να ντύνονται ανδρόγυνα ή κάπως διαφορετικά από τον μέσο Βρετανό υπάλληλο τράπεζας).

Οι ιστορίες τους είναι γεμάτες αλήθειες που για πολλά χρόνια δεν θεωρούνταν άξιες να ειπωθούν. Τώρα, οι γυναίκες που επέζησαν από πολλούς κινδύνους και προχώρησαν στη ζωή με τους δικούς τους όρους είναι παντού ως συγγραφείς κουλ, περιζήτητων μπεστ-σέλερ. Κάτι αλλάζει.

Η αυτοβιογραφία της Viv Albertine, clothes clothes clothes, music music music, boys boys boys είναι ό,τι πιο ωραίο διάβασα πρόσφατα (διευκρίνιση: δεν ακούω αυτήν τη μουσική, την απόλαυσα για τον απλό λόγο ότι η Albertine ξέρει να λέει ιστορίες). Όπως θα περίμενε κανείς από μια συγγραφέα που δεν φοβάται να διαλέξει τόσο μεγάλο τίτλο για το βιβλίο της, το έργο είναι ειλικρινές. Η Albertine μιλάει για το υπερβολικά αδύνατο σώμα της, την κακή υγεία της, τα ναρκωτικά και την απόρριψη. Περιγράφει πώς είναι όταν ρίχνεσαι με τα μούτρα στην κιθάρα / στους στίχους / στο αερόμπικ / στο τρέξιμο ή στις χειροτεχνίες, προκειμένου να βρεις τι θες να εκφράσεις. Αλλά κυρίως φωτίζει όψεις της ζωής των γυναικών που συχνά μένουν στη σκιά ή κάποιος πιο φοβιτσιάρης άνθρωπος δεν θα τις θεωρούσε υλικό για μπεστ-σέλερ. Την αφήγηση των χρόνων της ξέφρενης νεότητας σε αδιανόητες συναυλίες στο Λονδίνο και στη Νέα Υόρκη ακολουθεί η αφήγηση μιας έκτρωσης, πολλών γυναικολογικών παρεμβάσεων, προκειμένου να αποκτήσει παιδί, ενός δύσκολου καρκίνου και διάφορων περιστατικών κακοποίησης. Όλα αυτά χωρίς μελοδραματισμούς και χωρίς μισόλογα: ένιωθε συχνά τόσο αποσυνδεδεμένη απ’ το ταλαιπωρημένο σώμα της, που το έβλεπε από ψηλά, σαν κάτι ξένο που αιμορραγεί. Ένιωσε ευάλωτη, ανεπαρκής και λίγη μετά από τόσα αγγίγματα γιατρών και περιστασιακών εραστών, ενώ αμφέβαλλε διαρκώς για τον εαυτό της και την ικανότητά της να γράψει μουσική ή κάτι αξιόλογο μετά τη διάλυση του συγκροτήματος Slits, όπου συμμετείχε ως ιδρυτικό μέλος. Τα καταφέρνει πάντα μια χαρά και επιβιώνει, για να αφηγηθεί. 

albertine

H Albertine είναι και η πανκ 23χρονη που κοιμάται σε καταλήψεις, γράφει μουσική και επιτίθεται με τις λέξεις της σε ό,τι την εξοργίζει, αλλά και η σέξι μεσήλικη που μετακομίζει σε άνετο, μεσοαστικό σπίτι πλάι στη θάλασσα, κάνει παιδί, χημειοθεραπείες, ιατρικές εξετάσεις και μοιράζει τη μέρα της μεταξύ φρουτόκρεμας και συναντήσεων με άλλες μαμάδες που πίνουν αυστηρά μόνο τσάι. Μιλάει για τις ενοχές που νιώθει όταν αρρωσταίνει (θ’ αφήσει μόνη της την κόρη της;) και αποκαλύπτει πόσο δύσκολο είναι να παίζεις όρθια κιθάρα μπροστά στο πλήθος μετά από επαγγελματικές απογοητεύσεις και χρόνια αφιερωμένα στο παιδί σου και στις θεραπείες. Διαβάζοντας πώς ένιωθε με τα γυναικολογικά, τη μοναξιά, τις σχέσεις, τις αιμορραγίες της και την αγωνία να είναι πρότυπο για την κόρη της, συνειδητοποιούσα ότι δεν χόρταινα αυτού του είδους την ειλικρινή αποτύπωση της γυναικείας εμπειρίας.

