Οδεύουμε προς τον Γ’ Παγκόσμιο Πόλεμο;

Οδεύουμε προς τον Γ’ Παγκόσμιο Πόλεμο; Facebook Twitter
Η Ρωσία έχει μόνο να χάσει από τη χρήση πυρηνικών όπλων και την κλιμάκωση που μπορεί να οδηγήσει σε παγκόσμιο πόλεμο. Εικονογράφηση: bianka/ LIFO
0

— Έχει ξεκινήσει πάλι μια συζήτηση για Γ’ Παγκόσμιο Πόλεμο με αφορμή τις εξελίξεις στην Ουκρανία. Πόσο πιθανό βλέπετε να εξελίσσεται ένα τέτοιο σενάριο;
Από την πρώτη στιγμή που η Δύση άρχισε να υποστηρίζει την Ουκρανία, είδαμε τις απειλές της Ρωσίας για κλιμάκωση που θα μπορούσε να οδηγήσει σε Παγκόσμιο Πόλεμο. Ο κίνδυνος μεγιστοποιήθηκε όταν η Ρωσία απείλησε με χρήση πυρηνικών όπλων. Η πρόσφατη φάση του πολέμου χαρακτηρίζεται από μια νέα κλιμάκωση επιθέσεων εκ μέρους της Ρωσίας αλλά και με τη χρήση και από τις δυο χώρες όπλων μεγάλου βεληνεκούς.

Το πιθανότερο είναι να βλέπουμε μια κλιμάκωση που να σχετίζεται με τις θέσεις ισχύος και τον έλεγχο εδαφών σε μια πιθανή φάση διαπραγματεύσεων, λαμβάνοντας πάντα υπόψη τις θέσεις του εκλεγμένου Προέδρου Τραμπ για τον πόλεμο της Ουκρανίας. Η Ρωσία έχει μόνο να χάσει από τη χρήση πυρηνικών όπλων και την κλιμάκωση που μπορεί να οδηγήσει σε παγκόσμιο πόλεμο. Η κυνική ρεαλιστική λογική υποστηρίζει πως θα το αποφύγει, ωστόσο μιλάμε για ένα αυταρχικό καθεστώς και για μια κλιμάκωση στο πεδίο που οδηγούν σε αυξημένη επικινδυνότητα.

«Η πρόσφατη φάση του πολέμου χαρακτηρίζεται από μια νέα κλιμάκωση επιθέσεων εκ μέρους της Ρωσίας αλλά και με τη χρήση και από τις δυο χώρες όπλων μεγάλου βεληνεκούς».

— Τι θα σημάνει για τον κόσμο και την Ευρώπη το αναθεωρημένο πυρηνικό δόγμα της Ρωσίας;
Σε τελείως πρακτικό επίπεδο ο κίνδυνος χρήσης πυρηνικών από τη Ρωσία δεν αλλάζει, καθώς είναι ζήτημα στρατηγικής κουλτούρας η χρήση πυρηνικών όπλων, και η Ρωσία έχει ξεκαθαρίσει πως θεωρεί αποδεκτή και πιθανή αυτή την επιλογή. Το νέο δόγμα απαντά κυρίως στο πότε και γιατί μπορεί να γίνει χρήση πυρηνικών. Η απειλή, λοιπόν, ήταν εδώ και η πιθανή υλοποίησή της είναι μια κόκκινη γραμμή που θα οδηγήσει σε κλιμάκωση και απάντηση από την πλευρά της Δύσης. Δεν πρέπει ωστόσο να παραβλέπουμε το αίσθημα ανασφάλειας τόσο των χωρών της περιοχής όσο και των πολιτών, απόρροια του φόβου λόγω της ρητορικής και των απειλών της Ρωσίας.

cover
Τριαντάφυλλος Καρατράντος,
δρ. Ευρωπαϊκής Ασφάλειας και Νέων Απειλών και κύριος ερευνητής του ΕΛΙΑΜΕΠ

— Αν και συμπληρώθηκαν χίλιες μέρες πολέμου, φαίνεται ότι έχουμε κλιμάκωση στην Ουκρανία. Πιστεύετε ότι Δύση και Ρωσία θα διαβούν τον Ρουβίκωνα;
Η Δύση δεν επιθυμεί την κλιμάκωση σε περιφερειακό ή, ακόμα χειρότερα, σε παγκόσμιο επίπεδο, γι’ αυτό και παρά την ξεκάθαρη στήριξη στην Ουκρανία είχε από την πρώτη στιγμή μια προσέγγιση και πρακτική αποφυγής της κλιμάκωσης. Ωστόσο, είχε γίνει ξεκάθαρο τόσο από τον Πρόεδρο Μπάιντεν και άλλους ηγέτες όσο και από το ΝΑΤΟ πως υπάρχει μια κόκκινη γραμμή που, αν ξεπεραστεί, η Δύση θα απαντήσει: η χρήση πυρηνικών όπλων.

