ΟΙ ΑΠΟΚΑΛΥΨΕΙΣ ΤΟΥ Τούρκου ανταποκριτή στον Λευκό Οίκο, οι οποίες διαδόθηκαν άθελά του κι έτσι πληροφορήθηκαν όλοι ότι ο Ταγίπ Ερντογάν δεν πήρε τελικά τίποτα από τον Ντόναλντ Τραμπ, ήταν διδακτικές σε πολλά επίπεδα. Κυρίως για όσους βιάζονται κάθε φορά να βγάλουν συμπεράσματα χωρίς να έχουν όλα τα δεδομένα και για όσους αντιμετωπίζουν τα διπλωματικά ζητήματα οπαδικά. Στις διεθνείς σχέσεις τίποτα δεν είναι άσπρο-μαύρο και ο Αμερικανός Πρόεδρος, όσο ιδιόρρυθμος κι αν είναι, δεν θα μπορούσε να συνάπτει συμφωνίες που δεν εξυπηρετούν τα συμφέροντα τα οποία εκπροσωπεί.
Το ότι ο Τραμπ τα έδωσε όλα στον Ερντογάν επειδή τον «συμπαθεί» ήταν μια ολοφάνερα αφελής κρίση, η οποία δεν έλαβε υπόψη ούτε τα στοιχειώδη, αφού οι διεθνείς σχέσεις δεν καθορίζονται από συμπάθειες αλλά από συμφέροντα. Ο Αμερικανός Πρόεδρος ειδικά (αλλά και κανένας άλλος) δεν θα έδινε τίποτα χωρίς ανταλλάγματα· και τα περί «συμπάθειας» στον Τούρκο Πρόεδρο, λόγω των επαίνων που μοιράζει αφειδώς ο Τραμπ, είναι ελαφρότητες.
Οι αποκαλύψεις του Τούρκου ανταποκριτή στον Λευκό Οίκο που έκαναν διεθνώς γνωστό ότι ο Ερντογάν δεν απέσπασε από τον Τραμπ τα ανταλλάγματα τα οποία επιδίωκε, ανέδειξαν την πλάνη όσων ερμηνεύουν τις διεθνείς σχέσεις με όρους συμπάθειας ή αντιπάθειας.
Όπως ακούσαμε όλοι από τον καλά ενημερωμένο και γνωστό Τούρκο δημοσιογράφο, ο Ταγίπ Ερντογάν δεν μπορεί να δώσει –τουλάχιστον προς το παρόν– τα ανταλλάγματα που του ζητάει ο Λευκός Οίκος για να πάρει όλα όσα θέλει. Στις διεθνείς σχέσεις, βέβαια, και ειδικά σε μια περίοδο όπου όλες οι παλιές σταθερές μετακινούνται, τίποτα δεν μένει ακίνητο. Οι εξελίξεις, οι πιέσεις, οι συσχετισμοί και τα νέα δεδομένα μπορεί αύριο να αλλάξουν πάλι τα πράγματα. Ό,τι ισχύει σήμερα δεν είναι βέβαιο ότι θα ισχύει και αύριο. Σε σχέσεις αυτού του επιπέδου, πάντως, δεν υπάρχουν απόλυτες νίκες ούτε ηγέτες που «τα παίρνουν όλα» χωρίς να δίνουν τίποτα, ακόμα κι όταν τα ανταλλάγματα δεν είναι προφανή.
Οι αποκαλύψεις του Τούρκου δημοσιογράφου θύμισαν λίγο τη γνωστή φράση του Κωνσταντίνου Καραμανλή ότι «στην πολιτική υπάρχουν πράγματα τα οποία γίνονται χωρίς να λέγονται, όπως υπάρχουν και πράγματα τα οποία λέγονται χωρίς να γίνονται». Στην περίπτωση του Ντόναλντ Τραμπ, πολλές φορές έχει αποδειχθεί έως τώρα ότι δεν έχει σημασία τι λέει αλλά τι κάνει. Ο Ερντογάν ήταν φανερά προβληματισμένος όταν αποχωρούσε από τον Λευκό Οίκο. Δεν έμοιαζε καθόλου με κάποιον που τα είχε πάρει όλα, όπως λίγο αργότερα έγραφαν σχεδόν όλα τα ελεγχόμενα τουρκικά ΜΜΕ με θριαμβευτικούς τίτλους – που αναπαρήγαγαν και ελληνικά μέσα, σαν να ίσχυαν, παρότι δεν υπήρχε τίποτα χειροπιαστό για να στηριχτεί αυτός ο ισχυρισμός.
Το «σου δίνω αυτά που ζητάς, αν αποδεχθείς τους όρους μου», όταν οι όροι δεν μπορούν να γίνουν αποδεκτοί, δεν επιτρέπει την εξαγωγή του συμπεράσματος ότι ο άλλος πήρε όσα ζητούσε. Κι όμως, κάποιοι –είτε από αφέλεια, είτε επειδή έπεσαν θύματα της συνήθους τουρκικής φιλοκυβερνητικής προπαγάνδας, είτε από σκοπιμότητα– έβγαλαν αυτό το συμπέρασμα.
Στην πραγματικότητα, ο Ταγίπ Ερντογάν έφυγε από τον Λευκό Οίκο μόνο με τους επαίνους του Ντόναλντ Τραμπ, οι οποίοι δεν σημαίνουν τίποτα. Τα ίδια λέει, άλλωστε, και σε άλλους ηγέτες, ενώ είναι αμφίβολο κατά πόσο τους εννοεί.
Κι αφού κόπηκαν απότομα οι πανηγυρισμοί όσων πίστεψαν ότι ο Ερντογάν τα πήρε όλα, μετά τις αποκαλύψεις που τον άδειαζαν, άρχισε να πανηγυρίζει η κυβέρνηση, σαν να επρόκειτο για κάποια δική της διπλωματική νίκη. Τουλάχιστον έτσι –και εξίσου αφελώς– επιχειρούν να το παρουσιάσουν κάποιες κυβερνητικές φωνές.
Βεβαίως και είναι θετικό για τα ελληνικά συμφέροντα το ότι η Τουρκία δεν πήρε αυτά που ζητούσε στα εξοπλιστικά και μοιάζει να είναι δύσκολο να τα πάρει και στο άμεσο μέλλον με τους όρους που τέθηκαν, όμως αυτό δεν συνέβη λόγω ελληνικών κυβερνητικών ενεργειών. Δεν χάλασε τη δουλειά στον Ερντογάν το Μέγαρο Μαξίμου, που αναζητά εναγωνίως δικτύωση με τον Λευκό Οίκο, ούτε η διπλωματία του Γ. Γεραπετρίτη. Οπότε, από καμία πλευρά δεν δικαιολογούνται οι πανηγυρισμοί.
Οι αποκαλύψεις του Τούρκου ανταποκριτή στον Λευκό Οίκο που έκαναν διεθνώς γνωστό ότι ο Ερντογάν δεν απέσπασε από τον Τραμπ τα ανταλλάγματα τα οποία επιδίωκε, ανέδειξαν την πλάνη όσων ερμηνεύουν τις διεθνείς σχέσεις με όρους συμπάθειας ή αντιπάθειας. Στην πραγματικότητα, η διπλωματία καθορίζεται αποκλειστικά από συμφέροντα και υπό το πρίσμα αυτό ούτε οι τουρκικοί ούτε οι ελληνικοί πανηγυρισμοί έχουν βάση.
Το άρθρο δημοσιεύθηκε στην έντυπη LiFO.
Το νέο τεύχος της LiFO δωρεάν στην πόρτα σας με ένα κλικ.