Ένα άλλο πανκ είδωλο και επιδραστική συγγραφέας είναι η Patti Smith. Οι σκέψεις της εμπνέουν έναν τεράστιο αριθμό αναγνωστών παγκοσμίως και η γυναίκα που κάποτε έπρεπε να διεκδικήσει τη θέση της στη σκηνή εδώ και χρόνια λέει κάτι που πλέον δεν φαντάζει επαναστατικό αλλά απλώς όμορφο: οι γυναίκες μπορούν να κάνουν όποια τέχνη θέλουν και να είναι πραγματικά καλές. Δεν ξέρω τι κάνει τόσο πολλούς ανθρώπους να στρέφονται σ’ αυτές τις συγγραφείς-μουσικούς, σίγουρα, μεταξύ άλλων, και η παρηγοριά τού ότι διάφοροι επιτυχημένοι άνθρωποι υπήρξαν μπερδεμένοι στα 20κάτι ή και στα 40κάτι τους, αλλά γράφουν τέλεια. Μικρή σημασία έχει πάντως. Οι ιστορίες τους είναι γεμάτες αλήθειες που για πολλά χρόνια δεν θεωρούνταν άξιες να ειπωθούν. Τώρα, οι γυναίκες που επέζησαν από πολλούς κινδύνους και προχώρησαν στη ζωή με τους δικούς τους όρους είναι παντού ως συγγραφείς κουλ, περιζήτητων μπεστ-σέλερ. Κάτι αλλάζει.

Το άρθρο δημοσιεύθηκε στην έντυπη LiFO.

Το νέο τεύχος της LiFO δωρεάν στην πόρτα σας με ένα κλικ.

Οπτική Γωνία
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Η σάγκα της Μονής Σινά

Ρεπορτάζ / Η σάγκα της Μονής Σινά

Από την έρημο Σινά και την Ιερουσαλήμ μέχρι το Φανάρι, από το Κάιρο και την Αθήνα μέχρι τις Βρυξέλλες, εκτυλίσσεται μια εκκλησιαστική-διπλωματική υπόθεση που θα μπορούσε να γίνει ταινία: συγκρούσεις, πάθη, προδοσίες, συμφέροντα, μυστήριο, βία, σκάνδαλα και πολιτική διαπλοκή.
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ
Γιατί ο δήμος Αθηναίων αδιαφορεί για την αρχαία κοίτη του Ιλισού; 

Ρεπορτάζ / Γιατί ο δήμος Αθηναίων αδιαφορεί για την αρχαία κοίτη του Ιλισού; 

Αντί να απομακρύνει το Ολυμπιακό Κολυμβητήριο που έχει χτιστεί επάνω της, ο δήμαρχος το ανακαινίζει, παραβλέποντας αυτήν τη ζώνη τεράστιας ιστορικής, αρχαιολογικής και περιβαλλοντικής σημασίας. 
ΝΤΙΝΑ ΚΑΡΑΤΖΙΟΥ
Με αντιπολίτευση την ακρίβεια 

Οπτική Γωνία / Με αντιπολίτευση την ακρίβεια 

Ο πρωθυπουργός, με τα μέτρα που εξήγγειλε, έδωσε το καθαρό στίγμα της φιλελεύθερης οικονομικής πολιτικής του, αφήνοντας το πεδίο ανοιχτό για μια πιο αριστερή αντιπολίτευση, της οποίας οι προτάσεις αναμένονται.
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ
Τι κομίζει ο Αλέξης Τσίπρας;