Η Ρωσία δεν έχει να κερδίσει από τη χρήση πυρηνικών, καθώς μοιραία θα οδηγούσε σε εμπλοκή της Δύσης. Η ισορροπία τρόμου αυτών των χιλίων ημερών θυμίζει την περίοδο του Ψυχρού Πολέμου, όπου η λογική ήρθε μέσα από το Δόγμα Αμοιβαίας Καταστροφής; αν μου επιτεθεί με πυρηνικά και δεν με καταστρέψει πλήρως, θα ανταπαντήσω με το ίδιο όπλο και θα τον καταστρέψω. Η επιτομή της αποτροπής ως κυνική επιβίωση.

— Τι θα συμβεί αν η Ουκρανία ηττηθεί στρατιωτικά;
Μια ενδεχόμενη ήττα δεν θα είναι μόνο ήττα της Ουκρανίας αλλά και της Δύσης και γενικότερα των ελεύθερων κρατών. Η Ρωσία, πέρα από τα οφέλη που μπορούσε να αποκομίσει σε εδάφη αλλά και σε δεσμεύσεις ουδετερότητας κ.λπ. από την Ουκρανία, θα νιώσει επιβεβαίωση της στρατηγικής επιλογής του επιθετικού αυταρχισμού που την οδήγησε σε στρατιωτική εισβολή σε μια άλλη χώρα. Σε μια τέτοια περίπτωση κανείς δεν μπορεί να αποτρέψει την επίθεση και σε μια άλλη χώρα.

Στην ίδια την Ουκρανία η ήττα θα οδηγούσε σίγουρα σε καταλυτικές πολιτικές εξελίξεις και αλλαγές και είναι πιθανό να την απομακρύνει από τη Δύση. Δεν πρέπει να ξεχνάμε πως οι συνέπειες μπορεί να είναι ιδιαιτέρως αρνητικές και στην περίπτωση που η Ουκρανία πιεστεί, άμεσα ή έμμεσα, μέσω του περιορισμού της βοήθειας, να οδηγηθεί σε συζητήσεις ειρήνης. Δεν θα απέκλεια τη μετάβαση σε μια φάση «παγωμένης σύγκρουσης» (Frozen Conflict).

— Πόσο θα επηρεαστεί η Ελλάδα και η Τουρκία από τη νέα εποχή Τραμπ;
Οι ΗΠΑ λειτουργούν στο πλαίσιο των στρατηγικών συμφερόντων και δεν πρέπει να ξεχνάμε πως η πρόσληψη της Ελλάδας ως σημαντικού εταίρου για την ασφάλεια και τη σταθερότητα της Ανατολικής Μεσογείου ξεκίνησε την περίοδο της διακυβέρνησης Τραμπ. Το ίδιο συνέβη και με την τυπική αναβάθμιση των σχέσεων στο πλαίσιο του Στρατηγικού Διαλόγου. Αντίστοιχα, η σχέση ΗΠΑ και Τουρκίας είχε ξεκινήσει την καθοδική της πορεία την ίδια περίοδο, με χαρακτηριστικό παράδειγμα την αποβολή της Τουρκίας από τη συμπαραγωγή των F-35.

Αυτό που μπορεί να επηρεάσει την κατάσταση στην περιοχή και τη σχέση των δύο χωρών με τις ΗΠΑ είναι ο τρόπος με τον οποίο ο Πρόεδρος Τραμπ αντιλαμβάνεται τις διεθνείς σχέσεις, επενδύοντας στην προσωπική και όχι στη θεσμική διπλωματία, και η έμφαση που δίνει στην ισχύ και όχι στο διεθνές δίκαιο. Σε αυτό πρέπει να συνυπολογίσουμε και τη δυναμική των σχέσεων που αναπτύσσει με ηγέτες οι οποίοι έχουν τα χαρακτηριστικά της προσωπικότητας του Ταγίπ Ερντογάν, τους λεγόμενους Strongmen.

Το άρθρο δημοσιεύθηκε στην έντυπη LiFO.

Το νέο τεύχος της LiFO δωρεάν στην πόρτα σας με ένα κλικ.