Οπτική Γωνία / Τι κομίζει ο Αλέξης Τσίπρας;

Προβάλλοντας πλέον έναν ήπιο «κριτικο-μνημονιακό» τόνο, ο Αλέξης Τσίπρας καταλήγει σε ένα πενιχρό σχήμα: τη διαμάχη μεταξύ της αναπτυξιακής Ελλάδας και της κλεπτοκρατίας, την αντίθεση έντιμης-παραγωγικής χώρας με μια μικρή μερίδα διεφθαρμένων και τις προσβάσεις τους στο κράτος.
ΝΙΚΟΛΑΣ ΣΕΒΑΣΤΑΚΗΣ
Τι ακριβώς συμβαίνει με τα αυγά στην Ελλάδα;

Ρεπορτάζ / Τι ακριβώς συμβαίνει με τα αυγά στην Ελλάδα – να ανησυχούμε ή όχι;

Μελέτη του Πανεπιστημίου Αιγαίου και του ΕΚΠΑ καταγράφει για πρώτη φορά στην Ελλάδα την παρουσία PFAS σε αυγά ελευθέρας βοσκής, αναδεικνύοντας το ζήτημα των «παντοτινών χημικών».
ΝΤΙΝΑ ΚΑΡΑΤΖΙΟΥ
Μητσοτάκης στη ΔΕΘ: Απάντηση στη δυσαρέσκεια για την ανάπτυξη που δεν μοιράζεται

Πολιτική / Μητσοτάκης στη ΔΕΘ: Απάντηση στη δυσαρέσκεια για την ανάπτυξη που δεν μοιράζεται

Ο πρωθυπουργός με την ομιλία του στη ΔΕΘ θα προσπαθήσει να απαντήσει στους πολίτες που δεν έχουν δει ως τώρα την οικονομική ανάπτυξη που διαφημίζει η κυβέρνηση, παρουσιάζοντας τα μέτρα που θα ανακοινώσει ως απτή απόδειξη.
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ
Πεθαίνοντας ως δημοσιογράφος στη Γάζα

Ακροβατώντας / Πόσο αξίζει η ζωή ενός Παλαιστίνιου δημοσιογράφου στη Γάζα;

Σίγουρα όχι όσο ενός που προέρχεται από τη Δύση, τουλάχιστον για τον ισραηλινό στρατό. Γιατί ο δυτικός κόσμος σίγουρα θα αντιδρούσε με μεγαλύτερη ένταση αν οι δημοσιογράφοι που έχασαν τη ζωή τους είχαν άλλες εθνικότητες.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΕΛΑΚΗΣ
Εξάρθρωση της «μαφίας της Κρήτης» σε μία από τις μεγαλύτερες επιχειρήσεις της ΕΛ.ΑΣ.

Ρεπορτάζ / Εξάρθρωση της «μαφίας της Κρήτης» σε μία από τις μεγαλύτερες επιχειρήσεις της ΕΛ.ΑΣ.

Διακίνηση ναρκωτικών και όπλων, εκβιασμοί και αμφιλεγόμενες συναλλαγές ακινήτων/φιλέτων της μοναστηριακής περιουσίας περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, η δικογραφία που έφερε στη Δικαιοσύνη το κύκλωμα το οποίο δρούσε με επίκεντρο τα Χανιά.
ΝΤΙΝΑ ΚΑΡΑΤΖΙΟΥ
Απειλείται η Ευρώπη από μια νέα οικονομική κρίση;

Οπτική Γωνία / Θ' αντέξει η Ευρώπη την επερχόμενη κρίση στη Γαλλία;

Η Γαλλία, η δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία της Ε.Ε., αντιμετωπίζει πολιτική αστάθεια και το ενδεχόμενο οικονομικού εκτροχιασμού. Γιατί υπάρχει φόβος για ντόμινο στις αγορές; Μιλά στη LiFO ο καθηγητής Χρηματοοικονομικών στο University of Liverpool Κώστας Μήλας.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