Οπτική Γωνία
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Gen Z και σεξουαλικότητα: Ρευστή, ελεύθερη και χωρίς ταμπέλες

Οπτική Γωνία / Gen Z και σεξουαλικότητα: Ρευστή και χωρίς ταμπέλες

Γιατί οι νέοι αμφισβητούν τα πρότυπα των millennials, τι είναι το «slowmance» και τι σημαίνει η αποδοχή της ταυτότητας φύλου για την ψυχική τους υγεία; Η ψυχολόγος-παιδοψυχολόγος Αντιγόνη Γινοπούλου εξηγεί.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Adrian Zduńczyk: «Χάρη στις νέες τεχνολογίες, η εξουσία μπορεί να επιστρέψει στον λαό»

Τεχνολογία / Adrian Zduńczyk: «Χάρη στις νέες τεχνολογίες, η εξουσία μπορεί να επιστρέψει στον λαό»

Ένας από τους κορυφαίους παγκοσμίως ειδικούς της νέας ψηφιακής επανάστασης που φέρνουν το Web 3.0, τα κρυπτονομίσματα, τα NTF και η τεχνολογία blockchain, μιλά στη LiFO.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
CHECK Άδειασε ο Αλ Σίσι την ελληνική κυβέρνηση για τη Μονή Σινά ή μήπως όχι; 

Ρεπορτάζ / Άδειασε ο Αλ Σίσι την ελληνική κυβέρνηση για τη Μονή Σινά ή μήπως όχι; 

Η κυβέρνηση, υποστηρίζει ο Αλ Σίσι, είχε αποδεχθεί την κυριότητα της Μονής του Σινά επί των 71 ακινήτων της, αλλά η αιγυπτιακή προεδρία στις ανακοινώσεις της αναγνωρίζει μόνο το θρησκευτικό και όχι το ιδιοκτησιακό καθεστώς της.
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ
Οι Φρουροί του Κηφισού: Mια γειτονιά υπερασπίζεται έναν φυσικό παράδεισο

Περιβάλλον / Οι Φρουροί του Κηφισού: Mια γειτονιά υπερασπίζεται ένα φυσικό παράδεισο

Το τελευταίο φυσικό τμήμα του Κηφισού ρέει ακόμη ελεύθερο, δημιουργώντας μέσα στον αστικό ιστό έναν κρυφό παράδεισο, τον οποίο κάποιοι άνθρωποι αγωνίζονται να κρατήσουν ζωντανό.
ΝΤΙΝΑ ΚΑΡΑΤΖΙΟΥ
Βραβεία Ιδρύματος Μπότση: Πώς βραβεύεις κάποιον που έβγαλε fake news;

Οπτική Γωνία / Βραβεία Ιδρύματος Μπότση: Πώς βραβεύεις κάποιον που έβγαλε fake news;

Παρότι δεν είναι η πρώτη φορά που κάποιες βραβεύσεις του ιδρύματος Μπότση αμφισβητούνται, μετά τις φετινές απονομές, ακούστηκε από αρκετά χείλη ότι «το κακό παράγινε». Δίκαιες ή «προϊόν φθόνου» οι ενστάσεις; 
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
CHECK ΜΑΡΙΑ ΕΠΕΞ Ιμπραϊμ Τραορέ: Είναι άραγε ο φιλόδοξος πρόεδρος της Μπουρκίνα Φάσο ο «Αφρικανός Τσε Γκεβάρα του 21ου αιώνα» ή ένας ακόμα δικτατορίσκος με πολύ προσεγμένη δημόσια εικόνα;

Οπτική Γωνία / Ιμπραΐμ Τραορέ: O «Τσε Γκεβάρα της Αφρικής» ή ένας ακόμα δικτατορίσκος;

Για κάποιους είναι η «φωνή των κολασμένων» της Μαύρης Ηπείρου και η ενσάρκωση του αντιαποικιοκρατικού ιδεώδους. Για άλλους, πάλι, ένας ακόμα τυχοδιώκτης στρατιωτικός που έγινε «λαϊκός ήρωας» με τη συνδρομή της AI.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
«Κουράστηκα να τη φροντίζω, λυτρώθηκε»: Ποιος δικαιούται να δολοφονεί από οίκτο; 

Οπτική Γωνία / «Κουράστηκα να τη φροντίζω, λυτρώθηκε από τα βάσανά της»: Ποιος δικαιούται να δολοφονεί από οίκτο; 

Το πότε και υπό ποιες συνθήκες κατανοούμε και συμπάσχουμε με έναν δολοφόνο αποκαλύπτει πολλά για τις αξίες και τις προτεραιότητές μας. 
ΛΑΣΚΑΡΙΝΑ ΛΙΑΚΑΚΟΥ
ΔΟΥΝΕΙΚΑ

Ρεπορτάζ / Σκάνδαλο παιδεραστίας στα Δουνέικα: Το αποκρουστικό πρόσωπο της «αγίας» ελληνικής κοινωνίας

Η υπόθεση παιδεραστίας στα Δουνέικα, ένα χωριό 900 κατοίκων κοντά στην Αμαλιάδα, τη δεκαετία του ’80, φέρνει στο φως όχι μόνο τα φρικιαστικά εγκλήματα «ευυπόληπτων πολιτών», αλλά και τη συνωμοσία της σιωπής και την υποκρισία που επικρατεί σε κλειστές κοινωνίες.
ΝΙΚΟΣ ΤΣΕΦΛΙΟΣ